Nha? v?n Trâ?n Kim Tr??c: Tôi nhi?n viê?t v?n nh? mô?t nghê? ch?i…

Nha? v?n Tr�?n Kim Tr??c tr� chuy?n v?i nha? ba?o Nguy�?n Linh Giang

Nha? v?n Tr�?n Kim Tr??c

G??p �ng ?? ha?ng lang ?a?i sa?nh cu?a Nha? xu�?t ba?n V?n Ngh�? tha?nh ph�? H�? Chi? Minh, t�i kh�ng ng?? �ng gia? bi?nh d�n, ng???i g�?y nho?, ma?i to?c ba?c tr??ng nh? m�?t �ng gia? qu� ch�n ch�?t ?o? la?i la? nha? v?n Tr�?n Kim Tr??c � c�y bu?t b???c va?o tu�?i gia? la?i �sung s??c� nh? ti?nh y�u va?o tu�?i h�?i xu�n. T�i xin �ng m�?t ca?i he?n. Va? r�?i, m�?t chi�?u Sa?i Go?n n??ng gio?, ta?i nha? ri�ng cu?a �ng ?? ????ng Nguy�?n Thi? Minh Khai, �ng ?a? da?nh cho t�i m�?t cu�?c ma?n ?a?m, chuy�?n tro? lan man v�? chuy�?n v?n, chuy�?n ???i. Nh? ?a? nghi�?n ng�?m, nung n�?u t?? l�u, �ng va?o chuy�?n�

-Nha? v?n Tr�?n Kim Tr??c: Th???ng ng???i vi�?t v?n hay m??c pha?i m�?t ca?i la? vi? mu?c ?i?ch t?? th�n cu?a nha? v?n ma? vi�?t v?n. ???t y�u c�?u ?o? l�n tr???c n�n nha? v?n ?i ?�?n vi�?t theo chu? quan. Mu�?n vi�?t cho kha?ch quan, pha?i ?a?o ng???c la?i, ?i t?? ?�?c gia? r�?i tr?? la?i v??i nha? v?n, ch?? kh�ng pha?i ?i t?? nha? v?n ra ?�?c gia?. Khi nghi? nh? v�?y thi? ???t la?i v�?n ?�?: vi�?t v?n ?�? la?m gi??

Mu?c ?i?ch cu?a vi�?t v?n la? la?m cho ng???i ta vui va? xu?c ?�?ng. Ca?i ?o? tr???c ?a?. Va? co? vui, xu?c ?�?ng thi? ng???i ta m??i mua sa?ch ?o?c, mua ve? va?o coi ha?t. ?�?u ti�n n�n v�?y.

Mu�?n la?m cho ng???i ta vui, ng???i ta ca?m ?�?ng thi? pha?i co? ph??ng ti�?n la? s?? ki�?n va? nh�n v�?t. Nh�n v�?t th�? hi�?n s?? ki�?n. Mu�?n c�u chuy�?n sinh ?�?ng thi? nh�n v�?t pha?i co? ti?nh ca?ch, co? ca? ti?nh, kh�ng nh�n v�?t na?o gi�?ng nh�n v�?t na?o. Mu�?n n�u b�?t ti?nh ca?ch ?o? ra thi? pha?i cho ng???i ta va cha?m v??i s?? ki�?n va? nh??ng chi ti�?t s?? ki�?n thi? no? b�?c l�? ra ?�? ma? �tri nh�n, tri di�?n, b�?t tri t�m�, xe?t con ng???i kh�ng pha?i b�? ngoa?i ma? b�n trong ng???i ta. B�n trong pha?i �?u?ng chuy�?n� m??i b�?c l�? ra. Mu�?n v�?y, s?? ki�?n pha?i gia?u chi ti�?t. Co? th�? so sa?nh nh? c�y, n�?u co? c�?t chuy�?n ma? kh�ng co? chi ti�?t thi? nh? co? th�n ma? kh�ng co? ca?nh, co? ca?nh ma? kh�ng co? la?, co? la? ma? kh�ng co? hoa. Ca?i na?y li�n quan ?�?n ca?ch nhi?n xa? h�?i cu?a nha? v?n. Xa? h�?i kh�ng bao gi?? chi? la? m�?t m??t t�?t ho??c x�?u, ma? cu�?c ???i co? nh??ng s?? ?i�n r�? cu?a no?. Kh�ng co? ?i�n r�? thi? kh�ng pha?i cu�?c ???i, ma? kh�ng co? cu�?c ???i thi? l�?y gi? kh??c ch�? ?i�n r�?. Cu?ng nh? Ba?c H�? da?y: con ng???i ai cu?ng co? ?u ?i�?m va? cu?ng co? khuy�?t ?i�?m nh?ng ?u ?i�?m la? chi?nh. Nhi?n cu�?c ???i pha?i nhi?n hai m??t: tr??ng ?en, t�?t x�?u, thi�?n a?c� Co? ca?i nhi?n nh? th�? thi? nha? v?n m??i n�u b�?t ca? ti?nh cu?a nh�n v�?t mi?nh. ??n thu�?n ?i va?o ca?i phi th???ng cu?ng ch?a hay. ??n thu�?n ?i va?o ca?i x�?u thi? ca?ng kh�ng hay. Hai m??t ?o? lu�n ?an xen va?o nhau, vi?nh c??u no? v�?n nh? th�?.

?�?u ti�n la? vi�?t v?n ?�? vui va? xu?c ?�?ng. Sau ?o? kinh qua nh�n v�?t va? s?? ki�?n n�u ra trong ta?c ph�?m, hay no?i ?u?ng h?n la? nha? v?n nu?p sau nh�n v�?t cu?a mi?nh, ?�? ??a ra y? t???ng cu?a nha? v?n, h???ng v�? CH�N – THI�?N – MY?: la? ca?i chi?nh tri? cao nh�?t cu?a cu�?c ???i.

+Nha? ba?o Nguy�?n Linh Giang: Truy�?n cu?a �ng ?�?m ???c ca?c chi ti�?t, co? nh??ng chi ti�?t th�?t b�?t ng??, ???t gia?. Co? pha?i ?�y la? k�?t qua? cu?a cu�?c s�?ng b�n ba, t??ng tra?i cu?a �ng? V�?y, �ng co? th???ng quan sa?t, ghi che?p ca?c chi ti�?t cu?a ???i s�?ng ?�? cho?n lo?c ??a va?o ta?c ph�?m hay khi vi�?t thi? nh??ng chi ti�?t ?o? t?? �?p ?�?n?

-Cu�?c ???i t�i la? nh??ng chuy�?n ?i. ?i m�?t t�?c ?a?ng ho?c m�?t sa?ng kh�n. T�i ?i t?? h�?i co?n con ni?t. Me? ch�?t. T�i ?i ho?c, bu�?n chuy�?n gia ?i?nh n�n ra ?i. May m??n la? t�i ?i theo kha?ng chi�?n, ?i t?? Mu?i Ca? Mau ?�?n r??ng nu?i Vi�?t B??c, ma? ph�?n nhi�?u la? ?i b�?. ?i nhi�?u, s�?ng nhi�?u n?i, la?m nhi�?u ngh�?, t�i ti�?p xu?c ????c v??i nhi�?u gi??i, nhi�?u ha?ng ng???i. T�i th�?y cu�?c ???i th�?t mu�n ve?, ?? ?�u cu?ng co? lo?ng nh�n h�?u va? ?? ?�u cu?ng co? nh??ng tro? ?�?u.

T�i kh�ng co? tho?i quen ghi che?p. Ca?i gi? no? la?m cho mi?nh xu?c ?�?ng hay no? ?�?p va?o m??t la?m cho mi?nh chu? y? thi? khi�?n cho mi?nh nh?? l�u. ?o? la? ?�? ta?i, chi ti�?t. Trong cu�?c s�?ng, m??t th�?y tai nghe nh??ng s?? vi�?c cu?a cu�?c ???i tr�i qua tr???c m??t, r�?i la?i qu�n ?i. Nh?ng lu?c na?o ?o?, nh?? la?i va? t???ng t???ng thi? ?o? la? nh??ng ?�? ta?i r�?t phong phu?.

+T?? n?m 1954 �ng ?a? ????c gia?i th???ng v?n ho?c cu?a H�?i Nha? v?n Vi�?t Nam (Truy�?n �Ca?i lu� � gia?i ba). Vi? sao su�?t 40 n?m, �ng �im h?i l??ng ti�?ng� ?�? r�?i khi v�? gia?, ?? tu�?i 70, �ng la?i vu?t sa?ng, vi�?t sung s??c, m�?y n?m g�?n ?�y, n?m na?o cu?ng co? sa?ch? Ti?nh t?? lu?c �ta?i xu�?t giang h�?� v??i t�?p ��ng Thi�?m Th??� (1994, gia?i th???ng v?n xu�i cu?a H�?i Nha? v?n 1995), ?�?n nay ?a? co? th�m n?m t�?p truy�?n (Hoa?ng ?�? ???t long ba?o, Ho?c tro? gia?, Tr?ng ?e?p mi?nh tr?ng, Chuy�?n na?ng Mim�, V?n ho?a ?a?m gi�?).

-T�i ?�?n v??i v?n ch??ng la? ca? m�?t s?? b�?t ng??. Lu?c va?o chi�?n khu, t�i ????c ?i�?u v�? Ban tuy�n truy�?n cu?a Ti�?u ?oa?n 307. Nhi�?m vu? cu?a t�i la? la?m ba?o. T�i vi�?t truy�?n ng??n �Ca?i lu� kh�ng ng?? ????c hoan ngh�nh, ????c chuy�?n th�? tha?nh ki?ch, ????c trao gia?i th???ng va? ????c k�?t na?p va?o H�?i Nha? v?n. Th�?t s??, t�i ch?a chu�?n bi? cho mi?nh la? m�?t nha? v?n. Th??i gian da?i kh�ng xu�?t hi�?n la? vi? t�i kh�ng vi�?t. Sau gia?i pho?ng, g??p la?i anh em vi�?t v?n, g??p la?i anh em ?�?ng ?�?i ?? Ti�?u ?oa?n 307, t�i th�?y n?? ma?u x??ng v??i anh em, anh em ?�?ng vi�n t�i vi�?t la?i. Ta?c ph�?m tr???c g??i ta?c ph�?m sau n�n m??i vi�?t nhi�?u.

+Nghe no?i, ca?c ba?n tha?o ta?c ph�?m cu?a �ng th???ng ????c ba? nha? ?o?c tr???c va? la? ng???i che?p la?i ba?n tha?o. Co? ?u?ng nh? v�?y kh�ng? �ng co? th�? cho ba?n ?o?c bi�?t ?�i ?i�?u v�? �?i�?m t??a� cu?a cu�?c ???i �ng.

-Nha? v?n mu�?n hi�?u ????c nh�n v�?t, tr???c nh�?t pha?i hi�?u mi?nh ?a?. Mi?nh t?? suy xe?t, coi mi?nh t�?t x�?u nh? th�? na?o. Nh�?n ro? hai m??t ?o? cu?a mi?nh ma? hi�?u mi?nh, kh�ng ai h?n ng???i ba?n ???i cu?a mi?nh. Cho n�n, mi?nh cu?ng la? ?�? ta?i, ma? ba?n th�n ng???i ba?n ???i cu?a mi?nh cu?ng la? ?�? ta?i cu?a mi?nh.

Nha? t�i giu?p ??? t�i nhi�?u. ?i�?u may m??n la? ba? cu?ng thi?ch ?o?c sa?ch. T�i nghi�?m, th???ng la? nghi? chuy�?n l??n thi? ?a?n �ng h?n ?a?n ba? nh?ng s�u s??c ?�? th�?y m??t tra?i cu?a con ng???i thi? ng???i phu? n??, ng???i v?? s�u s??c h?n ch�?ng. G??p chuy�?n, co? khi gi??a v?? ch�?ng ba?n qua ba?n la?i thi? sa?ng y? ra.

+�ng ?a? t??ng pha?t bi�?u quan ?i�?m: �T�i s�?ng t??c la? t�i ?a? vi�?t�. ?a?nh la? v�?y. Song, ng???i ???i v�?n ?a?nh gia? m�?t nha? v?n qua ta?c ph�?m cu?a ho?. Va? nh? v�?y, ta?c ph�?m quan tro?ng nh�?t trong cu�?c ???i nha? v?n Tr�?n Kim Tr??c ?a? ????c vi�?t hay ch?a?

-T�i nhi?n vi�?t v?n nh? m�?t ngh�? ch?i, ngh�? ch?i cu?ng l??m c�ng phu. Nh?ng kh�ng ????c x�?u ch?i. T�i kh�ng co? d?? ?i?nh. T�i nh?? ca?i gi? va? t�i th�?y ca?i na?o thi?ch nh�?t thi? t�i vi�?t.

+Xin ca?m ?n nha? v?n Tr�?n Kim Tr??c v�? cu�?c tro? chuy�?n na?y va? xin chu?c �ng ?i ?�?n cu?ng trong ngh�?-ch?i-c�ng-phu na?y.*

Kh�ng c� m� t?.