(??c th? Nguy?n Th? H?i [1])
Hong H?ng
M? sch ??c vi bi, b?ng b?i h?i nh? g?p l?i m?t th?i t??ng nh? khng bao gi? tr? l?i. Gi?a m?t ma h nghi?t ng, ??y bi?n ??ng, ??y b?c xc, ??y tr?n tr?, ??y d? c?m khng lnh[2] b?ng ???c du vo m?t c?nh gi?i an nhin, c?a hoa c?i vng v b??m, v nh?ng m thanh ? qu lu khng nghe, nh? v?ng l?i t? m?t lng qu Yn ?? xa x?a (lng xm ng??i v? nghe xao xc, n? n?n n?m c? h?i lung tung), nh?ng l?i l r?t m?i:
Hoa c?i
Nh b hng xm tr?ng m?t ?m c?i
Rau c?i ?n hoi h?y su?t ma ?ng
Sau cng st l?i m?t ?m hoa c?i
T?ng l? b??m xun v?a m?i ra rng
Rau c? ma ?ng
Trong mn s??ng mu?i gi bu?t
Nh?ng ng??i ?i ch? s?m
Gnh rau th? c?
K?u k?t
M? ti c?m vi ??ng ti?n
Ch? s?n ??u c?u
?i g?i bn rau g ??y
?p l?i l
Xu ho x lch b?p c?i c chua
C?i ??ng c?i ng?t sp l?
Khoai ty rau mi rau di?p
Nh?ng rau c? ma ?ng
L?n l??t qua c?u
M? ?o trong s??ng
V hi?n ra r?t th?c
Trong chi?c r? c?a m?
Khng ph?i nh?ng b?c tranh qu l?m mu c?a c ho? s? hng t?nh (Anh Th?), cu ca dao tnh t? c?a chng trai ph? huy?n (Nguy?n Bnh), cu ht quan h? d?t du c?a anh lnh nh? qu (Hong C?m), ci ng? ng??c nghnh ngang c?a c?u trai lng nhi?m mu giang h? b?t t? (??ng ??c B?n) Lng qu ny l nh?ng m?u chuy?n nho nh?, khng ??u khng ?ui, ch?ng c chuy?n g, nh? v? v?n c?a m?t c gi ?ch th? ng??i lng. V?i gi?ng k? th?t th, l?i m?c m?c, ch?ng cht tu t?. Nh?ng ghi chp tnh c? b?t g?p trong s? tay c?a m?t c h?c tr lng v? m?i sinh ho?t ngy th??ng ? lng, ?? tnh ?? c?nh.
M?t b?t ch?t nh?, ?ng yu:
C du
C?m ch?i qut xc pho t?i b?i
Ng?i n?t mi thu?c pho th?m ?m
Khun m?t ??y ??n nh? nng Ti?t B?o Thoa
? r?a s?ch ph?n son ?m c??i
M?m c??i nh? v?i anh ch?ng t?t m m ?o?ng
?ang ng?n ng? nhn
M?t c?nh quen thu?c trong nh qua ci nhn d d?m:
Gi?t n??c m?a
B c? cn gi?n chuy?n ngy hm kia
Chu ng? say r?i v?n v? ru
Gi?t tr??c r? ?u
Gi?t sau r? ??y
ng con d?i
M?t h?m h?m khng ni
Ht thu?c lo ph? khi
Vo tr?i m?a
M?t h ho? dn d:
Ti?ng kn
Khi lng trn lc xm d??i
Khi k? ngay bn vch
Kn ?m ma nh? bng hoa s?t
M ci cu?ng g?n ch?t vo vm mi?ng hi s?c mi thu?c lo v r??u th?t ???c th?t ?i
C?t l?c th?i ra m thanh bu?i l? ch?t
Loan bo kh?p vng
B c? ng?i nhai tr?u nt m?t cau c
B?o ?m ma tao may m tao ch?t
Khng c?ng b? chng n th?i cho th?ng l? tai
Th? thi c?ng ?ng ?? yu m?t gi?ng th? lm s?ng l?i ci lng qu m?i ?y m ? khng th? cn g?p ???c sau vi ch?c n?m ? th? ho o ?t x b? b?a bi trn kh?p ??t n??c!
***
Nh?ng cn h?n th?. Ngoi nh?ng c?nh, tnh d? th?y ? lng, v c?ng l quen trong v?n ch??ng v? lng lu x?a, c gi lng ny b?t ???c nh?ng c?nh t??ng kh l?.
C ci g ? nh? d?u hi?u c?a m?t thin nhin ?e do?:
Tr?ng ??
?m t?i c ng??i ?i ??n
Khng ?nh ti?ng
C? b??c s?m s?m
Ko l?i h?i chuy?n g
Bn ng?a m?t ln tr?i
Tr? vo v?ng tr?ng ?? qu?ch
Qu?ng ng? s?c r?ng r?c
Ni nh? ?inh ?ng c?t
Th? no mai c?ng m?a
C ci g ? nh? m?t g??ng m?t b m?t m? h? l?t vo gi?a ?m ?ng quen thu?c:
Lng nh?
M?t c?n bo
M?t tr?n l?
C l?p ngi lng nh?
M?i ng??i t? t?p xem cy c?u gy
Ngo?nh l?i th?y r?t ng??i lng
C m?i m?t ng??i khch l?
??n nh ng B tu?n tr??c
?i m?t tr??c c?n bo t?i
Th ra c gi lng ny khng ??n gi?n. C c chi?u h??ng suy t?, h??ng n?i trong nh?ng sinh ho?t di?n ra ??n ?i?u c?a lng qu:
Tt n??c
M?nh ru?ng th to
G?u dy th nh?
Hai ng??i l?ng l?ng tt
Tt tri?n min
??n ??
Qun lun m?nh ru?ng
Qun lun chi?c g?u
Qun lun b?n thn
??u c tr?ng r?ng
?ng lc ?y m? b?o
G??m. ??i bn ci no
C?u ao
Ch?m ri r?a t?ng l rau trn c?u ao nh mnh
??a m?t nhn sang c?u ao ??i di?n
S?p t?i gi? b c? nh ?y vo g?o n?u b?a tr?a
Nh?ng c?ng c th? th?ng con ra t?p b?i
Thn th? ?ang l?n c?a n du?i c?ng trong ln n??c
Mnh ngh? mnh ha thnh ?
B?t ??ng trong khng gian ny mi mi
Ch tm r?a s?ch t?ng l rau
Nh?ng v?t bn, con su nh?
Th mnh s? tr hon ???c th?i gian
Tr hon ???c dng ch?y c?a ??i mnh
?? n khng cu?n mnh ph?ng ph?ng v? pha tr??c
m r? rau xanh ng?t
D??i g?c he ma khng hoa
Mnh ??i mi
M ch?ng c ai ra c?
C ph?i v th? m c b?t ???c t? h? khng nh?ng hnh bng qu kh?:
H??ng nh
T? h??ng nam xoay ng??c sang h??ng b?c
Tr? m?t l?i ng m?i ra ???ng
Xy gian b?p, kho?ng sn m?i
Nh tr??c thnh v??n sau
Chm d?n vo qun lng
??a chu ?ch tn th?a k? m?nh ??t t? tin
M?t ?m sng tr?ng m? c?a s? bu?ng ng?
Trng th?y b n?i qu c? nhi?u n?m tr??c
D d?m b??c xu?ng b?c c?u ao hoang ph?
T?m l?ng cng nh? b
K c? chi?c n?i gang ? bn ??ng nt khi no
M c suy t??ng t? nh?ng ci th?c ??n nh?ng ci ?o, nh? ci tnh linh, ng bu?n ng vui; m c s?ng th?c v?i ng Thnh ng Thang, v?i ci mnh mang ?
Th? m?c
Ng?ng tay ??c gi?a ?m d?m bo mn c?a
Mi th?t g? vng v?t n?ng ???m
Lo th? m?c nhn ra m?nh v??n
Th? th? ng?m con g tr?ng ch?n r?n khoe tr? b? m le lo?t
v?i l? g mi chn ch? ch?t phc v nh? d?
Trong thong ch?c n nh? ha cng ha ph??ng
R?o r?c tnh linh
Ha thn ?o di?u trn cnh to sum su xanh bi?c
Lo th? m?c nh?m nghi?n ?i m?t
Nh? th?t k? trong c kho?nh kh?c bi?n hi?n v?a r?i
Tr??c khi tr? l?i v?i m?i ??c v phi?n g?
Trong g? s? s?ng thin thu con chim ph??ng hong linh thnh mang c?p m?t g nh
thu?n l??ng th?o d
B m?t c?a b?c sng t?o ?n d?t trong ngh? m?n ??i c?m mua r??u ch?n qu ma
Ng
Ti?ng c??i ph ln trong ng
R?i t?t ?i thnh ci mm chi
R?i thnh nt vnh nghim ngh?
R?i th khe mp tr? xu?ng r?u r?u
Ng g m di th?
M?t ng??i m nh? hai
ng bu?n ?nh tro ng vui
? qung no ch?ng r
Ch
?ng lc ti ngh? mnh c hai ng ch
M?t ng tn Thnh
M?t ng tn Thang
Nghe c? mnh mang
Th t? ??ng xa
Ch ti ?i l?i
Vai quang gnh
Gnh nh? h?u
Nh? khng gnh
Ti np sang v? cho
Ch
Ch m? h? cho
Chu
Nh? khng ph?i ch
Nh? khng ph?i chu
Nh? ti m?i cho ci mnh mang
V th? r?i mnh mang cho l?i
?i?u ?ng ni l t?t c? nh?ng g mang dng d?p tri?t l ?y ??u h?t s?c gi?n d?, chn th?t, t? n tot ln t? cu chuy?n v? v?n, v?n v?t.
B?i trong cu?c ??i, th?c ra ci th?c v ci ?o l?n lm m?t nh? ?o?n ?ng dy t??i ny. Nh th? c nhn ra n hay khng m thi!
?ng dy t??i
B? v?t l?i gi?a v??n
C?nh nh?ng lu?ng rau xanh t?t
Vo lc n?a ?m
B?ng ha thnh con r?n
Tr??n ?i
Khng ti?ng ??ng
Gi?a mn s??ng r?i xu?ng l?p ??p
??n r?ng sng
Ng??i ta trng th?y n
V?y bn n?m c?ng ??
Cn nguyn ?o?n dy thun b?ng b
Cho m?t l?n th??ng tch c?
??n ?y, khng kh?i lin t??ng m?t bi th? r?t ng?n ? lm nn c? m?t tr??ng ph?i th? ??u th? k? 20 ? M? (imagism):
Qu nhi?u th? ph? thu?c
vo
m?t chi?c xe ct kt
??
trng men m?a
bn l? g con
mu tr?ng
(Williams Carlos Williams)
Ch? s? v?t, khng l?i bnh, khng c?m xc, nh?ng l s? v?t m ch?a trong b?n thn n t? t??ng.
L m?t k? su?t n?a ??i ng??i ?i tm ci M?I L? trong th? th? gi?i, hm nay b?ng th?y mnh b?i h?i khi b?t g?p ci L? M QUEN trong th? c?a m?t c gi lng Vi?t th?i nay. Nh? m?t v?t c?i hoa vng g?p l?i sau ch?ng ???ng di leo ni tro non
Plano, TX thng 12/2018
[i] M?t dng ti?u s? c?a b?n ti, NXB ? N?ng & DOMINO BOOKS 2018.
[2] Nh?n ???c t?p th? vo gi?a ma h 2018, tr??c nh?ng ngy ton qu?c bi?u tnh ch?ng Lu?t ??c khu v lu?t An ninh m?ng.