Bài trường ca Ukraine…

Lê Vĩnh Tài

 

Tựa

 

uống đi rượu lửa phỏng tay

cánh đồng tuyết trắng đạn bay xoá rừng

tự dưng mất nước lưng chừng

vác vai tên lửa nỗi mừng xe tăng

 

nước Nga cũng một biển người

người ta giành cuộn giấy chùi còn dư

phân vân siêu thị nghịch thù

pháo binh đã tới mùa thu còn dài

 

uống đi lùi lại sơ khai

bệnh viện nhà trẻ đã hai lần buồn

gạch rơi viên méo viên tròn

mẹ ôm em bé thân còn đong đưa

 

uống đi nước mắt như mưa

NATO mở rộng cho vừa lòng em

uống đi đại bác ru đêm

chúng ta từng thức những đêm da vàng

 

 

 

chương 1.

      lời của một cánh đồng lúa mì

 

1.

tôi là lúa mì

tôi khóc, tôi đang khóc

lịch sử một lần nữa

bỏ lại xác chết của họ

dưới chân tôi

 

ồ tại sao, tại sao

chúng tôi lại khóc cho họ?

 

một lần nữa một lần nữa

hay nhiều lần nữa?

 

họ cứ thích bạn chết

bạn phải thành anh hùng hay liệt sĩ

dưới gốc lúa mì của chúng tôi

họ thích ăn xôi bỏ chúng tôi làm thằng Bờm đói bụng

họ nói dối, họ nói dối

từ Stalingrad đến Leningrad

một triệu người chết, nhiều triệu người chúng tôi đã chết

những cánh đồng lúa mì bùng cháy

họ đốt cháy, họ đốt cháy

và một lần nữa

họ bỏ lại Ukraine đã chết của chúng tôi

và xác của các bạn

 

Ukraine

ôi, sự xấu hổ của Putin

những lời nói dối tưởng như vô tội

tưởng tượng một bọn phát-xít mới

khi máu chảy ngập trong cánh đồng lúa mì

chỉ vì một hải cảng không đóng băng khi

mùa đông đến…

 

 

2.

Ukraine

mẹ sinh tôi ra

một đứa bé ốm yếu

dưới cái nắng của cánh đồng lúa mì Ukraine

 

mẹ còn quá trẻ

và cha thì quá bạo lực

có lẽ do cha uống quá nhiều vodka

 

mẹ dẫn tôi đi qua

những cánh đồng lúa mì

chiếc váy dài quấn vào mắt cá chân của mẹ

 

khi đến một cái ao phía sau cánh đồng

nơi cha từng cố gắng dìm mẹ chết

những người châu Âu qua đường đã can thiệp

kéo mẹ lên

 

mẹ chạy lên đồi một mình

dành cả cuộc đời để không nguyền rủa những bàn tay

từng tìm cách nhấn chìm mình

mà lẽ ra tôi gọi là cha

mà lẽ ra cha phải gìn giữ mẹ

và mẹ cũng cảm ơn những bàn tay

đã kéo mẹ ra khỏi làn nước đóng băng

vào một buổi sáng nắng đẹp

 

trên cánh đồng Ukraine

phổi mẹ vẫn đầy hơi thở

và ánh mắt tôi vẫn đầy tin tưởng

cha ôi…

 

 

3.

Ukraine

người không làm thơ để dự giải nobel

người không kịp vần vèo thơ mộng

vì người không còn hòa bình

chỉ còn vết sẹo đạn bom trên những bài thơ

 

không còn bài thơ mà còn những vết sẹo

trên lá cờ thủng lỗ

 

đây mới là lổ thủng của lịch sử

chứ không phải mấy cái ly vỡ trên bàn nhậu

đã tranh nhau danh vọng đến vỡ đầu

 

đây là tương lai không còn lỗ thủng nào cho lịch sử chui qua

chúng ta không cần anh hùng

chúng ta sẽ sống lại từ đống tro tàn

 

tro tàn bay mỏng quá

gió độc thổi quá xa

 

đây không phải bài thơ

đây là ánh mắt của những kẻ giết người

cứ thích nói như nhà thơ

 

nên người mới khốn nạn

người không có tương lai

không có quá khứ

chúng ta nát nhừ

và chúng ta chuẩn bị đối mặt với bom nguyên tử

 

 

4.

nhện đang bò trên từng con đường

đôi chân chúng dính đầy thuốc súng

chúng xâm nhập vào những bông hồng nở vào mùa đông

chúng muốn người chìm trong bóng tối diệt vong

chúng không thấy ngón tay người rỉ máu trên cò súng

 

những mảnh vụn từ ngôi nhà tự do của người

cả cánh đồng của người

tan nát

 

nhưng đây là hy vọng của một dân tộc

mọc như rêu trên cây đổ

những người lính giương cao lá cờ thủng lỗ

họ đứng lên đẹp như những bông hoa

diễu hành như những con ong

họ là sự bùng nở của tự do

trong thời đại đen tối của tội ác

 

 

5.

kéo lá cờ lên

kẻo chúng ta quên

 

ồ ồ chúng ta đã quên

nàng chảy máu thêm lần nữa

 

người yêu dấu ơi

những cơn gió mùa đông

dưới chân tôi quá khứ tan biến

 

bạn đã đến vì tôi

chiếc vương miện cuối cùng đã trong tầm tay của chúng ta

gió hú ầm ĩ

những người lính về đây để chia tay

để chết

 

ồ ồ tôi chỉ biết

sân bay đã được an toàn

 

những ngọn gió có thể mang chúng ta đi đâu

ơi người yêu dấu

thế giới diệu kỳ bị bỏ lại

những con đường xa xôi sẽ dẫn chúng ta về nhà

bạn cần chờ một phút

ồ ồ đừng bỏ rơi em

chờ rồi em sẽ đến, anh yêu

 

 

 

 

6.

tôi biết bạn núp sau cơn mưa đại bác

bất chợt tôi biết bạn có những bí mật

nói chuyện với nhau chỉ bằng ánh mắt

bạn buồn và khôn

với những suy nghĩ xám xịt như xe tăng

của bạn

 

 

7.

đôi mắt bạn u tối nhìn tôi

tôi không biết bạn yêu tôi

hay không yêu tôi

 

mà thôi, bóng tối

chúng ta rồi cũng chỉ trôi

như năm tháng trôi

qua cái chết

 

như Ukraine không chết

như tôi sẽ chết cho Ukraine

 

có lẽ tôi sẽ bay đến tận thiên đường

cầu thang lên bầu trời màu xanh rộng mở

thời gian sẽ trôi

 

chúng ta như những chiếc lá đang bay

nếu chúng ta không vượt qua, chúng ta sẽ chết

 

bạn biết và nếu như tôi không biết

thì bạn trôi

chúng ta không thể làm đám cưới

chúng ta là hai kẻ ngoại tình

 

có người nói: chàng hãy tìm người khác

chứ không lẽ cứ mãi đi theo em?

 

một người nói: dạ thưa mái tóc trên đầu

trắng như chim bồ câu

 

chẳng ai hiểu chúng ta

họ ngỡ chúng ta là những hiệp sĩ

đang thổi vào sừng tù-và của mình

và đang trên yên ngựa

 

chàng hiệp sĩ tìm tình yêu

nàng trước ngày mọi thứ hoang tàn

đi tìm bom đạn

 

buổi chiều nước da màu hoàng hôn vàng như tóc

cố lên đừng khóc

 

chàng hiệp sĩ đã quên lời hứa

chúng ta hát trong nước mắt

chúng ta giải phóng những đống gạch vụn

những khu chợ những nhà thờ những bệnh viện còn run

vì sợ

 

 

chúng ta vẫn chờ thêm những hiệp sĩ khác

đang mỉm cười từ hai ngàn cây số

vé máy bay còn chỗ

khứ hồi những quân đoàn tình nguyện

 

 

8.

sân bay

tiếng ồn ào của những con người đang mệt mỏi

giật mình với những tiếng loa phát thanh

chiến tranh và danh sách những người đã chết

những xác chết không ai chịu nhận

những cái bao cay đắng bốc mùi

 

những chàng hiệp sĩ bay về không phải làm thơ

vẻ đẹp của khẩu súng như thể

một cơn gió thổi qua

 

 

sự sợ hãi và nhút nhát của chúng ta

như đôi mắt trẻ nhỏ ngơ ngác trước lời hăm dọa

 

vì anh ta nói dối

chúng ta chỉ cần một giọng nói

cho đến khi chúng tôi chết

chúng ta chỉ còn một tiếng kêu

 

chúng ta không cần đáng thương

chúng ta gãy xương sườn

vì những lời diệt chủng vu khống

chúng ta cần tên lửa vác vai

 

 

chúng ta không hèn

không câm không ngọng

vì chúng vẫn còn sự tưởng tượng

chúng ta không tự sướng

 

chúng ta là những thiên tài

cả khi thiên tai bão lũ

 

như ai đó gọi em

giọng như nước trong veo rơi trên đá

vang lên từ ngôi làng xa

vắng lặng

 

chúng ta cay đắng chúng ta ngọt ngào

chúng ta chỉ còn giọng nói

nơi em cũng yên lặng

chơi một mình

 

 

như đóa sen ngập tràn bên suối

dưới mái vòm một ngôi chùa

nơi lặng và ngồi và mơ và mộng

nơi nụ hôn là những bông hồng

rực rỡ

 

nơi hoàng hôn vẫn còn chìm sâu

như khu vườn ngàn lẻ một đêm Ba Tư khép lại

chìm vào giấc ngủ

 

chúng ta chỉ còn một giọng nói

một chút nữa khi em đi

chúng ta sẽ sống lại

 

 

9.

lịch sử không chỉ là máu

và xác chết

– đây là chiến hạm nga

đầu hàng đi

những viên đạn bay ra

chỉ bạn vẫn còn nằm im ở nơi này

nhìn trời cao và đám mây bay…

 

lịch sử

sẽ mãi mặc niệm

với thời gian

bạn đừng dùng quá khứ

toàn xác người

để thay đổi lịch sử

chúng ta hướng về tương lai

và bạn nghĩ lịch sử sẽ đọc cho bạn nghe bài thơ

có ánh trăng hơi tối

nên bạn thắp thêm một ngọn nến

bên tên lửa

bạn quên ngọn nến sẽ tắt

người ta sẽ không gặp nhau sau khi chết

lịch sử cũng không bao giờ lặp lại

người thắng cuộc sẽ hát

hơi lớn tiếng

nghe như một tiếng ồn

bên ngôi mộ

vùi chôn

lịch sử…

 

lịch sử không phải một lỗ thùng

cũng không phải là một cái vòi

bạn có thể vặn khóa

và quên

bao nhiêu là máu

đã chảy qua

như Mẹ

không ngừng rơi nước mắt…

 

 

chương 2

      cỏ xanh, máu đỏ và lúa mì vàng

 

 

10.

ôi cỏ xanh, ngươi buốt chân trời

ngươi bám chùm rễ số phận

bằng ngón tay hồn nhiên vào đất

ngã xuống xuyên giữa ngực

tan vào đất đâm chồi vẫn cỏ

màu xanh không cần cơ may

 

trên gương mặt mong manh và xanh

không ai thấy mắt của ngọn cỏ

âm thầm oan khuất sương đêm

 

thôi, gương mặt cỏ xanh không thể hiện hình

nước mắt để làm gì

nước mắt được gì đâu…

 

cỏ xanh bây giờ là ký hiệu lặng im

chỉ còn hoa hồng

màu đỏ chiếc gai kêu lên đau đớn

ở góc vườn có dòng suối quanh co

viền theo cánh hoa trong một nghi lễ đầy nắng

chiếc bẫy mùa xuân đã giăng ra

và chú chim giả vờ bay về ca hát

 

những gợi ý về cỏ được viết thành tập

như tập ảnh của phóng viên chiến trường

sau chớp pháo

cỏ hiện lên không phải cả cánh đồng mà rõ đến từng

gân máu mong manh

 

những gợi ý về cỏ là bầu trời

ánh sáng dọi lên như một bộ phim

trích đoạn lịch sử

sau này nằm phủ bụi trên kệ sách

 

những gợi ý về cỏ là con chữ

nhẵn nhụi

miêu tả những gì đã biến mất

nhanh đến chóng mặt

 

gợi ý về cỏ là linh hồn

oan khuất cả khi ngừng đập

nước mắt để làm gì

nước mắt được gì đâu…

 

 

 

 

11.

năm 1917

bạn gọi tôi là u-cờ-rai-na

sau đó vài năm bạn mang tôi về nhà

liên bang sô viết

 

năm 1941

bạn cũng gọi tôi là u-cờ-rai-na

và 6 triệu người chúng tôi

đã chết khi đánh tan 1 triệu quân phát-xít vô nhà

bạn

 

năm 2022

tôi vẫn là u-cờ-rai-na

và bạn gọi chúng tôi là

phát-xít

 

những em bé phát-xít vừa 6 tuổi

chết khi đang đánh vần

i tờ ít

trên khoảng sân quá nhiều

vết đạn

chi chít

của bạn

 

 

 

 

 

12.

ukraine không phải cả thế giới

quá rộng lớn và cô đơn

nó bé nhỏ với những cánh đồng

bóng tối và sợ hãi

 

ngay cả bóng tối cũng không im lặng

bạn nghe nó khóc

như thể bóng tối sẽ biến thành một thứ gì đó

họ tưởng có thể nắm chặt nó

trong tay

bằng máy bay

và tên lửa

 

đây là góc bản đồ thế giới bị bỏ rơi

đây là một phần thế giới không có hồi kết

nơi những cánh đồng bị tàn phá

những dòng sông bị chặn

phù sa

 

nhưng đây cũng là khu rừng mà những con sói không thể vượt qua

trong mắt người không phải con ngươi

mà là một hạt bụi

nhìn những con sói

sống trong một vòng tròn

vẽ ra cho chính nó

 

đây là những gì bài thơ viết

máu

không phải là chỉ là một từ vựng

ukraine chịu đựng

giữa tuyết rơi

 

người đang cháy

người đang chảy

người đang mơ

người đang bị bao vây

 

người đang thức dậy

 

14. (không có số 13, khỏi sợ xui)

 

bài thơ tên là:

Ukraine, hãy đến xem máu chảy trên đường

 

– có người nói: thơ thế này không hay

thơ thời sự không thể lửng lơ như vậy

 

 

bài thơ nhặt lên chữ U

và viết về một cái móc sắt

từ bầu trời rơi như những chiếc máy bay

 

chữ U móng sắt

con chim ưng khổng lồ đã ăn cắp bánh mì của chúng tôi

chúng tôi chỉ còn biết hôn nhau trên những ngọn cây thông

vào mỗi sáng

 

những con chim ưng xé thức ăn của chúng tôi

vì nó không phải ăn một mình

nó có một hình xăm trên cổ

chữ Z

 

đất nước chúng tôi chữ U

nó hình chữ Z

đó là cách chúng tôi phân biệt

bạn với kẻ thù

 

chữ Z và chữ U

cái móc sắt chữ Ư như lời hứa

bị bỏ quên

 

như bạn quên chùm chìa khóa

một đất nước bị bỏ quên

vì một tên hàng xóm hay ăn vạ

 

chúng ta ngủ thiếp đi

bạn có ở dưới cửa sổ không

liệu những cây thông có chạm tới đám mây bị xé rách

chiến tranh bắt đầu với ánh mắt trẻ thơ

nó hối mẹ của nó nhanh lên

như thể không có gì quan trọng

 

buổi sáng này nó thấy ẩm ướt

như mọi buổi sáng khác

nó nằm xuống với một con mèo hoang

giữa chữ U súng nổ

 

đứa trẻ hối mẹ nó nhanh lên giờ đã chết rồi

những đứa trẻ đang lớn lên là những đứa trẻ khác

tuyết sẽ bao phủ xác ướp của chúng ta

 

 

 

 

15.

chúng ta dễ bị tổn thương

chúng ta thường

bồng bột

 

chúng ta nâng những người bị ngã

để cho họ đi qua

sự tàn ác của họ

là hậu quả của việc chúng ta tử tế

nhường họ cái ghế

tưởng chỉ để ngồi

 

khi bạo chúa lên ngôi

những ký ức ám ảnh

những ngày vô vọng

những giấc mơ đầy hy vọng

rồi chúng ta đóng cửa ngồi khóc trong im lặng

chúng ta đành đeo mặt nạ

cười

 

những mảnh vụn rải rác này

tưởng sẽ làm chúng ta bị vỡ ra, tưởng sẽ biến chúng ta thành nô lệ

tưởng chúng ta không còn sức mạnh

tưởng chúng ta hy sinh

 

chúng ta là những nhà thơ vĩ đại

giống như một con sư tử

chúng ta kiêu hãnh

chúng ta hung dữ

chúng ta quá khứ

chúng ta hiện tại

chúng ta tương lai

chúng ta là đại diện cho lịch sử

chúng ta làm cả thế giới

phải kinh ngạc

 

chúng ta làm cơn bão

trong một thế giới tan vỡ

 

chúng ta tự hào

không vác sông núi ở trên vai

chúng ta vác vai tên lửa

 

chúng ta ngẩng cao

đầu

 

ánh mắt của chúng ta vươn tới bầu trời

nhắm bắn

 

chúng ta xây dựng cho mình

ngôi mộ bằng niềm tin

tấm bia bằng nước mắt

 

chúng ta làm cho thế giới kinh ngạc

đá xanh phải tan chảy

tiếng gầm như sư tử

 

chúng ta phá vỡ xiềng xích của sự tầm thường

 

chúng ta không cần sự thương hại

cổ chúng ta không thể gãy

chúng ta bắn cháy

sắt thép của kẻ thù

 

cuộc gặp gỡ của chúng ta

với những kẻ trước đây

đã gửi email đã từng hăm dọa

đã từng nổi đóa đã từng háo danh

bọn chúng đã tan tành danh dự

 

chúng ta ủng hộ những nhà thơ nữ

ngày tám tháng ba

 

chúng ta sẽ xin lỗi vì sự vắng mặt của

em, lẽ ra anh không nên để em một mình đối mặt với sóng gió

làm thế nào chúng ta có thể yêu nhau

khi em tan vỡ?

 

nỗi đau mà em đang chịu sẽ khiến chúng ta nghẹt thở

em gỡ mũ sắt để đội hoa

bộ quân phục còn mùi thuốc súng

 

chúng ta cần tha thứ cho bản thân

nhưng chúng ta không thể yêu thương những người đã tàn phá đám cưới của chúng ta

chúng ta đo đếm từng mi-li-gam hạnh phúc khi đất nước đổ vỡ

chìm đắm trong những giọt nước mắt này

những mảnh linh hồn

họ sẽ không bao giờ lấy được

 

chúng ta mềm như nước

thấm từng dải đất

mà họ nghĩ chúng ta sẽ đánh mất

quê hương

 

 

 

16.

ly tán

tha phương, người sống người chết cùng nhau chạy trên đường

những ngôi trường

đổ nát, đất nước vẫn đang mùa dịch bệnh

 

không phải con vi-rút

con mắt xanh của con quỷ

trên bầu trời tung ra đầy màu sắc

 

con mắt của một kẻ

lạc loài, lấy say máu thay cho sự sợ hãi

 

bài thơ

cũng mang vết sẹo dài

do chữ cái để lại, sau một cuộc chiến bằng dao

với con quỷ

 

người về từ đám cưới

người đi ra nghĩa trang

người vẫn đang xếp hàng

ra trận

 

em bé học sinh nhìn bạn mình vừa chết

nghe trái tim của bạn vẫn kêu vang

bài hát của một dàn hợp xướng

 

bên dưới trái tim

những người đàn ông nhảy theo cách họ đang cố dập tắt lửa

những người phụ nữ giữ chặt người đàn ông của họ trong điệu múa

họ không muốn người đàn ông duy nhất của mình

biến mất sau làn khói

bom

 

Ukraine, thế kỷ hai mươi mốt

thế giới tràn ngập những bài thơ và lửa

trong bóng tối, cá bay và chim hót

như những người vừa kết hôn

như các anh hùng

họ đều đã chết

 

bầu trời mở ra, cay đắng như trong tiểu thuyết

chiến tranh và hòa bình cùng bị thương

văn chương cũng bị thương

những quyển sách thủng giữa bìa nhiều vết đạn

 

tiếng hát của những người đi gặt lúa

theo tiếng kẻng từ cánh đồng chạy về cầm súng

vẫn không dừng lại

 

bạn không thể phân biệt bài hát với bài thơ

bạn cũng không ngờ

đám cưới và cái chết

 

những thành phố không ai bị bỏ quên…

 

 

 

17.

những người yêu đã kịp cưới nhau rồi

đã tân hôn trước khi lửa đạn

đã bình minh trước khi pháo sáng

đã hoa hồng trước lúc máu rơi

những người yêu đã ra trận hết rồi…

 

 

 

chương 3

      không phải bài thơ, ukraine là văn xuôi của giấc mơ, đắng cay và im lặng…

 

 

 

 

18.

đất nước bị bao vây

phong tỏa biển và đại dương

nước mắt chúng ta như sương

mù, vây quanh bóng tối

 

lờ mờ hiện ra

những bóng ma tham lam

trên biển, trò chơi của các ông vua trong phòng họp

 

các nhà ngoại cảm im miệng

như pháp sư cổ đại, không còn dám nhảy múa

trong sương mù

vì sẽ nhất nhật thiên thu tại ngoại

 

chuông reo vang vùng tuyết trắng xa xôi

cầu nguyện cho những người vừa lìa trần thế

cầu nguyện cho cả những người lính Nga

 

đêm qua

trái tim chúng ta bị đong đưa

chôn vùi trong im lặng

 

không khí như một máy nén mệt mỏi

hút hết ô-xy trong phổi

cái khoảnh khắc những chính trị gia giả vờ

cảm động, lời hứa trắng trợn ngày mai

đám phán thì thầm với bầu trời đầy dục vọng

sao chúng ta đã quên?

 

paris 1972

chính chúng ta từng chết như đom đóm trong đêm

không ai cứu?

 

chúng ta từng chết chìm trong biển

chết đói chết khát

chết ngạt

những cái chết không tình cờ

chết như thơ

chết rồi vẫn còn người ngồi hát

trên những xác

người

 

rồi tiếp đến là những xác người ngâm nước muối lõng bõng

người Việt máu đỏ da vàng

vượt biên chìm xuống biển

 

không phải hàng ngàn mà là cả triệu

người phát điên

 

những giấc mơ của chúng ta

một ngày như ánh nắng mới thêu

trên lá, khi nào chúng ta thì thầm trở lại

khi nào, trong bóng râm của những bóng cây

nơi con quái vật áo màu xanh lá cây tham lam và ghen tị

nơi sự thật chảy nước miếng một nỗi buồn kéo dài

trong hơi thở mỏng manh

vẫn tanh

mùi máu

 

bây giờ chúng ta đang tìm xem các ngôi nhà

đang rơi từng mảnh vỡ, sau đó

chúng ta sụp đổ

dưới những con sóng vẫn còn những đống

xác người

 

có cả anh trai của chúng ta

máu thịt của chúng ta

cùng mẹ với chúng ta

mà chính người ta đã từng hò la truy đuổi

dù đã chạy đến tận biển khơi xa

 

mà chúng ta giả vờ

quên, không ai chịu cứu…

 

 

19.

 

những ngọn gió của chiến tranh vẫn tiếp tục thổi

người ta giải thích về tội

ác, về
sự hung hăng chết người

của Putin?

 

hãy làm bài thơ về Ukraine

 

nơi các bệnh viện bị đánh bom

những người vô tội bị giết

những người dân chạy trốn khỏi đất nước

 

hãy làm bài thơ về Ukraine

 

nơi các thành phố bị bao vây

mọi người bị đói

không có bác sĩ bang bó vết thương

vì các bác sĩ cũng bị thương

và chết

 

hãy làm bài thơ về Ukraine

 

để cùng vẽ ra một gã điên

một kẻ luôn khinh thường

một kẻ luôn coi mạng người dân

như rác

 

hãy làm bài thơ về Ukraine

 


nơi thế giới kinh hãi

không ai có thể kìm nén nỗi buồn

khi người lính Nga bị đầy vào cuộc chiến

vô tội đói khát mang về những chiến lợi phẩm

là tủ lạnh chứa thức ăn

 

hãy làm bài thơ về Ukraine

 

 

tưởng như bạn phải một mình đối mặt với thảm họa

vì đầy những kẻ luôn giả định cho câu trả lời

cứ nhân văn và cứ cười cười

những người

màu đỏ

 

nhân loại chưa cần phải nói ra

lịch sử luôn có những người yếu hay ra gió

 

hãy nhớ

không ai có thể mập mờ

ngay cả muốn nước đôi

cũng nuốt không trôi

phiếu trắng

 

cả thế giới sau lưng khi bạn nhắm thẳng và bắn

ngay cả khi mọi người tưởng họ nghiêng trời

lấp đất, bịt miệng bà nữ-oa

tranh cãi về thiên hà

bao la vũ trụ

 

họ muốn biên giới chỉ còn những thầy tu

không còn binh lính

 

họ nghĩ mình đã kiểm soát cả linh hồn

tùy ý muốn cho ai lên thiên đường

hay địa ngục

 

 

 “Tụi bây là ai?”

“Tại sao tụi bây đến đây?”

 

 

nhưng khi mẹ quỳ một chân xuống

đó là lúc sa mạc đã đầy trong hai hốc mắt

 

bạn thấy những ngón tay

của bụi cây

bóp cò trong bóng tối

 

bạn nghe

tiếng sủa của những con chó đổ mồ hôi trong đêm

và mép dao của đường chân trời

kẻ thù chảy máu

những chiếc xe tăng của họ đã bị mù

trong bình minh rạng rỡ

 

những người lính bị bắt vào vai kẻ thù

đã bị vỡ

làm đôi

 

bạn thở

và biết đất nước mình còn sống

 

nhân loại sẽ không còn phải lưu vong…

 

 

 

20.

bạn có bao giờ làm bạn với đám mây

khi nó bay

ngang qua nhà bạn?

 

đừng bao giờ làm bạn với đám mây

vì nó sẽ làm bạn say

nắng

 

bạn sẽ không dám bắn

 

đám mây

nó sẽ gõ vào

cửa sổ nhà bạn

liên tục

nhiều khi làm bạn bị tâm thần

 

nó nói: không có gì xảy ra ở đây

không có gì

không có gì

cả

 

đêm qua

tiếng chuông

báo động, nhẹ nhàng như đám mây

bay

khói

 

tiếng chuông

một lần bạn nghe, thấy

đôi mắt của một cô bé

nằm ngơ ngác

trên mây

 

cô bé ấy

đã nằm phục hai ngày

phía bên ngoài thủ đô kiev

và hai chiếc tăng nằm bẹp

 

cô bé ấy đã chết

ngay từ đầu

nó làm bạn

đau

muốn rách

đám mây

 

những tro tàn mùa Chay

rơi xuống Ukraine

“hãy nhớ, cô bé ấy…”

cho dù mùa đông rơi xuống tất cả mọi người

tàn tro vẫn còn ấm áp

 

và bạn sẽ trở về với bụi

ở Ukraine mùa này tro xám đang rơi…

 

 

21.

không có lời xin lỗi

và trò chơi

tiếp tục

 

sự tham lam của bạn

như thể một cú đánh vào gáy của lịch sử

đã ám ảnh bạn, màu đỏ tức giận và tím bầm

sự hài hước ở trên giá treo cổ

 

 

bạn có trái tim của một con sư tử

khỏe như một con bò

có lá gan của một con dê

và dạ dày của một con cáo

 

các bác sĩ thú y được cử đến để xoa dịu nỗi sợ hãi của nhà vua

nhưng họ đã bị bối rối

bởi đôi tai lừa của ông

và những vết chân chim dưới mắt

vẫn hay rơi những giọt cá sấu

 

cái chết là đẳng cấp của bạn?

tấn công, xâm lược và khóc

hờn dỗi với cả thế giới

 

mặc kệ các ngân hàng bị phá sản

mặc kệ Trung Quốc để bạn treo lơ lửng

cuộc cách mạng của bạn đã chết, vì bạn là cái chết

trong hơi thở nóng bỏng của hận thù

màu trắng

 

bạn đã chọn tiếng hú của sự sỉ nhục

quằn quại trên cây thập tự giá

số phận của mình

 

không ai biết bạn là người hay động vật

hay thực vật hay là con chip

đã thành người…

 

 

 

22.

cái chết

không phải là con mương ngoài cánh đồng

nó như một cánh buồm nhỏ

trôi ngang mặt trăng

.

nó chạm vào mặt trăng

sau đó, có một hình ảnh sẽ chìm

như đám mây nhỏ

và nàng cũng nhỏ

xíu xiu

.

cái chết

quay lại quá sớm

khi không ai chờ đợi

nó dường như

trượt xuống bên cạnh mỗi chúng ta

khi anh ấy húc tăng vào nhà

qua cánh cổng

sau buổi trưa đầy nắng

 

 

22.

thế giới đang chứng kiến

​​những chiếc xe tăng được kéo bởi máy cày

 

thế giới cũng từng bị kéo bởi những kẻ độc tài tàn ác

nhân dân phải chia phe để nhìn nhau hơi khác

một số bị sốc, một số khác thì cười

nhẫn tâm nhìn một đất nước bị tàn phá

và một người lính Nga

nằm trên tuyết như miếng thịt trong tủ lạnh

 

xe tăng chạy ầm ầm

nhưng các chính trị gia bắt đầu vấp ngã

lo sợ ngoại giao tan rã

 

trong mớ hỗn độn cao chạy xa bay

bạn chỉ đứng nhìn các vòng vây

mà Ukraine rơi vào giữa

 

thế giới chờ đợi và nhìn thấy

một cuộc chiến tranh bắt đầu

nơi băng giá chảy máu

 

đất nước tôi cũng từng là những mảnh kính vỡ

những đứa trẻ được lên báo chỉ vì chúng vừa thoát ra khỏi biển lửa

bom napalm…

 

 

 

23.

ukraine ukraine

 

người đau không còn chịu được nữa

người đau từ đêm đến sáng

người đau từ hoàng hôn đến bình minh chạng vạng

những thành phố tuyết trắng bị bao vây

những thành phố bị phá huỷ

những thành phố trong tầm pháo

những thành phố có những quả bom

ném xuống nơi mà lẽ ra

chỉ dành cho những người đàn bà đang rặn đẻ

 

một người chết chảy ra bốn lít máu

một trăm người là bốn trăm lít máu

một ngàn người là bốn ngàn lít máu

cứ thế, ukraine chảy ra

cứ thế người ta

không ai còn câm lặng

 

 

 

24.

Ukraine

cho đến khi con dao được rút ra

vết thương sẽ không bao giờ lành…

 

 

 

 

 

uống đi rượu lửa phỏng tay

cánh đồng tuyết trắng đạn bay xoá rừng

tự dưng mất nước lưng chừng

vác vai tên lửa nỗi mừng xe tăng

nước Nga cũng một biển người

người ta giành cuộn giấy chùi còn dư

phân vân siêu thị nghịch thù

pháo binh đã tới mùa thu còn dài

uống đi lùi lại sơ khai

bệnh viện nhà trẻ đã hai lần buồn

gạch rơi viên méo viên tròn

mẹ ôm em bé thân mòn đong đưa

uống đi nước mắt như mưa

NATO mở rộng cho vừa lòng em

uống đi đại bác ru đêm

chúng ta từng thức những đêm da vàng

 

 

chương 4.

– chiến tranh không có luật lệ  

 

 

25.

nó mất vần nên bài thơ

không còn êm ái

làm dịu nỗi đau

nó lấy đi những mạng người

do tội ác của kẻ cứ cười cười

một ván cờ vua không còn luật lệ

nó không chiếu tướng

mà hủy diệt một đất nước

một nền văn hóa

những vệt mực như máu ngang trời

màu tím thành màu đỏ

trên tuyết trắng đường ray của một chiếc xe tăng

hết xăng vẫn bắn

những người tị nạn bỏ chạy khắp nơi

những vị cứu tinh mang xe nôi xuất hiện

không phải ba lan mùa tuyết tan

mà là những trái tim tan thành nước

cho đến khi trận chiến ác liệt nhất

những thủ tướng phải đến làm nhân chứng sống

như tượng đài bất động

chúng ta không thể lay chuyển

những kẻ trộm mạng sống và cướp hơi thở của chúng ta

chúng ta đành trở thành người ban ra

nước mắt cho toàn nhân loại…

 

26.

nước Nga

người hàng xóm vẫn cùng giọng nói với chúng ta

một người bạn đồng hành

hát những bài hát dịu dàng

trên cánh đồng những buổi sáng

người cưỡi ngựa đi trên con đường rộng mở

phép thuật trong ngón tay của anh ta

cho linh hồn luôn tồn tại

nước Nga

người đã từng là làn sóng réo rắt sự sống

cảm hứng cho tự do

nó đã lâu lắm rồi, phải không?

chúng ta vẫn có thể nhớ

những bài hát từng vang lên như thế nào?

chúng ta nhảy múa

và ngỡ như mình sẽ hạnh phúc trong những tháng mười

tháng ba tháng tư tháng năm tháng sáu

cho đến khi chúng ta đói bụng ngã quỵ

không thể bước thêm một bước nào nữa

chúng ta không thể nhớ mình đã khóc

khi bài hát như âm thanh động đất

tạm biệt, những Pie

những ông hoàng tốt bụng uống vodka như uống nước lã

từng viện trợ bột mì và bo-bo

chúng ta từng ngỡ là mình sẽ chết

những chiến binh thời hiện đại

từng sải bước tự hào

làm quân dự bị của sự kiêu ngạo

để bảo vệ thế giới

chúng ta nắm bắt cả sương mù, ngủ như huyền thoại

– bạn là ai?

chúng ta đã cố gắng tìm ra chìa khóa của

một trăm triệu truyện ngụ ngôn

về những anh hùng

đeo huân chương cả khi đã chết

chúng ta thích khói và sấm sét

những nòng pháo giương cao với gió

chúng ta biết cuộc đời mình

tồn tại trong những chiếc máy bay núp trong mây nhả đạn

chúng ta lãng mạn tranh nhau được chết

cho đến khi chúng ta bắt đầu có xe máy trung quốc

wave tàu

chúng ta chạy ra đường cao tốc

tìm kiếm cuộc phiêu lưu

điều gì đến sẽ đến

như một đứa trẻ của lịch sử

chúng ta được sinh ra, được

sinh ra để thoát ra hoang dã

chúng ta leo cao đến mức

không bao giờ chúng ta chịu xuống

chúng ta luôn luôn trên đường chạy

số phận là một mặt trời mọc

phương đông hồng

ồ, ồ

chúng ta được sinh ra với khẩu súng trong tay

sau lưng chúng ta cũng là khẩu súng

không cho ai được lùi

chúng ta tiến lên

hàng đầu rồi biết đi đâu

chúng ta đứng vị thứ cuối cùng

chúng ta không thèm phủ nhận vị trí của mình

chúng ta thương hại thế giới

cho đến ngày chúng ta chết không còn ai thương hại

tiếng la hét phá tan sự im lặng

đánh thức cõi chết

chúng ta không ngủ, chúng ta phải thức để báo thù

chúng ta đang sôi sục

cho đến khi chúng ta quay trở lại ánh sáng

chỉ là bữa cơm no

chúng ta nhìn người anh em của chúng ta bỏ chạy

sủa vào mặt trăng

nhiều năm tưởng như trải qua trong dằn vặt

chôn trong một ngôi mộ không tên

những nghĩa trang quốc gia đầy mộ gió và nắng

đến bao giờ chúng ta sống lại

lịch sử đều giống nhau, chỉ có tên gọi chúng ta sẽ thay đổi

có vẻ như chúng ta đang đi quá xa

chúng ta từng căm ghét một gương mặt lạnh lùng

anh ấy là một cao bồi

cưỡi trên một con ngựa thép

anh ấy đổ mồ hôi trên những con đường

của giấc mơ Mỹ chạy trốn

anh í cưỡi ngựa qua những vinh quang

trong những cỗ máy tự sát

từng được bung ra từ những chiếc máy bay không người lái trên quốc lộ

ví như quốc lộ 9 chạy về từ pleime về tuy hòa

bỏ lại một thị trấn bị xé nát sau lưng

hóa ra đó là một cái bẫy

cho những loạt đại bác nát

nhừ

chúng ta muốn bay như một con đại bàng

đến biển

cho đến khi được tự do

ôi Chúa ơi, những cuộc cách mạng

tự vệ và giải phóng

nó chỉ là một cú sút xa

cong qua hàng rào vào lưới

hãy xem ngọn lửa đang quét qua

đường phố ngày hôm nay

nó cháy như một tấm thảm bằng than đỏ

và một con bò điên loạn bị lạc đường

ngoài kia, trên những cánh đồng

người ta đang chiến đấu vì bữa ăn của mình

chúng ta cũng đã từng chiến đấu

chỉ để chứng minh mình đúng

chúng ta không cần được tha thứ

chúng ta tìm kiếm sự trung thực của mình

bạn nghĩ bạn có thể nói chuyện với thiên đường

khi nó đến từ địa ngục?

những bầu trời xanh từ nỗi đau

bạn nghĩ bạn có thể nói chuyện với một cánh đồng

từ một khối sắt thép màu xám đen và lạnh?

bạn có nghĩ rằng bạn có thể nói với họ

khi họ chỉ muốn bạn đổi anh hùng của mình để lấy bóng ma không?

xác người tro nóng

những làn sóng vô hình réo rắt

chúng ta không có lý do gì để phấn khích

kể cả đài phát thanh cũng thành thế giới ảo

nói láo

sau cơn mê anh hùng

chúng ta cảm thấy cuộc sống chỉ là một trò đùa

chúng ta hãy ngừng

vì bây giờ đã quá muộn

nhưng bọn họ biết

rằng chúng ta sẽ chiến đấu trên đường phố

vì lũ trẻ của chúng ta

những kẻ đạo đức mà chúng ta tôn thờ

sẽ không còn nữa

bọn họ chỉ biết thúc giục chúng ta xông ra

còn họ ngồi phán xét tất cả sai lầm

còn quyết định cả khẩu súng của chúng ta là dài hay ngắn

như một bài hát hay trường ca

chúng ta phải ngả mũ trước hiến pháp mới

cúi đầu trước cuộc cách mạng mới

mỉm cười toe toét trước sự đổi mới

khi máu vừa kịp khô

rồi chúng ta lại phải tiếp tục làm thơ

giống như vừa mới ngày hôm qua chúng ta

quỳ xuống và cầu nguyện

rằng chúng ta không bị lừa lần nào nữa

chúng ta tự hứa trước cổng địa ngục:

– tiếp tục đi, con trai của mẹ

rằng chúng ta sẽ có hòa bình

khi con gục đầu mệt mỏi

mẹ cũng đừng khóc nữa

anh ấy đã có lần bay cao

nhưng lần này anh ấy đã bay quá cao

còn một nơi chúng ta sẽ đi

nhanh như thể đôi chân của chúng ta có thể bay

nếu bạn định bỏ lại đất nước như một con tàu bị chìm

một nơi mà anh ấy chỉ mơ ước

nơi tâm hồn anh ấy tự do

những sân khấu màu bạc, những tấm màn kéo màu vàng

cầu vồng mọc xung quanh mặt trời

tất cả những ngôi sao đã chết

– cỏ xanh và thủy triều vẫn xanh mãi mãi

lâu đài của linh hồn bằng đá và vinh quang

những vị vua và nữ hoàng cúi đầu và chơi đùa với bạn

giữa âm nhạc và giai điệu

mê hoặc bạn ở đây

cửa mở, và gió xuất hiện

những ngọn nến đã thổi và biến mất

những tấm màn tung bay và sau đó anh í xuất hiện

– đừng sợ

tất cả thời gian của bạn đã đến đây

đã bay đã biến mất

cánh đồng đã không còn máy gặt

chỉ toàn xe tăng

chúng ta đang rời khỏi mặt đất

liệu mọi thứ có bao giờ trở lại như cũ không?

đó là lần đếm ngược cuối cùng

hơi thở cuối cùng của anh ấy

tất cả chúng ta đều nghe thấy

tiếng gọi của hồi chuông cuộc đời

chúng ta cần phải đứng dậy

mặc niệm và tụng ca

nhưng lần này liệu có là lần cuối?

 

+++

 

toàn cầu hóa toàn cầu hóa

 

“tôi đến từ Canada

tôi đang uống cà phê Guatemala

trong một quán cà phê của Bỉ

do người Mỹ làm chủ”

toàn cầu hóa toàn cầu hóa

vậy sự giải phóng của chúng ta là ở đâu?

bao nhiêu năm chinh phục

bao nhiêu năm áp bức

bao nhiêu năm đấu tranh

bao nhiêu năm kháng chiến

để bây giờ

chúng ta toàn cầu hóa?

bao nhiêu năm chủ nghĩa tư bản

vẫn còn đe dọa

chúng ta mệt mỏi với xiềng xích được vẽ ra

sự giải phóng của chúng ta đã đi đâu?

– tại sao chúng ta không đến được với nhau

không yêu nhau mà cứ lo hòa giải?

chúng ta chia phe đánh nhau

rồi bây giờ chúng ta lại “toàn cầu”

nhân loại lẽ ra không còn biên giới

chúng ta thế giới phẳng

rồi chúng ta tiếp tục bị lừa dối

chúng ta tiếp tục bị khuất phục

rằng chúng ta không có gì

chúng ta trống rỗng

chúng ta là công nhân

chúng ta là những bậc thầy

đầy linh hồn và trí tuệ

chúng ta vẫn thế

chúng ta là những người không có giấy phép

không có hộ khẩu, chúng ta ka-tê-3 (KT3)

chúng ta ngoại vi

chúng ta ngoài lề

ngoài lề mồ hôi ngoài lề nước mắt

chúng ta không phải là mối đe dọa

cho sự an toàn của xã hội

những người khác, không phải chúng ta

hiện ra trong các bài diễn thuyết

chúng ta là những nhà hậu hiện đại

họ nói chúng ta chơi dại

vì chúng ta muốn nói lên bài diễn thuyết của mình

chúng ta là những người hầu, những gia đình tan nát, những cộng đồng tan vỡ, những dân tộc phải di dời, chúng ta là những thương vong, chúng ta là những thiệt hại không thể chối cãi của các cuộc cách mạng, của chiến tranh, của các cuộc chinh phạt, của nền văn minh phương Tây, của chủ nghĩa tư bản, của lợi nhuận lòng tham, của dân đen bé họng, của nhà thơ không bao giờ dám mong

được in báo

chúng ta phản đối vì nếu không chúng tôi sẽ chết

chúng ta là những người không có khả năng áp bức bất cứ ai, bởi vì chúng ta là những người bị áp bức nhất

khi không còn ai khác để đàn áp, đừng nói với chúng tôi rằng quá khứ đàn áp tàn ác không liên quan đến chúng ta

chúng ta đã chiến đấu

quá khứ của cuộc cách mạng đã bị xóa bỏ trong các diễn ngôn lịch sử

chúng ta chống lại bất cứ điều gì không cho phép chúng ta là chúng tôi

chúng ta không có vũ khí

lịch sử là vũ khí của chúng tôi

lịch sử của chúng ta rất mạnh mẽ

trao cho chúng tôi ý thức

xua tan sự dối trá và phá vỡ sự im lặng của chúng ta trước quyền lực

không cho chúng ta là chúng tôi

chúng ta yêu những đứa trẻ mồ côi của chiến tranh

như chúng ta yêu thích lịch sử của chúng ta

chúng ta là chướng ngại vật nguy hiểm nhất cho sự áp bức

chúng ta là lời hứa về sự giải phóng mà chúng tôi đã từng đánh mất

ngày xưa…

 

 

 

chương 6.

      bạn sẽ nhìn thấy vẻ đẹp của một cô gái cầm súng

 

 

người về hỏa tiễn lửa thiêu

chơ vơ trời đất mây chiều hỗn mang

người về quá đỗi bàng hoàng

kẻ thù mang súng và mang mặt người

 

 

 

27.

Ukraine

người đang nhận về mình đạn lửa

nhận về mình máu ứa

nhường loài người một cuộc ăn năn?

 

người nhận về mình những trái mìn nổ chậm

người chết hai lần

âm ỉ trong từng lóng xương tủy

phỏng rát lân tinh

 

người nhận về mình một ánh ma trơi

cả bầu trời chớp sáng

 

buổi sáng người không cần mặt trời

mặt trời của người ngủ quên trên những cánh đồng tứa máu

những bình minh mửa máu

những hoàng hôn máu chảy trên đầu

 

buổi chiều người không cần những chiếc xe tang

và những chiếc xe tăng cùng nhau lộng lẫy

năm anh em vừa từ biệt cuộc đời

những quả pháo làm nặng trái đất

vốn đã quá nặng rồi

 

những cuộc đời sinh nam tử bắc

sinh bắc tử nam

sinh ở phía đông qua phía tây tìm nơi

nằm xuống

 

người vừa từ chợ trời

nhỏ nước mắt bên mớ quần áo cũ

 

người vừa từ mùa thu

rớt nước mắt mùa đông tuyết trắng

 

người vừa ngừng hơi thở

sau nụ cười người hóa bóng ma

 

người về từ quá khứ

mấy ngàn năm đủ để người tha thứ

hay người còn cô đơn?

 

người nhìn người hàng xóm oán hờn

người anh em tối đèn tắt lửa

giờ thành máu ứa

 

người nhìn ngày mai người nhìn ngày mốt

nhìn nắm đất vùi hài cốt

của những người mà người từng yêu

 

người nhìn thành phố sẽ mọc lên bên những ngôi mồ

chắc có người sẽ bơ vơ và lạnh

như ngày xưa có người đã từng lạc giữa mạc-tư-khoa tuyết trắng

đó thôi?

 

người biết hồng quân hay bạch vệ

như hồng cầu hay bạch cầu cũng thế

như một vùng trời

cũng máu đỏ da vàng cũng tang trắng mà thôi

 

người tưởng như mình vẫn là người

đang ở ba lan đốt cháy đời mình bằng tên lửa

người làm bông hoa tóe máu trên gai nhọn

như nhân gian nằm xuống trên địa cầu

 

người bị đau

vì những xác thịt vẫn giả vờ cựa quậy

những ăn năn vẫn sám hối giả vờ

trả súng đạn này

cho hàng cau, ngọn lúa

trả về cho thơ

 

người nở nụ cười

mà mọi người

tưởng như người

thắng trận…

 

 

28.

đất nước bị kẻ thù tấn công

điều đó như một vầng trăng

để ngón tay người chỉ thẳng vào đắng cay lịch sử

 

lịch sử là những trận đói tàn ác

những cuộc diệt chủng hèn nhát

khi mặt trời đã khuất, và mặt trăng ló dạng

trên những cánh đồng

phía tây màu hồng, phía đông màu đỏ

và họ màu xanh, lao đi nhanh hơn cả tên lửa vác vai

vầng trăng mờ mờ màu da cam mọc lên

và từ từ đổi thành vàng vàng của lửa

trong khi những ngọn đồi tối sầm lại

 

ai đã quên lối về

mùi hương đêm ẩm ướt

trên bờ vực sáng ngời, hỡi sắc đẹp

những nữ chiến binh làm em mê say

từ khi em còn thơ dại

nhưng có bao giờ em dám chắc mình sẽ như bây giờ

không đắng cay nào có thể bẻ cong

nòng súng

 

ai yêu em đến tận cùng?

 

mặc dù tôi phải thở

tiếng cười của tôi cho đến chết

tiếng súng lẻ loi nhiệm mầu

đôi mắt em là niềm vui

trái tim em là ngọn lửa

nếu tất cả rời bỏ em và quay trở lại

con đường mù mịt và sợ hãi

thì một mình em có thể tạo ra một lần nữa

trận mưa bom xăng

 

ngọn lửa mạnh mẽ hơn

nếu linh hồn em phải đi một mình

người đẹp, tôi tôn thờ bạn

hãy để khẩu tiểu liên của bạn khóc

hãy để cho bọn chúng cuối cùng tự mình

xin chuộc lại tội lỗi

hãy để những kẻ trộm cắp của ngọn lửa

thành ma trơi

hãy để cho thế giới của con người

không còn trại súc vật

 

bây giờ em không còn nhìn thấy kẻ thù

em là một thiên thần

ánh sáng của mặt trời

mùa đông và bài ca của quê hương buồn bã

 

sẽ không có nỗi buồn

không có cái chết nên không có hồi sinh

vì em đâu có chết

 

em không có kẻ thù

chỉ có anh cứ nghĩ thiếu anh thì em không sống nổi

em biết làm sao?

 

anh nhìn này, em đau lắm

lửa bỏng da em

vết thương từ nòng súng làm bằng lời hứa của anh

anh cũng không có ai sưởi ấm

bờ môi em cũng khô héo rồi

chúng ta đã quá đủ một cuộc tình vô lý

ngày xưa nước đức hay nước ý

bây giờ đến anh

 

chiều ngang qua ô cửa

Olga Bergon ngồi làm thơ và anh đã hứa

“em hát khác xưa rồi khóc cũng khác xưa theo…”

 

em khác xưa rồi anh không chịu khác xưa

những cơn mưa lời hứa

của những áng mây

lọt qua kẽ tay

rơi xuống thành tên lửa

 

em cũng không sợ

chỉ hơi ngộp thở

khi nhìn thấy anh

 

giờ là mùa đông trắng tuyết

anh thành nỗi buồn giữa mùa xuân

mới vừa hết tết

mọi người vẫn còn mệt và say

anh giống như người đang hấp hối

 

làm em vỡ ra

xe tăng cháy rồi

những lá thư tình ngày xưa anh đã xé

anh cố đọc lại những mẩu giấy vụn của em

giờ em chán anh

vì anh thích làm người xa lạ

 

thôi anh yêu ơi

đừng nhíu mày giận dữ

anh là thằng hèn

em yêu anh mà anh sợ

 

anh giả mù

trong áo váy của em

anh nhìn màu xám của em

nhìn màu hồng của em

nhìn màu đen của em

nhìn xuống đôi chân em

những gót mòn mà anh từng yêu cháy bỏng

cháy bỏng đến kinh hoàng trong mắt em

 

 

 

29.

Thị trưởng thành phố Melitopol, vừa quay về sau khi bị quân Nga bắt cóc: “Đây là lời đầu tiên của tôi sau 6 ngày bị giam giữ. Tôi muốn cảm ơn tất cả những người dân thành phố Melitopol, những người đã không sợ bị bắt giữ, thẩm vấn, tra khảo, đã bảo vệ quan điểm của mình, đã biểu tình, chống đối. Chúng ta là những người tự do, chúng ta sẽ bảo vệ được quyền lợi của mình. Tôi tin rằng, trong thời gian tới, cờ Ukraine sẽ lại tung bay trên cột cờ thành phố.”

 

 

 

bạn nhìn thấy vẻ đẹp của một cô gái

qua bàn tay thô ráp

của một người đàn ông

 

anh ta như một bóng ma hiện ra trước khi mặt trời lặn

 

bạn nghe thấy tiếng vọng mỏng manh

của vẻ đẹp

trăm năm

đổ nát

 

những ngôi đền, những bảo tháp

không chỉ nhà thơ mà là những nhà thờ

sừng sững với niềm tự hào

như xứ sở của chúng ta với hàng ngàn ngôi chùa

báo ứng

 

những ngôi chùa có khi bị phủ bởi một đám mây đen

bóng tối trỗi dậy với tiếng kêu

của người không biết sợ

 

bạn thấy một người phụ nữ

cô ấy nở một nụ cười

niềm vui khi đuổi theo hoàng hôn

trong một bí ẩn đắm mình

 

trong khoảnh khắc trong một thoáng nhắm mắt

bạn chìm đắm với sắc vàng của bầu trời

như sắc áo của con người

đã tu từ muôn kiếp

 

tóc của cô ấy thẳng và không được dài

cô ấy không phải là nàng Bạch Tuyết

da của cô ấy rám nắng và khuôn mặt của cô ấy rướm máu

cô ấy không có bất kỳ đường cong hay 3 vòng nào cả

 

giống như nàng Bạch Tuyết, cô ấy ngọt ngào

có thể có một chút khác biệt

Bạch Tuyết là công chúa, cô ấy chỉ là một nông dân

đến từ những ngôi làng

những cánh đồng lúa mạch

những ngôi nhà mái lá

trên đồng cỏ ngập nắng, có vị cỏ tranh ngày xưa bạn ngậm

mềm và ngọt, mềm và ngọt

 

cô ấy cũng có vài người bạn

những người bạn nhỏ bé, xám xịt

họ ẩn mình như những con nhện trên trần nhà

mạng nhện hơi lung lay khi có cơn gió

từ những góc khuất đó

căn phòng nhỏ xíu đó

chỉ có không gian để thở

cố ấy bước ra

 

tất cả tài sản của cô ấy

có thể bỏ gọn vào một chiếc ba lô

nhưng là cả một không gian để nhét bạn vào

để bạn đi cùng cô ấy

 

đến lúc phải đi rồi, đi

không đành lòng

nhưng điều cuối cùng bạn nhìn thấy là một nụ cười

hạnh phúc

 

bạn học được rằng chúng ta không cần

nhét thêm thứ gì vào ba lô nữa

chúng ta đã có đủ máu và tự do…

 

 

chương 7.

– làm thế nào để đọc một bài thơ, khi tên lửa đang bắn vào thành phố?

 

30.

bạn làm thơ khi người Nga đang thả bom vào Ukraine, dù thơ của bạn phản đối. Nhưng những ngôi nhà đã hóa vô hình, chẳng lẽ bạn lại làm thơ về những ngôi nhà vô hình, bởi vì ngôi nhà tự nó đã vô hình gạch vụn ư?

 

bạn lấy ra một chiếc ghế và ngồi ngắm mặt trời. Có một cuộc chiến đang xảy ra, bạn an ủi rằng nó không ảnh hưởng đến bạn. Bạn ở bên ngoài cuộc chiến và đang đón ánh nắng mặt trời. Bạn nói “hãy tha thứ cho chúng tôi”.

 

bài thơ, nó tự hỏi liệu sự tha thứ, có ích lợi gì cho mọi người lúc này không?

 

– Lời của Mẹ

.

quan tài này là của con, con ơi, đừng sợ, hãy nằm vào đó

một viên đạn được gọi tên là sự giải phóng đã nhằm trúng con

chúng ta không tin vào cái chết, con hãy nhìn kìa

sau này người ta sẽ nói những ngôi mộ đều bất tử

 

con có nghe không, tất cả bài thơ đều khóc

không ai quên con, hãy tin vào điều đó, hãy tin rằng niềm tin đang chảy trong những tấm vải liệm, trong ống tay áo của con, trong những bài ca, trong những lời cầu nguyện, trong những bài thơ nghẹn trong cổ họng mọi người

 

giữa mùa đông này, tất cả mọi người đều mặc áo mỏng

để dành vải liệm cho con

 

bài thơ, nó chỉ là những giọt mực, nhưng nó biết thổn thức

như ngọn nến, nhỏ giọt trên lòng bàn tay của Mẹ như nước mắt, cháy và cháy…

 

và khi đến lượt Mẹ cũng bị giết

mọi người bắt đầu hỏi

kẻ nào đang làm Diêm Vương

kẻ nào tự ý đến quê hương

của con và của Mẹ

 

.

 

mẹ đang ngậm một bài thơ trong miệng

để im lặng để thút thít khóc

để không hét lên để khỏi khạc ra máu

để giữ ngôn ngữ trên lưỡi

để mọi thứ vẫn chảy ra

 

để hàn gắn

như cô y tá băng vết thương của con trong bệnh viện

để học cách tìm kiếm cội nguồn của sự sống

mà kẻ thù đến bây giờ vẫn không biết

nên chúng chỉ biết giết

người

 

chúng sẽ đền tội

 

mọi thứ sẽ thay đổi. Ngay cả sự lãng mạn của sương mù sẽ thay đổi. Bài tập chính tả của chữ “cỏ” sẽ thêm vào dấu hỏi sau màu xanh, như sự căm thù thêm dấu huyền sau màu đỏ

 

giọng nói, vốn dày hơn trong bóng tối, sẽ thay đổi, sẽ khàn đi

tháng Tư, mà con biết cũng sẽ thay đổi, vì thêm dấu huyền vào sau song sắt chữ U

 

sự thay đổi diễn ra như thế này: sự nhẹ nhàng của một con chim và những con người không thích sự cuồng nộ, những người xua tan cái lạnh buổi tối bằng cách hát, sẽ bắt đầu trí nhớ về mùa đông, như một thứ ngôn ngữ bị lãng quên, họ sẽ học nó, đọc lại nó, nhận ra nó ngay giữa mùa hè tháng Tư nắng cháy

 

và mọi thứ sẽ thay đổi, với chúng ta dù chúng tôi sẽ không thoát khỏi sự giải phóng này, nỗi sợ hãi về con chim màu đen vào buổi trưa bay quanh những tán cây sắc nhọn, đập cánh vào tia sáng nhưng mù mịt. Chúng tôi sẽ bắn

 

một vùng đất đóng băng chờ tuyết tan, mơ những ngày đầy nắng cho những người dũng cảm và không may mắn

 

cuối cùng, hơi thở của chúng ta sẽ thay đổi khi bọn họ bị đánh bại, bị bắt buộc phải đọc thuộc lòng một danh sách những lời xin lỗi, những giáo điều về những lòng tham

 

cả cái lạnh mùa đông trên cánh đồng sẽ thay đổi, những ngọn cỏ tháng Tư cứng đầu vì mùa hè của những người phụ nữ sẽ thay đổi. Mùa hè nhưng giống như mùa thu, như đang vào mùa thu. Mùa Thu chỉ chết trong Phạm Duy vì thật ra nó sống mãi

 

vì mãi mãi vẫn còn những khẩu hiệu

 

.

 

chúng ta phải lên tiếng ngay bây giờ, nếu không chúng ta sẽ mãi mãi phải im lặng

 

chúng ta phải kể lại ngọn lửa giáng xuống đôi vai của những người yêu nhau như thế nào. Sự tuyệt vọng của một tên đồ tể đang hất tung mọi thứ của thế giới lên những tảng đá làm cái thớt của hắn, trong một buổi trưa thành phố nắng tháng Tư, sau khi tuyết tan ra thành máu

 

chúng ta hãy lên tiếng ngay bây giờ, có thể kịp cứu một ai đó

trong sâu thẳm bóng tối, vì nước giống như sự im lặng hơn bất kỳ ngôn ngữ nào, có ý nghĩa hơn bất kỳ những lời được thốt ra, một cách mạnh mẽ như những lời tuyên bố giữa hai con người, đang được hò hét, rằng tội ác không bao giờ được giả danh vũ điệu của tình yêu

 

chúng ta như những con cá chìm trong mạch nước ngầm, cảnh báo mọi người về sự thay đổi của gió, của mặt trời đầu tháng Tư. Hãy để chúng ta cảnh báo họ, rằng sau trận Donbass tất cả mọi người sẽ bị ném vào bờ, mọi người bị xé nát từ bên trong, bởi sự lạnh lùng của mảnh kính vỡ, sau cú húc của những chiếc xe tăng

 

 

không còn ai ngăn dòng nước mắt chảy

không còn ai còn đọc được cuốn sách ở trên trời

được viết bằng ngôn ngữ chết chóc của mùa thu

vào mùa hè tháng Tư đầy nắng

 

ngay bây giờ, chúng ta hãy đếm những con chim đang bay như những chữ cái, để mọi người nhớ những cái tên được nguệch ngoạc trên tay những đứa trẻ. Những đứa trẻ hồn nhiên được lịch sử chọn lựa làm người phán xử những tội đồ

 

những kẻ mọi rợ

 

chúng ta hãy nói, dù có phá vỡ niềm vui, về những người dám đứng đối mặt với nhau, như thể canh giữ sự cô đơn của họ, cuối cùng đành phải từ cánh đồng chạy xuống biển như một cơn gió

những cái chết mồ côi

 

dù sao, mọi thứ đã rõ ràng ngay từ đầu. Và ai đã dừng lại? Ai đã làm nó sợ hãi?

 

âm thanh muôn thuở của một dòng sông

cảnh báo vĩnh cửu vì lòng dũng cảm cũng vĩnh cửu

mọi thứ đã trở nên rất mạnh khi di cư về phương Nam

thật cảm động khi chúng ta rồi cũng trở về nhà

 

đừng nói to điều đó

đừng để khoảng cách của một câu nói

khiến bạn phải lập tức thốt lên

bạn có thể quên

nhưng đừng chịu nhục

 

như một nhà thơ nữ không tha thứ kẻ hiếp dâm

 

đó là một kỹ năng bẩm sinh của con người

 

che giấu một điều gì đó nhẹ nhàng sau trái tim bạn, một thứ gì đó nhẹ nhàng, nhưng không thể lay chuyển được, sự hào phóng hoang dã không đè nặng lên bất kỳ ai, sự tha thứ nhưng làm khuôn mặt họ nhăn lại

 

họ cũng phải ăn năn hối lỗi

dù thua hay thắng cuộc

 

và sau đó bài phát biểu bắt đầu, giống như bạn bắt đầu bị cảm lạnh, và cơn sốt bắt đầu xuất hiện

 

kể từ đầu tháng 4, những người lo lắng đã lang thang xung quanh ánh sáng bí ẩn này

lịch sử ngắn gọn của máu trên cánh đồng tuyết trắng

tuyết đến tận biên giới

mùa đông, tất cả những người bảo vệ thành phố

đã đi ra khỏi các ngôi nhà

đang được sưởi ấm

chúng ta là những người hát trong một đêm yên tĩnh

khi trung tâm thành phố vắng lặng

chúng ta gieo hạt của một tiếng thở dài

trong đất đen và trong hơi thở của tuyết

rơi vào tuổi thơ của chúng ta

nơi trú ẩn an toàn của lòng trung thành

ở đây chúng ta thân thiện với bài thơ

và mặt trái của ngôn ngữ

với sự dịu dàng sâu sắc

ở đây chúng ta học các nhặt từng tiếng nói

như nhặt các đồng xu

 

– bạn đi trước, tuyết ơi, bạn cứ đi trước

lấp đầy lên nỗi buồn

sâu thẳm của cái giếng, mở ra cho bạn

như một ẩn dụ

 

qua những giây phút cuối cùng của tuổi thơ của một trường học của các ngày Chủ nhật, qua những ngôi nhà trên đồi, nơi những cậu bé với tiếng nói mong manh đứt đoạn, tuyết đánh dấu chúng ta có mặt

 

trong cuốn sổ đầu bài ngày đi học

trong cuốn sổ ghi mỗi đêm yêu ngày ta lớn

thế giới giống như một cuốn từ điển

giấu trong túi, giống như hình bóng của ai đó đang đi bộ

trên con dốc dẫn đến quảng trường

nơi mà sự sợ hãi gặp sự dũng cảm

 

nơi người Ukraine trên khắp thế giới đang trở về

xếp hàng nhận súng

giết những kẻ giết người…

 

 

Chương 8

– chiến tranh không phải những con số, bạn đừng có đếm…

 

 

31.

bốn mươi xác người

và một một trăm ba mươi hai ngày bị vây hãm

ba ngàn gói hàng viện trợ nhân đạo

năm người đàn ông có vũ trang đến nhà bạn

và sau đó tống bạn ra ngoài

 

bạn nghe thấy tên lửa bay qua đầu khoảng hai lần

năm lần họ đưa bạn ra khỏi doanh trại

đến một con mương

nơi có bảy mươi ba người nằm ngổn ngang mục nát

bạn nghĩ đây là con số cuối cùng

 

bạn nói, tôi không thích mơ như thế

bạn chạy qua rừng, một viên đạn găm vào đùi nhưng bạn bị bốn vết thương

đó là khi một cây đau đớn trụi lá mọc lên trong lồng ngực bạn

bạn cố thở mười bảy lần trong một phút

và bạn tiếp tục lau bụi bẩn trên mặt sáu lần, cả khi bạn ngủ

 

họ đã chôn cất bạn vào mùa đông năm ngoái

một mùa đông nào đó, không phải là một bông tuyết, mưa cũng không nhiều như vậy

 

bạn đã chiến đấu cho phe nào?

 

tôi biết nỗi sợ hãi của bạn và chúng đến từ đâu

tôi biết bạn đã gặp ai vào mùa đông đó

bạn đã chiến đấu vì ai trong cuộc chiến này?

 

mọi người đến đây, hàng năm, trong những đợt mưa, tiếng chim tan biến, cầu nguyện cho của bạn

sự cứu rỗi cũng như linh hồn

mọi hy vọng đang kết thúc

 

chiến tranh như một đứa trẻ nằm ngủ với bố mẹ

nó sợ bị bỏ lại một mình trong bóng tối

nó sợ bị bỏ rơi

 

 

32.

bạn cũng đừng làm thơ

tiếng rắc rắc vẫn còn âm vang

 

dữ dội, đêm nay nàng đang đào bới bạn

ra khỏi sự khốn khổ

bằng đôi tay gãy xương của mình

 

sau khi mìn

được gài khắp thành phố

 

bạn nuốt chửng đôi chân của nàng

vì nàng cứ vùng vằng bỏ chạy

trên chiếc giường vướng víu này

chúng ta tồn tại bằng cách ngâm mình trong máu

của chính chúng ta

 

đây không phải là giọng đọc thì thầm

bạn đang đọc to một bài thơ

giọng bạn chạy trên mặt nước

tràn ra trong trường học

ngập các ngả tư của thành phố

đang vỡ ra

từng mảng tường bị đổ

 

đây không phải là một bài thơ nhỏ

bài thơ của bạn rất lớn

bạn nâng niu bàn chân trong hai bàn tay

nuôi dưỡng bào thai thành những đứa trẻ

xếp chúng vào trong lịch sử

 

chỗ chúng ta vẫn chơi, nơi

thịt nướng nhiều hơn bánh mì

nơi bom bi và bom napalm làm thịt bị cháy, nơi

họ hút tủy xương của bạn như bạn hút các phụ âm

và phun ra các nguyên âm, nơi chữ P bị câm

nơi họ nhai và họ nhả

bạn âm

tính ngay nơi xương bị gãy

ngay nơi bạn tưởng là bạn yêu

 

đây là một tình yêu

lớn, nơi không phải một giọng thì thầm

không phải như những gì bạn lắng nghe

 

nơi người Ukraine trên khắp thế giới đang trở về

xếp hàng nhận súng…

 

33.

bạn

như phù du

chết đuối trong ánh sáng

Ukraine ơi,

không ai có thể cho tôi một cái gì

trừ bạn…

 

nếu bạn không chiến đấu bây giờ

sau này còn ai chảy máu?

 

bầu trời có biến thành màu xám

im lặng như màu khói tuyệt vọng của xứ sở

hơi đẹp, và buồn

 

 

34.

tôi có một giấc mơ

chứ không thôi tôi phải đạo giấc mơ

của ông Martin Luther King

có lẽ

 

vì tôi chưa bao giờ dám có một giấc mơ

kể cả giấc mơ nói điều mình nghĩ

ông ấy đã nhìn thấy giấc mơ

một giấc mơ khiến bạn mất ngủ

 

là tôi sẽ dám ăn thua đủ

với kẻ thù

 

những kẻ chuyên gửi bom như email đe dọa

những kẻ chỉ dám mở miệng khi mọi thứ đã an bài

khi người ta đã xài

nát bét

 

cũng chủng tộc màu da cũng tôn giáo toàn cầu

cũng yêu hòa bình, "các anh ơi hãy nhẹ tay chút xíu…"

nghe như là bé gái đang yêu

 

"thưa ngài tổng thống anh hề

hãy từ bỏ chiến tranh đừng làm dân của mình phải khổ

bằng cách tuyên bố

đầu hàng"

 

"chúng ta không nên mắc mưu bọn phương tây…"

"chúng ta là con người có tầm nhìn xa và rộng"

"chúng ta không bị kích động"

 

ôi chúng ta không có chúng tôi

 

bạn có thể không cần biết tên tôi

tôi chỉ là nhân chứng

trên lá phiếu làm màu vì "không nên quan tâm chính trị"

 

ngày mai chúng ta cần bỏ phiếu

chúng ta là hy vọng của tổ tiên chúng ta

chúng ta là di sản của con cháu chúng ta

lá phiếu là tiếng nói của chúng ta

chúng ta làm sao mà

câm được?

 

 

chương 9.

– chúng ta không phải những mảnh vỡ  

 

 

35.

chúng ta chỉ phá vỡ chính mình

chúng ta không phải là mục tiêu

chúng ta không phải là bóng tối

chúng ta là những xác tín

đúng và sai

 

chúng ta không cực đoan

chúng ta không cuồng tín

chúng ta bảo vệ nền văn minh

dù hàng ngàn người phải chết

 

chúng ta xem những gì họ làm

âm thầm học cách tự kiểm soát bản thân

chúng ta lỏng lẻo

chúng ta không có quyền lực

chúng ta ném lá cờ trắng

giữ bình tĩnh khi các điệu múa trở nên hỗn loạn

 

chúng ta chờ đợi

những cô gái không xuất hiện với mùa đông trong mắt

mà khẩu súng trên tay

 

chúng ta không phải quân nổi dậy

chúng ta là những người nghèo

bị bỏ quên

 

nhưng chúng ta là thế kỷ thứ 21

khi quyền lực đã suy tàn

 

khi bạn hỏi tôi là ai và ngươi là ai

tôi chưa cần trả lời

và bây giờ bạn cũng không còn hỏi nữa

bạn biết là đã muộn

tôi đang ngồi với trái tim chìm trong cô đơn

gió đang thổi, mang lại nỗi buồn

trong khi tên lửa đang bay lên trời

tơi bời sắc đỏ

 

và lần đầu tiên trong đời

tôi có câu trả lời:

– tôi sẽ là cô gái với bông hoa trong tóc và mùa đông trong mắt

của bài thơ đâu mất

như người bạn ra vẻ từng yêu

giờ kêu cứu bạn hiếp dâm

như cuộc chiến tranh

tưởng đã suy tàn trong trí nhớ

như bạo chúa

chưa bao giờ chịu tha thứ cho thơ…

.

bạn xông vào nhà

đừng đánh bằng mũ bảo hiểm

đừng túm tóc

kéo lê hay đạp vào mặt

hãy giết tôi bằng một viên đạn

có mùi dầu lửa

như bài thơ

giết người bằng một thanh kiếm

bọc trong một cơn mưa

như những trái bom xăng mang tên

tuyệt vọng

không phải afghanistan

hay syria

đây là u-cờ-rai-na

của châu Âu hay của nước Nga và

Trung quốc?

.

đúng hay sai

ngắn hoặc dài

đậm hoặc nhạt

viết

nếu bạn biết

tôi chỉ có một giấc mơ

đêm qua

có một bầy dơi

tất cả bọn chúng đều lộn ngược

như tên lửa trút

xuống trang giấy

viết

lo sợ và mệt mỏi đêm nay

.

cho đến khi bạn chạy

trốn khỏi lũ quỷ

cho đến khi bạn cảm thấy

ánh sáng như một chiếc lông chim

mà nàng cứ mãi đi tìm

xác của bạn

.

khi bạn nhét vào tôi run lên

dạ dày tôi đau đớn và trái tim như khói

bốc cao lên và tôi cảm thấy đau, vì

bạn không yêu tôi, bạn chỉ muốn tôi

bạn chỉ muốn miền Đông và con đường đi ra biển…

bạn lấy một lát cắt ngang cơ thể tôi

như một miếng ngon bạn vẫn thích

chiến tranh lạnh nhưng bạn thích nóng

bạn muốn cảng và biển đầy nắng

bây giờ bạn nằm trong một bình thủy tinh

đầy xăng và thân xác bạn biến vào ngọn lửa

.

bạn đã hứa sẽ cứu tôi

nhưng tôi đã sai lầm vì tin bạn

thêm một lần nữa

hoa hồng, màu đỏ đẫm máu

tại sao bạn luôn mơ ước những cái gai?

tại sao bạn mơ về

một lịch sử mà bạn biết không bao giờ có?

bạn không chịu vùng đệm

bạn muốn êm

đềm trong đổ máu

cái ác đã còng tay cánh hoa

trong vòng xoáy vĩnh cửu của thời gian

bạn nói điều này bởi vì bạn đã chết

bị sỉ nhục trong sự tỉnh thức của mọi người

đêm nay

tôi trở lại với bóng ma

lắng nghe giọng nói như thôi miên

và điên

cuồng của nó

tất cả những gì tôi cần là cái chết của những kỷ niệm

nhân dân tôi từng mơ mình vỗ cánh

đột nhiên

bạn mở cửa bước vào

và tôi

treo lơ lửng trong không gian

giữa bài thơ và sự giải phóng

bạn, giọng nói, đám mây, và cả tôi

đang chìm vào bóng tối

chìm vào sự vây hãm

không có đầu hàng

.

bài thơ tru lên dưới ánh trăng

vết thương lên da non

đang đầy trở lại

trăng tròn

mặt trăng đầy trăng

ai cũng mong được chữa lành

qua rèm phòng ngủ bài thơ bay vào

mặt trăng, nó đang nhìn bạn

bạn không thích như vậy sao?

và sao bạn lại không thích như vậy?

tại sao bạn cứ muốn nàng buông súng

để nhận khoan hồng?

nàng đã làm gì bạn

hay chỉ vì nàng dám chống lại

nước Nga?

 

36.

theo đó đỉnh cao

dĩ nhiên là đỉnh cao này

trừ trường hợp phải đáp khẩn cấp

.

theo đó khổng lồ

gã nghĩ rằng gã là khổng lồ

trừ khi tượng thạch cao bị vỡ

.

theo đó huyền thoại

đã thành huyền thoại này

chỉ 2 xương ống chân sụp đổ

.

theo đó bài thơ

đã thành khối u của các tế bào

ăn vào tận tủy

.

vẫn còn người nghĩ

liên xô hay mỹ

ôi liên xô

bàn tay vợ xanh gầy hơn trước

suy nghĩ của nàng làm ướt cả bóng đêm

không ai quên

cơm độn

.

theo đó một tiếng kêu

của nhân dân nhắc thi sĩ về ngữ pháp

chữ dân trong câu và vua đứng đầu câu

nếu ác mà làm màu

sẽ bị cấm

như tên độc tài giờ làm trò lẩm cẩm

cách tân

.

theo đó một ánh trăng

ánh sáng của nó sẽ thòng xuống thắt cổ ngay trong

tâm trí

không phải thơ bị bí

.

theo đó giấc mơ hóa rồng

của những ngôi nhà mỏng tang trên phố

thay nhau sụp đổ

không cần mưa bom

(chầm chậm nở hoa trong bạn

theo đó thi sĩ yêu thương

và không ngừng nói nhảm)

.

theo đó giấc ngủ của bé thơ

cũng cần gió mưa

chúng ta cùng đi tìm một ngôi nhà mới

cuối cùng rồi bình minh cũng tới

cho câu thơ có chữ dân

ôi nhân dân

khi cần đổ máu…

 

 

 

 

 

 

chương 10.

37.

– bạn chỉ là lá thư ngỏ, không phải đơn tố cáo…

 

 

bạn không dám bí ẩn

cũng không dám đau buồn

bạn chỉ mua vé để bay đi gặp những người bạn làm thơ của bạn

từ sáng sớm có người đã đoán

và họ có mặt

nhè nhẹ như một bài thơ

 

chỉ bạn hơi mờ hai mắt

 

bạn không phải ukraine

chỉ là trái đất này quá chật

bạn nhận giải thưởng của sự thật

không cần giải của thơ

 

bạn vẫn chờ

sự tử tế

 

 

 

 

chương 11.

– chiến hạm của tình yêu và hận thù cùng bốc cháy

 

 

38.

bóng tối như vết sẹo trên biển

thủy thủ đoàn của bạn đau đớn

mất liên lạc không ai còn sống sót

ngay cả bến cảng cũng biến mất

 

tất cả đều chết

chiếc tàu chiến cuối cùng

vũ khí cuối cùng

 

thuyền trưởng, ôi

thôi tất cả đều biết đó là tôi

và con tàu của tôi

 

đẹp và sát thủ

nhưng đó không phải là nỗi sợ hãi của chiến tranh

vì bạn đã chìm mãi mãi

 

cái chết hét lên vào buổi sáng

khi chúng ta cắt đứt dây neo

 

con tàu chiến của bạn

trở lại màu đen của vĩnh viễn

 

chúng ta quay ngược thời gian để tìm đồng loại của chúng ta

dưới biển

chúng ta sẽ kéo chúng tôi lại gần nhau và

bơi cho đến khi chúng ta nổi lên

mặt nước

 

nhưng kể từ đó chúng tôi vẫn bị mắc kẹt

tôi chết đuối, và dưới

đáy biển tôi có thể nhìn thấy

vầng hào quang rực rỡ của lửa lúc nửa đêm

hai vì sao Neptune làm mặt trời ngủ quên

không bao giờ còn mọc

 

39.

phương Đông

nỗi buồn của bạn thức dậy lúc 2 giờ sáng

sau đó là lúc 4 giờ chiều

và 5 giờ 30 phút đêm

và 6 giờ 45

phút sáng

sau khi chuông báo động reo lên

 

bom thả lên đầu người dân mệt mỏi

những đứa trẻ tập nói

vi-va-u-cờ-rai-na

và những con gấu nga

thoa son đánh kem che nếp nhăn đuôi mắt

tuổi già

 

nỗi buồn ẩn đằng sau vô cớ

một câu nói đùa

một nụ cười, một tiếng khóc

nỗi buồn sợ tôi hạnh phúc

sẽ không còn buồn

 

nỗi buồn ngừng lại trước mặt tôi

nhưng chỉ chơi một câu chào rất vội

ôi nỗi buồn của tôi

kéo tôi trở lại bóng tối

hay xô tôi ánh sáng

rồi ra vẻ như không có chuyện gì

 

khi mọi người hỏi "bạn có khỏe không?" tôi trả lời "tôi khỏe" hay "tôi làm thơ rất hay, tôi bay như tên lửa"

 

thế giới cứ vỡ đôi

tội ác và trừng phạt

trong những câu chuyện kể

từ vở học làm thơ của tôi

 

tôi chép những lời khuyên của bạn

nỗi buồn của tôi không lộ ra như nỗi buồn

nó không gục đầu trên hành lang

hay ngủ vùi đến 12 giờ

và chờ người rủ nhậu

 

không

không

không

nỗi buồn của tôi chỉ thể hiện qua bài thơ tôi viết

khi con tàu của bạn đã chìm

vì bị cháy

 

như cánh cửa phòng tắm đóng lại

nỗi buồn của tôi đọng lại dưới vòi sen lâu hơn bình thường

không phải do tôi ở dơ hay lười tắm

vì nó dễ nổi nóng và khóc quá nhiều

 

vùng cấm bay bạn cứ liều bay

không phận = tử phận

những quả bom và xác của người dân

cả xác những người lính chỉ biết tuân

theo lệnh

 

nỗi buồn của tôi không giống như nỗi buồn

không biết bước đi như nỗi buồn

không biết nói chuyện như nỗi buồn

nhưng đừng tưởng nó không phải là nỗi buồn

nó là nỗi buồn muôn thuở

 

không

bạn không thể nhìn thấy nỗi buồn

nó không phải như một người bị gãy chân và chống nạng

xếp hàng nhận bánh mì

 

bạn cũng không biết rằng

nó tàn tật và đang suy sụp

xếp hàng nhận súp

 

nó bị thương và đã đầu hàng

chỉ còn bạn núp và điên cuồng xả đạn

 

nỗi buồn của tôi là căn bệnh ung thư

bạn không biết cho đến khi bạn lột trần tôi

nắn bóp khối u phía dưới thịt da

thấy rằng tôi đã thở một bầu trời như khói

đã nghẹt hai phổi, và trái tim

còn mỗi giọt máu chảy trong huyết quản

như một mũi tên

ghim trên ngực

 

cho đến khi tôi nhẹ như một chiếc lông bay trong gió

có thể đó là tôi

có thể đó là em

người đã gạt hạnh phúc của tôi ra khỏi cửa

đã hứa đã quên

 

u-cờ-rai-na bên

bờ bóng tối

hạnh phúc đến khi cánh cửa

đóng chặt

 

hạnh phúc không có tay để mở

chúng ta uống một tách cà phê

để hạnh phúc tràn qua cửa

chỉ ra lối thoát cho nỗi buồn

nỗi buồn tuột mất

vì nó là chất lỏng

 

nỗi buồn là máu

buồn chảy thành dòng

 

buồn là mưa

đổ vào buổi chiều

buồn bã đó

 

buồn trải dài

một khúc đường vắng

 

biên giới những bóng cây

những người chạy và vấp vào tràng đạn

 

những người chạy thoát cùng với buồn

nhìn lên trời

chẳng thấy gì

ngoài máy bay và mây mưa tên lửa

 

không mặt đất

không bầu trời

không đỏ

không vàng

không chia phe

reo vang hay chửi rủa

 

không phát-xít hay giấc mơ

bị phỏng

 

buồn vực thẳm

buồn trống rỗng

buồn phẳng lặng

buồn tù đọng

buồn không nuốt trôi

 

như những bài thơ của tôi…

 

40.

– 3 tuần cho cuộc chiến, 3 triệu người di tản, những người không di tản đã nằm xuống. Thơ 3 câu đề lên bia mộ…

.

con thỏ trắng ngủ

nơi hoa thủy tiên đang nở hoa

nhẹ nhàng trên đầu

 

41.

chiến tranh chỉ còn đôi mắt biết nói

những điều bí mật

đôi môi sẽ khô

 

sự sợ hãi và nhút nhát của chúng ta

như đôi mắt trẻ nhỏ ngơ ngác trước lời hăm dọa

chiến tranh chỉ cần một giọng nói

chúng ta phải ở lại cho đến khi chúng tôi chết

chúng ta chỉ còn một tiếng kêu

lêu lêu đồ ganh tỵ

đáng thương

 

chúng ta gãy xương sườn

vì những lời vu khống

chúng ta cần một tiếng nói

chúng ta không hèn

không câm không ngọng

 

nhưng bọn chúng vẫn còn sự tưởng tượng

 

chúng ta không tự sướng

chúng ta là những thiên tài

cả khi thiên tai

 

chúng ta cay đắng chúng ta ngọt ngào

chúng ta chỉ còn giọng nói

và em cũng yên lặng

như đóa sen ngập tràn bên suối

dưới mái vòm một ngôi chùa

nơi em im lặng và ngồi và mơ và mộng

nơi nụ hôn những bông hồng

nơi hoàng hôn vẫn còn chìm sâu

như khu vườn ngàn lẻ một đêm Ba Tư khép lại

 

chúng tôi chìm vào giấc ngủ

chúng ta chỉ còn một giọng nói

một chút nữa khi em đi

chúng ta sẽ sống lại

 

chiến tranh như bài hát biển nhớ

biển đầy như những đêm

những con tàu sẽ bùng cháy

chúng ta chỉ là một tiếng gọi

chúng tôi là bông hoa trên cành cây đó

chiến tranh sẽ trèo lên để chạm vào cửa sổ

và cố sức làm cho căn phòng

bị nổ

tung

 

nếu tôi là con chim nhỏ

rung rinh trên cành

suốt ngày tôi sẽ hát

 

tình yêu của chúng tôi cho anh ấy

khi anh ấy quấy rối tôi như một nàng thiếu nữ

với đôi mắt u ám

 

anh ấy sẽ phải nghe những bài hát

mà anh ấy phải thở dài

như sự chia hai

 

chiến tranh thành ly rượu cuối

và vì tôi không là một thiếu nữ

không phải là em

để có thể hôn anh ta

đứt lưỡi

 

chúng ta ngang qua căn phòng

mờ ảo tiếng đọc thơ như tiếng bom

kéo theo những hơi thở

có ai ngờ chúng tôi quấn quít lấy nhau

và lấp lánh ánh vàng trong bóng tối

 

em cười như thể em là đứa trẻ mơ mộng

phía sau đôi mắt tiên nữ giáng trần đang sống

trong sự ghen tị. Chúng tôi là vua và hoàng hậu

 

chúng ta vẫn còn giọng nói

những bông hoa sớm trong đồng cỏ

chúng tôi phải tặng chúng cho chúng ta

trước khi chúng tàn lụi

 

chúng ta còn một giọng nói

trò chơi đã thay đổi

cái bóng lù lù quá lớn

hoặc thu nhỏ lại quá nhỏ

 

những cái bóng vội vàng, len lén dọc theo một bức tường

ám ảnh như những người lính

hy sinh đến người cuối cùng

 

chúng ta nhìn thấy chúng mơ hồ ánh sáng

cho đến đêm, dường như tất cả ánh sáng

đều tập trung trong mắt bạn

 

bằng cách nào đó, chúng ta vẽ, một công viên rộng mở

chúng ta thở chúng tôi cần một giọng nói mơ hồ

 

chúng ta có một triệu ngọn đèn

sự rối loạn như các vì sao

những chòm sao rối tung trong mây

 

chúng ta không bay

thôi, chúng ta hãy thở

đó là khu vườn của chúng tôi

 

chúng ta mang cả thế giới

vào con đường có dấu chân chúng ta trong ngọn lửa

thức dậy, ôi bình minh trong những thân cây rỗng

bước ra cơn buồn ngủ, chúng tôi nhìn

dọc theo những con đường

bạn có nhớ chúng ta đã quan sát những con vịt

chúng ngủ như thế nào không?

 

chúng có một chân

chúng ta có một giọng

thiên nga có một giấc mơ

chúng tôi còn một cuộc chiến tranh

 

donbass còn màu thu vàng levitan phản chiếu

có một vì sao, nếu bạn cúi xuống

bạn gần như có thể chạm vào nó

như trăng vàng đáy nước ngày xưa

có cô nàng múc uống

luống cuống nhà sư

có sao như sương có sương như sáo

sao giăng đầy ngực áo

nó lạnh làm sao

 

ngay cả ánh đèn cũng lạnh

họ đã đặt khăn choàng sương mù xung quanh

cái gì sẽ xảy ra nếu không khí trở nên trắng mờ

vũ khí sinh học làm chúng ta lạc lối

 

dọc theo những con đường tạo ra từ bức tường sương mù

chúng ta là mùa thu

chúng ta càng đi theo

càng chạy càng sợ lạc

vũ khí hóa học thật ác

 

thật là một đêm bằng bạc và bài thơ thật dài

 

và khác lạ làm sao khi chúng ta bước đi chúng ta đứng đây

nhìn thấy em trở nên xa lạ

biến dị xót xa

 

trên con đường chúng ta gặp toàn những kẻ nghĩ mình thành chánh quả

không biết mình ba hoa

 

nhưng chúng ta có tất cả

thì thầm đột nhập giấc mơ

 

nếu đêm là của chúng ta

bây giờ chúng ta cô đơn trong một thế giới

chúng tôi chỉ còn hai chúng ta

em đừng khóc

ngoài vườn cỏ mọc

chiến tranh đã bắt đầu có màu xanh

vô danh

bia mộ…

 

 

 

 

chương 12.

– vẻ đẹp chỉ còn trống rỗng của người

đã làm rung chuyển thế giới

 

 

 

42.

Ukraine

người làm chùn bước cả những cơn thịnh nộ

 

những kẻ tưởng như ngoan đạo

đã gục ngã trước thiên đàng

không thấy mây bay

 

người làm một sức nặng

đè lên lưng những kẻ bị nguyền rủa

lòng tham đã chịu thua

bọn họ không còn đủ sức chịu đựng và chìm

 

vẻ sang trọng đĩnh đạc

đã gửi trong cấm vận gông cùm

trong đôi mắt ra vẻ đa tình

trên khuôn mặt người yêu lại giả vờ đi bố thí

 

ôi tiếng cười của họ, tâm hồn đau khổ tội nghiệp của họ

làm bao nhiêu người vào vai nhân văn sám hối

người chỉ phản chiếu sự ngọt ngào

vô lý của niềm vui trống rỗng

 

nhưng bây giờ mọi người nhân danh sự cao ngạo

để nói về người

dù người từng lãng mạn

như con chim mỏng manh bay quanh bờ hồ

 

bây giờ người có thêm sự dũng cảm

người khiêm tốn giả vờ để người ta đổ lỗi

tự dưng người ta bắt người phải gánh một gánh nặng

của một quốc gia trống rỗng

 

sau đó người ta mua bán sự ngây thơ

cho lớp lớp trẻ con sinh ra và mê đắm

 

nước nga

nỗi đau tinh tế ẩn chứa bên trong câu chuyện

họ từng thu hết lúa mì cho người chết đói

người vẫn cắn môi

khi phải kể

sự cám dỗ của trại cải tạo

si-bê-ri-a

 

họ muốn người có niềm tin

và phải sống bên một bức tượng nhỏ đặt trên đỉnh một cái bệ

 

sức mạnh của người đủ mang mọi thứ đi xa hơn

người cam chịu với hy vọng một điều gì đó ẩn giấu

bên dưới nơi người ta chôn xuống đất những gì cần khuất mắt

 

người biết thừa đạo đức

là vẻ đẹp của sự dối trá

các nghi lễ nằm dưới chân

người dẫm lên mảnh thủy tinh vỡ

và họ đau đớn sụp đổ xuống sàn nhà như một cái xác thối rữa

 

 

chúng tôi nghe còi báo động của họ

họ ngỡ người không thể sống lại

không biết Chúa cũng từng phục sinh

 

họ bắn vào bình minh còn người bắn vào xe tăng

nỗi nhớ co rúc giữa tương lai và quá khứ

quá mong manh vừa đủ cho bọn chúng nát nhừ

 

sự trống rỗng người ta tự tạo ra

rồi tự la to: khoảng trống

làm người cũng không thể thoát khỏi nó

 

người ta tranh nhau tiếc nuối

nhưng người biết điều đó

không xóa đi sự bất lực

 

chấp nhận nó vì không còn cách nào

người chấp nhận chiến tranh

cuộc sống là một thứ gì đó đã chết

 

trước khi chết

như thể chính người tạo ra

một nhịp đập tự do mà bọn họ không thể hiểu

 

người khóc vì thời gian không còn quay lại

điều mà chúng ta hằng mong mỏi

nó sẽ không hòa giải

 

vì bản chất phi lý của lòng tham mà họ khát vọng

chỉ để cảm thấy

để tê tái

để níu kéo

để hiểu

để quên

để tiêu diệt

để dành

để đốt

họ muốn người không còn cả lịch sử

và như vậy người không tồn tại

nhưng những ký ức khi lịch sử ấn vào

giữa quá khứ và tương lai

người bùng lên thành những bông lúa mì trên cánh đồng

bọn chúng muốn người khô héo

để nhân loại không còn phải réo

gọi tên ai

 

 

++

 

 

tiếng bom

như một giai điệu

mẹ bồng em chạy giữa sương mù

 

tiếng tiểu liên

như gió ném

em bé chơi vơi trong cái lều nơi biên giới

 

tiếng lửa cháy

bên chiếc xe nôi

 

tiếng tên lửa

làm sủi bọt một hải cảng

những hạm đội thành thuyền thúng bơi trong thủy triều

 

đe dọa hạt nhân

vần với chữ dân

tưởng là chữ NHẪN

ai ngờ chữ TÂM..

 

 

 

43.

 

những đoàn xe tăng cố sức bò vào

như con rắn cuộn tròn

bạn tưởng nhà phù thủy đang làm phép thuật

cổ tích của giấc mơ

 

thật khủng khiếp khi bạn nhận ra

những phụ nữ goá chồng, và những chàng trai mười tám

chết dưới bánh xích xe

 

bạn chịu đựng cảnh gông xiềng

mà bạn biết nặng hàng ngàn tấn

 

cánh hoa cúc dịu dàng

bạn phải sống

trên mặt đất này mỗi con người phải nếm mùi tình

đau đớn

 

bên cửa sổ bạn thắp lên ngọn nến

cầu nguyện nỗi buồn

 

đèn hắt ánh sáng vàng

trong đêm bạn không biết

là lửa cháy

 

nhà máy điện hạt nhân

cuộc đời màu than đen

con tim đập nhẹ và đau hơn

 

một mai qua cơn mơ

mai này hòa bình

không còn tên lửa hành trình

giã vào nhau như giã gạo

 

người lính trở về ngôi nhà có gắn chuông ngoài cửa

ngón tay anh gần như không thể chạm vào chuông

vì cánh cửa đã tự mở

anh đi vào phòng ngủ

với cái túi xách vợ anh thường đi chợ

 

anh thức

trong lúc ngồi nhìn mình ngủ

giữa hai lá cờ

vàng đỏ trong mơ

 

anh cũng không biết sao hai màu này thù nhau lâu

và đau như vậy?

 

bao nhiêu ngôi nhà đã cháy

bao nhiêu người đã chạy

chỉ vì hai cái màu này tung bay

 

anh gõ cửa tất cả các căn phòng

nhưng thật ra anh không hề gõ

 

trong phòng ngủ

tất cả họ đều đã thức dậy khi anh trở lại

 

họ kêu la

nhưng tiếng kêu la của họ không có âm thanh

nó câm lặng còn hơn sự im lặng

họ cay đắng ôm lấy anh

tay họ không chạm vào anh

không ai có thể tìm thấy tiếng nói

 

anh đi ngang họ, họ ngang qua anh

anh và họ vẫn còn bóng tối

họ hỏi anh đã làm gì với bữa tối

của mình?

 

vì bây giờ họ đã mang danh hiệu "hy sinh"

những huân chương xuyên qua lớp vải

ghim vào bầu ngực

làm họ vẫn còn chảy máu sau khi chết

chết trước khu hy sinh

 

các bác sĩ có thể lấy ra căn bệnh tuổi già cao huyết áp

như lấy viên đạn và nỗi sợ hãi ra khỏi trái tim anh?

anh vẫn còn sợ như ngày xưa anh sợ cô giáo buồn

thức suốt đêm làm bài tập…

 

anh cũng chỉ muốn nói:

tôi thức để biết các bạn vẫn bình an

họ nói

anh nói

nhưng không bao giờ có tiếng nói

chuông cửa không bao giờ còn vang lên

không ai có thể ghé thăm cái giường nhỏ bé của anh

trong phòng ngủ

tất cả họ đều đã chết

 

những người hàng xóm mới của anh

thì thầm:

– đó chỉ là một ảo tưởng

 

chiếc túi xách của vợ anh vẫn còn đây, chứa đầy thức ăn

nó không thủng lỗ chỗ những vết đạn

những người lính vẫn mang chiếc ba lô

như chiếc cặp ngày xưa anh mang đi học

giờ các con anh đang mang đến trường

 

những quyển vở của anh ố màu

chúng đã cất và và thay vào những quyển vở mới

không dính máu

 

những người đến để nói lời chia buồn

chưa bao giờ nguôi với vợ của anh

 

như ngày xưa

chưa bao giờ mẹ hết lo về anh sau giờ tan học

 

họ chưa hiểu

làm thế nào một người có thể chết vì những người hàng xóm

 

những người chết đang đi bộ dưới ánh trăng

họ thức nhìn anh đang ngủ

mơ tất cả cùng về

ngồi nhìn vợ một đêm…

 

 

 

 

 

44.

cuối cùng trong góc hẹp

của thế giới

bài thơ

gặp lại

lịch sử

nằm úp mặt xuống giường

 

bạn nói gì lịch sử cũng

chảy ra

như máu

 

vết thương

bạn muốn che giấu

chúng, bạn có ngàn tay

như quán âm ngàn mắt

bạn nghĩ bạn sẽ được che chở

những lời nói

dối

ngày qua ngày

bạn làm

khăn trải giường

nhàu nát

 

.

 

lịch sử

vô ích nhưng ly kỳ

như nhiều khi

bạn treo mình trong không khí

 

như một đám mây

bạn không thể kỷ luật nhân dân

nhưng lịch sử vẫn cần

kết tội

bạn cứ chờ

không vội

 

bạn sẽ học lại những đoạn trích

không phải bài giáo khoa vỡ lòng

mà là các thành phần

của máu

 

nghe bạch cầu, hồng cầu

khóc, như lịch sử từng nói:

– chúng ta dòng dõi tiên rồng

lạc long

sông nước

mọi người mới biết

bạn chế biến món trăm trứng

không phải ốp-la mà

máu pha nước mắt

dối trá pha sự thật

ăn mày pha xôi gấc

cuồng Nga pha sự thật

 

như bài thơ

trộn ngôn từ thành món gỏi

 

món gỏi

mọi người vẫn thái lát cà chua

mua thêm dưa chuột

ngâm tất cả trong thất vọng

sợ hãi, niềm vui, đau đớn, nỗi buồn…

 

và mọi người mặc bộ quần áo nước mắt lẫn tiếng cười

thay nhau như hai phe đối nghịch

 

món gỏi trộn lịch sử

bạn ủ không đúng cách

làm nó bị mốc

và chua

khi người mua

nếm thử…

 

.

 

khi đối diện với họng súng giữa khơi

chưa chắc lịch sử sẽ gọi tên các nhà thơ

nhưng các ngư dân sẽ gọi tên Tổ quốc

 

sau khi gọi tên Tổ quốc

các ngư dân sẽ cắn lưỡi

và lắng nghe những bài thơ

khi họ nằm trong hầm ướp đá

để vào bờ

 

họ sẽ hỏi các nhà thơ:

– này các anh

tại sao không tự cắn lưỡi của mình

nuốt xuống một ngụm nước biển

để con chữ còn biết được vị mặn

của muối

 

chưa cần máu, chỉ cần muối

để cổ họng các anh

may ra còn cảm giác

xót và rát

của vết thương

lời chim chóc hót mãi không thành sẹo

 

 

45.

hệ thống báo động bị

hệ thống báo động bị động

hệ thống báo động bị động nên không báo động

 

nên hệ thống báo cháy bị

hệ thống báo cháy bị cháy

hệ thống báo cháy bị cháy nên không báo cháy

chỉ xe tăng và các chiến thuyền tự nhiên bị cháy

 

biển đầy những đêm

và ngày sẽ bùng cháy

trong khúc hát mỏng manh

 

chúng ta sống trong ánh sáng

trước khi quay về cõi hư vô

 

nàng mở các ngón tay của bạn

cho đến khi bạn nới lỏng cò súng

 

những người không thể biết

câu chuyện những nỗ lực phi thường

để giả trang như bình thường

 

một đứa trẻ vừa mới học đánh vần

tờ giấy viết vội mấy chữ nó vẫn treo trước ngực

 

"không có chiến tranh"

"bọn xâm lược cút đi"

 

nó đứng im

nhưng bạn biết trái đất vẫn nghiêng

một góc điên cuồng

 

nó lặng lẽ giơ cao hai tay

nắm đấm nắm chặt lại

như thể sợ rằng nó sẽ

mất bình tĩnh nếu như thả lỏng hai nắm đấm

 

nụ cười của nó vẫn dịu dàng

và bạn nhìn những nỗi buồn

của nó, chìm trong mỗi khớp xương

 

nó hát:

chúng ta không rung trong gió

như những quả chuông nhỏ

chúng ta là niềm hy vọng

và đức tin ngang qua chúng ta vẫn bay

chúng ta đẹp

chúng ta rất mạnh

chúng ta yếu ớt

chúng ta nhìn những kẻ đang trát vữa

lên mộ của chúng ta

 

nó hát:

thế giới sẽ tan đi như những hạt cát

mỗi một hơi thở của bạn

phơi bày trong ánh sang

 

bạn bắt đầu nghĩ:

– tôi biết gì không tôi có gì không tôi không

là gì cả

tôi không phải là một đất nước đã nát tan

 

.

 

 

bạn thấy một con thuyền thành một đống vỡ nát

trôi dạt vào bờ

không có mái chèo

không có hy vọng

 

và kẻ thù

và chính phủ của chúng đưa ra một sợi dây thừng

không phải để kéo thuyền vào

mà để treo cổ tất cả bọn họ lên…

 

.

 

 

bạn sẽ làm gì?

ngồi trong nỗi buồn

đeo vào như một mặt nạ

 

thậm chí bạn còn muốn mang nó vào giấc ngủ mơ

 

bạn biết

không chỉ một con thuyền

vì sao cả một đất nước dễ dàng bị phá vỡ

như những mảnh thủy tinh

 

bạn không kịp buồn

vì niềm vui của đồng tiền bán dầu đã dẫm lên thủy tinh vỡ

làm bạn tứa máu…

 

nhưng sự thật

lịch sử chỉ là một đứa bé

bạn chỉ ngạc nhiên là tại sao họ

lại để bạn tham gia vào một giải đấu

của người lớn

 

bạn không biết

những người đàn ông lực lưỡng đang ngồi canh gác trước cửa nhà

họ mặc đồng phục

 

.

 

bạn đừng nhớ lịch sử

nếu bài thơ chết

bạn vẫn không dám dự đám tang

 

nếu bạn chưa biết yêu

bạn là đối thủ của cái chết

 

nếu bạn không ở trên chiếc diều

thả dây và nó bay

như nắng

 

nếu bạn không biết chia động từ ở thì quá khứ

nếu bạn không yêu những chú sóc

nếu bạn không biết chải tóc

với niềm vui

 

nếu bạn không biết

một nhà thơ đẹp trai thường say vào buổi sáng

đập cửa nhà bạn

tìm kiếm những bài thơ

và đọc to

làm điếc tai cả thế giới

 

nếu bạn không vui vẻ

thả người bị bắt oan

 

bạn cũng đừng có nhớ lịch sử

nếu bạn chỉ thích đánh nhau

thật đau

chảy máu

 

cái chết của bạn như lời tuyên bố quanh co

gương mặt bạn u ám hay không tì vết

bạn muốn sống

vậy ai sẽ chết?

 

bạn cũng đừng nhầm lịch sử với xác người

những mạng người như một giấc mơ…

 

 

 

 

chương 14.

một bài thơ nào đó, đâu đó…

trong đó, nó

muốn diễn tả cả thế giới

 

 

46.

 

như đâu đó, nơi đó

có, hàng triệu người

họ không đọc thơ mà họ xuống

đường, đâu đó, nơi đó

có, hay không có

hàng ngàn người đang ngã xuống

vì tự do vì máu và hoa

 

sáng nay

có một bài thơ, theo đó

nó, đuổi những con chữ

không phải trong bài thơ

mà trong một đôi giày chật

chạy mất khi bị bắn

bằng tên lửa vác vai

 

Ukraine người như ánh sáng

xua đuổi bóng tối

như bài thơ

xua đuổi con chữ

như chiến tranh

đến lúc kết thúc

không thôi nó sẽ kết thúc chúng ta

vạn cốt khô và ngôi mồ

tên bạo chúa

 

như ai đó, có hay không có, bỏ

rơi trên vỉa hè

một em bé

một mình vượt qua biên giới

mồ côi

 

như vị nữ tu quỳ

nghe tiếng súng

đêm qua, bật thành bài ca

 

bài thơ xót xa khi nó muốn nở hoa

phải bị chảy máu

 

 

MỘT CÁI CHẾT RẤT NHỎ

 

trong thế giới thật to

không lẽ trái đất toàn những vùng đất

không còn sự sống

chỉ toàn màu xám tro

sau khi nhuộm màu tên lửa

 

đâu là ý nghĩa của bài thơ?

nếu chiến tranh là một nghệ thuật

hóa ra loài người chúng ta

giết nhau thật điêu luyện

 

 

TRỐNG RỖNG

 

lịch sử đang cố gắng

để lấp đầy khoảng trống

 

tình yêu không thể cứu

tôi trôi trống rỗng

 

còn một mình

với khoảng không

tôi không muốn tin

tôi cố gắng che giấu

tôi xóa đi tất cả nỗi đau

nhưng rồi còn lại gì?

 

sớm mai đây

nhà cháy

bom rơi

một tôi

một sống

một chết

lịch sử nằm ngủ quên

bên huyệt mộ trống rỗng

 

VỰC THẲM

 

tôi

không đáy

tôi nằm ngay lỗ hổng

hay là ngay cổ họng?

 

nơi trái tim tôi bỏ trống

tôi cũng không có gì để ăn

tôi hết xăng

tôi xe tăng nằm bẹp

 

tôi

nuốt xuống

mọi thứ xung quanh đã bỏ tôi

để sự cô đơn

vào được bên trong

như nàng mang em bé trong tử cung

như tôi trong cơn khùng mang bom hạt nhân và súng

 

 

TÔI RƠI TẠI CHỖ

 

tôi đang tìm kiếm nơi

tôi rơi

 

tôi bị thời gian

bắn rơi như súng phòng không

trượt qua thời gian rơi vào

một màu xám

 

 

 

GIẤY VỤN

 

 

bàn tay thời gian

sẽ không chạm vào bạn

 

tôi sẽ gói bạn

trong túi của tôi

và một mảnh bánh mì vụn

 

thời gian mở ra và tôi im lặng

 

bạn gói cơ thể tôi

và những nơi tôi đã quên

hay để trống

 

tôi muốn hét lên

nhưng cổ họng tôi đang nuốt những hòn đá

những quả tên lửa vẫn bay về từ xa

tôi đang đi qua địa ngục

 

 

 

HUNG DỮ

 

bạn yêu sự dịu dàng

vậy bạn có thể yêu sự dữ dội

của tôi

không?

 

chẳng phải tôi muốn mình đẹp

khi tôi bùng cháy sao?

 

đại dương ở trong bạn

bạn lau những con sóng trên mắt tôi

tôi không thể biến lông mày của bạn thành bờ biển

 

tôi quên

khi tôi làm tổn thương

bạn chịu đau đớn

 

tôi xé toạc bạn trong cơn cuồng phong

bạn ôm tôi cơn mưa mùa hạ

đâu chỉ ucraina?

tôi đâu chỉ nước nga

 

 

CUỐI CÙNG TÔI TỒN TẠI

 

 

trong những khoảnh khắc bị đánh cắp

giống như tiền lẻ

trong

túi người khác…

 

tôi không ăn cắp

tôi chỉ đi tìm tivi hay máy giặt

ai bỏ quên

 

47.

– nàng không phải ukraine và chàng không phải nước nga

 

 

giọt nước mắt của ánh trăng

nàng đang khóc lần thứ một triệu

vì đây cũng là đêm thứ một triệu

 

thế giới có hàng triệu linh hồn

đang khiêu vũ với ánh sáng của nàng

 

.

 

không có công lý thì không có hòa bình

chàng nói chàng không thở được

nên đã trút hơi thở cuối cùng

 

.

 

một nửa trống rỗng

chàng dành cả ngày để

rót mình vào cốc của người khác

 

chỉ để thấy rằng

đến lúc chính mình chỉ cần nhấp một ngụm

tất cả những gì còn lại trong cốc

là phần còn lại của nàng

đã mang cho chàng quá nhiều

 

nàng yêu mà chàng cứ lo mình bị thiếu

 

 

.

 

một ẩn dụ cho giấc ngủ

pin điện thoại của chàng chỉ còn 1%

chàng cũng không cảm thấy cần thiết

để cắm nó vào

đâu đó

 

nếu điện thoại của chàng là bộ não

và bộ sạc là đôi mắt

nhưng đó cũng là ẩn dụ

vì thực tế chàng cắm sạc vào chỗ khác

 

chàng muốn cục sạc

mãi mãi là của chàng

không chỉ lúc 3 giờ sang

 

.

 

nàng đọc những bài thơ của chàng

nước mắt giàn giụa

chàng không chắc nàng đã hiểu

những lời nói dối của mình

 

chàng muốn làm một phiên bản của chính mình

nhưng nàng đã phá hủy

một rãnh rất sâu, nơi bóng tối của tình yêu

chàng đã rơi vào nó

 

.

 

nàng không biết từ khi nào những cánh hoa của nàng đã chết bông hoa là linh hồn của nàng, đã khép mí

vào buổi sáng khi ánh mặt trời chiếu qua cửa sổ phòng ngủ

 

nàng không biết từ khi nào những chiếc lá là ý thức của nàng

trở nên héo úa

và bay ra khỏi cơ thể nàng

 

nàng không biết từ khi nào cái rễ là linh hồn của nàng

đã không còn hy vọng

và ánh sáng trở nên yếu ớt

 

nàng không hiểu vì sao nắng vẫn sáng chim vẫn hót

mà hoa thì héo

thế giới này hóa ra là những giọt nước mắt

và vết bỏng trong cổ họng

nuốt đau còn hơn nhiễm con virus cúm tàu

 

.

      anh không phải nước nga và em không phải ukraine

 

 

 

ước gì tâm hồn anh khao khát thấy linh hồn em

như mặt trời khao khát thấy mặt trăng

ước gì mắt em đừng khóc vì anh

như mưa tháng sáu

ước gì anh chưa bao giờ gặp em

nhưng anh biết mình đang vướng vào

ước gì…

 

 

trong nỗi nhớ màu đen

anh dò dẫm tìm

những phong cảnh

đẹp quá chừng bi thảm

 

em là bệnh nhân

tình yêu cũng thở máy

những cơn sốt lênh đênh

bên cửa sổ

 

một giai đoạn cả hai chúng ta tàn nhẫn

khi dương tính cả cõi âm

lương tâm là xác chết…

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vĩ thanh

      Kết, hay bài trường ca không phải ukraine, nó đi ngang qua tât tạng…

 

 

bạn nghĩ rằng ánh sáng sẽ đóng cửa

khi một người nào đó

nhớ?

 

mặc dù bạn biết

người ta không thể nhớ

cũng như lửa

không thể tự thiêu

sao nhiều người

vẫn cháy?

 

thế giới

có còn cơ hội

cho những người ly hương

và tỵ nạn

nhớ?

 

đêm qua

ngôi mộ của những người đàn ông

cùng đi trốn với nhau

mãi mãi nằm bên nhau

bỏ lại những đứa con và

người đàn bà

họ từng yêu dấu

 

ai sẽ đến

nhớ?

 

phổi của bạn đầy bụi

bạn chờ đợi nghẹt thở

ở ngọn lửa

vàng xanh và nhớ?

 

đêm tối lạnh

bạn đứng xem

những mặt người

xơ xác

những xác người

xác xơ

như bóng trăng bị rỗng

nhớ?

 

bóng tối nuốt chửng

vì sự đồng ý của những viên đạn

bạn quên

nhớ?

 

những người thân yêu bị bắn

bạn thấy lồng ngực bị vỡ

như những viên đá lạnh, trong cái cốc

trên bậu cửa sổ

khóc và

nhớ?

 

1.

khúc bi ca

bị xoá nhoà trong những vụ tự thiêu

không ai dám

khóc

 

quả cầu lửa cô độc

từng loé lên bóng tối

đám tro xương người

không có gì

không có gì còn lại

 

cũng không ai

còn

thấy nóng

 

những người không bị đốt cháy

sống mãi

thành 1,4 tỷ người

đời đời

biết sợ

 

chết, không phải món nợ

cũng không phải là lý do

để hoảng sợ

 

mấy mươi năm trôi qua

Tây Tạng

vẫn nghĩ mình là sư tử

gầm vang cho sự khóc ròng

trống rỗng

trong 1,4 tỷ giọt nước mắt

 

như mây

tội ác

đã dày

như cao

hơn dãy

Himalaya

 

2.

Tây Tạng

khi người chạy trốn khỏi đám mây

tưởng không ai dám trói tay

đức Phật

sống

 

tưởng sấm sét không dám bắt người làm con tin

cho lửa

 

người duy nhất còn lại

chưa bị đốt cháy

đang chịu nguyền rủa

tại sao ngươi chưa chịu giác ngộ?

 

Tây Tạng

tít trên đỉnh núi

hai cánh tay người xương xẩu

ôm một hài nhi chưa sinh ra

vì những bé sinh ra đã bị đốt

hay thiêu

cháy

 

những người chết trên đường luân hồi

những người mất tích

những người đi tìm kiếm

để lại những dấu chân những ngọn đồi

những bụi cây, trong áng mây

trong hình dạng của một con người

trong hình dạng của một đất nước

chỉ còn ngước

lên trời

lặng im hít

thở

 

tự do

khoảng trống rộng lớn

nhưng chỉ cần sự vắng mặt của người

là nước mắt

rơi

 

bao giờ

chúng ta ăn chỉ để vượt qua cơn đói?

bao giờ

chúng ta ngủ chỉ để ước mơ?

bao giờ

chúng ta tỉnh táo để mở miệng ra

và nhổ ngụm máu trong miệng?

bao giờ, Tây Tạng?

 

những người chín kiếp tu hành nhưng giờ đành

lúc lắc hai nắm đấm

lạt-ma thành bóng ma

để chứng minh sự tồn tại

dù tồn tại là để từ chối

sự toàn năng của đám loăng quăng

và muỗi

 

ngày thay đổi từ màu đỏ sang đen

từ màu đen sang màu tóc

khi tụng niệm người biết Phật cũng khóc

ròng, và biến mất

 

nhưng Tây Tạng

người vẫn hiên ngang

ở lại trong trại, tranh luận với các bức tường

và chấp nhận bị nuốt bởi quỷ vương

Tây Tạng

 

người chính là bài thơ

đã ghi rõ địa chỉ người nhận

để bưu phẩm không bị tịch thu vô cớ

nhưng nó vẫn bị xoá

và đưa vào máy nghiền

thành bột giấy

 

chỉ còn mảnh ngôn từ

như những vụn bánh mì

chú chim câu

hoà bình ngơ ngác

 

Tây Tạng, không lẽ

người chỉ còn những mảnh vỡ

lần lượt, tan rã?

 

không còn giấy

nên người đành viết lên cơ thể của mình

ngoằn ngoèo những con chữ

cứa vào giấc mơ

 

chẳng lẽ con ngựa

giờ phải nhìn vào dấu chân của mình trên mặt nước?

cỗ xe tứ mã đã chìm

những người dậy sớm đã biến mất vào màn sương

những người ngủ muộn cố gắng sải bước

với sự mệt mỏi của vó ngựa

khi một bài thơ như một quốc gia

vẫn chưa thể ra

đời

 

Tây Tạng

người là bài thơ

tìm kiếm tên gọi

 

chúng ta

hãy cố hết sức để bài thơ quay lại nơi nó sinh ra

dù có bị lột da

mổ bụng

 

Tây Tạng

thảo nguyên của người tung bọt trắng như lời nguyền

được viết lên các tầng trời

mưa như nước mắt

 

khi người vô cớ bị bắt

giam, đám mây cũng tắt

nắng trên đôi mắt trống rỗng

của các nhà sư

từ từ

khuỵu xuống

 

Tây Tạng

người có lạnh khi bài thơ rơi

từ đỉnh núi

trời mưa, khi người chạm vào nó

gió chạm vào mưa

mưa chạm vào nước mắt

những người bị bắt

chạm vào nhau

nỗi đau

chạm vào phẫn uất

 

nước mắt

một phần nước và chín mươi chín phần phẫn uất

cơn đau vỡ mật

ngay cả những con bướm

tiếng cánh vẫy cũng im lặng

như tiếng sấm

 

Tây Tạng

người bấp bênh trên làn sóng màu đỏ

nhuộm lên đất nước của người

 

bọn họ muốn người chết trong hỗn loạn

cùng tiếng rơi

của binh đao

loảng xoảng

nhưng thành phố của người tít trên đỉnh núi

Himalaya nên tha hồ ánh sang

 

không chỉ bài thơ

Tây Tạng

người bỏ lại đằng sau những nàng thơ

õng ẹo như ả điếm

vẫn giả danh kiều nữ

khoả thân kiếm ăn con chữ

nát

nhừ

 

Tây Tạng

bài thơ của người là những đêm tinh tế

bụi cây lá mỏng

thở sương mù

chân tu

mắt nhắm

không lùi

 

mọi thứ bây giờ không còn thuộc về người

người ta đã giành lấy

cả những viên đá thiêng liêng

từ tu viện

 

nhưng ẩn đằng sau khuôn mặt của bóng đêm

đất nước của người như mặt trăng

đã từng đánh dấu trên bản đồ

đã từng có vua

hoàng cung từng lộng lẫy hơn bài thơ

những hành khất đeo mặt nạ với bát ăn bằng bạc

suốt ngày ca hát

dù phải rời khỏi đất nước

 

Tây Tạng, gương mặt người vẫn như đám mây

tuổi người như đá xám

như khoảng trống

như mênh mông

như cỏ

số phận của người

mãi mãi còn ở đó

 

chiến trường của người không tồn tại

trong giấc mơ lưu vong

nhưng chẳng lẽ lưu vong là không tồn tại?

nhưng chẳng lẽ?

mà thôi…

 

vẫn còn ánh lửa

của những lạt-ma trẻ dưới chân núi

Tây Tạng bây giờ “không có tù nhân”

chỉ có nhân dân

đã chết trong những cuộc chuyển dạ

 

Tây Tạng

người còn quá trẻ hay đã quá già?

người vẫn hít vào và thở ra

như khói, nơi nào người ta đổ gạt tàn thuốc lá

như hàng ngàn đống tro xương người

sau khi tự thiêu

 

người ta muốn người đi bộ từ núi xuống đồng

người còn cách Biển Đông

bao nhiêu hải lý?

 

chúng ta đã cùng nhau khóc:

cuộc hành quân vạn dặm

Trung Hoa ôi Trung Hoa

bao nhiêu người đã rơi

từ núi cao

mất

mạng?

 

Tây Tạng

ngọn gió giận dữ ở biên giới

mấy mươi năm trước người quấn lá cờ trong gió

trong một trò chơi rên xiết với mấy ông vua

và những điều tưởng là tồn tại

 

cái chết người ngỡ sẽ vinh quang

lịch sử của người: – không tồn tại

những cuộc đàm phán

trên một chiếc máy bay về bắc kinh bị nổ

và rơi…

 

quê hương

giống như một lưỡi dao lãng quên

những thành tựu và những sai lầm của người

 

– không tồn tại

người tìm lại những linh hồn

trong 1,4 tỷ con người lạ

 

– không tồn tại

nên tình yêu cũng không còn tồn tại

ngộ ái nị

người la: oai oái

nghe ai ái

xa ngái

ai oán mùi trầm hương

 

– không tồn tại

dù người không phải Quảng Đông và Quảng Tây

 

– không tồn tại

dù người nắm chặt sự dũng cảm trong tay

và ngay

trong trái tim

ngay

trong dương vật và tử cung

nóng bỏng

 

Tây Tạng

người phải chờ đến bao giờ nữa?

đến bao giờ ngọn lửa

tự thiêu

thành tình yêu

của người?

Comments are closed.