Các nhà khoa học Việt Nam lại bàn cải tiến chữ quốc ngữ

Đào Tiến Thi

Đến bây giờ mà còn có người muốn cải tiến chữ quốc ngữ (xin xem ở đây). Các nhà khoa học nói rằng:

– “Hiện nay chữ quốc ngữ chưa đủ con chữ để chuyển tự các từ của những ngôn ngữ khác có quan hệ tiếp xúc với tiếng Việt”
Bình: Thế các ngôn ngữ khác khi tiếp xúc với tiếng Việt, họ có thấy chữ của họ cũng “thiếu”, không chuyển tự được các từ của tiếng Việt, họ có nghĩ đến cải tiến chữ của họ không?

– “Trong khi chữ quốc ngữ chưa dùng hết chữ cái Latin nhưng lại đặt thêm chữ mới khiến chữ quốc ngữ trở nên phức tạp”
Bình: Tại sao phải dùng cho hết chữ cái Latin? Sao tiếng Anh đã có chữ f để ghi âm /f/ mà người Anh vẫn ghép hai chữ p h lại thành ph cũng để ghi âm /f/ khiến chữ Anh cũng trở nên “phức tạp”?

Bình thêm: Sự “bất hợp lý” trong chữ viết tiếng Anh, Pháp hay trong chữ quốc ngữ của tiếng Việt nhiều hơn? Tại sao người Anh, Mỹ, Pháp không nghĩ đến cải tiến chữ của họ, mà người Việt cứ thỉnh thoảng lại bùng phát nhu cầu “cải tiến”? Đơn cử như chữ “e” đứng cuối từ trong tiếng Anh, ngoại trừ “the” đều không phát âm, thế mà họ có “cắt phéng” đi cho gọn đâu?

Là vì chữ viết không chỉ là ghi âm tiếng nói. Một hệ chữ viết đã ổn định vài trăm năm thì nó đã trở thành văn hóa, thành một kênh giao tiếp riêng, trong đó mỗi chữ là một hình ảnh (người ta viết đúng là do nhớ mặt chữ chứ không phải do đánh vần khi viết), do đó không thể và không nên thay đổi nữa.

Chưa kể, nếu anh cứ chạy theo sự biến đổi của ngữ âm (ngữ âm luôn biến đổi) thì vừa đạt được sự “hợp lý” này chưa bao lâu lại nảy sinh sự “bất hợp lý” khác, không bao giờ cho đạt sự “hợp lý” cả, mà cuối cùng hóa ra mỗi thời kỳ có một kiểu chữ viết riêng và con cháu càng về sau càng không đọc nổi chữ của tổ tiên?

Đó là những lý do chính mà chỉ có ban đầu khi thành lập Hội Ngữ âm học Quốc tế, hồi thế kỷ XIX, người ta mới nghĩ đến việc “cải tiến” chữ viết. Nhưng khoảng 100 năm nay, ngoài các nước toàn trị như Liên Xô, Trung Quốc, không còn ai “dũng cảm” nghĩ như thế nữa, ngoại trừ người Việt Nam.

Comments are closed.