Thy sỹ ỦA
NGUYỄN DUY
Xin bày giãi tấc lòng anh ách
Chuyện học đường chuyện sách giáo khoa
Cảm thương nước Việt Nam ta
Bệnh tình giáo dục rất là nan y
Có ý kiến rất chi ba trợn
Có thọc ngang lì lợm rất cùn
Có người phát kiến tùm lum
Có người vừa nói vừa run vừa lùi
Toàn những chuyện đỉnh trời đáy bể
Ủa lơ ngơ không thể lạm bàn
Dám xin rón rén trình làng
Lời gan ruột một kẻ đang mơ hồ
Ủa thắc mắc sơ sơ vài việc
Rất tù mù chả biết mần răng
Sách này của nước của dân
Chứ không riêng của một băng nhóm nào
Rứa mà bỗng tại sao đột ngột
Bóc phứa đi hàng loạt thơ hay
Khai trừ gấp gáp thẳng tay
Tính riêng mình Ủa tôi đây mấy bài
Toàn yêu nước thương nòi tha thiết
Những bài thơ bị kết tội à?
Đò Lèn[1] đằm thắm/hay quá – bóc ra
Ánh Trăng[2] cũng bóc. Rồi là Tre Xanh[3]
Toàn xúc động chân thành đắm đuối
Không một lời chót lưỡi đầu môi
Trang nghiêm nghĩa khí ngút trời
Vẫn nôm na mộc mạc đời thường dân.
Thơ bị bóc cái lần Văn Thưởng[4]
Làm trưởng ban Tư tưởng Văn hoa (Văn hoá)
Nực cười cho xứ sở ta
Mù sao mà để anh loà làm vua?
Nay, Ủa tôi đắn đo xin nói
Vào kỷ nguyên đổi mới-vươn mình
Cái gì lảm nhảm – bóc nhanh
Đẹp-Hay-Hữu ích thì thành Giáo Khoa.
SG, 16-17.8.2025.
[1] Bài Đò Lèn (sách Tiếng Việt lớp 12) được bình chọn là 1 trong 100 bài thơ hay nhất thế kỷ 20.
[2] Bài Ánh Trăng (Tiếng Việt lớp 9).
[3] Bài Tre Việt Nam (Tiếng Việt lớp 4) – giải nhất cuộc thi thơ 1972-1973 của tuần báo Văn Nghệ.
[4] Văn Thưởng – Võ Văn Thưởng, nguyên trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương, nguyên thường trực Ban Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, Nguyên Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đã bị hạ bệ và vừa bị kỷ luật cách mọi chức vụ.