Nguyễn Duy
Tiết tháng Bảy mưa dầm sùi sụt**
(Nguyễn Du)
Ủa tôi nay sức cùng lực kiệt
Các loại chi tê liệt cả rồi
May còn tí chút tàn hơi
Dướn lòng hổn hển đôi lời ruột gan
Làng văn ta đã làm hết sức
Trời cho cao đến mức ấy rồi
Không cao hơn được đành thôi
Cầu mong chớ để lần hồi thấp hơn.
Xưa nay việc văn chương đã khó
Sự bình văn còn khó bội phần
Mắt xanh là mắt có thần
Có tài có đức có tâm mới thành
Bình – không phải phê bình loạn xạ
Nơi con phe lang chạ chen vào
Hàng tôm hàng cá ồn ào
Người nách thước kẻ tay dao tung hoành.
Có trường phái phê bình Móc Máy
Xáy bùn như cua cáy đào hang
Gian thương nâng giá dìm hàng
Giả trang, rạch mặt la làng, động kinh…
Có trường phái phê bình Ú Ớ
Lý sự cùn dạy dỗ lông nhông
Khen chê uốn éo lòng thòng
Xem đi soi lại vẫn không có gì.
Có trường phái rất chi Siêu Quậy
Nước hồ trong sục khuấy đục chơi
Dở người dở ngợm dở hơi
Hỏa mù gây rối lôi thôi giải sầu.
Có trường phái chuyên sâu Chọc Ngoáy
Châm người này và kháy người kia
Loe nhoe thọc gậy bánh xe
Loăng quăng ném đá lia chia đỡ buồn.
Có trường phái chủ trương Bôi Bác
Kim chỉ nam là trát nhọ nồi
Đỉnh cao là học thuyết Bôi
Bôi đen bôi đỏ bôi vôi cửa đình
Có trường phái phê bình Nham Hiểm
Tố người lành chỉ điểm người ngay
Luyện công ném đá giấu tay
Nhâng nhâng mặt dạn mày dày nghênh ngang
Anh Chí chửi cả làng Vũ Đại
Dân làng ai cũng ngại dây vào
Mặc cho thỏa sức gầm gào
Vẫn e anh nhoáy một dao thình lình
Có trường phái phê bình Phù Thịnh
Chọn nâng bi xu nịnh làm nghề
Kệ cho tai tiếng ê chề
Nhờn môi xôi thịt phủ phê cũng đành
Có trường phái phê bình Sát Thát
Vu cáo và ám sát như không
Áo cà sa rất nâu sồng
Dao găm súng lục lận trong lưng quần
Có trường phái thằn lằn Lươn Lẹo
Lưỡi không xương lắt léo khôn cùng
Quay xe, tráo trở, gian hùng
Sớm đầu tối đánh lung tung lộn phèo.
Có trường phái quái chiêu Sân Hận
Định hướng chuyên ngậm bẩn phun người
Eo ôi miệng lưỡi tanh hôi
Ấy là cửa ngõ hồn người hôi tanh
Phàm chủng loại phê bình Tà Giáo
Hãy chung tay diệt bạo trừ gian
Cầm cân nảy mực đàng hoàng
Cho văn chương Việt ngày càng Đẹp hơn…
Thy sĩ Ủa
Rằm tháng Bảy – Ất Tỵ
(6.9.2025)
———
*Thập loại phê bình thời mắc dịch (tạm tuyển):
- Móc Máy
- Ú Ớ
- Siêu Quậy
- Chọc Ngoáy
- Bôi Bác
- Nham Hiểm
- Phù Thịnh
- Sát Thát
- Lươn Lẹo
- Sân Hận
**Văn tế thập loại chúng sinh
