Thơ Nguyễn Quốc Chánh

L ử a

 

Lửa tư đâu hỡi Thích Ca Mâu Ni

Lửa từ vô minh vô lượng nghiệp luân hồi

 

Rawls nói: Công lý là đức tính đầu tiên của thể chế

Marx nói: Hạnh phúc là xóa bức tường giai cấp

Plato nói: Công lý trong bóng hang khi có ánh lửa

 

Gen Z tweet: Công lý chỉ sáng khi diêm bật

Lửa Baropue nuốt bóng tối trung cổ

Lửa Gen Z nuốt câm lặng Nepal

 

Một bên nghệ thuật nuốt địa ngục

Một bên hastag nuốt trụ sở chính phủ

Gen Z là những nghệ sĩ Barpue bằng số

 

Lửa là hiến pháp thời AI

Công bằng không chờ triết gia lẽo lự

Kathmandu cháy tụi tao live là chân lý

 

Rawls lại nói: Hãy chọn công bằng trong bống tối

Vì trong màn vô minh chúng ta sinh

Vì trong màn vô minh thể chế hứa công lý

 

Ngựa Baropue biến thành xe bọc thép

Thiên thần Baropue đội mũ sơn dầu

Cánh của họ là cờ Nepal trong khói

 

Tụi tao live bức màn vô minh đang cháy

Mỗi cú clit tụi tao là một tia lửa

Cháy sự cai trị lẫn timeline lịch sử

 

Gen Z không kiên nhẫn

Không tin vào lời hứa

Biện minh bóng ma công lỳ bằng lửa

 

Rawls lại tào lao: Hãy đứng sau bức màn vô minh

Để chọn công bằng trong bóng tối

Gen Z hỗn hào: Tụi tao đợi hết thời trung học

Chỉ thấy màu mực thông báo mạng đã cúp

 

Tụi tao không chọn luật

Tụi tao chọn diêm

Bức màn vô minh cháy là giấy

Lửa hắt lên trời sáng đám mây công lý

Đẹp hơn triết lý của Rawls của Marx của Plato

 

Với lửa bóng tối biến trong chớp mắt

Với lửa công bằng rực như tia chợp

Với lửa tụi tao biết sau tia chớp chớp mắt

Tường lửa là tàn tro sau mưa

 

Tường lửa cháy nhà chính phủ

Đỏ rực màu tranh Rubens say

Rawls cứ lải nhải: Công lý là đức tính đầu tiên của thể chế

Tụi tao lại tweet: Đốt thể chế tìm công lý

 

Tụi tao lại tweet: Hãy biến bầu trời Kathmandu

Thành lửa Rubens

Vì tận thế mới ra công lý

Rawls lại triết lý: Quyền tự do phải bình đẳng cho tất cả

Và tụi tao lại share rồi thêm caption:

Tự do của tụi tao là chờ modem khởi động lại

 

Rawls lại phán: Tự nhiên không công bằng không bất công

Bất công hay công bằng là do phân phối

Gen Z lại tweet: Con nhà quan trên Instagram

Cũng Gen Z mà cạnh siêu xe

Chưa từng fail job

 

Ê Rawls: Công lý là đức tin đầu tiên của thế chế

Tụi tao tin nếu lý thuyết là lửa

Nếu triết lý là que diêm

 

Gen Z lại tweet: Mấy lão mãi mê về công bằng

Nhưng công bằng là con số không vô tận như đời họ

 

Tụi tao chán phép màu ngôn ngữ

Tụi tao không chờ thiên thần trên Instagram

Tụi tao dùng số vẽ lửa lên tư dinh lộng lẫy

 

Lửa là công lý

Lửa là hiến pháp

Lửa là khế ước của tàn tro

 

Đêm sẽ trở lại

Tụi tao lại tweet

Bình minh là lời hứa của họ

Nhưng lửa là chiến hữu của tụi tao

 

lửa từ thời baroque của rubens

lửa từ thời gen z ở nepal

C h â n   d u n g   s u y   đ ồ i   c ủ a   A d r i a n   G h e n i e

 

Biến nỗi đau thành tiền là sự thất bại

Thất bại chồng chất từ chân tới vành tai

Van Gogh tự cắt tai được giai thoại kể lại

Chàng chứng minh tình yêu hẩm hiu với Rachel

Cô điếm chàng lui tới trong những đêm trơ trọi

Hay chứng minh tình bạn với Gauguin sau một lần nảy lửa

Chàng chứng minh với ai khi không tự chứng minh với mình

Những bức tranh lửa cháy thời ấy không thể treo tường

Trước khi nhắm mắt trên đồng lúa mì

Chỉ một bức được bán bằng buổi nhậu rẻ tiền

Trước khi nhắm mắt Van Gogh không bao giờ mường tượng

Tranh của chàng giờ ngang GDP quốc gia Châu Phi

Chắc có ngày mấy cha Sotheby’s bị Van Gogh xẻo tai

Đời khốn khổ và hình ảnh khốn nạn của chàng là cây ATM

Adrian Ghenie một gã tài ba Lỗ Ma Ni kỳ dị

Ghenie sinh trong xứ sở toàn trị thua cái trứng dái lép

Bị Tây âu coi là lỗ chân trâu của những kẻ đi giày

Ghenie bị ám bởi quyền lực chuyên chế của Hitler và Ceausescu

Ghenie vẽ như một tên trộm quật mồ lịch sử

Cuốc xẻng của Ghenie vay từ Bacon và Richter

Ghenie vay Richter để nói hội họa khởi đầu là hình kết thúc là trừu tượng

Ghenie vay Bacon để biến nhân vật thành cái bóng tâm lý và chân dung không còn biết đâu là bến bờ mắt mũi

Ghenie biến Hitler thành cái bóng tâm lý của hắn lúc buồn bã sắp thành ma quỷ

Ghenie biến Stalin thành khối màu hậu cảnh gợi lại không khí trấn áp và bạo lực

Ghenie biến Duchamp thành ma bám theo nghệ thuật hiện đại hễ thấy giọt nước bắn cầu vồng là giật mình

Ghenie bới Van Gogh không thua giới công nghệ khởi nghiệp đào Bitcoin

Ghenie tiếp tục biến Van Gogh như Van Gogh tự biến thành kẻ lạ chỉ thị trường mới biết sau mỗi lần lạ giá Van Gogh càng tăng

Ghenie biến nỗi đau của Bacon của Richter của Van Gogh thành nỗi đau riêng

Ghenie không phải họa sĩ năng khiếu thần đồng thiên tài

Ghenie họa sĩ thời tái chế tái chiếm biến dạng thời thị trường cái ly phải khác cái xe phải khác mốt và suy đồi phải khác

Ghenie biến Van Gogh khác đến nỗi Van Gogh là ma ngoài đồng cũng giật mình thấy mình trừu tượng hơn những “đám mây không mặt quần”

Chân dung Van Gogh

Chân dung tự họa, 2016, hắn sinh năm 1977

* Nghệ thuật suy đồi, chữ Hitler dùng để chỉ nghệ thuật hiện đại, Ghenie sử dụng lại gọi chân dung vài nhân vật lịch sử mà hắn vẽ. Giá tranh của hắn hơn 10 triệu đô

 

M ặ t   n ạ   c ư ờ i   N hạ c   M ẫ n   Q u â n

 

Lịch sử nghệ thuật ăn cổ thường đi trước

Lịch sử nghệ thuật lội nước là lý thuyết thường theo sau

Duchamp dọn mỗi món tên là “R. Mutt”

Duchamp ngán món Lập thể Siêu thực

Duchamp vừa ăn cổ vừa lội nước

Duchamp chọn một thứ Làm sẵn rồi hô hoán

Nghệ thuật giật mình ngoảnh lại

Lập thể la làng Siêu thực kiêu trời

Bị món “R. Mutt” biến thành trà lợi tiểu

Và cuộc chiến giữa màu và ý

Giữa ánh sáng và ánh chớp

Từ Phục hưng tới Ấn tượng

Họa sĩ là tên đầu bếp của ánh sáng

Họa sĩ là tên chạy bàn cho thị giác

Warhol và Kosuth không muốn làm đầu bếp và hầu bàn

Theo pháp sư Duchamp chỉ cái gì cái đó biến dị

Chỉ cái gì cái đó sinh nghi

Chỉ cái gì cái đó là nghệ thuật

Nghệ sĩ là chỉ không phải vẽ

Nghệ sĩ là sỉ vô đầu không phải vẽ

Warhole chỉ lon Coca Coca thành nghệ thuật

Warhol chỉ Monroe Monroe thành thợ nhuộm tóc

Kosuth chỉ cái ghế cái ghế tàng hình

Kosuth chỉ hình cái ghế cái ghế có chân trong tự điển

Kosuth sỉ vô đầu để hỏi ghế là ngồi hay ghế là nhìn hay ghế là từ

Nghệ thuật không để nhìn mà nghệ thuật là nhìn ra cái gì

Cái gì là cái gì là nghề đôi mách của triết gia

Nghệ thuật của thời hàng hóa nhìn bồn tiểu lon Coca

Nghĩ vẩn vơ đâu là thật đâu ảo là thành triết học

LeWitt: Ý tưởng trở thành cổ máy tạo ra nghệ thuật

Hegel: Ý niệm trở thành cảm tính

Nghệ thuật còn là thời hòa hợp của

Trực quan sinh động và tư duy phổ quát

Nhưng Duchamp biến nghệ thuật thành cổ máy

Thời cổ máy tưởng “những điều trông thấy” không “đau đớn lòng”

Mao đến sau khoái lội nước biến cổ máy thành bữa tiệc chim sẻ

Biến Cửa khổng thành cửa sắt

Biến mắt đen thành mắt hồng

Biến cửa miệng thành hàm răng

Biến mặt thật thành mặt nạ

Biến cười vui thành cười gượng

Biến con người thành chi tiết cổ máy

Sau Thiên An Môn

Chi tiết cổ máy bắt đầu thấy

Mao 3 phần người 7 phần máy

Nhạc Mẫn Quân bắt đầu thấy

Trên đầu hắn là Mao

Dưới chân hắn là Duchamp, Warhol, Kosuth đang cười

Nhạc phát sốt

Huyết hồng vệ binh ứa ra

Hắn vẽ hắn màu huyết hồng

Hắn vẽ cười ngây màu huyết bi

Hắn vẽ cười gượng màu huyết hài

Hắn vẽ cười thay người khác màu huyết biến thái

Sinh từ cổ máy toàn trị và hàng hóa

Nghệ thuật của hắn không hỏi cái gì là

Nghệ thuật của hắn không nói màu sắc không là gì cả

Nghệ thuật của hắn nhe răng thấy Mao trong màu khỉ đầu đàn

Hắn thấy hắn mắc kẹt trong hốc miệng mặt nạ

Hắn thấy người là khỉ suy nghĩ bằng răng

Nghệ thuật của Nhạc là màu hồng cười ra ý đen

* Nhạc Mẫn Quân , 1962, nghệ sĩ ý niệm hay nhất của Trung Quốc chứ không phải Ngải Vị Vị, anh ta sáng tạo ra ngôn ngữ thích đáng với thời XHCN bị tư bản hóa. Vài tranh của Nhạc, bức cao giá nhất gần 6 triệu độ là bức Xử bắn .

xử bắn, gợi ý từ Thiên An Môn

phiên bản chân dung tự họa

 

This entry was posted in Thơ and tagged . Bookmark the permalink.