Khế Iêm
THE WITCH
In Freud’s Vienna no one could believe
The children they molested there could feel,
Although from fairytales they did expect
The Witch to heat up children for a meal.
What parents do, what friends of parents do,
What supers, teachers, clergy fix, explore,
Repeats itself in self-deception, war.
You know this as persecuted Jew.
Read your memories Time makes ideal.
The text is there in metaphors and dreams,
In plays, poetry, even business schemes,
In masquerades of prayers against the Real.
Our lives were spent at two, three, four,
Watching a movie, X-rated, humming
The sound track at our parents’ door
– We sometimes hear it when we’re coming.
For years, decades, you repeat this trauma
In myth, the fairytale of World War II;
You bring your past into the drama,
Dreaming you’re gathering gold teeth, brown shoes.
MỤ PHÙ THỦY
Ở thành Viên của Freud không ai tin
Những trẻ em bị xâm phạm tình dục có thể cảm nhận,
Mặc dù từ những chuyện cổ tích họ đã chờ đợi
Bà phù thủy hâm nóng trẻ em cho bữa ăn.
Bậc cha mẹ làm gì, bạn bè cha mẹ làm gì,
Những người giám thị, thày cô, giới tu sĩ chỉnh sửa, thẩm tra gì,
Tự lập lại những gì đó trong sự tự lừa gạt, chiến tranh.
Bạn biết điều này như sự ngược đãi người Do thái.
Hãy đọc ký ức của bạn mà thời gian trở nên lý tưởng.
Bản văn ở đó trong ẩn dụ và những giấc mơ,
Trong kịch bản, thơ ca, ngay cả những sơ đồ thương mại,
Trong sự giả trang của những lời cầu nguyện chống lại sự thực.
Đời sống của chúng ta đã tiêu hai, ba, bốn lần,
Xem phim, lọai phim tính dục, vo ve
Tiếng nhạc phim nơi của phòng cha mẹ chúng ta
– Thỉnh thoảng chúng ta nghe và đạt tới khoái cảm.
Những năm tháng, thập niên, bạn lập lại cơn chấn thương
Trong huyền thoại, chuyện cổ tích về thế chiến II;
Bạn mang quá khứ vào trong chấn thương này,
Mơ thấy đang thu nhặt những chiếc răng vàng và giày nâu.
FAIRYTALES
Story-tellers know what scholars learn
That we in time, because of time, must burn
And to the womb of Death we must return.
Fairytales tell us what we can’t forget;
That we are always children, to expect
The witches’ woods of trauma and neglect.
In almost every fairytale we’ve ever heard
We children can’t be seen, can’t say a word,
And know our Fate must always be absurd.
For instance, when the father suffers grief,
He sends us children to our stepmom’s double
Who puts us on a cross or bas relief.
Our task, then, is to be resurrected
By challenging the unexpected,
To re-appear the fractally perfected.
Hansel and Gretel, Snow White are the best
To learn from, learn never to trust or rest
– The poorest of us and the wealthiest.
When we toast Life, remember we’re Death’s guest.
* Vì lòng ghen tỵ, bà sai một người thợ săn mang Bạch Tuyết vào rừng giết đi, mang về cho bà ta trái tim. Người thợ săn thả Bạch Tuyết đi và lấy tìm một con nai nhỏ thay vào. Trong rừng, Bạch Tuyết được bảy chú lùn săn sóc. Về phần người dì ghẻ, bà biết bạch Tuyết còn sống khi hỏi gương thần. Bà thân vào rừng, ba lần hãm hại Bạch Tuyết nhưng đều được bảy chú lùn cứu sống. Cuối cùng, bà giả làm vợ một người nông dân, dâng trái táo có tẩm độc cho Bạch Tuyết. Bạch Tuyết ăn phải và rơi vào giấc ngủ hôn mê. Bảy chú lùn đặt Bạch Tuyết trong quan tài bằng kính. Thời gian trôi qua, có một hoàng tử đi qua, trông thấy Bạch Tuyết, bèn mang quan tài nàng đi. Trong lúc di chuyển, va vào bụi rậm, khiến cho miếng táo độc trong cổ họng rơi ra, đánh thức nàng dây. Hoàng tử tuyên bố làm đám cưới với Bạch Tuyết.
TRUYỆN CỔ TÍCH
Những người kể biết gì những nhà học giả nhận biết
Rằng chúng ta trong thời gian, vì thời gian, phải bị đốt cháy
Và chúng ta phải trở về nơi tử cung của sự chết.
Những chuyện thần tiên kể lại những gì chúng ta không thể quên;
Rằng chúng ta luôn luôn là những đứa trẻ, trông chờ
Những bà phù thủy gặp rắc rối và sao lãng.
Trong hầu hết những chuyện cổ tích chúng ta từng nghe
Chúng ta những đứa trẻ không được thấy, không thể nói một lời,
Và biết rằng số phận chúng ta luôn luôn vô lý.
Thí dụ, khi người cha trải qua nỗi u sầu,
Ông gửi chúng ta những đứa trẻ tới cùng bà mẹ nuôi
Đặt chúng ta lên thập giá hoặc để rơi vào tình trạng còi cọc.
Công việc của chúng ta, lúc đó, là phải sống lại
Bởi thách đố điều không ngờ,
Để tái hiện điều hoàn thiện từng phần.
Hansel và Gretel, Snow White là hạng nhất
Để học từ, học không bao giờ tin cậy hoặc nghỉ ngơi
– Những kẻ nghèo nhất và những kẻ giàu nhất.
Khi chúng ta chúc mừng cuộc đời, nên nhớ, chúng ta là người khách của sự chết.
Không biết Bạch Tuyết còn sống, một hôm bà dì ghẻ hỏi gương thần, gương thần trả lời, “Hoàng hậu trẻ một nghìn lần đẹp hơn bà”. Không biết hoàng hậu trẻ là con ghẻ của mình, bà tới dự đám cưới và chết điếng khi biết sự thật. Để trừng phạt, một đôi giày sắt được mang tới và buộc bà phải xỏ chân vào, và khiêu vũ cho đến khi ngã chết.
PARENTS
Night after night, as Age walks through my rooms,
Like a clown waddling on stilts of bone,
I smell your bodies, though you’re bodiless,
And understand how easily you were doomed
By business failures, panics, medical mistakes
Which I have suffered for my soul’s sake,
And miss you deeply in this middle age,
As nights when you’d go out like candlelight,
Leaving the smoke of your pipe and cigarette,
Your perfume and your after-shave cologne.
CHA MẸ
Từng đêm, như những ký ức về ba mẹ đi qua căn phòng con,
Giống như anh hề đi lắc lư trên những cây cà kheo bằng xương,
Con ngửi thấy mùi thân xác, dù rằng ba mẹ không có thân xác,
Và hiểu làm sao ba mẹ đã dễ dàng rơi vào số phận hẩm hiu
Bởi làm ăn thất bại, sự hoảng loạn, những sai sót y khoa trị liệu
Con cũng đã khổ đau vì ba mẹ là đấng sinh thành,
Và mất ba mẹ sâu đậm vào tuổi trung niên này,
Giống như những đêm ba mẹ ra đi như ánh nến,
Bỏ lại hơi khói trong tẩu thuốc và thuốc lá,
Mùi nước hoa và mùi dầu thơm cologne sau khi cạo râu.
JOURNEY’S END
The hero’s journey is circuitous,
And brings him home alone,
Quite quiet in the dawn,
To fight what’s hooded, barbarous,
And tries to take possession of his soul.
And if he prays to no One marvelous,
The spirit in him keeps what No One stole.
The spirit in him rises weeping, whole.
CHẤM DỨT CUỘC HÀNH TRÌNH
Hành trình của người anh hùng lòng vòng,
Và mang hắn về nhà một mình,
Hoàn toàn im lặng lúc bình minh,
Để chống lại những gì che khuất, man rợ,
Và cố gắng lấy quyền sở hữu linh hồn.
Và nếu hắn cầu nguyện với không Chúa phi thường,
Tinh thần trong hắn giữ những gì Chúa Vô hình trộm lấy.
Tinh thần trong hắn nổi lên than khóc, toàn thể.
MANHATTAN MUSIC
It’s Easter morning in Manhattan, now
Millennium plus two; still Spring,
That ancient reassuring wonder, where
Clock radios play Vivaldi, wrens
Twitter from trees to clotheslines, jets
Reverberate, couples bicker or moan,
Dogs bark, babies scream, an opera singer
Melodiously clears her throat
To the trumpeting of fire engines
And the bassooning of tugboats
– Incidental music, random, bold
Harmonies, waking Manhattan’s soul.
NHẠC MAHATTAN
Buổi sáng đó là lễ Phục sinh tại Mahattan, bây giờ
Năm hai ngàn lẻ hai; vẫn còn mùa Xuân,
Đó là mùa Xuân cổ xưa, nơi
Chiếc radio chơi nhạc Vivaldi, chim hồng tước
Ríu rít từ ngọn cây tới dây phơi quần áo, những phản lực cơ
Dội âm, những cặp vợ chồng cãi nhau hay rền rỉ,
Những con chó sủa, những đứa trẻ khóc, một ca sĩ opera
Hắng giọng thánh thót
Như tiếng kèn trumpet của xe lửa
Và tiếng kèn pha gốt của tàu kéo
– Nhạc đệm, ngẫu hứng, những âm thanh hài hòa
Đậm nét, đánh thức linh hồn Mahattan.
HANSEL AND GRETEL’S FATHER
At home the father was depressed from shattered
Self-esteem. He gave them chunks of bread
And took them to their stepmom’s witch’s woods
And, barely conscious, gave them up for dead.
If their father was rich in grief instead,
Or rich in hope, ambition, or even greed,
He simply might have sexually teased them,
Bounced them playfully on his knees.
CHA CỦA HANSEL VÀ GRETEL
Ở nhà người cha phiền muộn vì lòng tự trọng
Bị tan nát. Ông đưa cho chúng những mẫu bánh
Và đưa chúng vào rừng của bà mẹ kế phù thủy
Và, thiếu ý thúc, bỏ chúng cho chết.
Nếu người cha của chúng dư thừa buồn đau thay vì,
Hoặc dư thừa hy vọng, khát khao, hoặc ngay cả tham lam,
Ông đơn giản sẽ nựng nịu chúng,
Để nhún nhẩy đùa vui trên đầu gối.
(Còn tiếp)