Winston Phan ?o Nguyn
L Do Cho S? Ra ??i C?a Cu?n Sch Ny
Cu?n sch ny kh?i ??u l m?t bi tham lu?n cho cu?c H?i Th?o v? Nguy?n ?nh Chi?u v?i ch? ?? Gi tr? v?n ha v nhn v?n c?a nh th? Nguy?n ?nh Chi?u trong th?i ??i ngy nay vo cu?i thng 6, ??u thng 7/2022 t?i B?n Tre, Vi?t Nam. Cu?c h?i th?o v? Nguy?n ?nh Chi?u ni trn ? ???c chnh ph? Vi?t Nam giao cho t?nh B?n Tre t? ch?c, sau khi UNESCO ??ng cho vi?c cng k? ni?m 200 n?m ngy sinh c?a Nguy?n ?nh Chi?u.
A. Quy?t ??nh C?a UNESCO
Chi?u theo quy?t ??nh 211 EX/30 c?a UNESCO vo n?m 2021, h? s? yu c?u c?a Vi?t Nam v? vi?c k? ni?m 200 n?m ngy sinh c?a thi s? Nguy?n ?nh Chi?u ? ???c UNESCO ch?p nh?n v cho php vi?c k? ni?m ? ???c g?n li?n v?i danh hi?u UNESCO. ?y l m?t hnh th?c nhn nh?n Nguy?n ?nh Chi?u nh? m?t danh nhn ? c ?ng gp cho v?n ha th? gi?i.
Nguy?n ?nh Chi?u l ng??i cu?i cng trong danh sch ???c UNESCO nhn nh?n theo quy?t ??nh ny, th? 60. Theo ?, h? s? c?a Nguy?n ?nh Chi?u ? ???c s? ?ng h? c?a ?n ??, Nh?t, Hn Qu?c, v Thi Lan. H? s? nh?n m?nh v? nh?ng ??c tnh do ?nh h??ng Nho Gio c?a Nguy?n ?nh Chi?u, trong ? c lng trung hi?u v s? chn th?t thnh tn (faithfulness) c?a ng.[1]
Sau ?, c m?t s? cam k?t gi?a pha Vi?t Nam v UNESCO v? vi?c t? ch?c k? ni?m 200 n?m ngy sinh c?a Nguy?n ?nh Chi?u. V t?nh B?n Tre ? ???c giao trch nhi?m t? ch?c m?t s? ho?t ??ng k? ni?m Nguy?n ?nh Chi?u, trong ? c cu?c H?i Th?o Qu?c T? v?i ch? ?? Gi tr? v?n ha v nhn v?n c?a nh th? Nguy?n ?nh Chi?u trong th?i ??i ngy nay.
B. H?i Th?o Qu?c T? Nguy?n ?nh Chi?u
Ngy 31 thng 12 n?m 2021, t?nh B?n Tre ? c m?t v?n b?n v? k? ho?ch t? ch?c cu?c H?i Th?o Qu?c T? Nguy?n ?nh Chi?u nh? sau:
K? Ho?ch T? ch?c H?i th?o khoa h?c qu?c t? v? Danh nhn v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u
Ngy 23 thng 11 n?m 2021, t?i k? h?p th? 41 c?a ??i h?i ??ng UNESCO, ? chnh th?c thng qua ngh? quy?t cng k? ni?m 200 n?m ngy sinh Danh nhn v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u;
Nh?m ??m b?o th?c hi?n cc ho?t ??ng theo cam k?t trong h? s? trnh UNESCO, ?y ban nhn dn t?nh B?n Tre ph?i h?p t? ch?c H?i th?o khoa h?c qu?c t? v? Danh nhn v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u, nh? sau:
1. M?c ?ch
a) Th?c hi?n cam k?t v?i T? ch?c Gio d?c, Khoa h?c v V?n ha Lin H?p Qu?c (UNESCO) t?i Cng v?n s? 29/BTK/2021 ngy 04 thng 3 n?m 2021 c?a ?y ban Qu?c gia UNESCO Vi?t Nam V? vi?c ti?n hnh cc ho?t ??ng k? ni?m 200 n?m ngy sinh c?a Danh nhn v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u.
b) Ti?p t?c kh?ng ??nh v?i qu?c t? v? t?m vc, ngh?a, vai tr, ?ng gp c?a Danh nhn v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u trong khuy?n khch tinh th?n hi?u h?c, trong ??u tranh gi?i phng con ng??i, v cng b?ng x h?i. Ti?p t?c tuyn truy?n cc gi tr? nhn v?n t?t ??p c?a di s?n Nguy?n ?nh Chi?u trong h? gi tr? ??o ??c, v?n ha, con ng??i Vi?t Nam.
c) B? sung cc k?t qu? nghin c?u, cch nhn nh?n, ?nh gi su s?c v ton di?n h?n v? gi tr? nhn v?n, c?ng nh? nh?ng ?ng gp c?a Danh nhn v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u trn cc l?nh v?c v?n h?c, gio d?c, y h?c c? truy?n.
2. Yu c?u
a) H?i th?o ph?i ???c t? ch?c nghim tc, an ton v ??t ch?t l??ng khoa h?c cao. T?p trung vo cc tnh h?c thu?t, cc nh?n ??nh, ?nh gi m?i, gc nhn m?i, nh?ng thng tin t? qu?c t? ? nghin c?u, ? vinh danh Danh nhn v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u.
.
3. Thnh ph?n tham d?
a) Tc gi? m?i vi?t tham lu?n: Cc nh khoa h?c nghin c?u v?n ha, v?n h?c, s? h?c, gio d?c, y t? v.v Ch tr?ng cc nh nghin c?u l ng??i Vi?t Nam ? n??c ngoi[2].
C. Th? M?i Vi?t Bi H?i Th?o Qu?c T? Nguy?n ?nh Chi?u
Ngy 10 thng 1 n?m 2022, Ban T? Ch?c H?i Th?o Qu?c T? Nguy?n ?nh Chi?u cho g?i Th? M?i Vi?t Bi H?i Th?o, km theo m?t b?n Th? L? G?i Bi Tham D?, cho cc nh nghin c?u.
Ti ? nh?n ???c ci th? m?i khng chnh th?c ?? ?ng gp tham lu?n ny. Xin trch ??ng d??i ?y:
TH? M?I VI?T BI H?I TH?O QU?C T?
Gi tr? v?n ha v nhn v?n c?a nh th? Nguy?n ?nh Chi?u trong th?i ??i ngy nay
1. L do v m?c ?ch
* L do
Nguy?n ?nh Chi?u (1822-1888) l nh th?, nh v?n ha c?a Vi?t Nam n?a cu?i th? k? XIX, c? s?ng 26 n?m cu?i ??i t?i B?n TreT?nh B?n Tre ???c s? ch?p nh?n c?a Chnh ph? Vi?t Nam, t? ch?c h?i th?o khoa h?c qu?c t? v?i ch? ?? Gi tr? v?n ha v nhn v?n c?a Nguy?n ?nh Chi?u trong th?i ??i ngy nay.
* M?c ?ch
+ Nhn l?i tnh hnh nghin c?u Nguy?n ?nh Chi?u trong cc n?m qua, ?? k? th?a pht huy trong giai ?o?n m?i.
+ Kh?ng ??nh nh?ng gi tr? v?n ha, khoa h?c v l?ch s? c?a danh nhn Nguy?n ?nh Chi?u.
+ Phn tch s?c s?ng c?a tc ph?m Nguy?n ?nh Chi?u trong cu?c s?ng hm nay.
2. N?i dung h?i th?o
H?i th?o t?p trung vo cc n?i dung:
– Nguy?n ?nh Chi?u trong l?ch s? Vi?t Nam, khu v?c v qu?c t? n?a sau th? k? XIX;
– Nh th? Nguy?n ?nh Chi?u v?i v?n m?nh qu?c gia, s? ph?n con ng??i trong chi?n tranh qua ngh? thu?t v?n ch??ng; T? t??ng nhn v?n c?a Nguy?n ?nh Chi?u; T? duy ti?n b? v? gi?i phng con ng??i trong nh?ng tc ph?m c?a Nguy?n ?nh Chi?u;
– ??i m?i l thuy?t v cch ti?p c?n truy?n Nm, v?n t? v th? ???ng lu?t c?a Nguy?n ?nh Chi?u; Nhn l?i v?n b?n cng b? tc ph?m Nguy?n ?nh Chi?u trong n??c v n??c ngoi.
– Nhn cch v?n ha Nguy?n ?nh Chi?u, nh?ng gi tr? v?n ha tr??ng t?n. Tinh th?n hi?u h?c c?a Nguy?n ?nh Chi?u trong x h?i th? k? XIX v dng ch?y l?ch s?.
– Gi tr? v?n ha, s?c s?ng, t?m ?nh h??ng cc tc ph?m c?a Nguy?n ?nh Chi?u v?i ???ng th?i v hm nay.
B?o v? v pht huy gi tr? t? t??ng, nhn cch c?a Nguy?n ?nh Chi?u trong b?i c?nh h?i nh?p qu?c t?. Di s?n Nguy?n ?nh Chi?u v pht tri?n du l?ch b?n v?ng t?i Vi?t Nam, du l?ch danh nhn ? Vi?t Nam ni chung, B?n Tre ni ring.
4. Th?i gian v ??a ?i?m
T? 5/4/2022 – 5/5/2022 G?i ph?n bi?n bi vi?t l?i tc gi?
Th? L? G?i Bi Tham D? H?i Th?o Qu?c T? V? Nguy?n ?nh Chi?u (26 v 27/6/2022)
1. Bi vi?t tham d? H?i th?o l bi ch?a g?i ho?c ch?a cng b? trn cc sch, bo, t?p ch v cc h?i th?o khc
3. Ngn ng?: ti?ng Vi?t ho?c ti?ng Anh; dung l??ng bi vi?t: t?i thi?u 4000 t? (khng bao g?m danh m?c ti li?u tham kh?o)…
10 Th?i h?n nh?n bi: h?t ngy 15/5/2022
D. Bi Tm T?t Cho Tham Lu?n
Sau khi nh?n ???c th? m?i khng chnh th?c ny vo ??u thng 2 n?m 2022, ti ? vi?t m?t bi Tm T?t v? n?i dung bi tham lu?n c?a ti ?? g?i cho Ban T? Ch?c H?i Th?o.
Ngy 13/2/2022, ti chuy?n bi Tm T?t ny cho Ban T? Ch?c, nh? sau:
Th?a ban t? ch?c, sau ?y l bi tm t?t c?a ti:
M?i Thm Tnh C?a Nguy?n ?nh Chi?u Dnh Cho Quan Phan Phan Thanh Gi?n
K? t? khi Phan Thanh Gi?n t? t? vo n?m 1867, sau khi Php chi?m ba t?nh mi?n Ty Nam K?, t?t c? cc nh nho ? Nam K? L?c T?nh, trong s? ? c t ti Nguy?n ?nh Chi?u, ??u t? lng th??ng xt cho Kinh L??c S? Phan Thanh Gi?n, ng??i ???c h? g?i l quan Phan. L v? ti?n s? khai khoa c?a ??t Nam K?, l m?t v? quan trung tr?c thanh lim v ??c bi?t l th??ng dn h?t m?c, Phan Thanh Gi?n chnh l m?t v? lnh ??o th?c th? c?a ng??i dn Nam K?. Khi ng m?t ?i, r?t nhi?u th? v cu ??i ? ???c g?i ??n ?? ?i?u ng. T?t c? ??u ?? ca ng?i con ng??i m s?ng c?ng nh? ch?t ??u nu g??ng cho h?u th?. Trong s? ?, ???ng nhin l c th? v?n c?a ng ?? Chi?u ? Ba Tri, ng??i ??ng chu v?i Phan Thanh Gi?n. V trong s? th? v?n ?? ?i?u Phan Thanh Gi?n ni trn, hai bi th? c?a Nguy?n ?nh Chi?u, m?t b?ng ch? Nm, m?t b?ng ch? Hn, l ???c ?a thch h?n h?t.
V ? l hai bi th? sau:
Bi ch? Nm:
Non n??c tan tnh h? b?i ?u
Du du my b?c ci Ngao Chu
Ba tri?u cng cn vi hng s?
Su t?nh cang th??ng m?t gnh thu
Tr?m B?c ngy chi?u tin ?i?p v?ng
Thnh Nam ?m qu?nh ti?ng quyn s?u
Minh sanh chn ch? lng son t?c
Tr?i ??t t? nay m?c gi thu
V bi ch? Hn
L?ch s? tam tri?u ??c khi?t thn
Vi qun nan b?o nh?t ph??ng dn
Long H? ninh ph? th? sanh lo
Ph??ng cc khng quy h?c s? th?n
B?nh ti?t t?ng lao sanh Ph B?t
T?n trung h h?n t? Tr??ng Tu?n
H?u thin L?c t?nh t?n vong s?
An ??c thung dung t?u ngh?a th?n
Hai bi th? ny ? lun lun ???c coi nh? l tiu bi?u cho s? knh m?n c?a cc nh nho Nam K? ??i v?i quan Phan, qua ngi bt gy xc ??ng r?t ?iu luy?n v? th? lo?i th? v?n t? c?a ng ?? Chi?u. B?t ??u t? n?m 1909 v?i cu?n Nam K? Phong T?c Nh?n V?t Di?n Ca c?a ng Nguy?n Lin Phong, hai bi th? ni trn ? ???c sao l?c l?i r?t nhi?u l?n v truy?n b kh?p n??c. N?m 1926, hai bi th? ny ???c nh th? ?ng H? Lm T?n Phc sao l?c v ??ng l?i trn T?p Ch Nam Phong c?a Ph?m Qu?nh. N?m 1927, ng Thi H?u V cho ??ng l?i trong cu?n sch Phan Thanh Gi?ng Truy?n c?a ng.
?i?u c?n ni l t?t c? cc ti li?u k? trn ??u l?m l?n khi cho r?ng bi th? ch? Nm l do chnh Phan Thanh Gi?n lm. Vi?c ny ? ???c ng Phan V?n Hm ?nh chnh trong cu?n N?i Lng ?? Chi?u. Sau ?, v l?i l?m ni trn l?i ???c ng Ng T?t T? l?p l?i trong cu?n Thi V?n Bnh Ch, cc nh nghin c?u ?ng He Nguy?n V?n T?, L Th? Xun, Tr?c Th?n ? ln ti?ng ch?nh s?a ?i?u ny trn t? Tri Tn T?p Ch. ?i?u c?n bi?t l hai ng Phan V?n Hm v L Th? Xun, nh?ng ng??i b con v thn h?u c?a ng Nguy?n ?nh Chim, con trai c?a Nguy?n ?nh Chi?u, ? ??a ra hai phin b?n chnh xc nh?t v? hai bi th?.
Tuy v?y, phin b?n sai v? hai bi th? ? ???c l?u truy?n qu lu, cho nn ??n t?n ngy hm ny m nhi?u nh nghin c?u v?n cn cho r?ng bi th? ch? Nm l c?a Phan Thanh Gi?n ch? khng ph?i c?a Nguy?n ?nh Chi?u. V phin b?n sai l?c c?a c? hai bi do ng Nguy?n Lin Phong ??a ra v?n cn ???c ti?p t?c trch d?n.
Nh?ng ? khng ph?i l v?n ?? ng? nh?n duy nh?t v? hai bi th? ny. M?c d ? lm t?n r?t nhi?u gi?y m?c, s? ng? nh?n ni trn v?n khng th? no so snh ???c v?i m?t s? c? tnh ng? nh?n v?i c bi nh? Phan Thanh Gi?n, m ? ???c t?o ra sau ny – v c l? s?m nh?t l vo th?p nin 1970 t?i mi?n B?c, n?i m Phan Thanh Gi?n ? b? ng??i anh c? c?a lng s? h?c l ng Tr?n Huy Li?u ln n bn n??c v?i cu Phan Lm mi qu?c, tri?u ?nh kh dn.
B?i v c?ng nh? Tr??ng ??nh, Nguy?n ?nh Chi?u ? ???c nhn nh?n l ng??i Nam K? yu n??c nhi?t thnh, l ?m m?y th?ng gian bt ch?ng t, th khng th? no l?i sai l?p tr??ng ?? ca t?ng Phan Thanh Gi?n, ng??i ???c coi l bn n??c qua vi?c th?a hi?p v?i gi?c hay dng thnh cho gi?c ???c. M Nguy?n ?nh Chi?u ph?i ln n Phan Thanh Gi?n, c?ng nh? nhn dn v ngh?a qun Tr??ng ??nh ? lm.
V th? l hai bi th? ?i?u Phan Thanh Gi?n c?a Nguy?n ?nh Chi?u ? ???c ?em ra v b? cong qua nh?ng s? gi?ng gi?i g??ng p, ?? bi?n thnh hai bi th? ph phn Phan Thanh Gi?n. Kh?i ??u l bi c?a ng Tr?n Ngh?a, M?y Ki?n V? Cng Tc V?n B?n Nhn ??c Cu?n Th? V?n Nguy?n ?nh Chi?u, T?p Ch V?n H?c, s? 4, 1972. Ti?p theo l bi c?a ng Tr?n Khu Tm Hi?u Hai Bi Th? ?i?u Phan Thanh Gi?n C?a Nguy?n ?nh Chi?u, Nghin C?u L?ch S? s? 275, 1994. Sau cng l bi c?a b Ph?m Th? H?o, Vi?t V? Phan Thanh Gi?n Nh Th? Nguy?n ?nh Chi?u ? Dng Bt Php Xun Thu, Tu?n Bo V?n Ngh? TPHCM, 2017.
V th? l t? ch? ng?i khen Phan Thanh Gi?n, hai bi th? ni trn c?a Nguy?n ?nh Chi?u ? b? xuyn t?c lm cho tr? thnh hai bi th? ph phn Phan Thanh Gi?n. D cho ph?n l?n nh?ng ng??i hi?u bi?t khi ??c nh?ng bi vi?t ny ??u nh?n ra ngay s? c? xuyn t?c, nh?ng ??n nay th v?n cn m?t s? ng??i lun lun s? d?ng lu?n ?i?u ni trn ?? cho r?ng Nguy?n ?nh Chi?u ? ch trch thay v ng?i khen Phan Thanh Gi?n. G?n ?y nh?t l khi Nguy?n ?nh Chi?u ???c UNESCO vinh danh l danh nhn v?n ha th? gi?i.
Do ?, trong bi vi?t ny, ng??i vi?t s? trnh by cch hi?u bi?t chnh xc nh?t c?a mnh v? hai bi th? ni trn, sau khi tham kh?o t?t c? cc ti li?u m?i c? v? hai bi th? ny. H?n n?a, ng??i vi?t s? s? d?ng chnh nh?ng th? v?n c?a Nguy?n ?nh Chi?u ?? cho th?y s? sai l?m v c? xuyn t?c c?a cc tc gi? ni trn, khi h? p bu?c ng ?? Chi?u ph?i ln n v? quan Phan m ng h?ng yu m?n v ng??ng m?.
Winston Phan
13/2/2022
E. Th? M?i Chnh Th?c T? Ban T? Ch?c H?i Th?o Ngy 9 Thng 3, 2022
Ngy 9 thng 3 n?m 2022, ti nh?n ???c Th? M?i chnh th?c t? Ban T? Ch?c H?i Th?o. L th? m?i chnh th?c ny ???c k b?i ng Gio S? Ti?n S? Nguy?n Ch B?n, Ph Tr??ng Ban T? Ch?c H?i Th?o. N?i dung l th? nh? sau:
Knh g?i TS. Phan ?o Nguyn (Hoa K?)
Ban t? ch?c h?i th?o khoa h?c qu?c t? Gi tr? v?n ha v nhn v?n c?a nh th? Nguy?n ?nh Chi?u trong th?i ??i ngy nay ? nh?n ???c tm t?t tham lu?n c?a tc gi?. Knh ?? ngh? tc gi? vi?t ton v?n tham lu?n. Vui lng g?i ton v?n cho Ban t? ch?c ch?m nh?t l ngy 29 thng 4 n?m 2022. [3]
Nh? v?y, r rng l Ban T? Ch?c v ng Nguy?n Ch B?n ? bi?t ti s? vi?t nh?ng g. V bi Tm T?t trn ?y c?ng chnh l ph?n gi?i thi?u trong bi vi?t sau ny c?a ti. T?c l hon ton khng c ng?c nhin g h?t v? n?i dung c?a bi vi?t. H?n n?a, ngay t?a c?a bi vi?t c?ng ? ni r n?i dung c?a bi.
Ngy 29 thng 4 n?m 2022, theo ?ng yu c?u trong th? m?i chnh th?c c?a ng Nguy?n Ch B?n, ti g?i ton v?n bi vi?t, t?c l bi M?i Thm Tnh C?a Nguy?n ?nh Chi?u Dnh Cho Quan Phan Phan Thanh Gi?n g?m 118 trang cho Ban T? Ch?c, qua email.
? chnh l bi vi?t nng c?t cho cu?n sch ny.
F. Th? Ph?n H?i C?a GS Nguy?n Ch B?n Ngy 17/5/22, ?? Ngh? C?t Bi
Ngy 17/5//22, GSTS Nguy?n Ch B?n g?i th? ph?n h?i, ?? ngh? c?t b?t bi vi?t c?a ti, v?i l do l bi di qu.
Theo ?? ngh? c?a ng, bi vi?t c?a ti b? c?t ?i g?n 80-90%; bi?n bi vi?t thnh m?t bi nghin c?u v?n b?n thay v ni ln ch? ?? l Nguy?n ?nh Chi?u ngh? sao v? Phan Thanh Gi?n. D??i ?y l th? c?a ng Nguy?n Ch B?n:
knh (sic) th?a TS Phan ?o Nguyn
Ban t? ch?c h?i th?o khoa h?c qu?c t? v? C? ?? Chi?u, trn tr?ng cm ?n TS ? g?i tham lu?n tham gia h?i th?o.
Ban t? ch?c ? phn cng m?t s? thnh vin c?a BTC ??c, c g?i ph?n bi?n kn v xin ???c trao ??i v?i TS nh? sau
– Cho ??n gi?, ? Hoa K? ch? c 02 tc gi? g?i tham lu?n. Chng ti r?t mu?n m?i TS v? d? h?i th?o vo ngy 28, 29, 30/6 (h?i th?o ngy 29/6, l? k? ni?m t?i 30/6) t?i B?n Tre.
– Tuy nhin, tham lu?n c?a Ts di qu (118 tr A4). V?i 100 tham lu?n c?a cc tc gi? trong n??c, n??c ngoi, k? y?u h?i th?o khng th? in ???c m?t tham lu?n c s? trang di nh? v?y. Trn tr?ng ?? ngh? TS xem file chng ti km .
K? y?u s? ???c m?t nh xu?t b?n bin t?p v c?p gi?y php ?? xu?t b?n, k?p ngy h?i th?o.
V s? thnh cng c?a h?i th?o, mong TS ??ng thu?n v?i ?? ngh? c?a Ban t? ch?c.
TL Tr??ng ban
Nguy?n Ch B?n
G. Th? C?a Ti ?? Ngh? D?n ???ng Link ??n Ton V?n Bi Vi?t Ngy 18/5/2022
R?t ng?c nhin v?i l?i ph?n h?i ny, v b?n Th? L? G?i Bi Tham D? H?i Th?o (trch l?i trong ph?n C ? trn) khng h? c gi?i h?n s? trang hay s? ch?, nh?ng ti ? l?ch s? ?? ngh? nh? sau vo ngy 18/5/2022:
Knh th?a Gio S? Ti?n S? Nguy?n Ch B?n
Ti xin thnh th?t c?m ?n s? ?u i c?a gio s? v ban t? ch?c (BTC) h?i th?o ? dnh cho ti. V? bi vi?t c?a ti, sau khi xem l?i ?? ngh? c?a BTC, ti nh?n th?y bi c?a ti ? b? c?t t nh?t 80%. V hon ton khng c n?i dung m ti mu?n ni, v ch?c qu v? c?ng bi?t, l s? knh tr?ng Phan Thanh Gi?n c?a Nguy?n ?nh Chi?u.
C?ng chnh v ?i?u ny nn BTC ? m?i ti vi?t bi, v c?ng chnh v ?i?u ny m ti ? b? ra r?t nhi?u th?i gian ?? hon thnh bi vi?t, trong m?c tiu lm r v?n ?? m t? lu ? b? xuyn t?c b?i cc nh nghin c?u nh? ti c nh?c ??n trong bi vi?t.
Bi?t r?ng mu?n vi?t cho ??y ?? th bi ph?i di, nn ti ? coi ?i?u l? h?i th?o c?ng nh? h?i tr?c ti?p v? v?n ?? c hay khng c gi?i h?n s? trang. V BTC c?ng bi?t r?ng khng c gi?i h?n ny, m ch? c gi?i h?n l ph?i c t nh?t 4000 ch? cho m?t bi tham lu?n.
Do ?, ti r?t ? ng?c nhin khi nh?n ???c ph?n h?i chnh th?c v? ?? di bi vi?t c?a ti t? BTC. Ti xin khng ??ng v?i ?? ngh? c?a BTC v? vi?c c?t bi c?a ti.
V ti xin c ?? ngh? nh? sau:
N?u v l do l khng th? in h?t ton v?n bi vi?t trong cu?n K? Y?u do s? trang b? gi?i h?n v ngn sch, th BTC c th? tm t?t n?i dung bi vi?t c?a ti, r?i ch thch r rng ngay ??u bi v cho ???ng d?n ??n 1 trang m?ng c ch?a ton v?n bi vi?t. V ch?c ch?n l ti s? cng b? ton v?n bi vi?t ln m?ng nh? ti ? lm v?i cu?n sch v? Phan Thanh Gi?n.
M?c ?ch c?a ti trong bi vi?t ny l ?? minh oan cho Nguy?n ?nh Chi?u; ? b? nh?ng ng??i v m?c tiu chnh tr? m xuyn t?c v?n th? c?a ng v ??u ??c gi?i tr? ? VN. Ti m?n php ngh? r?ng BTC c?ng c ngh? gi?ng nh? ti.
Ho?c n?u c nhi?u ng??i khng ??ng v?i nh?ng l lu?n c?a ti, th ti r?t mong mu?n nh?n ???c nh?ng ph?n bi?n t? h?. Ph?i ch?ng ? c?ng l m?c ?ch chnh cho b?t k? m?t cu?c … "H?i Th?o" no khc? Ni chi ??n m?t cu?c "h?i th?o khoa h?c" nh? cu?c h?i th?o v? Nguy?n ?nh Chi?u ny?
V nh?ng l do trn, trn tr?ng xin gio s? v BTC hy th?o lu?n l?i v? ?? ngh? c?a ti.
Xin cm ?n,
Lu?t S? Winston Phan ?o Nguyn
Tm l?i, n?u nh? l do ? gi?i thch l v bi di qu, th ?? ngh? c?a ti l ch? c?n tm t?t bi vi?t r?i ??a ???ng link ??n ton v?n bi vi?t m ti s? ??a ln m?ng. Nh? v?y th ch?c ch?n l khng c v?n ?? g n?a v? ?? di c?a bi vi?t.
H. Th? T? Ch?i Bi Vi?t T? Th??ng Tr?c Ti?u Ban N?i Dung Ngy 19/5/22
Nh?ng ti l?i nh?n ???c cu tr? l?i r?t l? lng nh? sau t? ci g?i l Th??ng tr?c ti?u ban n?i dung vo ngy 19/5/22 nh? sau:
Th?a TS Phan ?o Nguyn,
Ti?p nh?n email c?a TS, Th??ng tr?c ti?u ban n?i dung c?a h?i th?o xin th?a chuy?n v?i v?i TS nh? sau
+ Chng ti r?t mong cc nh khoa h?c n??c ngoi tham d? h?i th?o qu?c t? v? N?C l?n ??u tin, nh?t l cc tc gi? knh tr?ng C? Nguy?n ?nh Chi?u.
+ TS ? ?? ngh? ph??ng n cng b? tm t?t tham lu?n, sau gi?i thi?u ???ng link ?? b?n ??c c th? truy c?p. Th??ng tr?c ti?u ban n?i dung c?a h?i th?o l?y lm ti?c thng tin l?i TS, ph??ng n ny kh c th? th?c hi?n ???c.
Hy v?ng s? ???c g?p TS trong cc h?i th?o khc v? B?n Tre, v? Nam B?, v Vi?t Nam .
Chc TS m?nh kh?e, an lnh v thnh cng m?i d? ??nh
Trn tr?ng
Th??ng tr?c Ti?u ban n?i dung
Ngh?a l t? nhin xu?t hi?n ra ci g?i l Th??ng tr?c ti?u ban n?i dung nh? trn ?? tr? l?i v? vi?c khng ch?p nh?n bi vi?t c?a ti. M?c d t? tr??c ??n gi? ng??i chnh th?c ??i di?n cho Ban T? Ch?c ?? vi?t th? m?i v ?? ngh? c?t bi chnh l ng Ph Tr??ng Ban T? Ch?c H?i Th?o, GSTS Nguy?n Ch B?n.
H?n n?a, l?i vi?t t? ch?i k? ny l?i cng r?t ? khng r rng, l v l do g. B?i ch?c ch?n l h? khng th? s? d?ng v?n ?? bi di qu nh? tr??c ?y, sau ?? ngh? ch? c?n cho ??ng tm t?t nh? trn c?a ti.
I. Th? C?a Ti Xin Cu Tr? L?i Chnh Th?c T? Ban T? Ch?c Ngy 19/5/22
Nh?ng ?? bi?t ch?c h?n v? ngh?a c?a l th? trn do Th??ng tr?c ti?u ban n?i dung vi?t, ti ? g?i ti?p l th? sau ?y cho ng Nguy?n Ch B?n vo cng ngy 19/5/2022:
Knh th?a gio s? Nguy?n Ch B?n v Ban T? Ch?c H?i Th?o:
Ti c g?i email cho gio s? sau khi nh?n ???c email c?a gio s? v? bi tham lu?n c?a ti v ?? ngh? c?t b?t v l do bi qu di. Trong ? ti ?? ngh? tm t?t v ??a ???ng link ??n ton v?n. Ti c?ng ? chi?u theo ?i?u l? c?a H?i Th?o ?? cho th?y ti ? lm ?ng yu c?u l ch? c?n t nh?t 4000 ch?.
Nh?ng ti l?i khng nh?n ???c m?t th? tr? l?i t? gio s? hay BTC, m l?i nh?n ???c email d??i ?y c?a "Th??ng tr?c Ti?u ban n?i dung" m ti khng bi?t l ai v c ??i di?n cho gio s? hay BTC hay khng. Ngoi ra, ti khng hi?u "ph??ng n ny kh c th? th?c hi?n ???c" l sao, v l do g.
Theo thi?n c?a ti th c l? gio s? v BTC nn c m?t th? tr? l?i r rng v? nh?ng ?i?m m ti nu ra trong email tr??c, v? ?i?u l? h?i th?o, n?u l do th?t s? l v ?? di c?a bi. V t?i sao l?i khng ??a link ???c, n?u l do th?t s? l v ?? di c?a bi.
N?u ti ? v l?i m?i c?a gio s? v BTC m b? ra kh nhi?u th?i gi? v cng s?c ?? vi?t v giao bi ?ng th?i h?n, th ti ngh? l t nh?t c?ng ph?i c m?t cu tr? l?i chnh th?c t? gio s? v BTC, thay v nh?ng g m ti nh?n ???c d??i ?y t? "Th??ng tr?c Ti?u ban n?i dung".
Trn tr?ng
Lu?t S? Winston Phan ?o Nguyn
Th? nh?ng sau l th? qua email ny l m?t s? im l?ng hon ton t? Ban T? Ch?c c?ng nh? ng Nguy?n Ch B?n.
V l do ?, ti ? quy?t ??nh s? t? in bi tham lu?n thnh sch c?ng nh? t??ng thu?t l?i qu trnh nh?ng g ? x?y ra gi?a Ban T? Ch?c H?i Th?o v ti, m?t ng??i theo l?i m?i c?a h? m vi?t m?t bi tham lu?n v? Nguy?n ?nh Chi?u nhn d?p UNESCO ??ng k? ni?m 200 n?m ngy sinh c?a nh th?.
J. Th? C?a Ti ?? Chnh Th?c Rt Bi Ra Kh?i H?i Th?o, Ngy 25/5/2022
V ?? minh b?ch, ti ? g?i thm m?t email ??n Ban T? Ch?c H?i Th?o vo ngy 25/5/2022, sau khi h? khng h? tr? l?i l th? ngy 19/5 c?a ti. V?i email sau cng ny, ti thng bo chnh th?c vi?c rt bi c?a ti ra kh?i h?i th?o:
Knh th?a Ban T? Ch?c H?i Th?o Nguy?n ?nh Chi?u:
Sau khi g?i ?? ngh? v? bi vi?t ny c?a ti v?i BTC H?i Th?o v GS Nguy?n Ch B?n vo hai ngy 18/5 v 19/5 qua email, ti ? khng h? nh?n ???c b?t k? m?t h?i m no t? qu v?.
V?y ti xin trn tr?ng thng bo l ti chnh th?c rt bi vi?t ny c?a ti ra kh?i cu?c h?i th?o t?i B?n Tre vo cu?i thng 6, k? t? ngy hm nay.
Lu?t S? Winston Phan ?o Nguyn
Trn ?y l nh?ng di?n ti?n d?n ??n vi?c t? in cu?n sch ny c?a ti.
Ti c?ng xin php ni thm vi ?i?u ?? lm r v?n ??.
Tr??c nh?t, ti ??a ra nh?ng ti li?u v? UNESCO c?ng nh? c?a Ban T? Ch?c H?i Th?o Nguy?n ?nh Chi?u ?? cho th?y r?ng ?y l m?t s? ki?n ?? vinh danh m?t danh nhn v?n ha th? gi?i, m c?ng l ng??i Vi?t. H?n n?a, h? s? c?a Nguy?n ?nh Chi?u t?i UNESCO cn cho th?y r?ng nh?ng ??c tnh ???c ??a ra c?a ng l s? trung thnh, l lng chn th?c.
V nh? ta ? bi?t, l?i th? c?a Nguy?n ?nh Chi?u lun lun th?ng th?n trung th?c, th??ng ght phn minh, c?ng nh? con ng??i c?a ng.
Do ?, khi m?t ng??i m ng c?c k? ng??ng m? l Phan Thanh Gi?n qua ??i th Nguy?n ?nh Chi?u ? lm hai bi th? ?i?u ?? by t? s? knh tr?ng v th??ng xt c?a ng ??i v?i v? quan Phan ny. Hai bi th? ? ? t? lu ?i vo v?n h?c s? Vi?t Nam, b?i gi tr? v?n ch??ng c?ng nh? gi tr? l?ch s? c?a chng.
Th? nh?ng nh?ng s? gia v cc chuyn gia Hn Nm t?i mi?n B?c, v sau ny l t?i n??c CHXHCN Vi?t Nam, ? v l do chnh tr? m gi?i thch r?ng m?t nh th? yu n??c nh? Nguy?n ?nh Chi?u khng th? ng??ng m? hay th??ng xt m?t k? m h? ? ng?y t?o b?ng ch?ng ?? ln n bn n??c nh? Phan Thanh Gi?n. Do ?, h? ? dng t?t c? cc chiu tr, mnh khe ?? gi?i thch hai bi th? ?i?u Phan Thanh Gi?n c?a Nguy?n ?nh Chi?u thnh ra nh?ng l?i chm bi?m, nguy?n r?a Phan Thanh Gi?n.
Trong th?i gian nghin c?u ?? vi?t cu?n sch Phan Thanh Gi?n V V? n Phan Lm Mi Qu?c Tri?u ?nh Kh Dn n?m 2021, ti ? nh?n th?y ?i?u ny. Do ?, khi Ban T? Ch?c H?i Th?o Nguy?n ?nh Chi?u g?i th? m?i vi?t bi cho H?i Th?o v? ch? ?? Nguy?n ?nh Chi?u v Phan Thanh Gi?n, ti ? ??ng l?p t?c. M?c ?ch c?a ti, c?ng gi?ng nh? m?c ?ch m UNESCO v Ban T? Ch?c H?i Th?o Nguy?n ?nh Chi?u thng bo trn gi?y t?, l ?? lm r gi tr? v?n ha c?a nh th? Nguy?n ?nh Chi?u.
Nh th? m x? B?n Tre ? khng qu?n ng?i vi?c Phan Thanh Gi?n ?ang b? vua T? ??c v tri?u ?nh nh Nguy?n ln n sau ci ch?t c?a ng khi lm hai bi th? ?i?u quan Phan. Trong ?, lng chn th?t ng??ng m? v xt th??ng Phan Thanh Gi?n ? ???c Nguy?n ?nh Chi?u by t?. V theo nghin c?u m?i c?a ti nh? ? vi?t trong bi tham lu?n th ch?ng nh?ng ch? qua hai bi th? ?i?u ni trn thi, m sau ? Nguy?n ?nh Chi?u v?n ti?p t?c ca ng?i quan Phan qua 10 bi th? ?i?u Phan Tng.
Nh? v?y, v?i bi vi?t M?i Thm Tnh C?a Nguy?n ?nh Chi?u Dnh Cho Quan Phan Phan Thanh Gi?n, ti ? xc ??nh l?i gi tr? v?n ha qua th? v?n v t?m lng chn th?t c?a nh th? Nguy?n ?nh Chi?u; b?ng cch v?ch tr?n nh?ng th? ?o?n chnh tr? v?i m?c ?ch bi nh? Phan Thanh Gi?n qua l?i th? Nguy?n ?nh Chi?u c?a nh?ng nh nghin c?u mi?n B?c t? th?p nin 1970. V?i bi vi?t ny, ti cho th?y r?ng nh?ng th? ?o?n c?a h? ? lm cho Nguy?n ?nh Chi?u hi?n ra nh? m?t con ng??i hn h?, mu?n m?ng ch?i Phan Thanh Gi?n m khng dm ni th?ng, nn ph?i d?u di?m ch?i xo trong hai bi th? ?i?u.
Ti khng bi?t ci cam k?t gi?a chnh ph? Vi?t Nam v UNESCO v? vi?c UNESCO ch?p nh?n k? ni?m 200 n?m ngy sinh c?a Nguy?n ?nh Chi?u g?m c nh?ng chi ti?t g, nh?ng ti ngh? r?ng n ch?c ch?n ph?i c n?i dung chnh l v? ph??ng di?n v?n ha c?a nh th?. V do ?, cu?c h?i th?o ? ???c mang ch? ?? ny, ch? khng ph?i l m?t ci nhn chnh th?ng v? Nguy?n ?nh Chi?u theo ki?u nh th? yu n??c hay ngi sao sng c?a chnh quy?n Vi?t Nam t? tr??c t?i gi?.
B?i v ?y l m?t s? ki?n qu?c t?, m?t s? ki?n v?n ha th? gi?i ???c b?o tr? b?i UNESCO. Do ?, khi nhn l?i nh?ng v?n b?n c?a UNESCO v Ban T? Ch?c H?i Th?o nu trn th ta c th? th?y r?ng ?y l m?t s? ki?n v?n ha m c? hai bn ??u mu?n ???c s? tham d? c?ng nh? ?ng gp t? kh?p th? gi?i. Chnh v v?y m Ban T? Ch?c H?i Th?o ? ch tr?ng v nh?n m?nh l ph?i m?i cho ???c cc tc gi? ng??i Vi?t ? n??c ngoi tham d?.
Th? nh?ng khi t? ch?i khng ch?p nh?n bi vi?t c?a ti, h? ? m??n c? l v bi di qu nn khng th? in trong K? Y?u H?i Th?o. R?i khi ti ?? ngh? l n?u v?y ch? c?n cho ??ng tm t?t v ??a ???ng link ??n ton v?n bi vi?t trn m?ng thi th h? l?i khng dm tr? l?i tr?c ti?p, m ch? ?m ? l kh th?c hi?n. R?i im l?ng lun.
V ? l ?i?u m ai c?ng hi?u, l Ban Tuyn Gio Trung ??ng c?a Vi?t Nam ? khng cho php. B?i ch? cch ?y vi thng th c? quan ??y quy?n uy ny ? ra m?t cng v?n c?m cc ??a ph??ng khng ???c dng tn c?a Phan Thanh Gi?n ?? ??t cho tr??ng h?c, ???ng ph?. C ngh?a l Phan Thanh Gi?n v?n cn b? coi nh? m?t nhn v?t bn n??c ? Vi?t Nam, nh? s? b?a ??t c?a ng B? Tr??ng B? Tuyn Truy?n t?c ti?n thn c?a Ban Tuyn Gio Trung ??ng l ng Tr?n Huy Li?u vo th?p nin 1950 v?i cu Phan Lm mi qu?c, tri?u ?nh kh dn.
Nh?ng nh? v?y th ?i?u r rng l l do chnh tr? c?a m?t chnh quy?n ? xen vo m?t s? ki?n v?n ha ???c b?o tr? b?i c? quan v?n ha c?a Lin Hi?p Qu?c, UNESCO. ?? cho v ??ng l?c chnh tr? ? m Ban T? Ch?c H?i Th?o ? ph?i m??n c? ny c? n? ?? t? ch?i v khng h? dm th?o lu?n v? n?i dung bi vi?t c?a ti.
V? ph?n ti, nh? ? ni, ti ch? mu?n m?t ?i?u ??n gi?n l cho nh?ng ng??i trong n??c c m?t ci nhn trung th?c v? gi tr? v?n ha c?a Nguy?n ?nh Chi?u qua vi?c ng th?ng th?n ng?i khen Phan Thanh Gi?n; thay v nh?ng l?i d?i tr cho r?ng nh th? ? nguy?n r?a Phan Thanh Gi?n. V l do ?, ti ? s?n sng ch?p nh?n cho Ban T? Ch?c H?i Th?o ??ng bi tm t?t n?i dung bi vi?t c?a ti trong cu?n K? Y?u H?i Th?o; mi?n l c ???ng link d?n ??n ton v?n bi vi?t c?a ti trn m?ng.
?y l m?t ?i?u r?t d? dng th?c hi?n, n?u l do t? ch?i ?ng nh? ng Ph Tr??ng Ban Nguy?n Ch B?n thng bo l v bi di qu. V m?c d th? l? vi?t bi khng h? c ?i?u l? ny (m ch? yu c?u vi?t t nh?t 4000 ch?), nh?ng ti c?ng v?n s?n sng ch?p nh?n ch? c?n ??ng m?t tm t?t bi vi?t c?a ti trong K? Y?u H?i Th?o m thi. T?c l ti ? h?t s?c nh??ng b?, d cho l l? ? v? pha ti.
Th? nh?ng Ban T? Ch?c H?i Th?o ? khng dm lm m?t vi?c d? dng nh? v?y.
Cho d ti v l do v?n ha nn ? v?ch ra m m?u c?a nh?ng k? do m?c tiu chnh tr? m h? nh?c nhn v?t l?ch s? Phan Thanh Gi?n.
V quan tr?ng h?n n?a, v h? ? h? nh?c m?t danh nhn v?n ha ?ang ???c chnh UNESCO vinh danh l Nguy?n ?nh Chi?u.
Trong khi n?i dung c?a cu?c H?i Th?o ny, nh? pha Vi?t Nam ? ??a ra v?i UNESCO, l ni v? gi tr? V?N HA c?a Nguy?n ?nh Chi?u.
T?c l r rng v l do CHNH TR? cho nn Ban T? Ch?c H?i Th?o ? hnh x? nh? cch h? ? dng ??i v?i ti, m?t ng??i Vi?t s?ng ? n??c ngoi, thu?c nhm ng??i m h? r?t mu?n m?i tham d? H?i Th?o.
Ti khng hi?u UNESCO s? ngh? sao v? v?n ?? ni trn. L pha Vi?t Nam ? v l do chnh tr? m t? ch?i ??n c? vi?c th?o lu?n v? gi tr? v?n ha c?a chnh v? danh nhn v?n ha m h? mu?n tuyn d??ng. T?c l ?i ng??c l?i v?i nh?ng g m h? ? cam k?t v?i UNESCO.
Nh?ng ti v?n c cch ?? ??a nghin c?u c?a ti v? Nguy?n ?nh Chi?u ??n v?i ??c gi? trn kh?p th? gi?i, b?ng cu?n sch ny.
V ? l l do cho s? ra ??i c?a n. M?c d m?c ?ch ban ??u c?a tc gi? ch? ??n thu?n l mu?n ?ng gp m?t bi tham lu?n cho cu?c h?i th?o KHOA H?C QU?C T? v? gi tr? V?N HA c?a nh th? Nguy?n ?nh Chi?u m thi.
Cho nn gi?ng nh? cu?n sch v? Phan Thanh Gi?n (Phan Thanh Gi?n V V? n Phan Lm Mi Qu?c, Tri?u ?nh Kh Dn) m ti ? ?? ln m?ng ? ?y:
https://app.box.com/s/bnfhc25c9folo172xozkv6f7oss9drjb
Cu?n sch ny c?ng s? ???c ti ??a ln m?ng ?? t?ng cho t?t c? ??c gi?.
Trn tr?ng,
Winston Phan ?o Nguyn
05/31/2022
[1] https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000375944
PROPOSALS BY MEMBER STATES FOR THE CELEBRATION OF ANNIVERSARIES IN 2022-2023 WITH WHICH UNESCO COULD BE ASSOCIATED SUMMARY
This document provides detailed information on proposals by Member States for the celebration of anniversaries in 2022-2023 with which UNESCO could be associated, as submitted for decision in document 211 EX/30. Two hundred and eleventh session
211 EX/30.INF
MEMBER STATES REQUESTS DEEMED ADMISSIBLE BY THE DIRECTOR-GENERAL
The Secretariat considers that the requests listed in this document meet the procedure and the criteria adopted by the Executive Board, and proposes that UNESCO be associated with the celebration of these anniversaries, whose descriptions appear hereafter:
60.200th anniversary of the birth of Nguyen Dinh Chieu, poet (1822-1888) (Viet Nam, with the support of India, Japan, Republic of Korea and Thailand)Nguyen Dinh Chieu (1822-1888) was a Vietnamese poet known for his thought of patriotism, love of people and peace. He was also an eminent culturalist who popularized Confucian moral concepts of loyalty, filial piety and faithfulness in accordance with the philosophy of life of the Vietnamese. His poetic story, L?c Vn Tin, which describes human morality and tolerance, remains one of the most celebrated works in Vietnamese literature and it is translated into other languages, such as French, Japanese and English. Despite his disability (blindness), he was also an admirable teacher and a great physician. Teaching and curing the people was his philosophy that he had pursued in his everyday life. Nguy?n ?nh Chi?u sets an example of possibility of lifelong learning for disabled people around the world – he pursued self-study of Confucius and traditional medicine knowledge to become a teacher and a physician curing and saving people. ED).
[2] Nh?ng ch? in ??m trong bi vi?t ny l do ng??i vi?t nh?n m?nh.
[3] Nh?ng ch? in ??m trong th? ny, c?ng nh? trong nh?ng l th? sau, l do ti nh?n m?nh.
