K? sách H??ng ra Bi?n ?ông c?a Nguy?n Tr??ng T?

(R�t t? facebook c?a L?u Tr?ng V?n)

S�ng ch? nh?t v?a r?i g� c� cu?c b�n tr�n mini c�ng ??c cha Nguy?n Th�i H?p v� m?t s? gi�o s?, nh� nghi�n c?u v?n h?c, ngh? thu?t b�n v? ?nh h??ng c?a Thi�n Ch�a gi�o ? Vi?t Nam v?i v?n ho� Vi?t Nam. Tr�n tay ??c cha Nguy?n Th�i H?p l� cu?n s�ch v? Nguy?n Tr??ng T?. G� ?� t?ng ??n vi?ng m? Nguy?n Tr??ng T? t?i Gi�o ph?n Vinh v?i t?t c? s? th�nh k�nh. G� lu�n ngh? nh� canh t�n v? ??i nh?t ??t n??c ? th? k? 19 kh�ng ai kh�c l� Nguy?n Tr??ng T?.

Trong nh?ng th�ng n?m n�y c?a ??t n??c v?i nh?ng bi?n ??ng ? Bi?n ?�ng li�n quan s?ng c�n t?i v?n m?nh d�n t?c ??c l?i nh?ng g� Nguy?n Tr??ng T? ?� d�ng s? cho Vua nh� Nguy?n h?n 150 n?m tr??c v? kinh t? bi?n g� c�ng th?y nh?ng d? c?m v� t?m nh�n v? ??i c?a �ng.

Tr??c khi mu?n th�ng th??ng v?i th? gi?i Nguy?n Tr??ng T? ?� v?ch k? s�ch bi?n m?i mi?n ??t n??c th�ng th??ng. �ng vi?t: �N??c ta nhi?u ch? ghe thuy?n ph?i ?i v�ng m?t h?n th�ng, t?n nhi?u th� gi?, ti?n b?c. N�n ?�o k�nh ?i t?t, h�ng h�a s? l?u th�ng nhanh ch�ng, m?i vi?c qua l?i d? d�ng�.

Ti?p theo Nguy?n Tr??ng T? v?ch k? s�ch v? m? c?ng bi?n th�ng th??ng v?i th? gi?i b�n ngo�i, c? th? l� v?i c�c n??c v?n minh ph??ng T�y, k? s�ch khuy?n kh�ch t? nh�n ph�t tri?n c�c ??i t�u bu�n v??t Bi?n ?�ng. Ti?c r?ng c�c k? s�ch c?a �ng l?i g?p ph?i bi?t bao s? ch?ng ??i. Nhi?u tri?u ??i nh� Nguy?n v?i t?m nh�n b�n l? m� ??n v? ?ong ??m l� ??u, l� th�ng, ?� th? ? l�nh ??m r?i l?nh l�ng b? qua c�c k? s�ch m? c?ng bi?n, h??ng ra ??i d??ng bi?n ??t n??c th�nh m?t c??ng qu?c Bi?n c?a Nguy?n Tr??ng T?.

??n h�m nay ??c l?i c�c k? s�ch c?a Nguy?n Tr??ng T? v? khai c?ng Bi?n ?�ng, h??ng ra Bi?n ?�ng g� kh�ng kh?i b�ng ho�ng ng?c nhi�n v? t?m nhi�n c?a �ng.

�ng vi?t:

�N??c ta m?t m?t l� b? bi?n, ??t h?p m� d�i, ???ng b? kh� ?i, cho n�n l?y xa l�m g?n th� ch? c� ???ng bi?n m� th�i�.

�ng vi?t ti?p:

�Khai c?ng bi?n l� m?t k? l?n c� l?i l�u d�i cho n??c ta, th? m� nhi?u ng??i kh�ng hi?u, ch? th?y c�i c?c nh?c tr??c m?t, b�n chuy?n c?n tr?�.

�ng tha thi?t ki?n ngh?:

�Ai b? ti?n ?�ng t�u bu�n th� ???c tri?u ?�nh th??ng l?n�.

Th?c ch?t c�c �ng vua tri?u Nguy?n kh�ng ?ng h? vi?c m? c?ng v� l?p c�c ??i t�u th�ng th??ng v?i b�n ngo�i, kh�ng h? s? �c?c nh?c� nh? Nguy?n Tr??ng T? gi? v? suy lu?n, m� v� n?i s? m? toang c?a th� ng??i ph??ng T�y v�o x�m chi?m v� quan h? v?i ph??ng T�y th� b? ?nh h??ng ph??ng T�y. T?c l� l?y c�i th? an ninh, an to�n b?o th? c?a ti?u c?c tr??c m?t l?n �t c�i th? ph�t tri?n qu?c gia ??i c?c.

Nguy?n Tr??ng T? gi? v? suy lu?n c�i �n?i lo c?c nh?c� l� v�, h?n ai h?t, v?i t�i n?ng, s? uy�n b�c v� t?m nh�n canh t�n chi?n l??c c?a m�nh, �ng th?a bi?t v� sao c�c th? l?c vua quan nh� Nguy?n ch?ng l?i vi?c m? c?ng k�u g?i t�u b� ph??ng T�y v�o v� l?p c�c ??i t�u bu�n ??n c�c n??c ph??ng T�y. C?ng nh? �ng qu� hi?u, khi �ng ??a k? s�ch �H�a hi?u� v?i ph??ng T�y, ch? ??ng m?i c�c nh� t? b?n ph??ng T�y v�o l�m kh�ch c?a Vi?t Nam, ch? ??ng t?o cho h? ??u t?, khai th�c th? tr??ng Vi?t Nam, t�i nguy�n c?a Vi?t Nam � ?i?u m� h? nh?m nh?m mu?n th?c hi?n (ch? kh�ng ph?i nh?m nh?m chi?m ??t ?ai thu?c ??a) �ng ?� b? quy k?t l� k? ph?n b?i t? qu?c nh? th? n�o.

R� r�ng Nguy?n Tr??ng T? mu?n m? c?ng ch�nh l� v� mu?n ch? ??ng ?�n gi� T�y. �ng cho r?ng ch? ??ng ?�n gi� T�y m?i l� t?m nh�n �an ninh� ??i c?c, m?i tr�nh ???c nh?ng xung ??t ??m m�u. V�, �ng cho r?ng ch? �Ho� hi?u� c� n?n t?ng l?i �ch ?�i b�n s? gi�p Vi?t Nam t?n t?i v� ph�t tri?n b?n v?ng.

Nguy?n Tr??ng T? b?c l? quan ?i?m tr�n r?t minh b?ch, kh�c tri?t:

�H? ??n khai th�c, nh�n s? qua l?i c�c n??c m� ph?i m? ???ng giao th�ng ? n??c ta. Nh? th? l� nh�n c�i s?c l?c th�nh thu?c c?a h? m� gi�p cho c�i s?c l?c ?ang nu�i d??ng c?a ta. Ph�m ch? n�o h? ??n l� s? l?p c�c h?i nh? nh� th??ng, tr??ng h?c mi?n ph�… d�n ta s? ???c nh?�.

�ng vi?t:

�Hi?n nay c�i ta thi?u l� t�i ngh?. H? ??n khai th�c nh?ng ?i?u c� th? h?c ???c ta ??u h?c l?y. Trong kho?ng 10 n?m th� t�i ngh? trong d�n gian ta ch?ng kh�c g� h? n?a. Nh� n??c kh�ng m?t m?t ??ng ti?n m� vi?c h?c c?a nh�n d�n v?n th�nh ??t�.

V� quan ?i?m �H�a hi?u� ??i c?c ???c Nguy?n Tr??ng T? ??y l�n v? tr� �kh�ch-ch?� ph�n minh:

�N?u bi?t m? c?a bu�n b�n v?i nhau, h? kh�ng c?n ta qua, ta kh�ng c?n h? l?i, h�a h?p v?i nhau, li?u tr??c vi?c s? x?y ra, ?�n k?p th?i th?, khi?n h? ph?i l� kh�ch m� ta l� ch?�.

T? t??ng c?a Nguy?n Tr??ng T? tr? n�n v? ??i ch�nh l� ? t?m nh�n chi?n l??c ??i c?c n�y. T?m nh�n chi?n l??c ??i c?c ?y ???c Nh?t ho�ng Minh Tr? c?a n??c Nh?t v� Chulalongkorn c?a Th�i Lan th?c hi?n, d?n ??n Nh?t B?n v� Th�i Lan l� hai qu?c gia ? ch�u � kh�ng h? b? ngo?i x�m, ??ng th?i li�n t?c ph�t tri?n.

Trong khi ?� c�c v? vua tri?u Nguy?n kh�ng th?c hi?n t?m nh�n chi?n l??c ??i c?c ?y (m� Nguy?n Tr??ng T? ?? xu?t tr??c c? vua Nh?t v� vua Th�i) d?n ??n Vi?t Nam b? tan n�t b?i binh, ?ao v� b? nh?n ch�m trong m�n ?�m b?o th?, l?c h?u.

C?ng ch�nh v� nh� n??c k? t?c t?m nh�n thuy?n nan thuy?n th�ng ?�nh b?t ven b? c?a nh� Nguy?n, sau khi nh� Nguy?n s?p ?? h?n 70 n?m nay, d?n ??n hi?n t�nh h�m nay ??t n??c v?n kh�ng h�nh th�nh ???c n?n Kinh t? Bi?n h�ng m?nh v� v?n ch?a c� ???c H? th?ng ph�ng th? Bi?n ?? s?c ti�u di?t b?t c? k? x�m l?n n�o.

??t n??c c?a g� ?ang ??ng tr??c m?t th?m h?? m?t… Bi?n.

***

G� ng?c nhi�n l� nh?ng ng�y n�y c?a ??t n??c tr�n tay c?a m?t v? l�nh ??o c�ng gi�o l� ??c cha Nguy?n Th�i H?p ch? kh�ng ph?i ai kh�c n�ng niu cu?n s�ch t?p h?p nh?ng k? s�ch c?a Nguy?n Tr??ng T?.