(Rt t? facebook c?a L?u Tr?ng V?n)
Sng ch? nh?t v?a r?i g c cu?c bn trn mini cng ??c cha Nguy?n Thi H?p v m?t s? gio s?, nh nghin c?u v?n h?c, ngh? thu?t bn v? ?nh h??ng c?a Thin Cha gio ? Vi?t Nam v?i v?n ho Vi?t Nam. Trn tay ??c cha Nguy?n Thi H?p l cu?n sch v? Nguy?n Tr??ng T?. G ? t?ng ??n vi?ng m? Nguy?n Tr??ng T? t?i Gio ph?n Vinh v?i t?t c? s? thnh knh. G lun ngh? nh canh tn v? ??i nh?t ??t n??c ? th? k? 19 khng ai khc l Nguy?n Tr??ng T?.
Trong nh?ng thng n?m ny c?a ??t n??c v?i nh?ng bi?n ??ng ? Bi?n ?ng lin quan s?ng cn t?i v?n m?nh dn t?c ??c l?i nh?ng g Nguy?n Tr??ng T? ? dng s? cho Vua nh Nguy?n h?n 150 n?m tr??c v? kinh t? bi?n g cng th?y nh?ng d? c?m v t?m nhn v? ??i c?a ng.
Tr??c khi mu?n thng th??ng v?i th? gi?i Nguy?n Tr??ng T? ? v?ch k? sch bi?n m?i mi?n ??t n??c thng th??ng. ng vi?t: N??c ta nhi?u ch? ghe thuy?n ph?i ?i vng m?t h?n thng, t?n nhi?u th gi?, ti?n b?c. Nn ?o knh ?i t?t, hng ha s? l?u thng nhanh chng, m?i vi?c qua l?i d? dng.
Ti?p theo Nguy?n Tr??ng T? v?ch k? sch v? m? c?ng bi?n thng th??ng v?i th? gi?i bn ngoi, c? th? l v?i cc n??c v?n minh ph??ng Ty, k? sch khuy?n khch t? nhn pht tri?n cc ??i tu bun v??t Bi?n ?ng. Ti?c r?ng cc k? sch c?a ng l?i g?p ph?i bi?t bao s? ch?ng ??i. Nhi?u tri?u ??i nh Nguy?n v?i t?m nhn bn l? m ??n v? ?ong ??m l ??u, l thng, ? th? ? lnh ??m r?i l?nh lng b? qua cc k? sch m? c?ng bi?n, h??ng ra ??i d??ng bi?n ??t n??c thnh m?t c??ng qu?c Bi?n c?a Nguy?n Tr??ng T?.
??n hm nay ??c l?i cc k? sch c?a Nguy?n Tr??ng T? v? khai c?ng Bi?n ?ng, h??ng ra Bi?n ?ng g khng kh?i bng hong ng?c nhin v? t?m nhin c?a ng.
ng vi?t:
N??c ta m?t m?t l b? bi?n, ??t h?p m di, ???ng b? kh ?i, cho nn l?y xa lm g?n th ch? c ???ng bi?n m thi.
ng vi?t ti?p:
Khai c?ng bi?n l m?t k? l?n c l?i lu di cho n??c ta, th? m nhi?u ng??i khng hi?u, ch? th?y ci c?c nh?c tr??c m?t, bn chuy?n c?n tr?.
ng tha thi?t ki?n ngh?:
Ai b? ti?n ?ng tu bun th ???c tri?u ?nh th??ng l?n.
Th?c ch?t cc ng vua tri?u Nguy?n khng ?ng h? vi?c m? c?ng v l?p cc ??i tu thng th??ng v?i bn ngoi, khng h? s? c?c nh?c nh? Nguy?n Tr??ng T? gi? v? suy lu?n, m v n?i s? m? toang c?a th ng??i ph??ng Ty vo xm chi?m v quan h? v?i ph??ng Ty th b? ?nh h??ng ph??ng Ty. T?c l l?y ci th? an ninh, an ton b?o th? c?a ti?u c?c tr??c m?t l?n t ci th? pht tri?n qu?c gia ??i c?c.
Nguy?n Tr??ng T? gi? v? suy lu?n ci n?i lo c?c nh?c l v, h?n ai h?t, v?i ti n?ng, s? uyn bc v t?m nhn canh tn chi?n l??c c?a mnh, ng th?a bi?t v sao cc th? l?c vua quan nh Nguy?n ch?ng l?i vi?c m? c?ng ku g?i tu b ph??ng Ty vo v l?p cc ??i tu bun ??n cc n??c ph??ng Ty. C?ng nh? ng qu hi?u, khi ng ??a k? sch Ha hi?u v?i ph??ng Ty, ch? ??ng m?i cc nh t? b?n ph??ng Ty vo lm khch c?a Vi?t Nam, ch? ??ng t?o cho h? ??u t?, khai thc th? tr??ng Vi?t Nam, ti nguyn c?a Vi?t Nam ?i?u m h? nh?m nh?m mu?n th?c hi?n (ch? khng ph?i nh?m nh?m chi?m ??t ?ai thu?c ??a) ng ? b? quy k?t l k? ph?n b?i t? qu?c nh? th? no.
R rng Nguy?n Tr??ng T? mu?n m? c?ng chnh l v mu?n ch? ??ng ?n gi Ty. ng cho r?ng ch? ??ng ?n gi Ty m?i l t?m nhn an ninh ??i c?c, m?i trnh ???c nh?ng xung ??t ??m mu. V, ng cho r?ng ch? Ho hi?u c n?n t?ng l?i ch ?i bn s? gip Vi?t Nam t?n t?i v pht tri?n b?n v?ng.
Nguy?n Tr??ng T? b?c l? quan ?i?m trn r?t minh b?ch, khc tri?t:
H? ??n khai thc, nhn s? qua l?i cc n??c m ph?i m? ???ng giao thng ? n??c ta. Nh? th? l nhn ci s?c l?c thnh thu?c c?a h? m gip cho ci s?c l?c ?ang nui d??ng c?a ta. Phm ch? no h? ??n l s? l?p cc h?i nh? nh th??ng, tr??ng h?c mi?n ph… dn ta s? ???c nh?.
ng vi?t:
Hi?n nay ci ta thi?u l ti ngh?. H? ??n khai thc nh?ng ?i?u c th? h?c ???c ta ??u h?c l?y. Trong kho?ng 10 n?m th ti ngh? trong dn gian ta ch?ng khc g h? n?a. Nh n??c khng m?t m?t ??ng ti?n m vi?c h?c c?a nhn dn v?n thnh ??t.
V quan ?i?m Ha hi?u ??i c?c ???c Nguy?n Tr??ng T? ??y ln v? tr khch-ch? phn minh:
N?u bi?t m? c?a bun bn v?i nhau, h? khng c?n ta qua, ta khng c?n h? l?i, ha h?p v?i nhau, li?u tr??c vi?c s? x?y ra, ?n k?p th?i th?, khi?n h? ph?i l khch m ta l ch?.
T? t??ng c?a Nguy?n Tr??ng T? tr? nn v? ??i chnh l ? t?m nhn chi?n l??c ??i c?c ny. T?m nhn chi?n l??c ??i c?c ?y ???c Nh?t hong Minh Tr? c?a n??c Nh?t v Chulalongkorn c?a Thi Lan th?c hi?n, d?n ??n Nh?t B?n v Thi Lan l hai qu?c gia ? chu khng h? b? ngo?i xm, ??ng th?i lin t?c pht tri?n.
Trong khi ? cc v? vua tri?u Nguy?n khng th?c hi?n t?m nhn chi?n l??c ??i c?c ?y (m Nguy?n Tr??ng T? ?? xu?t tr??c c? vua Nh?t v vua Thi) d?n ??n Vi?t Nam b? tan nt b?i binh, ?ao v b? nh?n chm trong mn ?m b?o th?, l?c h?u.
C?ng chnh v nh n??c k? t?c t?m nhn thuy?n nan thuy?n thng ?nh b?t ven b? c?a nh Nguy?n, sau khi nh Nguy?n s?p ?? h?n 70 n?m nay, d?n ??n hi?n tnh hm nay ??t n??c v?n khng hnh thnh ???c n?n Kinh t? Bi?n hng m?nh v v?n ch?a c ???c H? th?ng phng th? Bi?n ?? s?c tiu di?t b?t c? k? xm l?n no.
??t n??c c?a g ?ang ??ng tr??c m?t th?m h?? m?t… Bi?n.
***
G ng?c nhin l nh?ng ngy ny c?a ??t n??c trn tay c?a m?t v? lnh ??o cng gio l ??c cha Nguy?n Thi H?p ch? khng ph?i ai khc nng niu cu?n sch t?p h?p nh?ng k? sch c?a Nguy?n Tr??ng T?.