Charles Bo
Ton v?n tuyn b? c?a ??c H?ng Y Charles Bo T?ng Gim m?c Yangon Mi?n ?i?n, ch? t?ch Lin H?i ??ng Gim M?c Chu v? trch nhi?m c?a c?ng s?n Trung Qu?c ??i v?i ??i d?ch coronavirus
Lc 10:18 pht t?i mng 2 thng T? trn trang web c?a t?ng gio ph?n Yangon, Mi?n ?i?n, ??c H?ng Y Charles Bo, T?ng Gim m?c Yangon, nh lnh ??o c?a Lin H?i ??ng Gim M?c Chu, ? ??a ra m?t tuyn b? cng khai trong ? th?ng th?n quy trch nhi?m v? tnh tr?ng kinh hong trn th? gi?i hi?n nay cho ch? ?? c?ng s?n Trung Qu?c, bu?c h? ph?i ch?u trch nhi?m v? sinh m?ng v kinh t? m ??i d?ch ny ?ang gy ra trn ton c?u.
Nguyn b?n ti?ng Anh c th? xem t?i ?y. D??i ?y l b?n d?ch ton v?n sang Vi?t Ng?.
Ch? ?? Trung Qu?c v trch nhi?m lun l c?a n ??i v?i s? ly lan ton c?u COVID
Tuyn b? c?a ??c H?ng Y Charles Bo T?ng Gim m?c Yangon Mi?n ?i?n
Th? Su tu?n tr??c, ??c Thnh Cha Phanxic ? ??ng ??i di?n v?i qu?ng tr??ng Thnh Phr tr?ng r?ng, ni chuy?n v?i hng tri?u ng??i trn kh?p th? gi?i ?ang xem qua cc ch??ng trnh truy?n hnh v tr?c tuy?n. Qu?ng tr??ng v?ng tanh nh?ng kh?p n?i trn th? gi?i tm h?n m?i ng??i trn ??y khng ch? nh?ng n?i s? hi v ?au bu?n, m cn c? tnh yu. Trong bi gi?ng Urbi et Orbi tuy?t v?i c?a ngi, ??c Thnh Cha ? nh?c nh? chng ta r?ng ??i d?ch coronavirus ? h?p nh?t nhn lo?i chung c?a chng ta. Ngi ni: Chng ta nh?n th?y mnh ?ang ? trn cng m?t con thuy?n, t?t c? ??u mong manh v m?t ph??ng h??ng, nh?ng ??ng th?i ?i?u quan tr?ng v c?n thi?t l t?t c? ???c ku g?i cng cho ch?ng v?i nhau.
Khng c ngc ngch no trn th? gi?i l?i khng b? ?nh h??ng b?i ??i d?ch ny, khng c cu?c s?ng no m khng b? ?nh h??ng. Theo T? ch?c Y t? Th? gi?i, g?n m?t tri?u ng??i ? b? nhi?m b?nh v h?n 40,000 ng??i ? ch?t. Vo th?i ?i?m ny, s? ng??i ch?t ton c?u d? ki?n s? l hng tri?u ng??i.
Nh?ng ti?ng ni t? c?ng ??ng qu?c t? ?ang ???c c?t ln ch?ng l?i thi ?? c?u th? c?a Trung Qu?c, ??c bi?t l c?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c b? d?n d?t b?i m?t con ng??i qu nhi?u quy?n th?, l T?p C?n Bnh. T? London Telegraph (s? ra ngy 29 thng 3 n?m 2020) cho bi?t B? tr??ng Y t? Anh ? co bu?c Trung Qu?c che gi?u quy m th?c s? c?a coronavirus. V?i m?t n?i kinh hong, t? bo thu?t l?i vi?c Trung Qu?c ? cho m? l?i khu ch? ?m ??t V? Hn t?ng ???c xc ??nh l nguyn nhn c?a s? ly lan c?a virus. James Krasnka, m?t gio s? lu?t n?i ti?ng, vi?t trong s? m?i nh?t c?a t? War on Rocks [Chi?n tranh ch?ng l?i nh?ng hi?m ngho c?a th? gi?i] r?ng Trung Qu?c ph?i ch?u trch nhi?m php l ??i v?i COVID 19 v ph?i b?i th??ng cho nhn lo?i hng nghn t? ??ng. (War on Rocks, 23 thng 3 n?m 2020).
M?t m hnh d?ch t? h?c t?i ??i h?c Southampton cho th?y n?u Trung Qu?c ? hnh ??ng c trch nhi?m s?m h?n d ch? m?t, hai ho?c ba tu?n, th s? ng??i b? ?nh h??ng b?i virus s? ???c gi?m thi?u l?n l??t l 66%, 86% v 95%. Th?t b?i c?a n ? gy ra m?t s? ly lan ton c?u gi?t ch?t hng tr?m ngn ng??i.
? ??t n??c Mi?n ?i?n c?a chng ti, chng ti r?t d? b? t?n th??ng. Gip bin gi?i v?i Trung Qu?c, n?i COVID-19 b?t ??u, chng ti l m?t qu?c gia ngho, khng c cc ti nguyn ch?m sc y t? v x h?i m cc qu?c gia pht tri?n h?n c ???c. Hng tr?m ngn ng??i ? Mi?n ?i?n ? ph?i di d?i do xung ??t, ?ang s?ng trong cc tr?i trong n??c ho?c ? bin gi?i c?a chng ti, h? thi?u cc ?i?u ki?n v? sinh, thu?c men v khng ???c ch?m sc ??y ??. Trong nh?ng tr?i qu ?ng ?c nh? th? nh?ng bi?n php nh? kho?ng cch x h?i ?ang ???c th?c hi?n t?i nhi?u qu?c gia l b?t kh? thi. Cc h? th?ng ch?m sc s?c kh?e ? cc qu?c gia tin ti?n nh?t trn th? gi?i cn ?ang b? qu t?i, hu?ng h? l chng ti, v th? hy t??ng t??ng nh?ng nguy hi?m s? ln ??n m?c no ? m?t qu?c gia ngho ?i v tr?i qua nhi?u xung ??t nh? Mi?n ?i?n.
Khi chng ta kh?o st thi?t h?i gy ra cho bi?t bao sinh m?ng trn ton th? gi?i, chng ta ph?i h?i ai ch?u trch nhi?m ?y? T?t nhin nh?ng l?i ch? trch c th? ???c nh?m vo cc c?p chnh quy?n ? kh?p m?i n?i. Nhi?u chnh ph? b? bu?c t?i khng chu?n b? khi l?n ??u tin nhn th?y coronavirus xu?t hi?n ? V? Hn.
Nh?ng c m?t chnh ph? ph?i trch nhi?m chnh, cho nh?ng h?u qu? c?a nh?ng g h? ? lm v nh?ng g h? ? khng lm, v ? l ch? ?? c?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c t?i B?c Kinh. Hy ?? ti ni th?t r rng ? l ??ng C?ng s?n Trung Qu?c ph?i ch?u trch nhi?m, ch? khng ph?i ng??i dn Trung Qu?c, v khng ai nn ph?n ?ng v?i cu?c kh?ng ho?ng ny v?i lng c?m th ch?ng t?c ??i v?i ng??i Trung Qu?c. Th?t v?y, ng??i dn Trung Qu?c l n?n nhn ??u tin c?a lo?i virus ny v t? lu ? l n?n nhn chnh c?a ci ch? ?? tn b?o ny. H? x?ng ?ng ???c c?m thng, ?on k?t v h? tr? c?a chng ta. Nh?ng chnh s? ?n p, d?i tr v tham nh?ng c?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c ph?i ch?u trch nhi?m.
Khi virus l?n ??u tin xu?t hi?n, nh c?m quy?n Trung Qu?c ? bp ngh?t tin t?c ny. Thay v b?o v? cng chng v h? tr? cho cc bc s?, ??ng C?ng s?n Trung Qu?c ? b?t nh?ng ng??i t? gic ph?i im l?ng. T? h?n n?a, khi cc bc s? ? c? g?ng bo ??ng nh? bc s? L V?n L??ng (Li Wenliang ???) t?i B?nh vi?n Trung ??ng V? Hn, l ng??i ? ??a ra m?t c?nh bo cho cc ??ng nghi?p y khoa vo ngy 30 Thng M??i Hai c?nh st ? ra l?nh cho h? ph?i ng?ng ngay khng ???c ??a ra nh?ng l?i bnh lu?n sai tri. Bc s? L??ng, m?t bc s? nhn khoa 34 tu?i, ? b? r?n ?e l ng s? b? ?i?u tra v t?i loan truy?n tin ??n v c?nh st bu?c ng ph?i k m?t l?i th nh?n. Sau ?, ng ? ch?t v nhi?m coronavirus.
Cc nh bo cng dn tr?, nh?ng ng??i ? c? g?ng bo co v? virus sau ? c?ng b? bi?n m?t. L Tr?ch Hoa (Li Zehua ???), Tr?n Thu Th?c (Chen Qiushi ???) v Ph??ng Bn (Fang Bin-??) n?m trong s? nh?ng ng??i ???c bo co l ? b? b?t ch? v ni s? th?t. H?c gi? php l T? Ch D?ng (Xu Zhiyong ???) c?ng ? b? giam gi? sau khi xu?t b?n m?t b?c th? ng? ch? trch ph?n ?ng c?a ch? ?? Trung Qu?c.
M?t khi s? th?t ???c bi?t ??n, ??ng C?ng s?n Trung Qu?c ? t? ch?i l?i ?? ngh? gip ?? ban ??u. Trung tm ki?m sot v phng ng?a d?ch b?nh Hoa K? ? b? B?c Kinh l? ?i trong h?n m?t thng tr?i v ngay c? T? ch?c Y t? Th? gi?i, m?c d t? ch?c ny h?p tc ch?t ch? v?i ch? ?? Trung Qu?c, ban ??u t? ch?c ?y ? b? g?t sang m?t bn.
Trn h?t, c m?i quan ng?i su s?c r?ng cc s? li?u th?ng k chnh th?c c?a nh c?m quy?n Trung Qu?c ? c? che d?u r?t ?ng k? quy m ly nhi?m t?i Trung Qu?c. ??ng th?i, ??ng C?ng s?n Trung Qu?c hi?n ? co bu?c qun ??i Hoa K? gy ra ??i d?ch. Nh?ng l?i d?i tr v tuyn truy?n ny ? khi?n hng tri?u ng??i trn th? gi?i g?p ph?i nguy hi?m.
Hnh vi c?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c th? hi?n b?n ch?t ngy cng hung h?ng ?n p c?a n. Trong nh?ng n?m g?n ?y, chng ta ? ch?ng ki?n m?t cu?c ?n p d? d?i v? t? do ngn lu?n ? Trung Qu?c. Cc lu?t s?, nh?ng bloggers, nh?ng nh b?t ??ng chnh ki?n v cc nh ho?t ??ng x h?i dn s? ? b? b?t b? v bi?n m?t. ??c bi?t, ch? ?? ? pht ??ng m?t chi?n d?ch ch?ng l?i tn gio, d?n ??n vi?c ph h?y hng ngn nh th? v thnh gi v t?ng giam t nh?t m?t tri?u ng??i H?i gio Duy Ng Nh? (Uyghur ????) trong cc tr?i t?p trung. M?t ta n ??c l?p ? London, ???c ch? t?a b?i ngi Geoffrey Nice QC, l ng??i ? truy t? Slobodan Milosevic [v? t?i c ch?ng nhn lo?i], ? co bu?c ??ng C?ng s?n Trung Qu?c ? ph?u thu?t ?? ?n c??p n?i t?ng c?a cc t nhn l??ng tm. V H??ng C?ng t?ng l m?t trong nh?ng thnh ph? c?i m? nh?t chu ? ch?ng ki?n cc quy?n t? do, nhn quy?n v lu?t php b? xi mn nghim tr?ng.
Thng qua vi?c x? l coronavirus m?t cch v nhn ??o v v trch nhi?m, ??ng C?ng s?n Trung Qu?c ? ch?ng minh ?i?u m nhi?u ng??i t?ng ngh? ??n tr??c ?y: n l m?i ?e d?a ??i v?i th? gi?i. Trung Qu?c l m?t qu?c gia c m?t n?n v?n minh v? ??i v c? x?a, ? ?ng gp r?t nhi?u cho th? gi?i trong su?t l?ch s?, nh?ng ch? ?? ny ph?i ch?u trch nhi?m, v t?i s? su?t v ?n p c?a mnh, tr??c ??i d?ch ?ang cn qut qua cc ???ng ph? c?a chng ta ngy hm nay.
Ch? ?? Trung Qu?c ?ang b? d?n d?t b?i nh?ng k? c qu nhi?u quy?n th? nh? T?p C?n Bnh v ??ng C?ng s?n Trung Qu?c ch? khng ph?i ng??i dn c?a qu?c gia ny n? t?t c? chng ta m?t l?i xin l?i v ph?i b?i th??ng cho s? h?y di?t m n ? gy ra. T?i thi?u n ph?i xa n? c?a t?t c? cc qu?c gia khc, ?? trang tr?i chi ph cho Covid-19. V l?i ch chung c?a nhn lo?i, chng ta khng ???c s? hi khng dm truy c?u trch nhi?m c?a ch? ?? ny. Kit h?u tin r?ng, nh? Thnh Tng ?? Phaol ni: chng ta hy hn hoan trong s? th?t v nh? Cha Gisu ni s? th?t s? gi?i phng anh em.
S? th?t v t? do v l hai tr? c?t song hnh m trn ? t?t c? cc qu?c gia c?a chng ta c th? xy d?ng n?n t?ng c?a mnh v?ng ch?c v m?nh m? h?n.
J.B. ??ng Minh An d?ch