Về điều phi lý
Cuộc sống ở dưới gối nằm
còn bên trong chiếc váy đàn bà là mọi triết lý
tiền tài và danh vọng thay phiên nhau canh giấc ngủ loài người.
Từ xưa đến giờ những ngôi sao
cũng chỉ lóe sáng trong đêm tối thôi
nhưng dưới ánh sáng mộng mị của thời đại này
loài người lầm lạc đi vào giấc mơ nhau
tạo thành một khối thịt di động
tôi trống rỗng chất từng hạt bụi tạo tác mình
gom đóng giùm tôi
lắm kẻ chìm nghỉm trong mầm bệnh
Vực kiến tâm linh thổi tắt ngọn nến vạch muôn vàn hệ lụy
tấm rèm bóng đêm vén mở chẳng ai muốn nhìn nhận điều gì hiển nhiên nữa
loài người mù lòa hết rồi
nhưng vẫn đủ thẩm quyền gieo nụ cười dàn dựng những vở kịch
kẻ điên đi trên sương mù
kẻ khôn mở to mắt gieo rắc nghi hoặc
đạp phá tan hoang
Còn tôi
khi tóm bắt tôi từ tay tôi lại để nửa đời cóng lạnh trong vòng tay những kẻ khác
nửa đời còn lại tôi trôi nổi trong cô đơn
lẩm nhẩm về bản kinh cổ
cầu nguyện cho giống người
Ở khoảng giữa tôi trần trụi
đi xuyên đi xuyên qua mọi con đường
Những điều quan trọng có đây rồi lại mất
ở nút thắt tôi cài rồi cởi
Nỗi niềm kẻ cô đơn chẳng còn hơi sức đe dọa ai mà đêm hôm trước
bàn rượu bày ở trời đông
tôi ngồi uống rượu ở trời tây lại có kẻ say.
Lễ của lễ hội
Đây, ngày hội của rác rưởi thời đại
những ống kính đục khoét những gã khổng lồ
moi tìm những kẻ nằm trong ngục tối
và những kẻ được xem là có mặt của ngày hôm qua
Cũng chính đêm hôm đó
có người kể lể về đời sống thế sự
đưa mình vào cổ tích giữa nơi chốn
những kẻ chối tội làm nên nghệ thuật sống
những thằng điên trở thành học giả
những gã khổng lồ có xu hướng béo phì
những kẻ tầm thường có nguy cơ trở thành
vật tế thần có cả bè lũ im lìm lắng nghe
khuya lắm rồi tôi còn nghe tiếng vỗ tay rất thanh của đám lâu la
Tôi phải nhảy qua bóng đêm để kể thành tích mình.
Đây ngày mặc niệm của những bóng ma
những linh hồn côi cút gặp nạn giữa trần gian
lẩm bẩm bản kinh lật mặt tối về đời sống loài người
Cũng chính đêm hôm đó
những khuôn mặt đã chết nổi cộm lên đòi quyền sống
họ ùa đến rất nhiều đến nỗi choáng ngợp không–thời gian
ở đó họ bao phủ tôi bao phủ khuôn mặt tôi
cái khuôn mặt cứng đơ vì ngỡ ngàng
Cũng bằng sức lực bàn tay mình
tôi lột luôn con người tôi
bằng cách làm nở phồng những xác chết gần gũi tôi để chất vấn về đời sống
một đời sống ma thuật
ma quỷ lên ngôi thánh thần hóa dại.
Đây ngày lễ của thánh thần
loài người chém giết nhau tranh giành quyền nhân danh
ở trên thiên đàng – những vị thần say rượu đã lẩm cẩm
Cũng chính đêm hôm đó
một tội ác đến từ miền đất mà mọi điều có thể
đổ lên đầu đám vô thần
loan báo cho họ một tia hi vọng cho sự tự do
cái tự do được đi bằng đôi chân mình
mà mọi tiếng động đều được để ý
Cũng đến từ miền đất đó
thuật ngữ công bằng chèn ép nhóm thiểu số và buộc chúng phải chịu đựng
tôi phải ví đời sống mình như một đền thờ
để xưng tội và cầu nguyện.
Và đây ngày hội của con người
phố thị nuốt mất đàn bà
đường phố phải tạo ra giống loài như thế để lũ ngợm nghịch
tôi dùng sức mình nâng cao hai bàn tay trắng
lên trời hoan hô đồng loại mình
hoan hô
đồng loại có đôi lần phạm tội trốn chạy
đã thỏa hiệp với quỷ dữ
giết chết niềm tin dập tắt hi vọng
hoan hô đồng loại mình
những kẻ tiếp tục ngủ đông.
Đi
Âm thanh vang vọng từ miền khô hạn
Đêm nay bỗng run lên vì lạnh lẽo
*
Đẩy cửa con bước qua
Đằng sau là những tiếng hối
Nhanh …
Nhanh …
Nhanh …
Rất khẽ
Ranh giới chơi vơi
Người ngân khúc kanhi đưa tiễn linh hồn nhau
Con vẫn khép hờ đôi mắt bên câu thần chú
Cửa ơi…
Mở ra…
Cánh cửa hé mở trên khóe môi ông Gru già
Con mơ ảnh tiếng bà vọng về tích xưa
Pô Riyak thét gào với sóng biển
Pô Nai niệm kinh trong góc núi làm lễ cầu mưa
Tộc Chàm vẫn khát khô cổ họng rỏ từng giọt
mồ hôi xuống
Cánh đồng xẻ khoán mảnh đất nứt nẻ
Hạt nắng nhảy múa trên lưng còng anh nông phu
Con chồn chân hứng phải cơn gió hanh
Nao nao một miền quên lãng
*
Ngày con đi trăng thượng tuần
Người dâng lễ trẻ múa trong lửa
Ong Ka-ing lên sân khấu diễn trò
Bên khuôn mặt đền tháp cổ sáng lên bởi son phấn
Để xưng tao-mày với đám cô hồn Chàm
Con vuốt ve khuôn mặt mình bằng những gì
thiếu hụt, mất mát
Vo tròn cuộc đời trong những lần trượt ngã, vực lên
Con lặng nhìn mọi ước muốn bị cuỗm mất
Nhìn hình hài đang được dát nước sơn
màu lòng trứng
Chảy dọc sóng lưng con những cơn đau
Sóng lưng không xương sống
Trong cuộc phân tranh
Những vết thương luôn làm cho con say và điên
Tiếng nói được ném về phía sau như ngọn dao găm
Xuyên qua người con, Mi hãy cút khỏi nơi đây
Con không là kẻ chạy trốn
Cũng không lánh đời
Một mình trong bóng đêm
Con cuộn lại từng mảnh đời
Trong con chữ đã tan loãng, rơi rớt
Tạo hồi chuông chiêu hồn cho đời sống úa vàng một niềm vui nhỏ
Con đi
Lờ đi kí ức của một tộc người
Lờ những tiếng ồn bởi vành môi đã khô khát
Lờ những tiếng gọi và miếng mồi tanh hôi
Lờ cả mảnh đất đã lặng thinh
Lờ cả dáng hình Người
Trước những bước đi đang giậm đạp lên nhau
Bằng cái chuẩn mực của đôi bàn chân
Con nhếch miệng hà hơi
Thổi lên những âm vang nhói buốt
Những bước lặng nhảy tưng
Nhịp điệu lỡ nốt cuốn trôi mọi dấu ngăn
Ngày con đi
Gió tràn vào Palei
Hạt nắng đè nặng tấm thân
Con xoay mình bởi sự thúc giục mù mờ
Gõ vào mặt đất liên hồi
Nơi một đoá hoa dại trổ muộn
Chỉ thấy bày kiến bò dưới chân
Một con âm thầm đi khai báo
“Có một sự sống mới đang ở nơi chúng tôi
Hắn đang nói về tự do và quyền lợi của xác chết!”
Ồ! Đó không thể là con
Đó không thuộc về nơi con – chắc thế
Con vẫn hi vọng rằng, nó thuộc về một loài bò sát
hoá thạch hàng triệu năm trước
Ở gần con thôi
Dù là thế – nhưng mọi điều như thể tiến dần về miền hệ lụy Con vẫn là Chàm
Trong một thế giới được thêu dệt bởi sợi và màn
Con thêm thắt vẻ côi cút cho mình
Mọi cách thức đều rất thầm kín
Dù có nôn mửa một khối quá khứ vô hình để
nhận diện vết thương
Dù có lật ngửa lật xấp đôi bàn tay để chờ được
cứu vớt, nâng đỡ
Sự ưu ái và khinh miệt khiến con ngoi ngóp đầu
để thở
Đôi mắt con như hai ngọn nến bừng lên
Sáp tràn trên khuôn mặt dại người
Để nỗi cô đơn và muộn phiền khỏi trương phình
Con tìm đến chung rượu
Với nó con gom thêm một đóng thối nát của
đời sống quanh con
Hân hoan đi vào cuộc vui chung
Đổ tràn một ly xuống tàn tích xưa cũ
Con đốt con, một tôi vô hình
Hồn siêu thân rã
Nhường vài mảnh xương ở chốn hoan lạc
Nơi ma đang nô đùa với thần
Khi nhúng mình sâu vào chung rượu
Mọi cách chết cần sự hiện hồn
Con hiện nguyên hình
Chỉ thấy sự tự do trương nở trên bản thảo to gấp triệu lần nhà tù Auschwitz
Ở đó không có hơi ngạt của chất Cyclone-B
Ở đó cũng không có lính canh
Ở đó chỉ có dây chuyền của nỗi sợ hãi
Trên khuôn mặt đã méo mó
Những lời tuyên-dụ và dòng máu nhuộm
Tạo bản hoan ca hoành tráng dọc thời gian
Ấy thế, con đi và mơ về một nơi chốn
Để con mở lời khép lại những mất mát và đau thương
Trên vách tường còn lắm điều nghi hoặc
Trên bức màn đã nhàu nát bởi được trùm quá lâu
Chỉ trườn nhẹ người
Trong khung trời tự do của mị từ con gióng lên
Nhưng không thể tiết lộ điều mình đang sống hay đang chết
Chỉ ho he mình là gã đần đang say
Đi và cố nhiệt tình hoan nghênh những điều dị hợm
Ở nơi, con được đặt tên cấp giấy phép để sống
Con không được chỉ trỏ vào những điều nghi hoặc
Con không được cựa quậy những nơi đau
Con không được mày mò truy tìm vệt sống của mình
Con chỉ nhìn mọi thứ hiển nhiên như thế
Và trong sự thể hiện của mình
Con không được tỏ ra hoang mang hay rũ liệt
Dù đói và dốt
Khốn khó và u uẩn
Với nhịp thở bông lơn
Hận thù đã tuôn khỏi cổ
Chỉ nghẹn trong con
Những giọt ân huệ rơi rớt từ bàn tay lạnh của lũ ngợm
Đã quơ dạt mọi thứ trôi tuột, chìm nghỉm
Thời gian đã mọc trên đầu con những ước mơ
Bên khu chợ đời – người và người đã may sẵn cho nhau nhiều áo quần một màu
Với lòng khát khao ngây dại
Con đánh đổi cả tuổi đời và sức lực để có
Để những lời khen chê lướt qua
Mọi thứ đã rách nát
Con trần truồng với bầu khí trời
Mênh mang một cõi mơ
Xót thay cho lũ Chàm chúng con – như đất sét
Người đời có đủ mọi thứ nhân danh
Họ vươn tay nhào nặn những đứa con của Người
Con côi con hoang những đứa con tật nguyền
Để trêu đùa
Họ còn nặn chúng con thành loài chó săn
Chúng con tự rình nhau
Săn bắt nhau
Kẻ được người mất kẻ thắng người thua
Ôi loài chó ghẻ lác
Sủa cắn xé nhau bấy lâu đã nằm gọn trong nồi lẩu
Ở nơi, con được răn nhiều về tình yêu và hạnh phúc đời người
Và sự sinh sản
Con chìm hẳn ở đó
Con mơ hồ về chợ búa và tiến bộ
Tiền là tiên quyền là thánh
Thuế má và con cái là thứ làm đám dân Chàm bù đầu
Còn con
Bỏ bê cuộc đời mà người đời đã cho con
Con tìm đến thiên thần và quỷ dữ trong con
Chỉ gặp những tiếng ồn
Con đi bằng nét vẽ phi chuẩn trong tâm linh
Bằng quyền năng của tiếng lòng
Ôi!
Vết hằn của gạch nung
Vết bay của Ciim Hơng
Con chỉ biết
Gia tài của con chỉ là cái bao tử đang reo
Ở trong chứa đựng điều gì là điều con không thể hiểu
Con chỉ biết có nó
Và đi – đi vào đời săn lượm
Đi vào đời bon chen, nhốn nháo
Đời người – phù du
Ngọn gió tràn về thổi bùng cả tro bụi
*
Mai con lại đi
Giờ, cũng không cần tới mai nữa
Mọi lúc, mọi nơi con có thể ra đi
Đi đâu đó
Đi về phía trước
Vẫn một mực lao mình về phía trước
Dù phía trước chẳng dẫn tới đâu cả
Cũng như nơi này
Không có gì để con trông ngóng
Chẳng có gì để con tìm kiếm
Nhưng ai cũng muốn núp trong đó để phô trương, khuếch tán
Con chỉ biết trên đường
Cái được nói đến là những con đường đã đi
Những cây cầu đã gẫy sau lưng
Những hố hầm đã vượt
Và cả cái bóng đang chung chạ
Con bám víu vào những con chữ
Những con chữ bị cưỡng dâm
Những con chữ thoi thóp vì ngột ngạt
Những con chữ đã đóng tàu – du hoang
Những con chữ nằm lăn lóc dưới đôi chân trẻ thơ
Những con chữ mà người đời sợ hãi, xa lánh
Người nhìn con đứng trước nó
Cong lưng kể lể về nỗi cơ cực
Dằn mình lại
Người nằm trên thảm gai đời con
Còn nhớ
Trong giấc mộng dài
Người trở về, cởi bỏ
Người cháy lên trong ánh hào quang của mình
Thanh lọc tẩy sạch
Người trổ lên một bông hoa vàng
Như Thuphi, như Pakchoh
Dâng hương dâng sắc cho đời
Trong thời khắc đất trời chuyển mùa
Độc nhất
Người hòa vào sự sống bất diệt
Trong hứng khởi của người
Con giật tỉnh mình
Chỉ mồ hôi đầm đìa
Con vẫn nhớ
Về miền sâu kín của niềm riêng đời Người
Người buộc sự hiện diện của con như một đối nghịch
Người bắt con sụp lạy trước tượng đá
Sụp lạy và cầu nguyện trước đền tháp
Yang Kajan Kut that
Và cả một đấng mù loà đang ngự trị
Trước khi đi
Con có lần vẽ hình hài mình trên nền hư ảo
Ở đó có những thân phận côi cút trong hoang mang
Ở đó có trò xuẩn ngốc của người đời
Soi mình trước vũng nước
Cái vũng nước mà Người đã uống và khạc nhổ
Con khuấy đảo lên
Trám sắc diện tang trắng
Phì cười
Xót xa
Trước khi đi con cũng có lần vẽ cuộc đời mình trên nền hiện tiền
Để trong nếp gấp của cuộc chơi
Những tiếng run hư hử của lần chạy tiếp sức hụt hơi
Giơ tay lên con tung hô những hố hầm đầy xác chết
Những xác chết chưa đưa lên giàn hoả táng
Mà chỉ giễu cợt bằng những đôi tay
thích tung hứng nhào nặn
Bàn tay của vuốt và móng
Bàn tay của sức đẩy và kéo
Bàn tay của ung nhọt và máu
Con cựa quậy
Loay hoay với cơn khát
T.N