Nhìn l?i âm nh?c mi?n Nam 1954-1975 (k? 13)

Nguy?n Ph� Y�n

CH??NG XII

PHONG TR�O NH?C TR?

Chi?n tranh Vi?t Nam k�o d�i ng�y m?i t�n kh?c v� bi th??ng khi?n m?t b? ph?n thanh ni�n m?t m?i, ch�n ch??ng. Th?i ??n l?a t?o cho m?t b? ph?n l?p tr? ? c�c ?� th? c?m gi�c nh? ??i s?ng b? t?c v� ph?n n�o h? nhu?m tinh th?n bi quan. D� ??i s?ng ? ph?n l?n c�c c�c th�nh th? mi?n Nam c� ph?n y�n b�nh, kh�ng nguy hi?m nh? v�ng th�n qu� v� r?ng n�i xa x�i, nh?ng tu?i tr? v?n mong ??c c� ???c m?t th? g� b?i ??p ?? gi? ???c hy v?ng d� mong manh. Nh?c tr? ???c ?a th�ch, c� th? ph?n ?nh m?t ph?n v? t�m tr?ng n�y.

C�ng v?i t�c ??ng c?a l?i s?ng hi?n sinh, m?t b? ph?n thanh ni�n ?� th? mu?n tho�t ly ??i s?ng chi?n tranh. T�m tr?ng ?y d?n m?t s? b?n tr? lao v�o s? ch?ng di?n �o qu?n, ?n m?c l?p d?, nh?t l� khi c� s? du nh?p c?a phong tr�o hippy, ho?c lao v�o c? b?c, ma t�y ?? l�ng qu�n ??i. M?t b? ph?n kh�c th� khao kh�t t�m v�o ?am m� �m nh?c m?i l? so v?i d�ng �m nh?c tr??c ?�.

Sau c�c b�i h�t ca ng?i qu� h??ng thanh b�nh sau ng�y chia c?t ??t n??c l� c�c b�i h�t v? nh?c l�nh khi chi?n tranh lan tr�n kh?p mi?n Nam. Gi?a l�c n�y �m nh?c hi?n ??i ph??ng T�y du nh?p v�o mi?n Nam ?� g�y ???c ?nh h??ng v�o t�m h?n h?; h? y�u th�ch lo?i nh?c m?i n�y ?? r?i t? th�nh l?p nh?ng nh�m nh?c ri�ng l?. Ho?t ??ng ?� cu?i c�ng ?� h�nh th�nh Phong tr�o Nh?c tr?, ???c xem nh? m?t d�ng ch?y �m nh?c ri�ng c?a thanh ni�n ?� th? trong ho�n c?nh chi?n tranh.

I. C�C BAN NH?C TR?

Nh?c tr? bu?i ??u th??ng ???c g?i l� nh?c k�ch ??ng. Phong tr�o ra ??i v� ph�t tri?n m?nh trong hai th?p ni�n 1960 -1970, do c�c b?n tr? l�c ?y y�u th�ch d�ng nh?c pop rock �u M?, ?� t�m c�ch th? hi?n s? th�ch c?a m�nh b?ng c�ch ph? bi?n d�ng nh?c ?y trong gi?i tr? c�ng v?i s? h? tr? c?a c�ng ngh? �m thanh, b?ng ??a th?i b?y gi?. H�nh ?nh quen thu?c c?a c�c ban nh?c tr? tr�n s�n kh?u l� nh?ng ch�ng trai, c� g�i tr? y�u th�ch lo?i nh?c n??c ngo�i v?i t�c d�i, �o qu?n ki?u c�ch theo tr�o l?u hippies b?y gi? (�o b�, qu?n patte), ch?i c�c nh?c c? ?i?n t? nh? guitar, organ v� d�n tr?ng. H? v?a ?�n, v?a h�t nh?ng giai ?i?u v� ti?t t?u m?nh m?, gi?m gi?t, k�ch ??ng; h? l?c l? nh�n nh?y c? th? khi bi?u di?n c�c ?i?u nh?c pop-rock, twist, bebop, mashed, rock and roll� c�ng v?i ti?ng ??m yeah yeah… ??y ph?n kh�ch v� tr? th�nh s? th�ch c?a ph?n l?n b?n tr?.

Ngay t? nh?ng n?m cu?i th?p ni�n 1950 v� ??u th?p ni�n 1960, v?i s? du nh?p c?a �m nh?c �u M?, l?p tr? y�u th�ch tr�o l?u �??t s�ng m?i� (new wave) l� nh?ng khuynh h??ng c�ch t�n trong c�c l?nh v?c ?i?n ?nh v� �m nh?c. H? b?t ??u y�u th�ch v� say m� c�c b�i h�t n??c ngo�i v?i c�c ca s? c?a Ph�p nh? Johnny Halliday, Sylvie Vartan, Fran�oise Hardy, Christophe, Dalida, Mathieu Mireille�; ca s? v� nh�m nh?c c?a Anh nh? Cliff Richard, The Shadows, The Beatles, The Rolling Stones�; ca s? v� nh�m nh?c M? nh? Elvis Presley, Bill Haley, Blue Comets, Chubby Checker, The Platters�

V?i s? th�ch ?� c�c nh�m nh?c tr? b?t ??u h�nh th�nh, s?m nh?t t? c�c tr??ng h?c ? S�i G�n; m?t s? nh�m c?ng b?t ch??c ??t t�n ban nh?c b?ng ti?ng n??c ngo�i, k? c? c�c ca s? c?ng th�ch m?i l? v?i t�n t�y nh? Jo Marcel, Billy Shane, Elvis Ph??ng, Paolo, Pat L�m, Carol Kim… C�c ban nh?c s? d?ng c�c nh?c c? ?i?n t?, tr??c m?t ?? vui ch?i th?a th�ch v?i tr�o l?u m?i; ch?ng h?n Tr??ng Petrus K� c� ban nh?c B�ch Vi?t, Tr??ng Tr?ng V??ng c� ban Phoenix, Tr??ng trung h?c Taberd c� ban nh?c Le Fr�re (1964)�

Ph?n l?n c�c ban nh?c ??u xu?t th�n l� h?c sinh c�c tr??ng T�y nh? J.J Rousseau, Taberd, Marie Curie v� h? c� tr�nh ?? ngo?i ng?, d? ti?p c?n ti?ng n??c ngo�i t?t h?n. Ch?ng h?n ban Rockin� Stars v?i Elvis Ph??ng, ban The Black Caps v?i c�c gi?ng ca nh? C�ng Th�nh, Thanh Lan, Helena, B�ch Tr�m, Paolo (Thanh Tu?n). Ho?c c� nh?ng ban nh?c gia ?�nh v?i th�nh vi�n l� anh ch? em trong nh� nh? Peanuts Co., CBC (B�ch Li�n), The Dreamers (c�c con c?a nh?c s? Ph?m Duy), Crazy Dog (c�c con c?a c?p ngh? s? Vi?t H�ng – Ng?c Nu�i v?i Ng?c B�ch ??u ?�n)�

Ti?p s?c cho gi?i tr? y�u nh?c tr? l� c�c phim ca nh?c n??c ngo�i nh? Rock Around The Clock, Nuits d�Euro� v?i h�nh ?nh c?a nh?ng ca s?, nh?c c�ng cu?ng say c�ng v?i ti?ng ?�n ?i?n t?, ti?ng tr?ng ch�t ch�a ???c tr�nh chi?u t?i c�c r?p h�t ?� l�m say m� gi?i tr?.

C�c h�ng phim trong n??c c?ng g�p ph?n th�c ??y phong tr�o nh?c tr?: Alpha Phim tung ra phim Saigon By Night (1964) – cu?n phim ?en tr?ng ph�ng s? v? gi?i tr� ban ?�m c?a S�i G�n, trong ?� c� ph?n ph? di?n ca nh?c do c�c ban nh?c tr? bi?u di?n. N?m 1970, ??o di?n Th�i Th�c Nha ?� ??a v�o h�nh ?nh ban nh?c CBC l�n m�n b?c trong phim Ti?ng h�t h?c tr�; Li�n ?nh phim quay ?i?u ru n??c m?t c� ??c V??ng c�ng ban nh?c The New Flinstones; Giao Ch? phim ??a h�nh ?nh bu?i sinh ho?t nh?c tr? v?i ph?n tr�nh di?n c?a Magic Stones – ??c V??ng; phim Ng??i t�nh kh�ng ch�n dung c� s? xu?t hi?n c?a n? ca s? Candy Xu�n h�t nh?c soul; phim Ng??i c� ??n do Ho�ng Thi Th? ??o di?n c?ng m?i ban nh?c CBC xu?t hi?n; phim Tu?i choai choai v?i s? xu?t hi?n c?a The Dreamers v� The Enterprise� Cu?i n?m 1971, nh�m Jo Marcel cho tung ra cu?n phim 16 ly d�i 1 gi? 30 ph�t thu?n t�y v? th? gi?i nh?c tr? v?i nh?ng ban nh?c v� nh?ng ca s? n?i ti?ng c?a l�ng nh?c tr? S�i G�n.

B�n c?nh ?� c�n c� ch??ng tr�nh ca nh?c n??c ngo�i tr�n ?�i ph�t thanh S�i G�n do H?i Nam ph? tr�ch v?i gi?ng ca c?a ca s? M? nh? Frank Sinatra, RickyNelson, Pat Boone, Frankie Avalon, Bobby Darin, Paul Anka� T? ?� m?t s? ban nh?c ho?t ??ng v??t ra ngo�i khu�n vi�n tr??ng h?c; h? k?t h?p v?i nhau ?? sinh ho?t chung v� tr? th�nh phong tr�o r?ng kh?p ? S�i G�n.

Ngo�i Ph??ng Ho�ng n?i ?�nh n?i ?�m, c�c ban nh?c tr? kh�c c?ng c� t�n tu?i nh? Shotguns c?a Ng?c Ch�nh, Black Stone, Blue Jets, Enterprises, The Hammer, Blue Stars (ban nh?c n?), Magic Stone, Les Vampires, The 46, Fanatiques, Spotlights, Ba Con M�o (c� Vi V�n, Julie v� M? H�a), The Uptight �

The Blue Jets v?i Anh T�, Kh�nh H�, Th�y Anh, The Blue Stars th�nh l?p n?m 1964 v?i Minh Trang, Ng?c Ph??ng Bass, T??ng Nga, H?ng Loan� l� ban nh?c tr? n? xu?t s?c nh?t c?a S�i G�n, m?t ban nh?c t?n t?i l�u nh?t v� ?i ??n tan r� v�o n?m 1970. M?t s? th�nh vi�n tham gia c�ng ban nh?c ph�i n? kh�c l� The Generations ?? th�nh l?p ban The Blue Bells v?i H?i Y?n, Nina, Vi?t Nga, T??ng Nga, T??ng V�n. Sau The Blue Stars, n?m 1967 b?n c� g�i Tr??ng Tr?ng V??ng ?� xu?t chi�u trong ban The Phoenix, tuy nhi�n ban nh?c n? n?y ch? bi?u di?n trong c�c d? v? gia ?�nh v?i t�nh c�ch gi?i tr� m� th�i.

The Hammers v?i Nguy?n Th�nh (guitar lead), L� H�a (tr?ng), Nguy?n ??c (bass), Ng?c T�m (organ) v� Cathy Hu? (ca s?). The Entreprise v?i Trung Ngh?a (lead guitar) v� L� ???c (bass), sau n�y c� th�m Thanh Tuy?n (guitar lead) kh� n?i ti?ng.

Ban CBC chuy�n ch?i nh?c psychedelic v?i B�ch Linh, B�ch Li�n, T�ng V�n, B�ch Loan.

The Rockin� Stars th�nh l?p n?m 1960 v?i Nguy?n Trung Lang (bass guitar), Nguy?n Trung Ph??ng (rythm guitar), Jules Tampicanou (lead guitar), ??ng H?u T�ng (tenor saxophone), L?u V?n H�ng (tr?ng) v� Elvis Ph??ng (ca s?). N?m 1961 c� th�m 2 th�nh vi�n m?i l� Jean Jacques Cussy v� Nicole. Cu?i n?m 1961 c� th�m ca s? Billy Shane.

The Strawberry Four g?m Tu?n Ng?c (guitar), ??c Huy (guitar), Ti?n Ch?nh (bass, tr??c ?� l� Billy Shane), T�ng Giang (tr?ng). Ri�ng Tu?n Ng?c h�t v� ?�n trong nh?ng ban nh?c The Black Caps (v?i Minh Ph�c, Ngoc T�ng, Billy H�ng, Qu?c Huy), Blue Jays, The Revolution, The Strawberry Four. Khi The Strawberry Four tan r�, Tu?n Ng?c ?i h�t m?t m�nh t?i c�c ph�ng tr�. Nh?ng khi Thanh Tuy?n r� v?i ??c Huy ?? theo Trung Ngh?a, Tu?n Ng?c v� ??c Huy th�nh l?p ban song ca chuy�n h�t nh?c country c?a M?.

Ban nh?c B�ch Vi?t ??u l� h?c sinh Tr??ng Petrus K�, l� ban nh?c tr? ??u ti�n mu?n kh�i ph?c �m nh?c c? truy?n, s? d?ng nh?ng nh?c c? c? truy?n nh? ?�n tranh, t? b�, ?�n c�, ?�n k�m, ?�n ?�y, tr?ng c?m v?i nh?c kh� ph??ng T�y (ch? c� m?t c�y guitar v� tr?ng). Ban nh?c xu?t hi?n trong ??i h?i nh?c tr? n?m 1971 v� ch?i ? c�c ph�ng tr� ?�m M�u H?ng, Queen Bee v� H?i Qu�n C�yTre.

Ban The Dreamers v?i Duy Quang (ca), Duy Minh (tr?ng), Duy H�ng (lead guitar), Duy C??ng (organ), Julie Quang v� V�ny. Trong ban n�y ngo�i Duy Quang v� Julie th� ng??i n?i nh?t l� Duy C??ng.

Tuy nhi�n ban nh?c tr? ???c m?n m? nh?t l� Ph??ng Ho�ng, ?� ?�ng g�p r?t l?n cho phong tr�o nh?c tr? S�i G�n t? 1960 ??n 1974 v?i hai t�n tu?i L� H?u H� (1946 – 2003) v� Nguy?n Trung Cang (1947-1985). Ban nh?c khi ??i t�n xu?t hi?n v�o t?i 15-6-1971 t?i ph�ng tr� ?�m M�u H?ng. Kh�c v?i c�c ban nh?c mang t�n M?, ban nh?c n�y mang t�n Vi?t: Ph??ng Ho�ng ch? h�t to�n nh?c Vi?t do ch�nh c�c nh?c s? trong ban s�ng t�c nh? Y�u Ng??i, Y�u ??i, Phi�n kh�c M�a ?�ng, T�i mu?n, Th??ng nhau ng�y m?a, Y�u em, T�nh ca h?ng� Ti?n th�n c?a ban nh?c Ph??ng Ho�ng l� ban nh?c H?i �u ???c th�nh l?p n?m 1963 nh�n Ng�y Nh?c tr? c?a Tr??ng trung h?c Lasan Taberd, v?i th�nh vi�n ban ??u l� L� H?u H� (solo, ca ph?), Nguy?n Trung Cang (organ, bass, ca ph?), Nguy?n Trung Vinh (tr?ng), Nh? Khi�m, (bass). Hai ca s? l� Ho�i Khanh v� Mai Hoa. Sau n�y c� th�m gi?ng ca Elvis Ph??ng – t�n th?t l� Ph?m Ng?c Ph??ng, c?u h?c sinh Jean Jacques Rousseau.

Ri�ng ? V?ng T�u, c� hai ban nh?c n?i ti?ng c?a ng�y ?y l� The Misfits v� The Black Bees. The Misfits g?m c� Ch�u Hi?p Cl�ment, Jeannot, Ren� v� Tr�. Sau c� s? t?ng c??ng c?a M?nh H� t? S�i G�n v?, l� m?t ca nh?c s? t?ng g�p ph?n th�nh c�ng cho The Hardstones. The Black Bees g?m c� Minh T�y, Ho�ng Nam, H?i, S??ng, Ngh?a, Nh�n.

II. HO?T ??NG BI?U DI?N

Th?t ra ? S�i G�n sau ng�y chia c?t ??t n??c, ngo�i vi?c ph? bi?n nh?c ti?n chi?n c� t? tr??c ?�, ?� manh nha ho?t ??ng �m nh?c m?i g?i l� k�ch ??ng nh?c. Theo nh� v?n L� V?n Ngh?a, t? cu?i n?m 1959 nh� h�ng H�a B�nh ? S�i G�n ?� xu?t hi?n m?t ban k�ch ??ng nh?c mang t�n Th?i ??i, sau ?� t?i ph�ng tr� Anh V? xu?t hi?n ban Rock Tigers, r?i ti?p ??n l� The Blue Jean Boys.

T? n?m 1961, xu?t hi?n nh?ng ban nh?c mang t�n n??c ngo�i nh? Les Vampires v?i tay ?�n ki�m ca s? ??c Huy, The Rocking Stars v?i gi?ng ca tr? Elvis Ph??ng. Hai ban The Rocking Stars v� Black Caps th??ng bi?u di?n t?i Tr??ng Lamartine. V�o n?m 1963, ban nh?c Les Tridents ra ??i, sau n�y ??i t�n l� Surfing. C?ng n?m 1963, H?i �i h?u h?c sinh J.J Rousseau v� Marie Curie t? ch?c li�n hoan nh?c tr? t?i v? tr??ng ??i Kim ?�, S�i G�n qui t? nh?ng ban nh?c tr? l�c ?y nh? Falcons, Fanatiques�v� ???c xem nh? s? kh?i ??u cho nh?ng ??i h?i nh?c tr? sau n�y.

M?t s? ban nh?c tr? th??ng bi?u di?n ? nh?ng qu�n bar, nh?ng d? v? gia ?�nh ho?c g�p m?t trong c�c sinh ho?t c?a c�c c�u l?c b? M?, c�c ??i h?i nh?c tr? ? S�i G�n.

Ng??i kh?i x??ng nh?c tr? ??u ti�n l� Tr??ng K?; �ng ???c bi?t ??n nh? l� ng??i ?i ??u trong ho?t ??ng nh?c tr? th?i b?y gi?. �ng kh�ng l� ca s?, c?ng kh�ng l� nh?c s?, nh?ng t�n tu?i �ng g?n li?n v?i phong tr�o nh?c tr? Vi?t Nam. M?t t�n tu?i ho?t ??ng kh� l�u d�i l� L� H?u H�, khi m?i b??c v�o con ???ng �m nh?c, ?� ??ng ra th�nh l?p ban nh?c H?i �u. Ch�nh t? ban nh?c n�y ti?ng h�t Thanh Lan ?� ???c nhi?u b?n tr? bi?t ??n ?? r?i c� n?i ti?ng sau n�y. Nh?ng ph?i ??i t?i ??u th?p ni�n 1970, khi ban nh?c H?i �u kh�ng c�n n?a, th� L� H?u H� c�ng ph?i h?p v?i m?t s? b?n ?? th�nh l?p ban nh?c Ph??ng Ho�ng. Ch�nh t?i s�n ch?i nh?c tr? n�y, nhi?u t�i n?ng ?� c?t c�nh bay cao trong v�m tr?i �m nh?c Vi?t.

??i h?i nh?c tr? ??u ti�n ???c t? ch?c t?i th�nh ???ng Tr??ng Lasan Taberd v�o n?m 1964 v?i c�c ban nh?c tr? v� nh?ng gi?ng ca th?i danh l�c ?y. Kh�n gi? c� kho?ng 1.000 ng??i. Ban nh?c n? ??u ti�n l� The Blue Stars, ra m?t v�o th�ng 10-1964 t?i ?ai nh?c h?i Vui S?ng t? ch?c t?i r?p V?n Hoa, ?a Kao c�ng v?i c�c ban nh?c ?�n anh nh? Teddy Bears, The Black Caps� C?ng v�o th�ng 10-1964, t?i r?p V?n Hoa t? ch?c ??i h?i K�ch ??ng nh?c trong n?m ?�m li?n. N?m 1964-1965 c� Faucons Noirs l� ban nh?c n?i b?t nh?t trong c�c bu?i tr�nh di?n v?n ngh? do c�c tr??ng trung h?c l?n t? ch?c. Ngo�i ra c�n c� ban nh?c Teddy Bears (v?i Ti?n Ch?nh s? d?ng bass) v� Les Fanatiques, Les Vampires, The Rocking�s Stars.

V�o ng�y 28-11-1965, Tr??ng Taberd ??ng ra t? ch?c m?t bu?i ??i h?i nh?c tr? v?i m?c ?�ch gi�p qu? x� h?i. C� ??n 17 ban nh?c g�p m?t trong ch??ng tr�nh, m?t con s? k? l?c t? tr??c ??n nay; trong ?� c� c�c ban The Black Caps, The Blue Stars, Les Vampires, H?i �u�

??i h?i nh?c tr? n?m 1966 ???c t? ch?c ?? c?u tr? n?n l?t mi?n T�y, c� t?t c? 23 ban tham d? tr�nh di?n trong 6 gi?. C�c ban n?i ti?ng c� The Spotlights (sau n�y ??i t�n l� Strawberry Four v?i Billy Shane, ??c Huy, Tu?n Ng?c v� T�ng Giang), The Blue Stars v?i Kim Thoa, Kim Loan�

??i h?i nh?c tr? c� th? xem l� c� qui m� nh?t di?n ra t?i s�n v?n ??ng Hoa L? v�o n?m 1971, v?i s? g�p m?t c?a g?n 20 ban nh?c qu?c t? nh? M?, Philippines v� Vi?t Nam do T?ng c?c Chi?n tranh ch�nh tr? ??ng ra t? ch?c v� gi�p ??. L?n n�y s? ng??i tham d? l�n ??n 20.000 ng??i. T?t c? l?i nhu?n c?a ??i nh?c h?i ??u ???c g?i t?ng c�c th??ng ph? binh v� c� nhi qu? ph?. ??n n?m 1972, ??i h?i nh?c tr? di?n ra t?i Th?o C?m Vi�n c?ng ???c t? ch?c qui m� v?i m?c ?�ch t? thi?n, thu h�t h�ng ng�n b?n tr? h?c sinh, sinh vi�n.

??i h?i nh?c tr? Taberd n?m 1974 l� ??i h?i cu?i c�ng v?i s? c� m?t c?a Qu?c D?ng trong ban H?n Hoang, The Dreamers v?i Thanh Lan, Crazy Dogs v?i Ng?c B�ch�

III. PH? BI?N B�I NH?C G?C V� PH�NG T�C L?I CA NH?C TR? PH??NG T�Y

Bu?i ??u l� s? ph? bi?n c�c b�i h�t c?a Ph�p, do c�c h?c sinh tr??ng T�y, h?c sinh con nh� kh� gi?, h? mua c�c b?ng v� ??a nh?c c?a Ph�p du nh?p v�o Vi?t Nam. Sau ?nh h??ng c?a �m nh?c Ph�p, b?t ??u xu?t hi?n ng�y m?i phong ph� nh?ng giai ?i?u v� ti?t t?u m?i c?a �m nh?c Anh M?. S? chuy?n ti?p ngu?n ?nh h??ng nh?c Ph�p v� nh?c Anh M? ?� l�m phong ph� s? th�ch nghe nh?c c?a l?p tr? ?� th?. �m nh?c l� ng�n ng? v??t ra kh?i bi�n gi?i qu?c gia, n?u b? ra ph?n l?i v� kh�c ng�n ng? th� ng??i nghe c?ng c� th? c?m nh?n ???c c�i hay c?a �m nh?c ?� qua giai ?i?u v� ti?t t?u m?i m?. V?i tu?i tr? th�nh th?, c�c b�i h�t pop rock c?a �u M? nh? l� nh?ng l�n gi� m�t, nh?ng x�c c?m m?i m? kh�ng c�n theo khu�n ph�p nh? c�c b?n nh?c b�n c? ?i?n c?a c�c nh?c s? th?i k? ph�i thai d�ng nh?c l�ng m?n. Vi?c bi?u di?n l?i c�c b�i h�t �u M? do c�c b?n tr? s?u t?m tr�n c�c t?p ch� n??c ngo�i ho?c k� �m l?i t? b?ng ??a ??ng ra t? ch?c. Nh?ng b�i h�t Never my love, Rhythm of the rain, The sound of silence, Deborah, Oh Carol, It’s now or never… c?ng ?? l�m xao xuy?n t�m h?n l?p tr? th?i b?y gi?.

Qui t? trong phong tr�o l� l?p nh?c s? tr? tu?i v?a bi?u di?n v?a s�ng t�c trong c�c nh�m nh?c h�nh th�nh trong sinh vi�n, h?c sinh. ?� l� c�c ca nh?c s? ??u ?�n nh? Jo Marcel, Nguy?n Trung Cang, L� H?u H�, Nam L?c, T�ng Giang� C� th? xem ?�y l� ho?t ??ng b??c ??u c?a phong tr�o nh?c tr?. Sau ?� trong kho?ng th?i gian t? n?m 1964 ??n 1974, Tr??ng K? ??ng ra t? ch?c ??i h?i nh?c tr? th??ng xuy�n t?i tr??ng h?c, ch?ng h?n t?i khu�n vi�n Tr??ng Taberd. Nh?ng n?m k? ti?p nh?c tr? m? r?ng ho?t ??ng ? ph?m vi l?n h?n nh? c�c ??i h?i ???c t? ch?c ? r?p Th?ng Nh?t v� r?p Qu?c Thanh, S�i G�n.

Theo th?i gian, ??n nh?ng n?m ??u th?p ni�n 1970, nh?c tr? b?t ??u Vi?t h�a, ngh?a l� h�t nh?c ngo?i qu?c c� l?i Vi?t. Vi?c chuy?n ng?, ph�ng t�c l?i ca do c�c ngh? s? Ph?m Duy, Tr??ng K?, Nam L?c, K? Ph�t v� V? Xu�n H�ng ??m tr�ch. Ph?n l?n c�c b�i h�t ???c chuy?n ng? ??u vi?t v? t�nh y�u ?�i l?a. V? Xu�n H�ng ?� chuy?n so?n l?i Vi?t cho c�c ca kh�c B�p b� kh�ng t�nh y�u (Poup�e De Cire, Poup�e De Son), G� c?a 3 ti?ng (Knock Three Times), Chuy?n Phim Bu?n (Sad Movies), L�ng du (L�Aventura), Anh th� kh�ng (Toi Jamais), Nam L?c v?i Tr?ng V??ng Khung C?a M�a Thu (Tell Laura I Love Her). M�y Lang Thang (The Cowboy�s Work Is Never Done)�

M?t s? b�i ???c ph? bi?n r?ng r�i nh? Tr?ng V??ng Khung C?a M�a Thu, m?t s�ng t�c c?a hai nh� vi?t ca kh�c Jeff Barry v� Ben Raleigh:

Tim em ch?a nghe rung qua m?t l?n 
L�n m�i em ch?a h�n ai cho th?t g?n 
T�nh tr?n mong manh nh? l� me xanh 
Ng? ng�c r?i nhanh…
Thu gi?ng heo may cho b�ng c�y l?nh ??y 
Ng??i cho em nghe c�u nh? th??ng t?ng ng�y 
Nh?ng ng�y ??i ch? ??i ng??i qua c?n m?

Trong m?t ng�y th?, trong n?ng vu v?. 
Nh? kh�i bay l?c v?n v??ng 
Cho h?i ?m l�n m�i ng??i 
L�a s??ng k�n nh? v�y ng?p tr??ng 
L�n m�y y�u th??ng v??ng trong h?n em.

(Nam L?c vi?t l?i Vi?t)

Hay b�i Ch? C�n L� Gi?c M? Qua:

Nh? l�n m�y

T�nh y�u th�i gi? ?�y l?ng l? 
Nh? l�n gi�

Ng??i y�u th�i gi? ?�y h?ng h? 
R?i m?t l?n xa c�ch

L� m?t ??i than tr�ch 
R?i cu?c t�nh bay m?t

V� m?t ng??i ?i khu?t 
T�nh ch? c�n cay ??ng

?? ch? c�n xa v?ng 
?? ch? c�n n?ng v??ng cu?i ???ng. 
Th??ng ng??i th??ng

Ng�n x?a ?i ng�n sau n�t c??i 
V??ng s?u v??ng

???ng x?a nay gi? ?�u b�ng ng??i 
T�nh nhi?m m?u tan v?

L�ng ch? c�n nhung nh? 
Gi? m?t m�nh qu�n l�ng

L?nh l�ng theo n?m th�ng 
D� m?t l?n em ?�

M?m l�ng nh? chi?c l�

(Nam L?c vi?t l?i Vi?t)

Nh?ng ca kh�c tr? t�nh ???c ??t l?i Vi?t nh? H?i ng??i t�nh Lara (nh?c phim Dr.Zivago):

Ng??i t�nh th??ng nh?
H�y l?ng nghe l?i m?n m� 
D� m�a xu�n ?�
Ch�n v�i b?i l�n tuy?t kia. 
Ng?n ??i tr?ng x�a
S? c� hoa m?c ??u m�a 
M?ng ??p nh? c?
�n t�nh c�n v? v?i ta�

Ho?c b�i nh?c phim Romeo & Juliet:

Gi�y ph�t ban ??u ng�y ta g?p nhau
M?t y�u th?m trao nh?ng c�u �n t�nh
Bi?t bao l� �u y?m.
Nh?ng m?i duy�n ??u th??ng g�y kh? ?au
L�ng kh�c th?m v� ph�t chia ly ch?t ??n
Nh? m?a tr?i ng�u.
Nh�n l� v�ng r?i xao xuy?n h?n t�i
N�o ?�u ng??i y�u v� nh?ng ng�y x?a.
Th�i ?� h?t r?i, t�nh y�u ??u ti�n 
Gi?ng nh? h?t m?a m�t cho t�m h?n

Ph�t gi�y r?i ch?t ??n
Theo �ng m�y s?u ngh�n n?m bu?n tr�i
V� nh? ng??i, ng??i h?i ?ang say h?nh ph�c

Th?u cho t�nh t�i�

(Qu?c B?o vi?t l?i Vi?t)

B�i d�n ca �i Nh? Lan Gi�n thi�n l� ?� xa:

T?i nghi?p th?ng b�

C? nh? th??ng m�i qu� nh� 
Gi�n thi�n l� ?� xa, ?� r?i xa 
??a b� l? y�u, ?� l? y�u c� em r?i 
T�nh ?� qu�n m?i s?m mai l?ng tr�i. 
N�y n�ng h?i nh? may �o cho ng??i 
Gi�n thi�n l� ?� xa t�t m�i kh?i 
T?m �o c?t ngay, ?� c?t tr�n kh?n l?a l� 
L� chi?c ch?n ??p chung nh?ng ng�y qua. 
T�m m?t mi?ng ??t cho g� si t�nh 
Gi�n thi�n l� ?� xa m�i ng�n xanh 
Mi?ng ??t c�t hoang

Mi?ng ??t ngay b�n gi�o ???ng 
Bi?n s? ru ti?ng h�t b�n tr�ng d??ng. 
Gi? ?� ??n l�c tan �nh m?t tr?i 
Gi�n thi�n l� ?� xa m�i ng??i ?i! 
L?p ??t h? t�i, l?p v?i ?�i tay c� n�ng 
Th� h�y ch�n, tr�i tim non bu?n th??ng.

(Ph?m Duy vi?t l?i Vi?t)

B�i Histoire d�un amour (L?ch s? m?t chuy?n t�nh):

Chuy?n t�nh y�u ?�i ta ng�y ?y tuy?t nh? m? 
Chuy?n t�nh y�u ?�i ta ng�y ?y ??p nh? th? 
M�nh l�m quen nhau tr�n ???ng v?ng khuya 
D�u nhau qua bao nhi�u h� ph? m?a 
Ng?i b�n nhau c�ng vi�n l?nh gi�… 
Chuy?n t�nh y�u ?�i ta ng�y ?y ??y m?ng m? 
Chuy?n t�nh y�u ?�i ta ng�y ?y th?t ki�u sa 
V� tr?n gian th�nh thang ch? c� ta 
M�nh cho nhau y�u th??ng r?i x�t xa 
R?i chia ly r?i ??n ph�i pha…

(Ph?m Duy vi?t l?i Vi?t)

C�c nh�m nh?c tr? c�n ???c cung c?p th�m c�c t?p b�i h�t do nh� ph�t h�nh Hi?n ??i in ?n ??u ??n, ghi c�c b?n nh?c c� l?i ca ti?ng Anh, Ph�p v� c� l?i Vi?t c?a c�c nh?c s? vi?t th�m ?? d? ph? bi?n. ?� l� c�c t?p nh?c ??u mang t�n T�nh Ca Nh?c Tr? t? t?p 1 ??n t?p 10 (ph�t h�nh th�ng 9-1973). Nh?c tr? ?n kh�ch ch�nh l� nh? c�c b�i h�t c� th�m l?i Vi?t d? hi?u gi�p s? c?m nh?n tr?c ti?p v� g?n g?i h?n.

Xin gi?i thi?u m?t s? b�i h�t c?a phong tr�o nh?c tr? th??ng s? d?ng t? c�c t?p nh?c n�u tr�n: Th� y�u th??ng, Chuy?n t�nh, H?i ng??i t�nh Lara, Xin h�y c??i m?t l?n cho anh, L� xanh m�a h�, T�nh th?, Nh? l� thu v�ng, D? v�ng bu?n, Bu?n ch?t ??n, M?t th?i ?? y�u, H� mu?n, N? h�n ??u, ?i?u bu?n, Xin ???c gi?c an vui, T�nh trong tho�ng gi�y, Th?ng tr?m (T�nh Ca Nh?c Tr? 5); Xin ?? ta y�u em, H�m nay ta v?, Bi?t bao nhi�u t�nh, Nh?ng th�ng ng�y c� ??c, Kh�ng c� em, ??ng xanh, Y�u em, M?t ??i chi�m bao, ?�m sao kh�ng bao gi? t�i qu�n, Cho ng??i y�u b� nh?, Gi�ng ??i, T�nh tho�ng bay, ?i?u t�nh (T�nh Ca Nh?c Tr? 6); Cu?c ??i, Y�u em, Chi?u v?, M?t ??i c�y c?, ?�i khi ta mu?n kh�c, B�i h�t cho nh?ng ng??i tu?i tr?, H�y ng??c m?t nh�n ??i, Y�u trong c?n say, ??ng cho t�i th?y, Xin h�y qu�n ?i, Sau c?n m�, Ng??i y�u ?i gi� bi?t, T�i s? t?i (T�nh Ca Nh?c Tr? 7); V?ng b�ng ng??i y�u, H�t l�n ?i, N?i ?au d?u d�ng, ?�m tr?ng, Bi?t ly, Y�u em b?ng tr�i tim anh, C? y�n vui, Ng??i t�nh b� nh?, Bi?t ?�u, Tay trong tay, ??ng nh?c t�n ch�ng, H� 42, G?i ??n ng??i y�u, Trong n?ng trong gi� (T�nh Ca Nh?c Tr? 8); Em ??p nh?t ?�m nay, Ti?n em n?i phi tr??ng,Y�u em b?ng c? tr�i tim, T�i n�i ?�a, Ng�y c??i em, M? ??c r?i ?�y, H� ?� t?i, D�ng su?i t�nh, D� sao, Khi ta hai m??i, ???ng bay em ?i, N�i v?i em, ?�m bu?n, H�y h�t l�n (T�nh Ca Nh?c Tr? 9); Ng??i y�u n?u ra ?i, D?u d�ng b�n anh, Xa r?i, Y�u nhau m�a h� kh�c nhau m�a ?�ng, M?ng phi�u du, M?a, Cu?c t�nh t�n, Tango xanh, Kh�i m? m?t ng??i y�u, Ti?ng �m th?m, Himalaya, Ng??i ??p, H?i ng??i y�u, Ch? nh?t tuy?t v?i (T�nh Ca Nh?c Tr? 10).

�ng K? Ph�t – m?t th�nh vi�n trong phong tr�o nh?c tr?, hi?n l� ch? nhi?m b�o Tr? Magazine h?i ngo?i – t�m s?: �T�i t?ng s?ng trong th?i k? m� khi ?y thanh ni�n r?t hoang mang v? chi?n tranh v� trong cu?c s?ng. Gi?i tr? kh�ng bi?t s?ng ch?t ng�y n�o. H? say ??m v� th? h?n v�o d�ng nh?c k�ch ??ng ?? v?i ?i nh?ng t�m tr?ng, bu?n ch�n v� lo l?ng�. C�n �ng Nam L?c nh?n x�t: �?� g?i l� gi?i tr? th� khi l?n l�n, r?t t? nhi�n, h? th�ch g� th� h? l�m ?�. H? kh�ng b? ?nh h??ng nhi?u b�n ngo�i, ngh?a l� d� ??t n??c b? chinh chi?n, c� chi?n tranh nh?ng kh�ng ph?i l�c n�o h? c?ng b? c� l?p trong c�i chinh chi?n ?� m� h? v?n ph�t tri?n � th�ch c?a h?�.

� th�ch ?� ch�nh l� nh?ng b�i h�t vi?t v? t�nh y�u c?a nh?c tr? n??c ngo�i; ch�ng s? l� n?i tr� ?n cho nh?ng t�m h?n m?t m?i, ch�n ch??ng, mu?n tho�t ly kh�ng kh� chi?n tranh k�o d�i m�i m� th? h? h? ph?i ???ng ??u. Nh?ng b�i h�t trong c�c t?p T�nh Ca Nh?c Tr? ?� ch?ng minh cho s? l?a ch?n c?a m?t l?p ng??i tr? ? c�c ?� th? t??ng ??i c�n y�n b�nh ? mi?n Nam.

IV. S�NG T�C M?I C?A NH?C TR? MI?N NAM

Sau giai ?o?n tr�nh di?n c�c b�i h�t nh?c tr? c?a n??c ngo�i, m?t s? b?n tr? trong phong tr�o b?ng th?y c� nhu c?u c?n di?n ??t t�nh c?m v� t? t??ng c?a ch�nh m�nh b?ng ng�n ng? Vi?t. C? th? l� h? mu?n s�ng t�c nh?ng b�i h�t m?i ?? th? hi?n ti?ng n�i c?a ri�ng m�nh, c?ng nh? l�m phong ph� th�m cho c�c ch??ng tr�nh bi?u di?n. Sau n�y nh� th? Du T? L� nh?n x�t: �Ban nh?c Ph??ng Ho�ng c?a L� H?u H� th�nh l?p n?m 1963, v?i ch? tr??ng d?t kho�t c?a L� H?u H� l� �ng??i Vi?t ph?i ch?i nh?c Vi?t� nh?m t?o m?t khuynh h??ng kh�c bi?t v?i h�ng lo?t c�c nh�m nh?c tr? l�c ?�, ph?n l?n ?ang cover l?i c�c b�i h�t ngo?i qu?c, v� l?y t�n ti?ng n??c ngo�i nh? The Enterprise, CBC, The Dreammers, Les Vampires… Nh?c tr? thu?n Vi?t ???c coi nh? khai sinh t? ?�. N?u l?ch s? �m nh?c Anh qu?c c� c?t m?c v? ??i t? cu?c n�i chuy?n v� t�nh tr�n t�u ?i?n gi?a Paul McCartney v� John Lennon, th� ? Vi?t Nam c?ng c� ch??ng l?ch s? �m nh?c k? th� t? s? k?t n?i gi?a L� H?u H� v� Nguy?n Trung Cang�. ⁽¹⁾

Trong s? c�c b?n tr? s�ng t�c nh?c v� l?i Vi?t ?? ph?c v? phong tr�o, ph?i k? ??n t�c ph?m c?a c�c nh?c s? nh? T�ng Giang, L� H?u H� v� Nguy?n Trung Cang, ??u l� th�nh vi�n trong ban nh?c Ph??ng Ho�ng. N?i dung c�c b�i h�t c?a h? ph?n l?n kh�ng t�ch r?i kh�ng kh� v?n h�a th�nh th? th?i chi?n. H? c?ng n�i v? t�nh y�u nh?ng kh�ng ph?i m?t th? t�nh y�u b?t ch?p kh�ng-th?i gian m� l� t�nh y�u c?a ng??i thanh ni�n trong ho�n c?nh chi?n tranh v?i t�m tr?ng ?u t?, gi?ng x� gi?a m? ??c v� th?c t?i.

H? kh�ng c� gi?c m? tuy?t ??p nh? trong trong m?t th? gi?i y�n b�nh n�n ?�i khi t�nh y�u c?a h? c?ng v??ng nhi?u u bu?n, tr?n tr?. Ph�t gi�y n?ng n�n v?a c� ?� nh?ng bi?t ?�u ti?p n?i l� s? ph? ph�ng:

H?i anh y�u xin anh ??ng bu?n
C� ?�i khi em hay gi?n h?n
�? cho anh qu�n ?i ng�y d�i
V?i bao ?�m suy t? mi?t m�i.

M?t m�i ?�y xin anh ??ng ch?
Chi?c h�n kia mong anh t?ng gi?
Ng�n tay kia xin ch? h?ng h?
D?t em ?i v? trong ??i ch?…

H�y cho em m�i h�n n?ng n�n
L? mai sau duy�n ta mu?n m�ng
S? kh�ng ai cho ta v?i v�ng
M?i y�u ?�y nay sao ph? ph�ng.

H�y y�u nh? ch?a y�u l?n n�o
H�y cho nhau m�i h�n ng?t ng�o
H�y ??a em v? n?i cu?i tr?i
Gi?c m? y�u c�ng anh tr?n ??i. 
(L� H?u H�, H�y y�u nh? ch?a y�u l?n n�o)

T�nh c?m y�u ???ng c?a ?�i l?a c� nhi?u cung b?c c?m x�c n�n �m nh?c c?a c�c t�c gi? tr? c?ng di?n t? ???c c�c d?ng th?c c?a c?m x�c ?y, khi tha thi?t m?n n?ng, khi bu?n phi?n �o n�o. Trong b�i Th??ng nhau ng�y m?a, Nguy?n Trung Cang ⁽²⁾ s? d?ng ?i?u slow rock ?? di?n t? d�ng nh?c nh? nh�ng v?i t�nh c?m v??ng v?n c?a th?i hoa m?ng, t?a nh?ng c?n m?a tu�n r?i ??u ??n g?i nh? v? d? v�ng:

Khi m?t tr?i v?ng b�ng 
Khi l?i nguy?n khu?t l?p 
Nghe l?c lo�i ki?p s?ng sao m?i mong. 
Nh? gi?t bu?n n??c m?t 
M?a ng?i ng�ng h�o h?t 
Th??ng ng??i v? bu?t gi� tr�n ???ng xa. 
M?a t?ng ng�y th??t tha 
M?a b�ng ho�ng x�t xa 
C�n m?a m�i gi?a b? v? n?ng trong m?. 
Nh? m?a ng�y n�o th?m ??t vai em 
Nh? m?a ng�y n�o khu?t l?p sao ?�m 
Th??ng em ng�y n�o kh�c ??t m�i m?m. 
Th??ng nhau th?t nhi?u bi?t m?y tin y�u 
Cho nhau tr?n t�nh d?u c� ?i�u linh 
Xa nhau tr?n ??i v?n nh? th??ng nhau.

(Nguy?n Trung Cang, Th??ng nhau ng�y m?a)

H?u h?t c�c nh?c s? tr? ??u vi?t v? t�nh y�u, h? c� nh?ng giai ?i?u nh? nh�ng, �m �i:

B�y gi? l� m�a thu,

Chi?u v?ng kh�i s??ng m�
H�ng c�y kh� s?u �a,

Hiu h?t ??ng trong m?a.
M?a nh? l? t�nh x?a,

L? th?m m?y cho v?a
L? th??ng hoa ph??ng r?,

Anh c� nghe m�a thu.
Thu mang cho t�nh y�u m?t th?i ?� qua
Thu mang cho ng??i y�u m?t ??i x�t xa
M�a thu ?� x�a h?t c?n mong ch?
M�a thu s? c?t d?u ch�n ? th?
M?t ng??i b??c ?i, l? t�nh ??t mi.
H�m nay tr?i v�o ?�ng,

T�nh ?� ch?t trong l�ng
Ni?m c� ??n ch?t ??n,

Anh ?� qu�n m�a thu.
Anh ?� qu�n m�a thu,

Anh ?� qu�n m�a thu…
M�a thu!

(T�ng Giang & Nam L?c, Anh ?� qu�n m�a thu)

Nh?ng ?�i khi u?t ngh?n v� t�nh c?m y�u th??ng ?� nh?t nh�a ho?c v?i v�ng m?t ?i:
Em ?i, anh mu?n n�i r?ng,

Sao em c�n m�i h?ng h?.
Khi anh tr?n l�ng y�u em thi?t tha.
Xin em ??ng lu�n d?i l�ng,

Khi tim l�m ?�i m� h?ng.
Cho ta ???c g?n nhau trong gi?c m?ng.

(L� H?u H�, Y�u em)

Ph�t ??u g?p em, tinh t� quay cu?ng 
L�ng ?ang gi� b?ng,

B?ng ng?p tr�n mu�n tia n?ng 
Nghe bao x�t xa,

V?t bay theo c�nh chim ng�n 
D?ng b??c n?i n�y, ch? c�n em v?i ta… 
Ng? ng�ng nh�n em… nh? ?� quen r?i 
H?i em bi?t ch?ng,

Nh?ng b�ng ho�ng gi?ng v�y k�n 
Nh? mu�n t�c m�y

Quy?n v??ng ?�i m?t nhung huy?n 
M?ng ??c ?�y r?i…

Sao ng?i ng�ng v??ng trong ta… 
Bao ?�m c� ??n,

Mi�n man v?i ni?m th??ng nh? 
Suy t? �u lo, men thu?c ??ng tr�n m�i 
?� x�t xa nhi?u m� sao n�i kh�ng n�n l?i 
?�nh xin �m tr?n m?i u ho�i trong t�m t?…

(T�ng Giang & Tr??ng K?, Bi?t ??n thu? n�o)

N??c m?t ?y ?� lau kh� r?i
?�i m�i ?y ?� quen ti?ng c??i
Cu?c t�nh l? ?� phai nh?t r?i
Ng??i t�nh c? ?� xa ta r?i.
Ti?c nu?i m?y c?ng th�m th?a
Y�u ???ng bi?t n�i sao cho v?a
Cu?c t�nh ?? ?? em vui ?�a
??a ?�y ?� gi? ?� ??n m�a …
Trong quan t�i bu?n

H?n nghe th�m tr?ng v?ng
T�c ch?a xanh m?t l?n

Nh?ng tim nghe ?� th??ng th�n
Trong c?n g?i h?n ??i nghe xa x�i l?m
G�t ch�n ?i ch?a m�n

???ng t�nh nay ?� l?i d?n…

(Nguy?n Trung Cang, Phi�n kh�c m�a ?�ng)

??n m?t l�c n�o ?�, ng??i nh?c s? nh?n ra t�nh y�u ?em l?i mu?n phi?n v� anh ta s? tr? v? v?i n?i c� ??n v� l?i th? than khi ??i di?n v?i ch�nh m�nh:

?�m c� ti?ng th? d�i,

?�m c� nh?ng ng?m ng�i,
Khu ph? y�n n?m, ?�i b�n ch�n m?i
Tr�n l?i v? m?a bay.
?�m anh h�t m?t m�nh,

Ru em gi?c m?ng l�nh
Xin nh?ng y�n b�nh cho lo�i chim nh?
Cao v�t tr?i th�nh thang.
Anh ru em ng? kh�ng b?ng

Nh?ng l?i bu?n anh ?� vi?t
Anh ru em ng? n�y l?i ru

Tha thi?t r?n r�ng
Ai cho t�i m?t ng�y y�n vui
Cho t�i qu�n cu?c ??i b�o n?i
?? t�i c�n y�u th??ng lo�i ng??i.
?�m hiu h?t l?nh l�ng,

S�u th�m m?t mu?n phi?n
Soi b�ng ??i m�nh b�n d�ng s�ng c?.

T�i v?i tr?i b? v?.

(T�ng Giang, T�i v?i tr?i b? v?)

Gi?a m?t ??t n??c tao lo?n, x� h?i ph?c t?p, l�ng ng??i nhi?u khi thay ??i kh� l??ng, ? ?� nhi?u ganh gh�t, h?n th�, l?a l?c, d?i tr� khi?n n�t nh?c c?a c�c t�c gi? tr? tu?i c�n v??ng v?t m?t ch�t bi quan ho?c l� s? th? than tr??c nh�n t�nh th? th�i. Trong t�nh c?nh ?� ?�i khi h? c?ng gi?u ?i d�ng l?. Nh?ng r?i c?ng ph?i y�u th??ng ng??i, y�u th??ng ??i:

C??i l�n ?i em ?i
D� n??c m?t r?t tr�n v�nh m�i
H�y ng??c m?t nh�n ??i
Nh�n tha nh�n ta bu�ng ti?ng c??i.
Ta kh�ng c?n cu?c ??i
To�n nh?ng ch� bai v� ganh gh�t
Ta kh�ng c?n cu?c ??i
To�n nh?ng khoe khoang v� th?p h�n.

C??i l�n ?i em ?i
C??i ?? gi?u nh?ng d�ng l? r?i
H�y ng??c m?t nh�n ??i
Nh�n ??i thay ta vang ti?ng c??i.
Ta kh�ng th�m l�m ng??i
Th� l�m chim tr�n r?ng hoang v?ng
Ta kh�ng th�m l�m ng??i
Th� l�m m�y bay kh?p ph??ng tr?i…

(L� H?u H�, H�y ng??c m?t nh�n ??i)

B?n th�n ?i c? g?ng y�u th??ng ng??i
D� ng??i kh�ng y�u ta, h�y c? y�u th??ng ho�i
M?c ng??i ai quen ai, h�y cho nhau m?t l?i
D� l� l?i nghe chua cay,

D� l� l?i tho�ng qua tai…
B?n th�n ?i c? g?ng th??ng y�u ??i
D� ??i kh�ng y�u ta, h�y c? th??ng y�u ho�i
M?c ??i ta kh�ng ai, h�y v?ng tin y�u ??i
D� ??i ch? y�u gian d?i,

D� ??i cay ??ng nh? v�i…
Ng�y n�o b?u tr?i c�n m�y bay
L�ng ta v?n th?y y�u th??ng ng??i
D� ??i c�n g?p nhi?u ch�ng gai
Tr?n ??i v?n c? ?i ?i ho�i.
B?n th�n ?i c? g?ng y�u th??ng ??i
D� ??i kh�ng y�u ta, h�y c? y�u th??ng ho�i
M?c ??i ta kh�ng ai, h�y v?ng tin y�u ??i
D� ??i ch? y�u gian d?i,

D� ??i cay ??ng nh? v�i…

(L� H?u H�, Y�u ??i y�u ng??i)

V� nh? th? sau khi tr?i qua nhi?u bu?n phi?n, cay ??ng, ng??i nh?c s? c?ng ch? mong ??c gi?n d?:

T�i mu?n m�nh t�m ??n thi�n nhi�n
T�i mu?n s?ng nh? lo�i hoa hi?n
T�i mu?n l�m m?t th? c? c�y
Vui trong gi� v� kh�ng ?u phi?n.
T�i mu?n m?i ng??i bi?t th??ng nhau
Kh�ng o�n gh�t kh�ng g�y h?n s?u
T�i mu?n ??i h?t ngh?a th??ng ?au
T�i mu?n th?y t�nh y�u ban ??u…
Em c� th?y hoa kia m?i n?
Trong gi�y ph�t nh?ng ??p tuy?t v?i
Nh? h?nh ph�c tho�ng qua m?t r?i
Gi? ?�u c�n t�m ???c n�t vui…
T�i mu?n th�nh lo�i th� ?i hoang
T�i mu?n s?ng nh? lo�i chim ng�n
T�i mu?n c??i v�o nh?ng khoe khoang
T�i mu?n kh�c th??ng ??i ?i�u t�n…

(L� H?u H�, T�i mu?n)

oOo

Chi?n tranh k�o d�i tr�n ??t n??c, ng�y c�ng m�nh li?t, l�m t�m tr?ng thanh ni�n thi?u n? m�n m?i trong kh�t khao y�n b�nh, mu?n v??n l�n ?? x�y d?ng t??ng lai. D� chi?n tranh ch?a l�m x�o tr?n nhi?u ??i s?ng ? S�i G�n c?ng nh? c�c th�nh th? mi?n Nam v� s? nguy hi?m kh�ng th??ng xuy�n v� t�n kh?c nh? ? c�c v�ng th�n qu� v� r?ng n�i, nh?ng ng??i tu?i tr? v?n khao kh�t m?t th? �m nh?c n�i l�n t�m tr?ng v� kh�t v?ng c?a ch�nh m�nh ?? b?i ??p t�m h?n. Nh?c tr? ???c ?a th�ch v� c� th? ph?n ?nh ph?n n�o t�m tr?ng n�y c?a m?t l?p th? h? thanh ni�n b? ?�ng khung trong c�c ?� th? mi?n Nam nh? th?.

_________

CH� TH�CH:

(1) Du T? L�, L� H?u H�: Tin y�u gi?a th?m k?ch, th�ng 4-2016, FB DTL.

(2) Nguy?n Trung Cang c�n c� hai b�i h�t ???c nhi?u ng??i bi?t ??n v� c? t??ng ?� l� s�ng t�c tr??c n?m 1975. B�i B�ng khu�ng chi?u n?i tr� vi?t n?m 1981 v� C�n y�u em m�i l� ca kh�c vi?t v�o cu?i ??i. Nguy?n Trung Cang m?t n?m 1985.

(C�n ti?p)