Quê h??ng và nhà phê bình v?n h?c ??ng Ti?n

L H?c Lnh Vn

Tr??c nay, m?i khi c ng??i quen bi?t m?t ti th??ng vi?t m?y dng v? ng??i ?.

G?n ?y, nhi?u ng??i quen m?t qu, m?t n?m ba b?n ng??i. Khi anh ??ng Ti?n m?t ti ??nh khng vi?t g h?t. Khng ch? v ? nhi?u ng??i vi?t v? anh, m cn b?i v ng?i im ng?m ngha n?i bu?n c nh?ng n?i ni?m l?ng l? ??c bi?t ring.

Tuy nhin, sau khi quan st cc s? vi?c ti?p theo s? ra ?i c?a anh ??ng Ti?n, ti l?i mu?n c ?i dng v? anh.

Ti qua Php tr? so v?i tu?i c?a mnh, sau m?t n?m ??u s?ng t?i ta nh dnh ring cho sinh vin v th?c t?p sinh n??c ngoi t?i Massy-Palaiseau, ti khng thu gi??ng ng? trong Nh khch S? qun theo ?? ngh? c?a S? qun, m thu m?t c?n h? (appartement) trong khu ng??i Php, s?ng t??ng ??i cch bi?t v?i ng??i Vi?t. B?i v ti mu?n h?c, h?c ni ti?ng Php l?u lot, h?c n?p s?ng, v?n ha Php

Sau ? ti m?i tr? l?i giao thi?p v?i c?ng ??ng ng??i Vi?t t?i Paris Lc ny H?i Ng??i Vi?t Nam t?i Php v Nh Vi?t Nam l nh?ng ??a ch? thn thu?c.

Kho?ng n?m 1988-1989 g ?, t?i cu?c ni chuy?n v? v?n ch??ng Vi?t Nam t?i Nh Vi?t Nam, m?t ng??i t?m th??c ln ti?ng t? hng gh? gi?a phng. C?ng khng nh? r ch? ?? anh ni, ch? nh? anh nh?c t?i Xun Di?u v?i hai cu B?t ? tr?n ph?i ? tr?n / Cho may-d m?i ???c ph?n may-d. V?i t? cch ng??i m?i tham gia sinh ho?t, m?t cu h?i ???c ??t ra cho ti, ti ??c nh?ng cu th? ti thch c?a Xun Di?u

Ti c nh c c?a

Nh?ng khng v? khng con

S? ci b?p khng l?a

S? ci c?a khng ?n

Nh?ng cu th? ?y ???c ??c v?i c?m xc, b?i ng??i ??c c?ng c nh c c?a, nh?ng khng v? khng con, v nh ?n xanh c?a ng??i yu ch? ??i mnh th ?ang ? r?t xa

Sau bu?i ni chuy?n, anh ??ng Ti?n, vng, ng??i ?n ng trung nin ?y l anh ??ng Ti?n, m?i ti u?ng n??c t?i khu Latin. L?n ??u tin g?p anh, ???c anh cho bi?t nh?ng gc c?nh c?a Xun Di?u th?i Nhn V?n Giai Ph?m, c?ng ???c anh ??ng r?ng nh?ng cu th? Xun Di?u ti v?a ??c ?i th?ng vo lng ng??i. Th? c?n thi php, thi php l ph??ng ti?n ??a th? vo tim, c, anh ni. Bu?i ni chuy?n ??u tin v?i anh ??ng Ti?n c th? tm l?i bao nhiu ? chnh, ngoi vi?c th?m h?i nhau v th?m h?i v? nh?ng ng??i quen chung m chng ti c khng t: L Chnh Trung, Nguy?n V?n Trung, Nh?t Ti?n

Quen anh nhi?u h?n, ???c nghe nhi?u chuy?n h?n. Nh?ng chuy?n anh Ti?n k? h?n h?u, c khi anh khng vui v? vi?c, v? ng??i, nh?ng anh xt vi?c, xt ng??i t? nhi?u gc ??, t? ??t mnh trong vai tr c?a nhi?u ng??i khc nhau nn cch ?ng x? c?a anh v?i nh?ng chuy?n ?y an ha, trung dung.

Anh ??ng Ti?n giao du khng t v?i ng Huy C?n. Tr??c khi tr?c ti?p quen ng Huy C?n, ti nh? anh gi?i thi?u ?? h?i th?m vi chi ti?t v? bu?i bn giao ?n ki?m t?i Hu? n?m 1945. Anh Ti?n ni s?n lng gi?i thi?u, nh?ng cho bi?t ng Huy C?n s? khng ni chuy?n ?y ?u. T?i sao? V anh Vn ? nghe ng Hong Xun Hn k? qu nhi?u v? chuy?n ?, ng Huy C?n s? khng k? thm. Sau ?, khng ph?i nh? anh Ti?n gi?i thi?u, ti quen ng Huy C?n b?ng m?t l?i khc v nh? ? bi?t anh ??ng Ti?n ? ?on ?ng: ng Huy C?n khng ni.

Anh Ti?n th?c th v trnh by quan ?i?m mnh r r?t. Quen bi?t g?n h?n, anh k? ti nghe v? Xun Di?u th?i sau n?m 1956 v?i nh?ng chi ti?t khi?n ti b?t bnh ng??i G?i h??ng cho gi. Anh Ti?n chia s? b?t bnh ?, ni Xun Di?u lm v?y l qu t?, tuy nhin anh khuyn ti khng nn ?? b?t bnh d?n d?t suy ngh? v hnh ??ng. Mnh bi?t ?? mnh khng hnh ??ng nh? v?y, nh?ng nn thng c?m v?i h?, anh ni. M khng thng c?m th mnh lm g h?? Nh?ng lc khng hnh ??ng nh? v?y, h? c?ng c nh?ng ?i?u hay!

Anh Ti?n giao thi?p v?i Ph?m Duy. N?m 1989, khi Ph?m Duy qua Php, anh khuyn ti g?p Ph?m Duy. Ch?c nhi?u chuy?n Ph?m Duy ni v?i anh ti ? bi?t, nh?ng anh s? c nh?n xt c?a ring anh. Anh Ti?n m?n ti Ph?m Duy v c?ng cho bi?t Ph?m Duy qua Php khng v?i t? cch khch m?i c?a H?i Ng??i Vi?t Nam t?i Php. H?i khng bao gi? m?i Ph?m Duy v nhi?u l do!

Anh Ti?n khng c thi?n c?m v?i m?t nhn v?t n?i ti?ng trong gi?i ng??i Vi?t t?i Php. Anh cho r?ng nhn v?t ?y k? nhi?u ?i?u khng c th?t. Do tn tu?i l?n, thnh t?u cao, l?i ni c?a nhn v?t ? ???c nhi?u ng??i nghe, ?i?u ?y khng c l?i cho dn tr, nh?t l ??i v?i gi?i tr? trong n??c. Tuy nhin anh khng ln ti?ng cng khai v chnh th?c v theo anh ?i?u ? khng c l?i cho c?ng ??ng. V? vi?c ny, ng Hong Xun Hn c cng quan ?i?m v?i anh Ti?n!

Sau ngy r?i Php, b?t hai m??i n?m m?i giao thi?p l?i v?i anh b?ng cch m?i k?t b?n Facebook. L?n ??u tin g?p m?t l?i nhau, tnh c? thay, l trong WC c?a r?p ht Nam Quang gc Cch M?ng Thng Tm – V V?n T?n, n?i t? ch?c gi? ??u c?a Ph?m Duy. Sau hai m??i l?m n?m v?n nh?n ra nhau ngay, v?n b?t tay gi?n d?, tnh anh em ?i th?ng vo tim! L?n anh v? Vi?t Nam ?, cng hai l?n sau n?a, ti v anh c d?p g?p nhau gi?a ti?ng c??i c?a nhi?u b?ng h?u trong gi?i v?n ch??ng. C m?t l?n g?p ring th c?ng ch? ni chuy?n v?n ch??ng x?a v nay. Ti l?ng nghe anh ch?m ch nh? nghe kho v?n h?c s?. Anh nh?c bi v?n ho? s? Tr?nh Cung vi?t v? Tr?nh Cng S?n, t? khng vui, r?i ni r?t nhi?u b?n b c?a h? l b?n ti, ti l m?t ng??i c?a b?n h? m!

Ngy 14/12/2022, anh Ti?n nh?n tin mu?n v? Vi?t Nam d??ng gi v h?i th?m th? t?c chuy?n l??ng h?u, th? t?c an sinh x h?i v y t?. Th?t kho tnh c? v ti ?ang lo cho hai ng??i c l?n tu?i qu?c t?ch Php s?ng ??i h?u tr t?i Vi?t Nam. Ng??i ch? l cng ch?c cho Php v ng?ch t? n?m 1954, v? h?u n?m 1986, ng??i em sau ch? b?y tm n?m. C? hai v? Vi?t Nam s?ng t? n?m 2014, c l??ng h?u, c b?o hi?m y t? c?a Php, m?i l?n b?nh ?i b?nh vi?n Php-Vi?t ???c b?o hi?m thanh ton ton ph?n. Anh Ti?n yn tm, h?n sau khi ?n ??nh s?c kh?e s? nh? ti lo cho anh v? Vi?t Nam. Ti ni c hai l?a ch?n cho anh Ti?n v? Vi?t Nam s?ng vui ??i vi?t lch, ho?c m?t mi?ng ??t ? C? Chi v?i c?n nh nh? t? vi thng hnh, ho?c m?t c?n h? gi?a Si Gn n?i c nhi?u ph??ng ti?n y t?. Anh ni m?t cu m ti th?m

– Ti vui khi vi?t v? v?n ch??ng Vi?t Nam, mai m?t v? Vi?t Nam m vi?t ???c ti cng vui h?n. N?i ?y b?n h?u ngy x?a t?ng s?ng, nh?ng ng??i b?n ?y ti t?ng vi?t v? h?. By gi?, r?i Php, ti ch? c m?t ch?n ?? v?

Bi vi?t ny ???c k?t thc trong cu h?i v?n v? Qu H??ng l g! Trong th?i ChatGPT, Qu H??ng c ngh?a g? M?t con ng??i nh? ??ng Ti?n, su?t ??i lm vi?c s?ng ? ngo?i qu?c v?n lin t?c h?c h?i v vi?t v? v?n ch??ng Vi?t, ng??i ?y c mang trong lng Qu H??ng khng? Qu H??ng ??i x? v?i ??ng Ti?n v nh?ng ng??i nh? ng ra sao? Th? h? sau th? h? ??ng Ti?n c mang Qu H??ng trn b??c ???ng tha h??ng khng?

Ngy 19 thng 4 n?m 2023

Comments are closed.