Oscar Wilde
Như Huy dịch
Chiều nào cũng vậy, khi trở về từ trường học, lũ trẻ thường chơi đùa ở khu vườn của ông khổng lồ.
Đó là một khu vườn lớn đẹp đẽ, với cỏ xanh mướt, mềm mại. Đây đó trên thảm cỏ mọc lên những đóa hoa tuyệt đẹp hình sao. Trong vườn có 12 cây đào, mà cứ mỗi độ xuân về lại nở rộ những đóa hoa duyên dáng nhỏ xinh màu hồng và xà cừ, còn vào lúc chuyển thu lại um tùm trĩu quả. Chim chóc thường đậu trên cành cây và hót hay tới nỗi bọn trẻ luôn phải ngưng chơi đùa để lắng nghe. “Ở đây khoái quá chừng!”, lũ trẻ thường hét toáng lên với nhau như thế.
Một ngày nọ, ông khổng lồ trở về nhà sau cuộc viếng thăm (và ở lại chơi đến bảy năm) gã bạn thân là quỷ Cornish. Trong bảy năm đó, ông đã nói hết những gì phải nói, bởi lẽ câu chuyện của hai gã khổng lồ cũng… hơi bị ít. Và thế là ông quyết định trở về lâu đài của mình. Ngay khi vừa về tới, ông khổng lồ đã thấy lũ trẻ đang chơi đùa trong vườn.
“Tụi bay làm gì ở đây”, ông kêu lên bằng cái giọng thô lỗ và làm lũ trẻ chạy tán loạn.
“Vườn của tao là vườn của tao”, ông khổng lồ quát lên; “bất kỳ ai cũng hiểu điều này. Ngoài tao ra sẽ không ai được phép chơi ở đây cả.”
Thế rồi ông dựng một hàng rào vòng quanh khu vườn và đóng một cái biển rõ to:
KẺ XÂM PHẠM SẼ BỊ TRUY TỐ
Đúng là một gã khổng lồ ích kỷ.
Lũ trẻ đáng thương giờ đây chẳng còn chỗ nào để chơi. Chúng cố tìm cách chơi ngoài phố, song đường phố thì bụi bặm và đầy đá sỏi, vả lại chúng cũng chẳng khoái chỗ đó. Chúng thường thơ thẩn quanh dãy tường cao của khu vườn khi giờ học kết thúc, và hồi tưởng về khu vườn tuyệt diệu bên trong.
“Ở trong đó mới khoái làm sao”, chúng bảo với nhau như thế.
Rồi mùa xuân đến, khắp nơi xuất hiện những đóa hoa bé nhỏ và những chú chim xinh xinh, duy có khu vườn của ông khổng lồ thì vẫn chìm trong đông giá. Chim chóc không buồn cất tiếng vì trong vườn không có trẻ con, và cây cối thì quên nở hoa. Một lần nọ, có một đóa hoa tuyệt diệu đã nhú đầu khỏi đám cỏ, song ngay khi trông thấy tấm biển cảnh báo, thương lũ trẻ quá, nó liền chui tọt trở lại lòng đất để chìm tiếp vào giấc ngủ. Ở đây chỉ có vài kẻ là khoái trá mà thôi. Chúng là Tuyết lạnh và Sương giá. "Mùa xuân đã quên bẵng nơi này rồi”, chúng rít lên, “và chúng ta sẽ sống quanh năm ở đây”. Tuyết lạnh phủ tấm áo choàng vĩ đại màu trắng của nó lên bãi cỏ và sương giá quét một lớp bạc trên mọi cây cối. Chúng lại còn bàn nhau mời gió bấc tới chơi chung nữa. Và thế là gió bấc tới. Cuộn mình trong chiếc áo chòang lông, Gió bấc gào rú suốt ngày trên đỉnh khu vườn và làm sập luôn ống thông khói. “Chỗ này thật tuyệt”, hắn hú lên, “có lẽ chúng ta nên mời thêm cả mưa đá tới chơi nữa”. Và thế là mưa đá tới. Mỗi ngày ba tiếng, mưa đá reo lanh canh trên mái lâu đài cho tới khi đập bể hầu hết mọi viên ngói.
“Chả hiểu vì cớ gì mùa xuân lại tới trễ như vậy chứ?”, ông khổng lồ than thở khi ngồi bên cửa sổ trông ra ngoài khu vườn giá lạnh của mình “Mong sao cho thời tiết thay đổi.”
Song mùa xuân chẳng bao giờ đến nữa, mùa hè cũng vậy, còn mùa thu thì, trong khi tặng bao trái quả vàng ươm cho mọi khu vườn khác, cứ để mặc khu vườn của ông khổng lồ trống trơn. “Gã này quá ích kỷ”, Mùa thu nói vậy. Và thế là, chỉ còn mỗi mùa đông dừng lại nơi đây, và gió bấc, và mưa đá, và sương phủ, và tuyết lạnh, tất cả đua nhau mở dạ yến trên đỉnh khu vườn.
*
Một sáng nọ, đang nằm thao thức trên giường, ông khổng lồ bỗng chợt nghe thấy vài âm điệu dịu dàng. Những âm điệu đó ngọt ngào tới nỗi làm ông tưởng rằng các nhạc sư cung đình ghé qua. Song sự thật đó chỉ là giọng hót của mỗi một chú sẻ nhỏ ngoài cửa sổ mà thôi. Thế nhưng, bởi đã lâu lắm rồi, ông khổng lồ chưa được nghe chim hót, cho nên, với ông, tiếng hót của chú sẻ nhỏ này dường như chính là một thứ âm nhạc hay nhất thế giới. Thế rồi, trên mái, mưa đá bỗng ngừng nhảy nhót. Gió bấc cũng thôi gào rú. Cùng với đó là một mùi hương vô cùng dịu ngọt thoảng nhẹ qua khe cửa đến với ông khổng lồ. “Rốt cuộc, ta dám chắc là mùa xuân đã lại về”, ông khổng lồ lẩm bẩm rồi nhảy tót khỏi giường ngó ra bên ngoài.
Ông đã thấy gì?
Trước mắt ông là một quang cảnh diệu kỳ chưa từng có. Qua một lỗ thủng nhỏ ở bức tường rào, bọn trẻ đã tuồn vào trong vườn, và giờ đây cả lũ đang vắt vẻo trên những chạc cây. Trên mỗi cây, ông khổng lồ đều có thể thấy một chú nhóc. Cây cối mừng rỡ với sự trở lại bọn trẻ tới nỗi bỗng nở bung đầy hoa và cành nhánh thì khoan nhặt đu đưa trên đầu lũ nhóc. Chim chóc cũng hân hoan lượn bay và hót líu lo trong khi những đóa hoa cười toét, ngước lên từ dưới thảm cỏ. Thật là một quang cảnh đẹp đẽ. Song, duy chỉ một góc vườn vẫn còn chìm trong đông giá. Đó là nơi xa nhất. Ở nơi ấy có một cậu nhóc đang đứng. Cậu nhóc này nhỏ bé tới nỗi không thể nào với tới cành cây, và bởi vậy, chỉ còn biết quanh quẩn dưới gốc cây, và khóc. Vì lẽ đó, cái cây đáng thương ấy vẫn bị sương giá và tuyết lạnh bao phủ trọn vẹn, và trên đỉnh ngọn của nó, những cơn gió bấc vẫn rú gào. “Trèo lên đi, bé con”, cây nói, và ngả sát cành nhánh của nó xuống hết mức có thể. Song bởi quá thấp, cậu nhóc vẫn chẳng thể nào với tới.
Khi chứng kiến cảnh tượng này, ông khổng lồ đột nhiên nghe trái tim mình tan chảy. “Ta thật đã ích kỷ làm sao”, ông tự nhủ, “Giờ đây, ta biết vì lý do gì mà mùa xuân không thèm ghé lại vườn ta. Liền sau khi bế thằng bé này lên cây, ta sẽ phá đổ bức tường rào. Và khu vườn này từ đây sẽ mãi mãi và mãi mãi là sân chơi cho lũ trẻ.” Ông khổng lồ thực sự hối hận về những việc mình đã làm.
Và thế là ông rón rén đi xuống nhà, khẽ mở cửa trước và bước vào trong vườn. Ngay khi lũ trẻ con trông thấy ông khổng lồ, chúng sợ hãi đến nỗi bỏ chạy tán loạn. Cũng ngay tức khắc lúc ấy, khu vườn quay trở lại mùa đông. Chỉ có cậu nhóc bé nhỏ là không chạy, bởi đôi mắt của em vẫn đang nhòa lệ tới mức chẳng hề nhận ra ông khổng lồ đang bước tới. Rón rén ôm choàng cậu nhóc từ phía sau, bằng đôi tay to sụ của mình, ông khổng lồ dịu dàng nâng em đặt lên cành cây. Và rồi, liền sau đó, trên đỉnh cây, bao đóa hoa bỗng đua nhau bừng nở cùng lúc chim chóc ùa về reo hát. Cậu nhóc vươn đôi tay bé nhỏ choàng lên cổ ông khổng lồ và thơm “chụt” ông một cái. Những đứa bé khác, khi thấy ông khổng lồ đã hết độc ác rồi, cũng ngay lập tức trở lại khu vườn, cùng với mùa xuân theo gót. “Giờ đây, cả khu vườn này là của các con”, ông khổng lồ tuyên bố thế, rồi tự mình xách cái búa bự ra phá sập bức tường. Và khi hàng xóm láng giềng của ông khổng lồ, vào lúc chính ngọ, đi chợ qua, họ chợt thấy ông khổng lồ đang chơi đùa cùng với lũ nhóc trong một khu vườn đẹp nhất mà họ từng biết.
Suốt một ngày trời lũ trẻ chơi đùa. Cho đến chiều, chúng tìm ông khổng lồ để nói lời tạm biệt.
“Thế người bạn bé nhỏ kia của các con đâu rồi?”, ông khổng lồ hỏi, “cái cậu nhóc mà ta đã bế lên cây đó” . Ông khổng lồ yêu cậu bé này nhất bởi lẽ chính em đã thơm ông một cái.
“Chúng cháu không biết ạ”, lũ trẻ đồng thanh trả lời, “hình như nó về rồi ạ.”
“Hãy nói với em ấy thế nào rồi cũng trở lại đây vào ngày mai nhé”, ông khổng lồ nói. Song lũ trẻ bảo với ông rằng chúng chả biết thằng bé đó sống ở đâu cả. Trước đây chúng chưa bao giờ gặp nó. Nghe thế, ông khổng lồ cảm thấy buồn vô hạn.
Rồi mỗi chiều khi tan học, lũ trẻ lại tới chơi với ông khổng lồ. Duy có cậu bé con mà ông khổng lồ yêu nhất, thì không bao giờ trở lại nơi này nữa. Ông khổng lồ đối xử rất tốt với lũ trẻ, song vẫn luôn khao khát gặp lại cậu bé ngày xưa và thường xuyên nhắc nhớ về em. “Ta mong gặp con biết bao.”
Năm tháng dần qua, ông khổng lồ đã trở nên già yếu và chẳng còn có thể chạy chơi cùng tụi nhóc nữa. ông thường ngồi trên cái trường kỷ bự, xem lũ trẻ chơi đùa và ngưỡng mộ khu vườn của ông. “Ta có vô số các đóa hoa đẹp trong vườn”, ông nói, “Song quả thật, tụi nhỏ mới là những đóa hoa đẹp nhất.”
Vào một sáng mùa đông, khi đang mặc quần áo, ông khổng lồ tình cờ nhìn ra ngoài cửa sổ. Giờ ông chẳng ghét bỏ gì mùa đông nữa, bởi ông đã biết, đó chỉ đơn thuần là giấc ngủ của mùa xuân và là kỳ nghỉ của những đóa hoa.
Bỗng ông ngạc nhiên dụi mắt, nhìn, nhìn và nhìn. Thật là môt cảnh tượng huy hoàng. Ở nơi góc xa nhất của khu vườn, có một cây đào phủ đầy những đóa hoa trắng muốt tuyệt đẹp cùng các cành nhánh bằng vàng và quả bằng bạc treo lơ lửng trên đó. Chính ngay dưới gốc cây, là cậu nhỏ mà ông hằng yêu mến.
Với nỗi vui sướng tột bậc, ông khổng lồ lao xuống nhà, chạy vào vườn, rồi vội vã băng ngang thảm cỏ để tới bên cậu nhỏ. Song ngay khi tới sát em, khuôn mặt ông khổng lồ chợt đỏ bừng giận dữ. “Kẻ nào dám làm hại con?”. Ông thét lên thế bởi vừa thấy nơi hai lòng bàn tay của cậu nhỏ hiện lên sâu hoắm hai dấu đinh câu rút. Và cũng hai dấu đinh sâu hoắm ấy, hiện ra nơi đôi bàn chân bé xinh.
“Kẻ nào cả gan làm con bị thương?”. Ông khổng lồ gầm lên, “nói với ta, rồi ta sẽ xách thanh kiếm bự của ta đi giết nó.”
“Ồ không đâu.”, cậu nhỏ khoan thai đáp. “Đó là những vết thương của tình yêu.”
“Người là ai vậy?”, ông khổng lồ thốt lên và chợt cảm thấy một nỗi sợ hãi lạ lùng xâm chiếm bản thân. Thế rồi ông quỳ sụp xuống dưới chân cậu nhỏ.
Cậu nhỏ mỉm cười với ông khổng lồ và nói tiếp: “Đã có lần ngươi để ta chơi trong khu vườn của ngươi, giờ đây, ngươi sẽ đi cùng ta tới khu vườn của ta, nơi đó là thiên đường.”
*
Và vào buổi chiều, khi lũ trẻ tới chơi với ông khổng lồ, chúng phát hiện thấy ông đã nằm chết dưới vòm cây, cả thân mình phủ đầy hoa trắng.
