Ha ra Nguy?n Tr??ng V?n ??i tn l Tn n?m 1956 ?? nh?c nh? mnh ??c tin h?u ch?ng tr?i v?i m?t x h?i t?ng mang treo c? t??ng ?c M? v Ph?t B ? l?i vo thn Bi Chu. Huy?n nh?n ra ngay Tn. Nt hao hao gi?ng Chnh, Tn ?n ni c?ng ch?ng m?c, m?t nhn nh? c??i, tc phong c v? quen nh?n nh?n ch?u ??ng. Nghe Huy?n x?ng tn, Tn ??ng d?y:
– Anh ti c ni v?i ti r?t nhi?u v? ch?. ?n Cha, by gi? ti m?i ???c g?p.
Tn l ng??i ru?t th?t duy nh?t Chnh c lin h? tr??c khi la ??i. Huy?n khng km ???c lng, xin Tn k? cho mnh nghe v? Chnh. Tn t?n ng?n, gi?ng xa v?ng. M?t tin h?n m??i l?m n?m, m?t hm Chnh l l v? nh Chung Gip oi trong khi M? ti oanh t?c mi?n B?c ?? o p chuy?n k k?t Hi?p ?nh Paris. Tn h?i, ng?c nhin nghe Chnh tr? l?i:
-Anh ?i t t? n?m 1962!
Nghe Tn ni ??n ??y, Huy?n nh?m d?y, gi?ng h?t ho?ng:
-T? n?m 1962…
-Vng!
Huy?n s?m xu?ng, ??u g?i nh?n ra. M?t ti khng cn h?t mu, Huy?n ch? th?y m?t mn ?en s?p xu?ng d?u m?t m? tr?n tr?ng. Tai nghe ti?ng th?y tinh v?, nng c?m th?y hng tr?m m?nh nh?n ch?c vo ng??i, xuyn vo no, c?m vo tim. ?au ??n, nng ht ln th?m thi?t. Hnh ?nh T? Qu?i c?ng ?ng n?m 62 ??n k?t n?p mnh vo ???ng dy tnh bo n?i thnh Si Gn hi?n v?. Th ra l th? b?o l c?a Chnh g?i cho mnh l gi? m?o. V m??i l?m n?m v?a qua, nng c khc g con r?i ma may trong hi?n tr??ng c?a m?t s? l??ng g?t mang ci tn m? mi?u ch?ng M? c?u n??c, gi?i phng dn t?c. Nh?ng t?i sao? Nng ch? l m?t ci ?inh, m?t con vt, dng ???c th dng, n?u khng, rt ra v?t vo n?i ch?a ?? ph? th?i c?a m?t th?i tao lo?n? T?t c?, ch? nh?m m?t m?c ?ch l chi?n th?ng. V v th? ph?i v hi?u ho m?i m?m m?ng th ??ch, th?m ch s? d?ng chng, v?i b?t c? ai, v b?ng m?i cch, d d?i tr b? ?i? C?u cnh bi?n minh cho m?i ph??ng ti?n, nh?ng khi chnh nh?ng ph??ng ti?n tiu di?t con ng??i th c?u cnh c cn ?u n?a ?? m bi?n minh!
Huy?n ng?t ?i khng bi?t bao lu, t?nh l?i th?y Tn ?ang r r?m ??c kinh. Trn b?c t??ng vi tr?ng tr??c m?t, t??ng Cha c?u th? nh? nhoi v c ??n nh?ng lung linh d??i nh n?ng bn ngoi h?t vo. Nghe ti?ng rn, Tn m?ng r?:
– Ch? ? t?nh, may qu. Lc n?y v?c ch? d?y, ti lo v ? ??nh cho ng??i ?i g?i ng y s? trn tr?m Y T?!
Ht vo m?t h?i di, Huy?n ng?i ln, ??u c t?nh to d?n. Nng xin m?t ly n??c, u?ng ch?m ri. Lt sau, nng ng??c nhn Tn:
– Ch?c ti khng sao ?u! Ti no c ng? l anh Chnh nh ti b? t t? n?m 62… Nh?ng v sao? Ti b?t tin anh Chnh khi anh ?y ? trn Vi?t B?c. T? d?o ?y, ti ch?ng hay bi?t g!
Nhn Huy?n, Tn ch?m ri k? Chnh tham gia chi?n d?ch i?n Bin Ph?, b? th??ng v ?ang ?i?u d??ng ? Thanh Ho th b ? b? ??u t? trong C?i Cch Ru?ng ?t. Tn bo, v Chnh v? ngay Gip oi, nh?ng b? ?i C?i Cch b?t, ?nh ??n li?t m?t cnh tay.
– Li?t m?t tay? Huy?n b?t mi?ng, h?i t??ng l?i con ng??i trong gi?c m? tr? tay ch? ra ngoi.
– Vng, anh ti ?ang d??ng th??ng, nh?ng khi ti bo th anh v? ngay qu ?? xc minh c?u m?. V? ??n n?i, anh b? ??i C?i Cch b?t v ?nh vo v?t th??ng ch?a lnh…
Ngh?n gi?ng, Tn ht h?i ng?ng ni. Lt sau, Tn k? ti?p Huy?n m?i bi?t l Huy?n phi m?t ??i s?a sai v? Gip ?oi sau khi Chnh tr?n thot, v b ? ???c ?nh xu?ng thnh ph?n, nh?ng ? m?t nh m?t c?a, cu?i cng ch?t l?nh bn m? ng ?. Huy?n th?c m?c:
– Cn ch? Xoan, ch? ?y lc ? ? ?u?
– Ch? ?y c?ng ? qu, nh?ng ngy anh Chnh tr?n thot ?i C?i Cch th c?ng l ngy ch? treo c? t? t?, Tn ?p, tay lm d?u thnh.
Huy?n th? di. Tn thu?t l?i chuy?n o le gi?a Xoan, Chnh v anh ??i C?i Cch tn T?o, r?i th?n th?:
– T? khi ti?p thu Th? th ti khng cn tin t?c g anh Chnh, cho ??n m??i b?y n?m sau, m?t hm anh ?y hi?n ra nh? v? t? ci ch?t.
H?i t??ng chuy?n Chnh v? Gip oi, Tn bp trn, nt m?t th?n th?. Th?i gian ?, tr??c tri?n v?ng k k?t Hi?p ?nh Paris, chnh quy?n H N?i quy?t ??nh th? t chnh tr? ra. Gi?a n?m 72, t? tr?i C?ng Tr?i, Chnh ???c v? nguyn qun ?? ??a ph??ng qu?n l. Tn h?i l do t t?i, Chnh k? Ban ??u, anh ngh? l v anh ph?n ??i vi?c ?ng c?a bo Nhn V?n, nh?ng khng ph?i. Ng?m l?i, c l? l v anh khng nh?t tr v?i ???ng l?i gi?i phng mi?n Nam b?ng v trang. ?u tranh t? t??ng mi, anh v?n khng thng nh? m?t s? ng??i th?i ?y. Nh?ng ng??i nh? th? ? c?p lnh ??o cao th b? g?t ra kh?i quy?n l?c, nh?ng ng??i ta ?? ?, ch?ng th? h? b? t? bn th? Cch M?ng xu?ng m khng lm m?t lng tin. Lnh ??o c?p trung, c k? b? ??y sang Lin X r?i khng cho v?. C ng??i nh? anh, g?c gc Qu?c Dn ?ng, l?i cng gio nn d? thnh ??i t??ng, ph?i b? t ?? lm g??ng d?a d?m nh?ng k? khc nh?m b?t mi?ng h?. ?n n?m 68, khi chi?n tranh ? m?c cao ?i?m, v nh?t l sau nh?ng t?n th?t n?ng n? trong T?ng Cng Kch v N?i D?y, ng??i ta b?t nh?ng ng??i x?a c?ng s? v?i anh nh? V? nh Hu?nh, ?ng Kim Giang… th r ra anh b? t l v ci sau ny ???c g?i l cu?c ??u tranh gi?a hai ???ng l?i. V b?n anh l b?n Xt l?i ch?ng ?ng, tn g?i anh nghe m?t c?u cn b? tuyn n t? ci l?nh ??u ?i C?i T?o! .
Huy?n thu?t l?i chuy?n Nhn nay c?ng ph?i ?i c?i t?o ? Tn L?p. Nng xt xa, nh? l?i l?i khuyn Nhn ph?i thnh kh?n khai bo. Nh? th?, Nhn ha ra l k? c cha thu?c thnh ph?n ph?n ??ng, v m? th t?ng ho?t ??ng trong ???ng dy m?t ng t??ng cng an, Thi?u t??ng Nguy?n Cng Ti, nay b? nghi ng? dnh lu ??n CIA. Ph?n Nhn th v?y. Ra tm Dn, nay Huy?n tm c?ng khng ???c. Tn k? Dn c ??n Gip oi sau khi gi?i ng? v ? trao cho Dn m?t l th? Chnh vi?t g?i v? con. Hy v?ng chi?n tranh s?p k?t thc, Chnh c?u B? Trn cho Huy?n v hai con s?ng st ?? mnh g?p l?i. Nh?ng khi M? phong t?a v nm bom mi?n B?c cu?i n?m 72 th Chnh c l? tuy?t v?ng. M??i hai ngy H N?i b? B-52 ?nh c??p ?i ??c v?ng ha bnh khi?n Chnh ch?c h?n khng cn mu?n s?ng. V th? l Chnh ch?t, t? nguy?n ch?t nh? ch?n l?a cu?i cng, ch?t ci ch?t l?ng c?a m?t hn s?i qu?ng xu?ng khng ?? l?i t?m tch no ngoi n?m ??t v danh trn bi tha ma ? m?t gc lng h?o lnh.
Huy?n khng c?m ???c n??c m?t. Ng??i ?n b m??i l?m n?m khng khc tr??c m?t ai nay ch?ng cn s?c nghi?n r?ng nu?t bao nhiu oan tri vo lng. Huy?n c c?m t??ng mnh b? l??ng g?t trong m?t canh b?c b?p n?m ny qua n?m kia, ??t c??c l mu x??ng chia ly ?? hy v?ng thu v? d?m ?i?u hoang t??ng t v? b?ng nh?ng m? t? che ??ng sau d?u tay c?a qu?. Qu? t??i x?ng chm l?a. L?a bng ln, ch?ng ph?i l?a ??a ng?c, m l l?a ??t th? gian ny. V?t b?ng trong h?n cng lc cng nng cng rt. ?n khi ch?u khng n?i n?a, t? nhin Huy?n qu xu?ng, thnh kh?n ni v?i Tn:
– Cho con ???c x?ng t?i, th?a cha! ba m??i n?m con bng Cha, m qung cho l mnh c m?t ni?m tin khc…
Tn l?ng l?ng ??ng ln quay b??c. Lt sau, Tn ra, m?c o l? c?a linh m?c, tay ??a cho Huy?n quy?n Kinh Thnh. ?n qu tr??c t??ng Cha, Tn l?m nh?m, nt m?t tr?m m?c. Huy?n qu pha sau, hai tay ?? ln Kinh Thnh, l?ng l?, nghim trang. Theo chn Tn, Huy?n b??c vo m?t c?n phng t?i nh? cho m?t ng??i ng?i. Tn ?i vng, m? c?a c?n phng bn c?nh. T? mi nh Chung, n?ng h?t ngang qua m?t t?m li?p ?an th?a ch?n gi?a con chin x?ng t?i v v? linh m?c. nh n?ng l? ch? trn m?t Huy?n nh? da m?t ng??i b? b?nh ??u ma. Tn l?n trng h?t, mi?ng ??ng h?ng, kin nh?n ??i. Huy?n nu?t n??c b?t. Ba m??i n?m m?i x?ng t?i, b?t ??u th? no?
– Th?a cha… Con cht ? m?t m?c ch?i b? ph?n h?n con, coi n ch? l h?u qu? c?a v?n ??ng v?t ch?t. Con t??ng r?ng h?nh phc ? th? gian ny khng c?n ??n ci tm linh, ci c s? bi?n ?i khi nhu c?u v?t ch?t ???c ?p ?ng ??y ??…
– …et omnia vanitas[1]. Tn th tho b?ng ti?ng Latinh.
– Con tin vo kh? n?ng m?t th? gi?i ??i ??ng, nh?ng cho r?ng ? khng ph?i l thin ???ng n??c Cha. Con qun con ng??i trong th? gi?i l nh?ng con ng??i th?t b?ng da b?ng th?t, c yu c ght ?? r?i s?m cho h? vai nh?ng thin th?n trong ci th? gi?i ??i ??ng ?.
– Vanitas! Huy?n ho c?… Memento mori [2]!
– Con b? m ho?c b?i nh?ng m? t? nh? T? Qu?c, Gi?i Phng, Dn T?c, Cch M?ng… m qun ?i ng??i ch?t, k? b? th??ng, nh?ng gia ?nh ly tn, nh?ng lng m?c tiu h?y. Con ngu xu?n thay tnh yu con ng??i b?ng nh?ng ni?m r?ng tu?ch nh?ng ?? s?c m ho?c c?a Sa-t?ng ?? gy ra c?nh th?t r?i mu ?? cho con ng??i!
Tn b?t ch?t ln ti?ng:
– Tnh yu. ? tnh yu ? ch?a cho lnh. Tnh yu ?, chnh l Thin Cha!
Huy?n l?m nh?m ni cho mnh nghe:
– Tnh yu ? c?ng l tnh yu con ng??i v?i nhau. Khng c, chng ta ??u thnh th d? c?!
Huy?n thi ni. Khun m?t ch?m n?ng vng h?t qua li?p nh? ln ??u chm d?n vo bng t?i. N?ng nh?t d?n. Tn nhn sang, c c?m t??ng nh? Huy?n v?a kh?i b?nh. M?t nng nay bnh th??ng. Nt c?m h?n ? bi?n ?i. Ng??c l?i, c ci g m ? tr? l?i nh? m?t ??a tr? v? nh.
[1] …m?i s? ??u huy?n ho.
[2] nh? r?ng ai r?i c?ng ch?t!
