?on L Giang – Tr?n Th? Ph??ng Ph??ng
Sch in ? t?nh Chernigiv pha B?c Th? ? Kyiv. Thnh ph? Chernigiv tuy b? tn ph h?t, nh?ng th? tr?n n?i c x??ng in th may m?n khng b? bom ??n ph h?y.
B?n d?ch L?c Vn Tin ra ti?ng Ukraina ti b?n n?m 2022. ?nh: L Giang
Tuy nhin ?y khng ph?i l l?n xu?t b?n ??u tin b?n d?ch L?c Vn Tin ti?ng Ukraina, m ch? l ti b?n. B?n in ??u tin l n?m 1983, do Nh xu?t b?n V?n h?c ngh? thu?t Dnepro, Kiev xu?t b?n, nhn d?p k? ni?m 30 n?m thi?t l?p quan h? ngo?i giao Vi?t Nam – Ukraina.
R?t nhi?u ng??i l?m t??ng ti?ng Ukraina ch? l ph??ng ng? c?a ti?ng Nga, th?c ra khng ph?i, ti?ng Ukraina l m?t trong ba ngn ng? c?a nhm ?ng Slav, cng v?i ti?ng Nga v ti?ng Belarus. Nhm mi?n Ty Slav c ti?ng Sc, Slovakia, Ba Lan. Nhm mi?n Nam c Bulgaria, Serbia, Croatia. Ti?ng Ukraina c h?n 30 tri?u ng??i dng v ? c nhi?u nh th?, nh v?n n?i ti?ng vi?t v?n b?ng ngn ng? ?y nh?: Taras Shevchenko, Lesia Ukrainka, Mikhaylo Kotsyubinsky
Maya Kashel (1930 – 1987)
Trong khi L?c Vn Tin ch?a ???c d?ch ra ti?ng Nga th ? ???c d?ch ra ti?ng Ukraina. Ng??i d?ch l Maya Kashel, m?t d?ch gi? v?n h?c (VH) Vi?t Nam r?t n?i ti?ng.
Maya Dmitrievna Kashel (1930-1987) l nh v?n Ukraina X vi?t, d?ch gi? VH Vi?t Nam, h?i vin H?i Nh v?n Ukraina (t? 1972), h?i vin H?i Nh v?n Lin X (t? 1973). Maya Kashel sinh ? Kiev, t?t nghi?p ph? thng n?m 1947, sau ? khng ?i h?c ti?p ???c do b?nh t?t. N?m 1954, b t?t nghi?p kha ?o t?o 4 n?m ti?ng Anh. N?m 1966, b t?t nghi?p trung h?c. Khi chi?n tranh ? Vi?t Nam b?t ??u n? ra, b h?c ti?ng Vi?t v VH Vi?t Nam. Sau ?, b d?ch m?t t?p truy?n ng?n c?a cc nh v?n Vi?t Nam sang ti?ng Ukraina, xu?t b?n ? H N?i. V?i m?c ?ch hon thi?n ki?n th?c c?a mnh, b xin vo h?c ti?ng Vi?t ? Vi?n Cc ngn ng? ph??ng ?ng c?a ??i h?c T?ng h?p Moskva (MGU). T? 1-9-1966 ??n thng 6-1972, tr??c khi xu?t hi?n cu?n sch d?ch ??c l?p ??u tin, b ? d?ch h?n 300 tc ph?m b?ng ti?ng Vi?t.
M?t s? tc ph?m VH Vi?t Nam ? ???c d?ch sang ti?ng Ukraina c?a Maya Kashel: M? v?ng nh c?a Nguy?n Thi v nh?ng ng??i khc (1972), ??t r?ng ph??ng Nam c?a ?on Gi?i (1977), T?c ng? v thnh ng? Vi?t Nam (1977), T?p truy?n ng?n c?a cc nh v?n Vi?t Nam (1981), Th? T? H?u (1978), L?c Vn Tin (v th? Nguy?n ?nh Chi?u, 1983), ?i m?t c?a Nam Cao…
Kashel ? cho xu?t b?n t?ng c?ng 11 t?p sch d?ch. Cc sch ?y th??ng ???c N. I. Nikulin, nh Vi?t Nam h?c ng??i Nga vi?t l?i gi?i thi?u. B?n d?ch M? v?ng nh (1972) l cu?n sch d?ch ??u tin c?a b khi gia nh?p H?i Nh v?n Ukraina 1972. Thng qua s? nghi?p d?ch thu?t c?a mnh, Kashel mong mu?n t?ng c??ng m?i quan h? VH Ukraina – Vi?t Nam, lm giu cho n?n VH qu h??ng mnh b?ng nh?ng tc ph?m ti?ng Vi?t hay nh?t. (??n xin vo H?i Nh v?n Ukraina).
Maya Kashel s?ng trong th?i chi?n tranh ? Vi?t Nam h?t s?c th?m kh?c. V?i tnh yu v?i nhn dn Vi?t Nam, b ? dnh ton b? s? ti?n nhu?n bt c t? vi?c d?ch t?ng cho Qu? H? tr? nhn dn Vi?t Nam c?a Ukraina.
Ngoi d?ch VH Vi?t Nam, M.Kashel cn vi?t nhi?u bi nghin c?u v? VH Vi?t Nam trn cc bo, t?p ch chuyn ngnh, cc m?c t? v? nh v?n Vi?t Nam trong Bch khoa ton th? c?a Ukraina. Tr??c khi in thnh sch, cc b?n d?ch VH Vi?t Nam c?a M.Kashel th??ng ???c ??ng trn cc t?p ch l?n c?a Ukraina, nh?: Hon c?u, Dnepro, VH Ukraina, T?p ch Ukraina… Nh? th?, nhi?u ng??i Ukraina c d?p th??ng th?c v hi?u bi?t VH Vi?t Nam.
Kashel ch? y?u d?ch VH hi?n ??i Vi?t Nam, L?c Vn Tin l tc ph?m VH c? ?i?n Vi?t Nam duy nh?t c?a Vi?t Nam m b d?ch. B?n L?c Vn Tin ti b?n l?n ny c s? gia cng s?a ch?a c?a V? Tu?n Hong, gio s? ng??i Vi?t, lm vi?c t?i Vi?n Ng? v?n c?a ??i h?c Qu?c gia Kiev.
B?n d?ch L?c Vn Tin ti?ng Ukraina c v? tr danh d? trong cc d?ch tc ph?m ny ra ngo?i ng?. Th?ng k cho ??n thng 6-2022, t?c l tr??c H?i th?o Khoa h?c qu?c t? k? ni?m 200 n?m Ngy sinh Danh nhn Nguy?n ?nh Chi?u ? B?n Tre, th tc ph?m L?c Vn Tin ???c d?ch ra 5 th? ti?ng v?i 11 b?n d?ch, ? l ti?ng Php, Nh?t, Anh, Hn v ti?ng Thi c?, l tc ph?m ???c d?ch nhi?u th? ba trong VH c? ?i?n Vi?t Nam sau Truy?n Ki?u c?a Nguy?n Du (21 th? ti?ng v?i 86 b?n d?ch) v th? H? Xun H??ng (12 th? ti?ng v?i 30 b?n d?ch).
Tuy nhin, v?i b?n d?ch ra ti?ng Ukraina c?a Maya Kashel th L?c Vn Tin ? ???c d?ch ra 6 th? ti?ng v?i 12 b?n d?ch:
– Ngn ng? d?ch ??u tin l ti?ng Php, c 7 b?n d?ch: (1) G.Aubaret 1864, (2) Abel des Michels 1883, (3) Eugne Bajot 1886, (4) Nghim Li?n 1927, (5) D??ng Qu?ng Hm 1944, (6) Phan V?n Thi?t 1972, (7) L Tr?ng B?ng 1997.
– Ti?p theo l cc b?n L?c Vn Tin ti?ng Ukraina c?a Maya Kashel 1983. B?n ti?ng Nh?t c?a Takeuchi Yonosuke 1986. B?n ti?ng Anh c?a ric Rosencrantz 2016. B?n ti?ng Hn c?a Jeon Hye Kyeong (Ton Hu? Khanh) v L Xun Chung 2022.
– Ngoi ra cn c b?n d?ch ra ti?ng Thi c? (Ty B?c Vi?t Nam) vo ??u th? k? XX.
V?i nh?ng thng tin trn, th b?n d?ch L?c Vn Tin c?a Maya Kashel l b?n d?ch ra ngo?i ng? s?m th? hai sau cc b?n d?ch ti?ng Php, khng k? b?n ti?ng Thi c?. B?n d?ch ?y c?ng l b?n d?ch duy nh?t cho ??n nay ra nhm cc ngn ng? Slav.
Gi?a nh?ng ngy chi?n s? c li?t ? Ukraina, chng ti ???c tin: B?n d?ch L?c Vn Tin c?a Nguy?n ?nh Chi?u ra ti?ng Ukraina ???c xu?t b?n ? Ukraina, bao g?m c? sch song ng? v sch ??n ng?. ?y l m?t ho?t ??ng ??p nh?m k? ni?m 200 n?m Ngy sinh nh th? l?n c?a nhn dn Vi?t Nam Nguy?n ?nh Chi?u, h??ng ?ng ho?t ??ng tn vinh nh th? c?a T? ch?c Khoa h?c, Gio d?c v V?n ha Lin hi?p qu?c (UNESCO) m Ukraina c?ng l thnh vin.
Ngu?n: https://baodongkhoi.vn/-luc-van-tien-ban-dich-tieng-ukraina-15072022-a102889.html
