Nguyễn Duy
Thành phố Thanh Hoá, ngày 9/11/2014.
Tháng 6.1990, sau khi dự Hội thơ Puskin do Hội Nhà văn Liên Xô mời , tôi bị kẹt lại Maxkva vì chưa có vé bay về Việt Nam. Nhờ Đại sứ quán Việt Nam giúp đỡ, tôi được giới thiệu đi viết phóng sự về đề tài “Hợp tác lao động”ở các nước Đông Âu XHCN. Lấy Praha (Tiệp Khắc) làm điểm đứng chân, tôi lang thang Ba Lan, Hungari, Đông Đức…Tình cờ đúng vào dịp Đông-Tây Đức thống nhất tiền tệ, 1/7/1990. Suốt một tuần lễ, hoặc lên Đông Berlin, hoặc nằm chờ tại nhà người em bà con là kiến trúc sư Phạm Ngọc Kỳ, ở thành phố Dresden, tôi chứng kiến cuộc đổi tiền lịch sử để thực sự thống nhất nước Đức. Bức tường Berlin đã bị phá vỡ từ ngày 9/11/1989, nhưng các trạm gác Đông-Tây vẫn tồn tại sau đó và được tháo dỡ hoàn toàn vào tuần lễ đổi tiền đầu tháng 7.1990. 7/7, ngày được nhận đồng D-Mark mới toanh, chú em tôi mới có tiền dẫn tôi sang Tây Berlin, lượn một vòng bằng xe buýt và đi bộ… Phóng sự “Đông Âu Du Kí” của tôi đăng 9 kì trên báo Lao Động (tháng 9 & 10.1990). Riêng 2 bài thơ thời sự về đề tài bức tường Berlin và nước Đức đổi tiền, tôi phải giấu biệt, giấu kĩ đến mức chính tôi cũng không biết mình giấu chỗ nào và quên bẵng. Vừa rồi, tình cờ lôi đống giấy vụn cũ kĩ thanh lí, chợt khai quật được hai bài thơ này. Mừng quá, xin công bố hôm nay, 9/11/2014, nhân kỉ niệm 25 năm này Bức Tường Berlin sụp đổ.
NƯỚC ĐỨC, THÁNG 7 NĂM 1990
Tiền & Máu
Những trạm gác Đông-Tây sấp ngửa lật nhào
xe bọc thép chở tiền nối đuôi lao như điên
tổng tấn công?
nước Đức đổi tiền!
đồng mark miền Tây ăn đồng mark miền Đông
nghìn tỉ mark in ra
nghìn tỉ mark tiêu huỷ
cháy?
cháy?
cháy?
cháy biết bao nhiêu giấy!
khói lửa đốt tiền đủ làm mù đất trời
lãng phí thay?
nhưng tiết kiệm biết bao nhiêu máu người!
tro tiền bay như tiếng hò reo
nội chiến lạnh kết thúc
ứa nước mắt mừng thanh bình nước Đức
triệu tấn tiền mua mỗi chữ t-h-ố-n-g-n-h-ấ-t
cái giá quá đắt?
nhưng quá bèo so với chiến tranh!
Dresden, 7.7.1990
Chợ trời
Cổng Bradenbrug phanh trần
chợ kỉ vật chiến tranh bày la liệt cảm xúc
mũ sắt các sắc lính – giá đồng hạng 5 USD
sao đỏ hồng quân và phù hiệu SS phát xít – giá đồng hạng 7 USD
cờ đỏ búa liềm và phướn thập ngoặc đen – giá đồng hạng 10 USD
…
mảnh tường Berlin bằng bàn tay con nít
giá trên trời – 20 USD!
ta dốc túi nghiến răng mua mẩu tường Berlin
những mong mang về làm quà
cho dân tộc mình.
Berlin, 9.7.1990
