CHÂN DUNG 26 – N.V. GOGOL
CHỢT NHỚ N.V. GOGOL
Tôi đọc ông từ thời sinh viên
Những trải nghiệm phần nhiều học trò sách vở
Khi ấy mắt còn trong veo và gương mặt chưa nhàu nhĩ
Đọc ông và cười
Những linh hồn chết, những thây ma sống,
Những viên chức tép riu nỗi sợ cấp trên khiến lạc giọng khuỵu gối xám
mặt
Sao lắm chuyện nực cười…
Năm tháng qua đi
Tôi trở thành một vai diễn trong tấn tuồng nhân gian
Vui nhộn và bi thảm
Nghiêm trang và nực cười
Những nhân vật của ông hiện diện khắp nơi
Chỉ có điều họ không ngậm tẩu không khoác áo choàng đã không nói
tiếng Nga không đi ngựa
Họ là đồng bào của tôi, người Việt thuần chủng
Nhưng sao mà y hệt những gì ông đã viết
Thanh tra thanh mẹ thanh gì
Nghe tiếng tất cả xoắn vặn rúm ró và lo cống nạp
Tấn kịch bi hài tất cả đều nhem nhuốc
Tất cả đang nhốn nháo sống mà như những thây ma
Những thây ma tươi cười như robot
Những thây ma chưa bao giờ chết
Những thây ma
Những viên chức cấp thấp cấp cao cấp vừa cấp nhỡ
Huênh hoang và nhạt nhẽo
Mòn mỏi trong phì nộn
Bận rộn ngồi lê buôn chuyện
Cả một thời nhạt toẹt não nề…
V.N.Gogol hình như có lần thở dài ngao ngán
Phải là kẻ vô cảm, tận cùng vô cảm
Mới không phát khóc lên vì tấn tuồng nhạt nhẽo
Cuộc đời
Tôi đang cố vô cảm
N.V. Gogol ơi!
CHÂN DUNG 27 – LỖ TẤN
CỐ HƯƠNG
[Ghi lại sau khi đọc Lỗ Tấn. Gọi là phát triển năng lực!]
——————————
Những bài thơ về quê cũ,
Những bài hát về quê cũ,
Cũ như không thể cũ hơn,
Sao mà cũ thế.
Sao cứ phải yêu?
Sao cứ phải rưng rưng nước mắt?
Sao cứ phải nhớ quay nhớ quắt?
Nào có gì đáng nhớ đâu!
Thuyền trôi trên sông cảnh đôi bờ đìu hiu như vạn năm vẫn đìu hiu như
thế!
Ngôi nhà mấy đời cha ông vắng hoe lơ thơ mấy con sẻ đậu.
Tất cả đã bỏ đi rồi.
Về quê thì sẽ gặp người,
Một người đàn bà không kỉ niệm,
Một người đàn bà chỉ khiến đàn ông ngoảnh mặt,
Một người đàn bà vô sinh!
Còn gì nữa?
Tuổi thơ tình bạn.
Trong veo đôi mắt,
Trong veo tiếng cười,
Trong veo giọng nói,
Cố hương đây rồi!
Tất cả tắt ngấm khi gặp lại người,
Mặt thê lương,
Giọng nói thê lương,
Dáng vẻ thê lương,
Héo hắt.
Cố hương ơi,
Trở về không vui,
Ra đi không tiếc,
Nào lại xuôi dòng theo sông ta từ bỏ,
Đi đâu, không rõ,
Nhưng cứ đi, đâu cần biết đi đâu,
Chỉ cần có nơi để bỏ,
Cố hương.
Rau muống và tương,
Nơi nào mà chẳng có.
Bánh đa vừng, chùm khế ngọt, con đò, cánh diều hay dòng sông bên bồi,
bên lở…
Chỉ còn là kí ức xa vời.
Cố hương, cố hương!
Cố hương, cố hương!
THẬT ĐÁNG THƯƠNG
[Để nhớ Lỗ Tấn]
Phòng giam
Cai ngục chỉ biết dùng xích xiềng, gậy và nắm đấm
Tù nhân bị đánh bầm dập, te tua
Chỉ còn đôi mắt
Vẫn trìu mến
Nhìn người đồng bào của mình sống trong u mê, lầm lạc
Tù nhân chia sẻ với cai ngục những chuyện sơ đẳng nhất
Về đạo làm người…
Cái khối u mê xác thịt
Không hiểu vì hắn không quen nghe
Hắn chỉ quen tuân lệnh và ra lệnh
Cái máy vô hồn
Xót thương!
Thật đáng xót thương!
Người đồng bào u mê lầm lạc
Những người đồng bào u mê lầm lạc
Cả một dân tộc u mê lầm lạc
U mê lầm lạc suốt nghìn năm
Lầm lạc u mê
Ai kì bất hạnh!
Ôi bất hạnh nghìn năm!
Ôi bất hạnh triệu triệu con người!
Bất hạnh triền miên không dứt
Trăm năm nghìn năm miên viễn Bất Hạnh Con người
Những cai ngục thật đáng xót thương
Những người sinh ra cai ngục thật đáng xót thương
Xứ sở ngục tù thật đáng xót thương
Thật đáng xót thương xứ sở ngục tù
Tất cả đều là tù nhân
Tù nhân vĩnh viễn
Ngục tù vĩnh viễn
Đáng thương biết nhường nào.
***
Ai bảo đây không phải là thơ…thì tùy!!!!
CHÂN DUNG 28 – VÕ SA HÀ (NGÔ GIA VÕ)
NÀO TA VỀ VỚI NÚI
[Tặng thi huynh Võ Sa Hà]
Thị thành đã đủ ngọt bùi
Đủ đắng cay đủ mồ hôi bụi bặm trần ai
Đủ nước mắt
Đủ khóc
Đủ cười
Thơ đã viết ngàn bài
Trò có trên cả vạn
Rượu từng uống trắng đêm
Thế sự phiêu phiêu mây trắng
Thế sự phiêu phiêu mặt nước cánh bèo
Những trang sách cũ
Ủ ê mốc bụi
Héo rũ đường thi
Nát bấy những trang Kiều….
Thôi ta trở về
Trở về thôi
Trở về với núi
Núi đá trập trùng
Núi đá mênh mang
Núi đá xám đen mùa đông
Núi đá biếc xanh mùa hạ
Núi đá hoang lạnh mùa thu
Núi đá mùa xuân tình tứ
Vẫn nhọn hoắt nhìn trời…
Trở về thôi
Trở về cùng núi
Núi luôn đợi ta về
Như sợi tơ đợi tay người thêu trên tấm khăn choàng e ấp
Như tiếng chim queng quý đợi bạn tình
Trở về thôi
Núi đá
Núi đá của ta ơi
Người đàn ông làm thơ xa quê từ thưở ấy
Mang theo hồn núi hồn mây
Mang theo hồn nước hồn thác
Mang theo trong kiếp lưu đày
Kiếp lưu đày thị thành
Hồn thơ đành xếp lại
Đành xếp lại hồn thơ đá núi
Vụng về
Vụng về giữa cuộc trần ai
Trở về
Trở về thôi
Mây đang chờ ta
Núi đang chờ ta
Suối đang chờ ta
Mảnh trăng thu sáng như gương giữa thăm thẳm cao xanh
Đang chờ ta…
UỐNG RƯỢU CÙNG VÕ SA HÀ
Bạn văn gặp gỡ
Ta được ghé ngồi
Nhận vai châm tửu
Cuộc vui
Tửu nhập ngôn sơn sơn
Cùng nhau cười nghiêng ngả
Mặc Lí Bạch “nguyệt hạ độc chước”!
Nào chén chú chén anh
Nào chén tôi chén bác
Nào đồng khởi chén của tất cả chúng ta
Nào cùng nói
Nói những lời gan ruột
Mấy mươi năm
Như một chốc thoáng qua…
Ta đã đi qua những tháng những ngày
Cuồng nhiệt, ăm ắp
Tràn trề sinh lực
Những đúng sai
Những được mất
Những lỗi lầm
Đã cháy hết mình
Đã yêu và đã sống
Nhiều khi chỉ vì một lời hứa vu vơ
Ái tình, Dục tình, Diễm tình
Trong – đục
Ta đã trải qua
Hình như chẳng có gì phải hối tiếc
Ta đã sống để rồi ta sẽ chết
Đủ làm nên ta là một là riêng
Nhất, Nhì… hà tất bận tâm
Ngẩn ngơ khi trở về già!
Mặc ai sầu thảm
Mặc ai ngẩn ngơ
Mặc ai âu lo
Mặc ai nuối tiếc
Mặc ai…
Ta đã sống
Không héo rũ
Không nhạt nhòa lễnh loãng
Không hùa theo thế sự nổi chìm
Ta đã sống và ta đã sống
Dẫu chỉ bên lề một nhánh cỏ biếc xanh
Dẫu chỉ bên lề
Hoa dại
Sắc hương làm đẹp cho đất
Ai biết mặc ai
Ai không biết mặc ai…
Nào nâng chén cùng bạn hiền ta kính trọng
Nghêu ngao một câu Kiều
Hôm nay, Trời còn để có…
Cạn chén vơi đầy
Nhắc đôi câu chuyện cũ
Và cười
Xí xóa thôi
Cùng xí xóa
Nhân sinh đã nặng gánh rồi
CHÂN DUNG 29 – NGUYỄN LINH KHIẾU
THI SĨ
[Kính tặng thi sĩ Nguyễn Linh Khiếu, một chân dung phác thảo]
Người làm dậy hồn những cỏ nội hoa hèn
Nhờ thi nhân hoa trở thành bất tử
Những loài hoa được sinh ra từ Chữ
Những loài hoa được sinh từ trái tim thi nhân…
Sông Hồng ngàn năm
Sông Hồng vạn năm
Sông Hồng triệu năm
Bỗng một ngày mang tầm vóc mới
Tầm vóc sinh sôi nảy nở
Tầm vóc sông Mẹ sông Cha
Tầm vóc từ trái tim từ tâm hồn thi sĩ sinh ra
Sông Hồng lai láng, trào dâng cuồn cuộn như sức tráng nhân rạo rực
Rùng mình trao truyền máu thịt
Rùng mình hóa thân bất diệt
Rùng mình như trái tim thi sĩ ngân rung…
Sông Hồng
Sông Hồng
Sông Hông chan chứa chảy
Sông Hồng thao thiết chảy
Không lững lờ nửa đục nửa trong
Không hững hờ bàng bạc
Không cạn dòng
Sông Hồng chảy từ trái tim thi sĩ
Sông Hồng chảy từ nỗi lòng thi nhân
Sông Hồng một tráng thi vĩ đại…
Dài dặc sông Hồng
Nơi nào bến đậu?
Nơi nào cho hồn thi nhân an trú dẫu tạm thời
Trong cõi nhân gian bụi bặm?
Bến sông nào?
Bến sông nào?
Có phải nơi cuối dòng?
Có phải nơi giáp biển?
Có phải ở nơi xa tít cánh buồm?
Xa tít cánh chim?
Chân trời xa tít
Nơi trái tim thi nhân cồn cào khao khát
Nơi ánh mắt thi nhân vời vợi hướng theo
Nơi giáp biển bốn bề vây sóng nước
Nơi bật lên tiếng hát của Tình yêu…
Tình yêu hướng về sông chảy ngược
Tình yêu tỏa đôi bờ mỡ màu
Tình yêu hướng khơi xa mê hoặc…
Thi sĩ
Tình yêu.
CHÂN DUNG 32 – TẠ DUY ANH
TRONG SỰ HÌNH DUNG CỦA TÔI
[Đọc văn và hình dung ra người – Kính tặng nhà văn Tạ Duy Anh]
Người đàn ông vóc hình có phần nhỏ thó
Ít nói
Lóng ngóng vụng về những chỗ đông người
Thường vắng mặt ở những nơi ngôn từ rập rờn sắc bướm
Thường vắng mặt ở những nơi nói nói nói cười cười lễnh loãng
Thường vắng mặt ở những nơi gióng trống khua chiêng
Khẩu hiệu treo và cờ quạt linh đình
Những diễn từ viết sẵn
Người đàn ông hình như thường im lặng
Trước những ồn ào khen chê
Người đàn ông thu mình lại như chỉ muốn giữ cho mình phần bé nhất
Một chỗ ngồi
Một chốn ẩn cư
Một công việc để có lương đều đều đưa vợ
Không thể không ăn
Không thể không ở
Không thể không nuôi con
Không thể khước từ ma chay cưới xin sinh nhật
Đành sống
Dù nhiều khi ngán ngẩm
Đành sống
Để nhiều khi chán ghét chính mình…
Người đàn ông cầm bút
Viết
Viết
Viết
Để được thực là mình
Để được nói ra tất cả
Không lên gân
Không đùa nhả
Không bịa đặt
Không vẽ vời hoa lá cành đèm đẹp
Không ngó trước ngoảnh sau dè chừng
Không bớt xén sự thật cho vừa lòng những bóng ma vô hình hay những
bóng người hữu hình
Đã viết là nói lên sự thật
Người đàn ông
Được là chính mình
Những trang chữ đều đặn như đàn kiến
Hiện hình
Một cõi nhân sinh hỗn độn tận cùng
Một cõi nhân gian người ma thánh phật cộng sinh
Bầm dập te tua nát bấy
Mồ hôi đổ trộn cùng máu chảy
Đất cỗi cằn một phen tận diệt tận sinh
Những thanh âm của một thời sắt máu
Chát chúa, lâm li, gầm ghè, cuồng loạn
Nhập nhèm thiện ác hư ảo hư vô
Người đàn ông lặng lẽ hàng đêm viết
Sự thật hãi hùng…. Đọc lại nhiều khi
Những trang văn
Mệt nhoài, kiệt sức
Người đàn ông lại tự thưởng cho mình
Hình như chỉ là đôi ba điếu thuốc
Xoàng xĩnh thôi
Một – sinh – thú. Người đàn ông đã chọn
Cho riêng mình
Không phiền lụy đến ai./.
Đ.T
