Yến Năng
Dưới đây là một số tác phẩm điêu khắc bằng thép của Richard Serra. Tôi chưa được tiếp xúc trực tiếp nhưng xem ảnh, chỉ với trí tưởng tượng cũng đã thấy choáng ngợp. Không tương đồng, nhưng mức độ choáng ngợp có lẽ giống như người đồng bằng lần đầu đứng dưới chân một dãy núi hùng vĩ. Hay một người ở làng quen sống với những nếp nhà nhỏ bé chật hẹp bỗng bị thả vào một phi trường quốc tế hiện đại thênh thang.
Kích thước khổng lồ; trọng lượng áp đảo; những diện phẳng hoặc uốn cong duyên dáng và chính xác, thể hiện một công nghệ thi công kim loại thượng thừa; màu cam rỉ sắt cố tình, phủ toàn bộ bề mặt làm cho tác phẩm vừa như cũ kỹ cổ xưa vừa rất mới mẻ hiện đại… Tất cả khuất phục cảm giác người xem.
Cảm thụ tác thẩm điêu khắc “truyền thống” thường người ta chọn những vị trí quan sát sao cho toàn bộ tác phẩm nằm gọn trong trường nhìn, xem điêu khắc của Richard Serra thì không chỉ có vậy. Người xem đi vào bên trong tác phẩm, thám hiểm và cảm nhận. Tính chất của điêu khắc chính là chiếm lĩnh và khống chế không gian, nhưng sức mạnh lấn át như điêu khắc của Richard Serra thì hiếm có. Đặt ở đâu, không gian ở đó sẽ bị “uốn nắn” mà nương theo, và nó sẽ trở thành chủ thể chỗ đó. Tôi hy vọng có ngày mình sẽ sờ và ngửi tác phẩm của ông. Gõ (trộm), nghe âm thanh vang vọng để cùng rung động. 
Nhà điêu khắc có nội lực “vĩ đại nhất mọi thời đại” này, đã chính thức ngừng sáng tạo tác phẩm mới vào ngày hôm qua, 26/3/2024, thọ 85 tuổi. Tạm biệt ông!
Tham khảo thêm về Richard Serra: https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Serra
Y. N
* Xem thêm các tác phẩm của Richard Serra trên trang Yến Năng
