Tranh Nguyễn Man
Nhiên
phác thảo
tôi dán tiếng chim lên
cửa sổ
những lời của rung
động bí ẩn
truyền cảm hứng cho sự
thật
tôi đọc trong mắt họ
màu buồn của rêu tươi
tiếng chuông trong
ngực giọng khàn
tóc như lửa trôi dạt
ra từ khuôn mặt không hề khoan nhượng
sự trỗi dậy của khái
niệm
mở cửa cho tự do thay
vì sợ hãi
các mũi chích ngừa của
bạo lực
tôi chờ đợi những bộ
quần áo mùa thu mới
rừng ngập mặn vào đêm sóng xanh
gió thổi mái nhà buổi
sáng sương cỏ ướt
tôi dán những vệt nắng
lên tường
những đám mây bão đang
tập trung
chọn ngày từ bình minh
rạng rỡ
bên dưới bầu trời chó
cắn
những ngôi
nhà
đang đi bộ
lên
mạnh mẽ, xô
lệch
đôi khi chúng di
chuyển về phía trước
như bị cuốn vào nhịp
điệu
của một nỗi sợ hãi vô
hình
những người đàn ông
xếp hàng
chạy qua đám cỏ
chết
hơi thở đập cánh trong
cổ họng
câu thần chú màu xám
treo trên vực thẳm
lạc giọng
rơi im lặng không ai
nhớ
những đứa trẻ la hét
và chế giễu
xanh run trên da
dây thừng bện âm
bass rách
điệu nhảy rùng rợn của
các động mạch mục nát
xé trắng quảng
trường
các đám mây và tóc rối
bù
điềm báo ngọn núi
lớn
tôi để lại bên đường
một nơi
mưa
những mặt người nguệch
ngoạc
chúng ta
các từ bị phân
nhánh
mất trong đám
đông
chia sẻ một tên miền
duy nhất
sâu trong cuộc
sống
là một cuộc sống
khác
những thú tiêu khiển
ba hoa
giống như thanh
xà-phòng trong miệng
sự im lặng lũ
lụt
biến mất vào một cái
chai
và những vết thương
như viên kẹo mùi trái
cây
trôi dạt ra ngoài cảm
giác
giữa mớ bòng bong
tôi nhìn thấy một ngôi
sao
nhảy múa trên vỏ đậu
tôi đặt lên chiếc
mũ
ngọn lửa đã
chết
vẻ đẹp đạo
đức
là thứ vắng
mặt
trong hàng đợi của
người đưa tang
một bức ảnh ngủ trên
màu đỏ
ngày chìm trong đám lông của
họ
nếu tận thế là tin đồn
tôi sẽ ra ngoài và
lang thang một chút
tản bộ trong bóng râm
của vinh quang
những bình minh chết
hụt
tôi sẽ tìm trong dạ
dày ống khói
những vòi phun nước
trên không
các móc xích và bánh
răng hổn hển
vang lên từ thế kỷ xa
xăm
tôi sẽ học cách lắng
nghe
hơi thở đầu tiên trèo
ra trên đất
nơi nó liếm lên các
cây non chóng mặt
một tiếng kèn
sắc-xô-phôn
buồn như cơ thể của
chiếc cổ kéo dài
tôi sẽ ngồi đây vẽ
khoảng rỗng đêm sắp tối
những hàng cây xén
lông
dọc theo vỉa hè băm
nhỏ
đường phố của khu nhà
gạch cũ
với thang cuốn lên
trời
mỗi hình vuông chia
thành một phúc âm với vài ngọn nến
dưới bó hoa dây điện
ngang bướng
dăm bóng sẫm ướt mồ
hôi
nở và héo trên bãi
cỏ
thật khó tin giờ này
dưới hỏa ngục
đầy các xương sườn
khẩn cầu và ca
hát
cho những khổ đau của
thế giới
bởi đôi cánh bất lực
của các vị thần
dường như họ đã ngủ
quên
bên lá thơm cây phong
lữ
đắm mình trong xạ
hương và phấn hoa
thành trì của rêu và
mùn rữa
chúng tôi nhấm nháp lá
cây
vuốt ve những cành đau
khổ
những con sóng lớn
quét các tầng trời
trèo vào bên trong
ngôi mộ
ngày chìm vào nuốt
mềm
tôi chìm trong đám
lông của họ
nhớ bao giờ hết mùi
biển
tôi đào một cái hố
trên bãi biển
một cái miệng, siết
chặt như ốc vít
bóng tối tràn ra từ
các khe nứt của bờ cát mặn
đêm trôi
qua
cơn khát nở
gai
lớp muối khô trên
tóc
đêm trôi
qua
đám rong dập dềnh giữa
sải chân
những con còng gió
đang run rẩy
đêm trôi
qua
hàng ngàn ngôi sao lấp
đầy mắt
chúng sẽ bốc
cháy
lao xuống trước cột
buồm
chết đi! những chồi vị
giác đau đớn
thốt lên một tiếng
kêu
trôi như giải lụa đỏ
trong nước lạnh
cảnh trí [1]
đó là thế giới?
tiếng gầm rú của đống
đổ nát
nuốt buổi bình minh
một người nào đó ngủ
một mình trên băng ghế công viên trống
không có gì ở phía bên kia giấc ngủ
ngoại trừ con chó và
bóng tối
không có tiếng nói
khác
không có linh hồn khác
đôi môi bị khâu
đóng
như thể mỗi âm tiết có vị máu
người đàn ông bên ngôi
nhà trống rỗng
ngửi thấy mùi chết
trong đám mây buồn ngủ
cảnh trí [4]
tôi đặt ngày lên
chảo
đôi mắt màu đỏ nóng của bếp lò
họng của ngọn
lửa
những cầu thang đổ mồ
hôi
những bức tường như dạ dày bị loét
các đường phố hẹp như
động mạch bị tắc
miền đất cơ hội của
loài ăn thịt
và những bài thơ để giết mổ
biểu cảm như rạp
xiếc
giữa màu xanh tàn nhẫn
của sa mạc
tôi thấy cơn bão trong bước chạy
của kẻ bị săn
đuổi
ở miệng những con sóng
đang tràn
tôi nuốt vào sự tĩnh lặng
như vách
đá
một ghi chú bên
lề
tôi có một căn phòng
với ổ khóa trên
cửa
tôi có một quá
khứ
bị xóa sổ, trống rỗng
và hoen rỉ
tôi có một số
phận
khỏe mạnh như tấn thảm
kịch
tài sản của
tôi
các phế liệu từ cuộc
sống người khác
niềm tin của
tôi
một định nghĩa lỏng
lẻo
nghệ thuật của
tôi
mê sảng như một sợi
dây thừng
tình yêu của
tôi
cảm giác được sống lại
từ cái chết
tôi là ai, có
thể
những gã đàn ông nhai
kẹo cao su
hút thuốc bên ngoài
cửa ra vào bệnh viện
những người đàn bà
trong mũ và áo khoác, vội vàng
như không còn thời
gian
mất hút ở cuối các
hành lang màu xám
tôi là ai, có
thể
một vẻ đẹp bị lãng
quên
một sự thật bị che
khuất
một cuộc đấu tay
đôi
một trò đùa lạc
hậu
những mảnh đời ăn
sương trở về lúc bình minh
trong màu xanh lá cây
mệt mỏi
những kiếp người vô
vị
thở rít như tín hiệu
tàu chìm
ngày qua
đi
tấm khăn choàng của
sương mù
phủ lên tôi với các từ
bí mật
nhưng trong cái nhìn
hoài nghi của bạn, nơi mà thế giới đã đi vào
tôi là ai, có
thể…
những bài thơ đêm
[3]
những đêm rỗng chảy
bóng tối gần như ướt
nỗi kinh hoàng câm
lặng
đổ dài trên cỏ
mùa giải trừ trầm tích
đám đông
các vị thánh nới lỏng
cà-vạt
hùng biện trước dấu
ngoặc kép
sự sống liệu có nghĩa
gì trong những khoảnh khắc đặc biệt
khi tôi nhận một cái
tát ướt sũng dưới đèn đường
đi lạc vào mấy
con hẻm nhiều chuột như địa ngục
một thế giới cồng kềnh
những bóng ma
bất kể tuổi tác
một đàn lợn xảo quyệt
và các tính toán mơ
màng
trong ánh trăng hoa
mĩ
những bài thơ đêm
[5]
tôi chăm sóc huyền
thoại
một bản sao bảo
tàng
cũ như chiến
tranh
tôi kể lại kí
ức
các hầm mộ tinh
thần
các đài tưởng
niệm
tôi cử hành
thơ
như đun sôi đêm trên
lò
và cắm phích sợ
hãi
như chiếc máy ảnh đã
hẹn giờ
tôi mạo hiểm những
cánh buồm
những chuyến du ngoạn
qua đại dương
biển vật chất tối
tôi đã đụng đá ngầm
ngọn núi hùng vĩ từ sự
phán xét
nhạo báng vẻ trần
truồng của thủy triều
và đêm sắp
tới
tôi sẽ đào cái cớ buồn
này cho một rạn san hô
đang chạy
trốn
những bài thơ đêm
[6]
buổi tối cuộn lên và
ngáp
những đám mây
phì
một sa mạc khuỷu
tay
vách dốc
xung quanh tôi,
đêm
rộng thùng
thình
những cơn gió rít màu
đen
thổi từ miệng
chết
đêm của tôi biết hát
bài hát của nấm
gỗ
những hàng dương lá
rung
cây bên đường cháy
xém
hãy để đêm tới trong
nở hoa
và tiếng kèn đồng thổi qua lau sậy
tôi vẽ lòng biết
ơn
những con chim sẻ nâu
nhấp nháy
tôi vẽ lên tóc
em
cách con sông này chảy
những tường khói đậm
màu
những bờ đê vai
rộng
tôi vẽ lên tối
đen
các chòm sao ánh
bạc
như mắt đứa trẻ
mù
thức đến ngày ló dạng
trong khi chờ gô-đốt*
ở khách sạn, tôi đặt
phòng cho sự cô đơn
tôi muốn vẽ một cái gì
đó khác hơn là chờ đợi
một bầu vú mộc
mạc
sự giàu có của cơ thể
trong một ngày ẩm ướt
đêm xuống, những cái
bẫy tôi đặt miễn phí
để chộp lũ giấc mơ
chạy dọc theo bức tường nhà
nỗi ám ảnh treo trên
móc áo
về những tiếng rì rào bí mật
chảy ra từ cống thoát
nước
một con chuột đi lạc
vào nơi ẩn náu của
tôi
run rẩy trong cái lạnh
bộ lông xấu xí tan
chảy như một khối băng đen
cơn ác mộng cuối
cùng
có bộ dạng của cái chết
đêm, trầm tích của
nó
tấm màn che hơi thở bị chôn vùi
tôi thức dậy với ngón
tay cái mình trong miệng
cảm giác tội lỗi về
các hình vẽ bậy
xuống chậm như một
viên thuốc
[* tên bài mượn từ tên vở kịch nổi tiếng “En
atttendant Godot” của Samuel Beckett – giải Nobel văn chương năm
1969]
ngoài kia trời xám màu
đông
tuổi hai mươi
điên
không có chỗ lao vào biển
ngồi như một bức chân dung
bến tàu
của tôi khói xám
không còn nữa mặt trời
đỏ nâu ốm yếu
một thanh tối chảy như kem
bài hát xanh đơn của
tán cây liếm mở
mùa tái sinh các bó
hoa giặt sáng
và sương trắng lột áo khoác cái bóng say đẫm của đêm
tôi gặm mòn ngoại ô
màu xám tro gây nghiện
khi những cơn gió van
vỉ niềm hy vọng tàn úa
ở đâu cũng là vực
thẳm
tiếng ầm ầm của
quỷ sứ kêu vang treo lủng lẳng dưới đèn chùm
hãy để tôi cầu nguyện
trên vỉa hè băng giá
những chén lễ nhỏ và
sự thánh thiện chảy máu trên nóc nhà thờ
những vì sao xa xôi như ánh chớp
nhắm mắt và dựa đầu
bên vai
như ấp ủ một tình yêu trẻ dại
đèn đường trong mưa tím rịm
chiều
tôi bỏ lại boong tàu ghế trống
tàn ngày
dưới ánh nắng mặt trời
tàn nhẫn
tôi đã bay, giống như
một con bướm với đôi cánh
dễ bị tổn thương
băng qua những đồng cỏ
màu trắng khát
những cơn gió bấc thổi
mở bầu trời
tiếng rì rào của bầy
ong
sự huyên náo trên bãi
đậu xe
và đêm muộn đến giữa
các tòa nhà thành phố
ở đây trong bóng tối
mù
đất sâu và lạnh với đống lá mục đầy tới
miệng
tôi cảm thấy sa mạc
kéo dài về phía
trước
có ai đó nhắm mắt
lại
đầu nghiêng về phía con sóng, như thể lắng nghe
chút tàn tích của ánh
sáng
như hồi còi vang
vọng
về đêm tôi bỏ những
giấc mơ vào giỏ, chỉ để vứt đi
rực rỡ, lập dị, phải
thừa nhận là vô ích
tôi nhìn vào lòng bàn
tay mở của mình, các nếp gấp của nó
như đường tàu say
rượu
một niềm tin khó khăn
hơn không phải trong sự buông thả
cũng không phải trong
sự cứu rỗi
những ham muốn vuốt ve
đầu lưỡi của tôi
sụp đổ trong tiếng thì
thầm ướt
phía bên kia đường
chân trời
mặt trăng hồng hào như
một nông dân đỏ mặt
ở đây trong bóng tối
mù
sự cường tráng của người đàn ông đã chết
văn xuôi của những giấc mơ
[1]
một lần, người chị gái
đã chết của hắn để lại tin nhắn trong hộp thư
thoại
bà ấy nói chị rất yêu
em
lần khác, một hình
dáng bí ẩn đã xuất hiện trong khuôn hình khi hắn soi
gương
cả đời hắn chưa bao
giờ bắt gặp điều gì giống như thế này trừ một lần cách đây vài năm, bức ảnh do
cô con gái bốn tuổi của hắn tình cờ chụp được
người ta có thể thấy
rất rõ cái bóng trắng bệch của một phụ nữ đang bay lơ lửng trong khi những phần
còn lại nhòe nhẹt và mờ ảo
thậm chí bạn còn có
thể thấy chị ấy đang đi giày cao gót nữa, hắn quả quyết
hắn không tin vào
những bóng ma nhưng những gì xảy ra khiến hắn phải nghĩ
lại
chắc chắn tôi đã nhìn
thấy một khuôn mặt, hắn biết chính xác đó là
ai
người phụ nữ trông
không giống một quý bà cổ xưa, chị có vẻ như đang diện một chiếc áo
phông
vẻ tươi tắn của chị
làm hắn ngỡ ngàng
chị cứ đứng đó nhìn
chằm chằm vào tôi, hắn nhớ lại
(hồi nhỏ hắn cũng
thường nhìn ra ngoài cửa sổ như đứa trẻ bị
bệnh)
sau đó cái quầng sáng
nhợt nhạt giống như mặt người ấy dần dần biến mất
như quả bóng biến mất
vào bầu trời xanh
vâng, chỉ đơn giản là
biến mất
văn xuôi của những giấc mơ
[2]
trở về nhà, cô thường
ngủ vài tiếng rồi dậy cầu nguyện trước khi mặt trời
mọc
nhưng cũng có đêm cô
nằm trên giường và mong chờ những giấc mơ xuất
hiện
đôi khi chỉ là những
hình dáng méo mó phản chiếu như trong một quả cầu pha lê vỡ ra làm nhiều
mảnh
hay một vật thể sặc sỡ
phủ đầy loại bụi óng ánh lạ mắt thấp thoáng sau các cửa kính trên đại
lộ
thỉnh thoảng một hình ảnh mạnh mẽ hiện ra trong đầu đến mức cô phải ngồi
dậy cầm bút vẽ
nếu không muốn cất
chúng trong một góc, sâu thăm thẳm
những đêm như đêm nay,
trong khi mặt trăng tắm rửa cô với ánh sáng của kẻ đồng
tính
cô đã mơ một giấc mơ
lạ với những ngón tay dính kẹo và hạnh phúc
cô nhớ mùi bột giặt ở
chiếc áo len của mẹ
màu đỏ thẫm trên cửa
sổ bị nứt
và mỗi buổi sáng khi thức dậy cô đã nếm thử xà
phòng
vị của nó không giống
như chúng ta tưởng tượng
bước trở lại thế giới
ảo giác, cô biết mình không thể rời xa những món
này
một không gian linh
thiêng với các đặc quyền của riêng tư
bức ảnh kỹ thuật số,
hình bóng tổ tiên trong góc tường
vẻ đẹp bất ngờ của
thời gian lấp đầy những viên gạch vữa
một cái hồ nước, nơi
các ký tự di chuyển như cá
báo trước cái chết đau đớn của các từ, sủi
bọt
cô chẳng bao giờ phân
tích giấc mơ của mình
những bộ trang phục
thay đổi nhanh chóng, những người đàn ông đến và đi, thất thường, đe
dọa
mang theo một quả
trứng ấm áp trong tay
và cô, cuộn tròn như
ấu trùng trên đầu chiếc lá
trong bóng tối mê hoặc
nghe được các nguyên âm trắng của gió
cô xóa nốt màu sắc còn
lại, thoát khỏi thực tế và bổ nhào
số phận, ngay cả trong giấc mơ, luôn
chóng mặt
văn xuôi của những giấc mơ
[3]
đêm đó tôi đã nuốt
phải thị trấn
đang nhào lộn với quả
phạt đền
bát phở nóng rơi đánh
huỵch
trong ánh sáng chìm
của mùa hè
những người
khác
gào lên khi bóng chạm
tay
bên ngoài trạm xăng
quốc lộ
vào phút đá bù
giờ
tôi nhìn thấy một con
mèo
đi dọc theo gờ cửa
sổ
hình như nó vừa ăn cắp
sữa
trên núm vú cô nàng
tóc xoăn
đang mải xem truyền
hình
ở một quán bar náo
nhiệt
xong trận
đấu
chúng tôi kéo nhau
xuống đường
uống bia hơi và lảm
nhảm như say rượu
tôi biết những cái
đồng hồ treo tường
đồng loạt dừng lại lúc
nửa đêm
sau khi đã cứu chuộc
nhân loại
từ chiếc
cúp
văn xuôi của những giấc mơ
[4]
họ dạy tôi
kỹ năng
sống
trong bụng một con cá
mập
bấy giờ là mùa
hè
những hòn đảo đang rơi
tự do
dưới
nắng
trước khi thả tôi vào
một bờ vịnh yên tĩnh
giữa những nàng tiên
cá ngực trần
mắc
cạn
họ dạy tôi cách mở
khóa an toàn
những nút chai
ham
muốn
bài không thơ số
một
bố khỉ, anh
uống gì, đứa con gái mặc áo trễ ngực bán cà-phê vỉa hè bên hông nhà tang lễ
nhìn tôi cười cười mời mọc, ngày nào chẳng đi qua, thèm
muốn chết, bây giờ thì có cớ rồi nhé, cho anh li
bạc-xỉu
trước mặt tôi phía bên
kia đường là một chùm bò cạp, mùa này
mưa dữ thần, dáng người bộ hành như gầy đi dưới những tấm bảng hiệu to tướng
màu đỏ quạch, lạnh phải biết, tôi
chợt nghĩ đến những lỗ huyệt đào sẵn ngoài nghĩa trang ong ỏng
nước
người đại diện nói, vã
bọt mép, bài điếu văn thuộc lòng đang đến đoạn cao trào, trong
giờ phút đau thương vô hạn này, đám đông như ngạt thở, ai thèm nghe cơ chứ
hoặc tôi hoặc là kẻ
xấu số, người đàn ông lao từ lầu năm
xuống đất, tôi tự hỏi
tôi đã bay lên, như một tiếng thở dài nhẹ
nhõm
chúng ta trần như cỏ
dại
trên một lối mòn bỏ quên
ăn những cọng rêu xanh mưa đá
hát
bài hát của bầy chim sẻ núi không thấy chân trời
biển xám là những
mảnh buồm rách khâu lại với nhau
trong màn sương tái
nhợt
rắn đang cắn vào cổ
tôi
đỉa đang bám vào ngực tôi
lưỡi tôi liếm cô đơn
sủa
dưới tán cây tôi nuốt
con sâu bướm
chẳng mấy chốc nó đã biến hơi thở tôi
thành những vòng tròn
lơ lửng hình xoắn ốc
đêm đến nó tha về một mặt trăng bọc trong giấy
bạc
hình ảnh hoàn hảo của trí tưởng tượng
phép lạ mà nghệ thuật đôi khi
ban cho
những tên trộm trong bóng tối
khi đầm lầy biến mất
dưới chân họ
khi nỗi hoảng sợ và tuyệt vọng trở thành tâm điểm của cuộc
sống
tôi đã bay lên, như một tiếng thở dài nhẹ
nhõm
thế giới này là của
tôi
hãy lắng nghe những bí ẩn của sự tồn tại
bầu trời này là
của tôi
một thiên hà đầy các tạo vật nhỏ bé
biển cả này là của
tôi
tôi thích sự điềm tĩnh của con tàu
bơi qua tiếng đập những vây cá voi
trên vịnh
dưới mũi giáo tàn nhẫn
của đấu trường thời tiết
đây là câu trả lời triết học của tôi
thần
thoại đang trong lò hỏa táng
đĩa đơn nghe lúc hoàng
hôn
mùa đông tôi hoá
đá
trong các tường rào đã
trở thành
hố cá nhân trú
ẩn
và đường chân
trời
bị đẩy lùi bởi sự
trống trải
đàn bò của tôi sẽ lang
thang
đi theo đám cháy
rừng
bỏ lại cánh đồng yên
tĩnh, xỉn tro
khu rừng
khói
xám như mặt
biển
nơi tôi đã nếm cái
chết như một món ăn thanh nhã
các vị thần cứu tinh
trong đĩa rau trộn
và sự cô đơn, mùi tử
vong
trở thành một ốc đảo
xa lánh
một con tàu không bến
cảng
những ngày này
dài
giỏ của tôi đầy
lên
kho báu của khải
huyền
những ngọn lửa đốm
đen
như một con nhện nhiều
mắt
và rừng, giống như
buổi dã ngoại
những đoạn phim hẹp
của hang động
màu đỏ gây sửng
sốt
đêm xuống, khi những
ngôi sao tối tăm
diễu hành trên mái nhà
tôi đặt con đom đóm
vào chiếc cốc
ngọn lửa mảnh
dẻ
cắt ngang đường chân
trời
như rễ cây từ bóng tối
xé nát
và linh hồn tôi bay đi
như một cuộc rước
đuốc
qua các thành phố xa
xôi
thời hoàng kim của
nghi lễ hiến tế
những con bò
thiêng
từ các vị vua vĩ
đại
buổi chiều như bức
tranh tối sẫm màu
mùi hương xa xỉ của
mưa
ướt khơi đống sách
cũ
những kệ
bụi
lấp lánh thứ ngôn
ngữ
xám
than
và cái im lặng
đó
được chạm khắc cẩn
thận
trên cây bồ
hóng
và này, kẻ chạy trốn
đêm
đừng quên những dòng sử biên niên độc ác
một từ đơn
có thể
lật đổ các bức tường
các ngọn núi băng giá
trăm năm của tiếng vọng
thổi
qua đám đông với một nốt dài
những ngày u
ám.
