L H?c Lnh Vn
Ngy 31/5/2019, trn trang Facebook c?a mnh, trong m?t status v? th? t??ng Thi Lan, ng Prem Tinsulanonda, th? t??ng L Hi?n Long vi?t: Th?i ?i?m ng ?y (Prem Tinsulanonda) lm th? t??ng trng v?i th?i ?i?m n?m n??c thnh vin ASEAN cng nhau ch?ng l?i s? xm l??c c?a Vi?t Nam vo Campuchia v chnh ph? Campuchia sau ? ? thay th? ch? ?? Khmer ??” (https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-48555379). ng L vi?t ti?ng Anh, xm l??c ???c d?ch t? ch? invasion.
Ti?p theo bi vi?t v? ?? ti ny ngy 06/6/2019 (http://vanviet.info/van-de-hom-nay/nhn-mot-kien-cua-thu-tuong-l-hien-long/), bi vi?t ny xin nu k?n t? m?t kha c?nh khc. C?ng xin ni r, bi vi?t ch? quan tm t?i cc v?n ?? c?a Vi?t Nam, v m?c ?ch gp v th?o lu?n v?i b con, anh em ng??i Vi?t.
A. CH?T ??U GI?C M? CHN CH?T
G?c gc gia ?nh ti ? bin gi?i Vi?t Kampuchia, t?nh An Giang. Vi n?m, ma n??c n?i, ti v? qu ch?i, x? x? cng anh em b con ra gi?ng ?o c? khoai, c? s?n, ??u ph?ng… ?em xu?ng ghe ra ch? ??t l?p b?t c n??ng ln, nh?p vi chung r??u, g sn ghe nghe ?n ca ti t?. Chi?u r?c r? rng, ng??i ng ng r??u r?i th thn n? nng dn tay ch?n ?ng bn th?y c?ng gi?ng Thanh Nga, Thnh ???c… M?y th?ng em h? nghe tui k? b?t tay Thanh Kim Hu? th ht h. Tay c? tr?ng khng anh, tay c? m?m khng anh? Em m b?t ???c tay c? r?i da cho c? h?t ma la em c?ng ?ng… T?i by, u?ng m?t ci m?ng anh t tao b?t tay Thanh Kim Hu?!
N?m 1977 nghe tin bo t? qu ln Si Gn r?ng lnh Pn P?t qua bin gi?i gi?t dn mnh. M?y n?m tr??c th?nh tho?ng t?i n ln ln qua, gi?t vi m?ng. Gi? ngang nhin trn t?i gi?t ng??i, ??t nh, b? ?i.
Gi?a n?m 1977, ra gi?ng nghe d k? chuy?n hai v? ch?ng em h? b? ch?t ??u, x? xc. L ci th?ng c mong ??c chn ch?t ???c b?t tay Thanh Kim Hu?! ?em t?i n v? chn ?y n, th?y xc tan nt th?m l?m con ?i. Ch? hai ??a nh? ch?i l?n lc trn sn, d ni chu n?i d d nui ch? g?i ai, khng bi?t s?ng t?i lc t?i n l?n khng. D d?t ra ngoi ch? xu?ng sng, ghe n?m l?p l?p c?p b?. ?, con coi, nh no c?ng ?? s?n thng g?o, lu n??c, h? mu?i d??i ghe. Nghe ti?ng thau, ti?ng mm ??p chuy?n t? xa l m xch con nh?y xu?ng cho xui dng su v trong ??t.
T? ? tr? ?i t?i cu?i n?m 1977 v sang n?m 1978 s? vi?c cng to t?n v d man h?n. Cc ??a danh V?nh X??ng, V?nh Gia, V?nh T??ng, Ba Chc…, m?t ?m gi?c trn qua ?? l?i hng tr?m, hng ngn xc ng??i khng nguyn v?n!
Trai trng s?c si ?i ?nh gi?c. X ??i, huy?n ??i c?m ph?n ch?a sng ln tr?i!
B con ch?y gi?c ln Si Gn t? n?n t?i nh ti, ban ?m n?m ng? s?p l?p d??i ??t, t?c t??i than khc ng??i thn. Sng sng vo c? quan th nghe loa vang vang Vi?t Nam, Kampuchia l hai qu?c gia cch m?ng ??ng ch v?i nhau. ??ng nghe l?i xuyn t?c c?a b?n ph?n ??ng tung tin nh?m chia r? hai ??ng v hai nh n??c Vi?t Nam – Kampuchia….
Sau nh?ng tin ??n rm ran, cu?i n?m 1978, qun Pn P?t t?n cng Vi?t Nam, t? Ty Ninh t?i Kin Giang. Vi?t Nam ?nh tr?, ti?n qun vo lnh th? Kampuchia v sau hai tu?n ??y ch? ?? Pn P?t ra kh?i Nam Vang (Phnompnh), h? tr? s? thnh l?p H?i ??ng Nhn dn Cch m?ng Campuchia do Heng Samrin lm Ch? t?ch. K? t? ? ch?m d?t cc cu?c tn st ng??i Vi?t! C?ng ch?m d?t cu?c di?t ch?ng do Khmer ?? ti?n hnh trong 5 n?m h? n?m quy?n cai tr? Kampuchia v?i kho?ng 2 tri?u ng??i ch?t, m?t ph?n n?m dn s?!
Trong su?t 10 n?m, kho?ng 50 ngn b? ??i tnh nguy?n Vi?t Nam ch?t trn chi?n tr??ng Kampuchia. Nhi?u ng??i s?ng trong khng kh kh?ng ho?ng th??ng tr?c lo s? v??ng mn b? c?t c?t chn.
Ti c ng??i b?n nh? h?n n?m b?y tu?i, g?c An Giang l b?n thn c?a th?ng em b con b? Pn P?t gi?t, ?i b? ??i ?nh v?i Khmer ??. N?m 1982 cng m?t nhm ??ng ??i b? ng? b?ng sng b?i v? Vi?t Nam. S?ng khng n?i t?i ??a ph??ng, r? nhau theo ghe v??t bin, trt l?t, ???c Canada cho ??nh c?.
Tha h??ng ng? c? tri! Thu ci nh t?i Vancouver, ti t?ng tr?t, n t?ng trn. M?t t?i v? tr?, r? nhau ?i b? ra ngoi ?n khuya, hai lon bia, hai t cho tr?ng c c?m kho qu?t, m?t t gi 12 ? la Canada. N?m 1992 gi ? m?c, nh? nh m ?n!
– Th?ng Su em c?a anh ch?t th?m l?m. ?em n v? em ch?p xc n m. ??t la c?, ru?t li lng thng, m sao khng s? nghe anh! Hai ??a l?i sng ?i h?c su?t th?i nh?…
– T?i gi? c ?m em cn m? th?y b? mn ph?t c?t ch?n. B? ??i mnh hi?n l?m anh. T?i em ??a lm ru?ng, ??a v xe, b? h?t qua Kampuchia ?nh. Lc ?nh th gan, lc h?t ?nh th?ng no c?ng s?. Ch?t h?ng s?, s? c?t ch?n v? nh ba m ph?i nui. ?ng b? gi h?t r?i!
– T?i em b?ng r?ng, b?i. T?i sng ng bn kia l Vi?t Nam, ??a no c?ng khc. T?i ? t?i em tho sng th?y xu?ng gi?a sng, khng cho ai l?y ?i ?n c??p. B?i qua sng, chia tay nhau th?ng no v? nh ?.
– ?i ln lt ch? ?u dm ra l? chnh! T?i Tri Tn nh? ch ru?t bo cho ng gi ? Th??ng Ph??c. ?ng ln th?m bi?u ? nh? nh ch, ??ng v? nh mnh b? t?i n b?t l?i. Em lun l?c qua B?c Liu lm ngh? s?a xe Honda. Bi?t s?a my ghe nn n?m sau ng??i ta cho m?t ch? v??t bin. T?i gi? c?ng ch?a v? qu. ng gi m?t r?i. Ch?a nui ???c ?ng ngy no!
B. K? TH V K? PH?N B?I
V?i m?t qu kh? ?au th??ng, ch?t chc nh? v?y, nhi?u ng??i Vi?t t?c gi?n v?i ki?n c?a ng L l ?i?u d? hi?u. Trong m?i t??ng tc Phy c?a tui, kho?ng 80% stt hay comments nghing v? ph?n ??i. Khng t trong s? ? tha m?.
M?t l?p lu?n ???c khng t ng??i theo l:
Vi?t Nam ??a qun vo Kampuchia l ?? c?u dn mnh v c?u dn Kampuchia ra kh?i ch? ?? di?t ch?ng Pn P?t.
T? ? m k?t lu?n:
Ng??i no khng th?y ?i?u ? l khng th?y ???c chnh ngh?a c?a Vi?t Nam, l khng ?au xt cho hng v?n ng??i Vi?t v hng tri?u ng??i Khmer ch?t v ch? ?? Pn P?t, hay th?m ch l ph?n b?i mu x??ng ng??i ? khu?t!
Thi th t?m ??ng v?i v? trn. Nh?ng t? v? trn m h? xu?ng v? d??i ti e khng chu?n. Lm sao dm ch?c ng??i c quan ?i?m khc l khng ?au xt cho hng v?n ng??i Vi?t v hng tri?u ng??i Khmer ch?t? Xc quy?t nh? v?y c ngh?a l ch?p m? ng??i khc v ch?n m?i ???ng th?o lu?n.
Ng??i Vi?t t?nh to m?t cht ??u bi?t cu?c chi?n Vi?t Nam Kampuchia r?t tai h?i cho t? qu?c. S? th??ng vong l?n, ? ?nh. Cn h?u qu? trn s? ch?m pht tri?n dn t?c th th?c l kh?ng khi?p. M??i n?m trong th?i gian n?n kinh t? th? gi?i bng n?, Vi?t Nam v?i n?ng l??ng c?a s? th?ng nh?t v th? m?nh pht tri?n r r?t c?a mnh l?i sa l?y trn ??t Kampuchia v ch?u c?m v?n nghi?t ng. B?ng con m?t d?y th?y mnh tay khng! Khi b?t ??u gia nh?p vo dng ch?y kinh t? th? gi?i, cc qu?c gia c?nh tranh v??t xa, cn Trung Qu?c ? v??n vai 10 n?m tr??c ?. Vi?t Nam ? v? th? b?t l?i trong t??ng quan l?c l??ng, so snh c?nh tranh.
N?u Vi?t Nam khng b? tri tay t?i Kampuchia, n?n chnh tr? v kinh t? ???c m? c?a tr??c 10 n?m, dn tr pht tri?n h?n, th khi th?i cu?c x?y ra bi?n c? ?ng u, Vi?t Nam c ph?i l?y v?i Trung Qu?c nh? l?i c?m thn c?a c? b? tr??ng Nguy?n C? Th?ch khng? Hay Vi?t Nam ? r? sang m?t ???ng pht tri?n khc ??y tri?n v?ng?
Th?c ra, d Vi?t Nam ngh? r?ng chnh ngh?a, trn th?c t? khng t cc n??c cho cu?c chi?n Vi?t Nam Kampuchia l xm l??c! ki?n c?a th? t??ng L Hi?n Long ph?n nh th?c t? ny. N?u Vi?t Nam theo cc chu?n m?c c?a ?a s? cc n??c, kin tr h?n trong cc ho?t ??ng ngo?i giao thuy?t ph?c qu?c t?, t? lng thnh, th cho d c xu?t qun t?n cng Kampuchia v l?t ?? ch? ?? Pn P?t, ph?i ch?ng Vi?t Nam c th? c m?t l?i thot ???c qu?c t? thng c?m h?n, t t?n th?t lu di h?n, trnh m?t cu?c c?m v?n nghi?t ng?
Nh?ng, v?n ?? khng ch? khu bi?t trong m?i quan h? Vi?t Nam Kampuchia. Sau cu?c th?ng nh?t n?m 1975, n?u Vi?t Nam th?c t? h?n, khim t?n h?n, t?p trung lo ?on k?t dn t?c ?? pht tri?n kinh t?, khng thch th?c Trung Qu?c b?ng cch ng? h?n v? Lin X, ti?n hnh bnh th??ng ha quan h? ngo?i giao v?i M?, th c trnh ???c cu?c chi?n hao t?n Vi?t Nam Kampuchia khng? Trnh cu?c chi?n Trung Qu?c Vi?t Nam ti?p theo khng? Nh?ng cu?c chi?n ? c ph?i l con ???ng duy nh?t m tu?i tr? Vi?t Nam ph?i nghi?n r?ng xng vo cho d b? ??t r?i trong l l?a chi?n tranh?
Nh?ng ?i?u nhi?u ng??i Vi?t khng mong mu?n ? x?y ra. L?ch s? khng c ch? n?u nh?ng cho ta nh?ng bi h?c qu gi cho t??ng lai. C?n ph?i h?c n?u mu?n trnh nh?ng t?n th?t qu l?n nh? trong qu kh?: t?n th?t sinh m?ng, t?n th?t c? h?i, t?n th?t lng tin. C? t?n th?t nh?ng gi tr? ??o ??c c?t li t?ng g?n k?t ng??i Vi?t qua hng ngn n?m d?ng v gi? n??c!
Trong khi khng cho r?ng b?t k? ng??i Vi?t Nam no k? ??ch, ti l?i ngh? ph?i ch?ng tnh c? ch?p, b? m?t, b?t tai v?i cc ki?n tri chi?u chnh l K? ??ch r?t l?n trn con ???ng pht tri?n qu?c gia giu m?nh v v?n minh?
Nh?ng dng ny nu ln m?t cch nhn, mong ???c th?o lu?n v?i cc anh ch? c cng m?i quan tm. Tc gi? tin r?ng nh?ng th?o lu?n ?a chi?u gip x h?i b?t phi?n di?n, ki?n th?c chung c?a x h?i t?ng ln, cc thnh vin c?a n l?ng nghe nhau, thng c?m v h?p tc, chia r? x h?i gi?m d?n…
C th? ch?ng ? l m?t gi?i php gip ng??i Vi?t b?t lay hoay trong vng xoy xung ??t t? t??ng c?c ?oan gi?a nh?ng thnh ph?n dn t?c c? mi xem nhau th ??ch? Thot kh?i vng xoy ?, chng ta ??y hi v?ng s? thot kh?i ci b?y k?m hm s? pht tri?n ??t n??c.
Ngy 08 thng 6 n?m 2019
