Trong mấy ngày qua, thông tin lan truyền trên các phương tiện chính thống cũng như mạng xã hội về bạo động xảy ra trong một số cuộc biểu tình ở vài địa phương thuộc tỉnh Bình Thuận phản đối Dự Luật Đơn vị Hành chính – Kinh tế đặc biệt Vân Đồn – Bắc Vân Phong – Phú Quốc, khiến cộng đồng người Việt trong-ngoài nước hết sức lo âu.
Trước tiên, phải khẳng định: Bất cứ vì lý do gì, việc sử dụng bạo lực chống lại các lực lượng an ninh, tấn công và huỷ hoại công sở, tài sản công… đều sai lầm. Cuộc đấu tranh cho lẽ phải, cho công bằng xã hội, cho dân chủ nhân quyền phải được tiến hành một cách hoà bình, trong sự tỉnh táo. Nhất là trong tình hình giặc ngoại xâm luôn tìm mọi cơ hội gây hại cho chủ quyền quốc gia, mọi sự loạn động trong nước đều bất lợi.
Tuy nhiên, không thể có cái nhìn một chiều, quy mọi lỗi cho người dân Bình Thuận đi biểu tình. Hầu như tất cả là những người lao động nghèo, không mong gì hơn là có được cuộc sống yên bình, chăm lo làm ăn.
Những câu hỏi phải đặt ra: Vì sao trong khi ở những nơi khác, các cuộc biểu tình cùng thời gian đã diễn ra khá ôn hoà, thì riêng Bình Thuận lại có bạo động và kéo dài? Có nguyên nhân sâu xa từ những bức xúc dồn nén qua nhiều năm, khi ra biển đánh bắt hải sản bị Trung Quốc bắn giết, xua đuổi; những dự án tàn phá môi trường, trong đó có yếu tố Trung Quốc, không được các cấp chính quyền giải quyết thoả đáng? Hoặc là nguyên nhân trực tiếp từ sự đàn áp thô bạo của lực lượng an ninh khi giải tán cuộc biểu tình?
Trước tình hình bạo động ở Bình Thuận, để có được cách giải quyết đúng đắn, rốt ráo, vừa giữ được an ninh quốc gia vừa yên lòng dân, chúng tôi yêu cầu:
1. Quốc hội khẩn cấp lập một Đoàn Thanh tra cấp quốc gia về Bình Thuận. Để đảm bảo tính khách quan, trung thực của kết quả thanh tra, trong hoàn cảnh niềm tin của dân vào hệ thống chính thống suy giảm nặng nề, Đoàn Thanh tra phải có một nửa số thành viên là các nhân sĩ trí thức độc lập có uy tín xã hội, cùng các đại diện của người dân sở tại qua một cuộc bầu chọn tự do, công khai minh bạch.
2. Xử lý những kẻ trấn áp bằng bạo lực người biểu tình ôn hoà trước khi xử lý người biểu tình có hành vi bạo động.
3. Cuối cùng, chúng tôi yêu cầu Quốc hội, từ sự cố đáng tiếc này, nhận ra tầm quan trọng cấp thiết của Luật Biểu tình, thúc đẩy để có sớm nhất Luật này, nhằm bảo đảm cho người Dân có thể thực hiện Quyền Hiến định rất căn bản của mình một cách ôn hoà, hữu hiệu.
Ngày 13/6/2018
Câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng và các thân hữu
