K? m?ng m? – tri?n lãm c?a Ph?m Anh

Ph?m Xu�n Nguy�n

M?ng m? l� tr?ng th�i v??t tho�t c?a con ng??i. V??t tho�t kh�ng gian. V??t tho�t th?i gian. B?t ra kh?i m�nh. K? m?ng m? l� k? v??t tho�t. H?n t�m v? nh?ng c�i ?� c� v� ?� m?t. H?n t�m ??n nh?ng c�i ch?a c� v� s? c�. T�m trong m?. T�m trong m?ng. T�m trong ??i th?c, c�i th?c. H?n ?i t�m m�nh. Ph?i, k? m? m?ng l� k? v??t tho�t ?? t�m m�nh. H?n m�i m�i ph?i t�m m�nh d� nhi?u khi l� kh�ng t�m th?y, d� c�i t�m c� khi tr?n tr?i ngay tr??c m?t v?n kh�ng t�m th?y. Nh?ng khi ?� th?y th� ch�n tr?i m? ra, b�n tay c� �nh s�ng.

Ngh? thu?t ch�nh l� s? m?ng m? – v??t tho�t ?�. Ng??i ngh? s? l� k? m?ng m? – v??t tho�t ?�. C? nh�n v�o tranh c?a Ph?m Anh s? th?y. Th?y g�? Th?y nh?ng h�nh ng??i kho? th�n. R� r?i, t?t c? c? th? con ng??i t? nhi�n b�y ra tr�n tranh ??y, kh�ng che ??y, gi?u di?m g�. Ph?m Anh v? ng??i tr?n nh?ng kh�ng ph?i v? �nuy�. ?� l� con ng??i tr?n gian, tr?n th?. Th?y g�? Th?y m?t s? qu?n qu?i, gi?ng x� hi?n ra tr�n c? th? ng??i nh? hi?n ra t? m?t s? s�i s?c, ?au ??n t? b�n trong. Ng??i ?ang mu?n b?t ph�, mu?n v??t tho�t. Ng??i mu?n v??t kh?i nh?ng n�u k�o, gi?ng m?c c?a b�n ngo�i. V??t kh?i nh?ng t� h�m, v�y b?c c?a b�n trong. Nh?ng th�n ng??i g?p cong ch?ng ?? v� v?y v�ng. Th?y g�? Th?y l?a quanh th�n ng??i v� b�n trong ng??i. L?a l� y?u t? t? nhi�n l�m con ng??i th�nh con ng??i. L?a ??t ch�y v� ??t n�ng. Ph?m Anh v? ng??i c� l?a h?u h�nh v� v� h�nh. Ng?n l?a v� h�nh ch�nh l� s? m?ng m? thi�u ??t con ng??i khi?n h?n ph?i b??c ?i v� t�m ki?m. Ng??i trong tranh Ph?m Anh ph?i tr?n ra l� v� th?, v� h?n b? ng?n l?a b�n trong thi�u ??t kh�ng th? ?? m?t c�i g� v??ng v�u tr�n th�n th? che ??y hay k�m h�m c�i c?n ph?i bung ra. Gi�y ph�t ?y c? th? c?a h?n ch? c�n l� ph??ng ti?n, c?a ch�nh c? th?, v� c?a ch�nh ng??i s�ng t?o. Khi v? ng??i ho? s? t? do nh?t. C?ng ch�nh khi ?� h?n m?ng m? nh?t.

V� khi ?� v??t tho�t kh?i m�nh ?? t�m v? ?�ng m�nh, k? m?ng m? tr? n�n nh? nh�ng, thanh tho�t. M?t c?m gi�c an nhi�n t? t?i. Tranh ng??i c?a Ph?m Anh v? c�n ??i, ??y ??, h�i ho� cho th?y s? sung m�n c?a con ng??i c? khi v�ng v?y c? khi y�n l?ng. M?t l?i v? hi?n th?c c� m�u s?c bi?u hi?n. M?t c�i g� ?� b�n trong l�m h? n? ra ch? kh�ng co l?i. Nh?ng h�nh kh?i ng??i ch?c trong nh?ng m?ng m�u d?u nh? m� t�i mu?n g?i l� m�u c? t�ch, huy?n tho?i, khi?n nh�n ng??i trong tranh Ph?m Anh nh? c?m ???c s? chuy?n ??ng v� c?t c�nh. M� th?t l� tranh Ph?m Anh c� ng??i ??ng, ng??i n?m, v� ng??i bay. Cha l�m c�nh bay cho con, l�m b? ?? cho con, ??u ??i tr?i ch�n ??p ??t. ?� l� t? th? c?a k? m?ng m? � lu�n h??ng cao. Ngay c? khi �p s�t m?t ??t th� ??u �c v� t�m h?n con ng??i v?n h??ng l�n tr�n. C�i ??p c?a con ng??i l� ? ch�nh ?�, khi h?n t? nhi�n tr?n th? m� nh? m?ng m? h?n th?ng hoa.

Ch�c m?ng ho? s? Ph?m Anh v?i tri?n l�m ??u ti�n n�y ? th? ?� H� N?i. Ch�c anh v?n lu�n l� k? m?ng m? v?i s?c m�u h?i ho? c?a m�nh ?? c� s?c v??t tho�t, b?t ph� l�m n�n ch�nh m�nh.

H� N?i, 10.9.2023