Đỗ Duy Ngọc
SÀI GÒN NGÀY PHONG TOẢ THỨ MƯỜI SÁU LẠC QUAN ĐỂ TỒN TẠI???
Thành phố lại tiếp tục bị phong toả, nghiêm ngặt hơn nhưng những con số vẫn theo đường đi lên không biết bao giờ mới xuống thành biểu đồ parabol. Đọc trên mạng, xem clip, đọc tin nhắn của bạn bè và ngay cả khi xem báo chí chính thống. Toàn những chuyện không vui, toàn những thứ làm cho người ta bi quan. Mới tức thì đọc trên face của một cô MC lúc nào cũng nhí nhảnh, lúc nào cũng tươi cười khoe dáng, trình diễn áo quần thời trang một status thế này: “Chú tôi sốt 4 ngày liên tục ko một ai hỏi han. Không một viên hạ sốt. Ngày chú tôi về nhà chỉ là nắm tro nằm trong hũ. Còn bao nhiêu người chết ở KCL nữa các người mới dừng việc vô nghĩa này lại ?!”.
Cũng không muốn nhắc chuyện buồn nữa, tìm những chuyện vui để lạc quan thêm một tý, để có thêm chút nụ cười giữa những ngổn ngang. Nhưng khó quá. Thấy trên báo cũ có tin nói người hút thuốc lá khó bị virus tấn công hơn. Không tin nhưng cũng đọc và đưa thành một cái status để cho vui, để tìm chút thắng lợi tinh thần vì tôi cũng là dân nghiện thuốc lá nặng. Tìm xem những clip giúp người nghèo trong cơn hoạn nạn của những ngày phong toả để thấy đời vẫn còn đẹp với những tấm lòng. Nhưng rồi lại quá xót xa cho những thân phận. Vẫn còn có những hình ảnh khoe giàu, khoe ăn chơi, khoe thân thế con ông cháu cha, khoe những ưu tiên mà mình có được nhờ những quan hệ. Nhưng cũng vẫn còn đó hình ảnh của anh thanh niên thất nghiệp thiếu ăn, không còn tiền để sống. Vẫn còn đó ông lão bò ra đường xin ăn, mấy mẹ con chở nhau bằng xe đạp về quê xa tít cả ngàn cây số. Vẫn còn đó những gia đình công nhân mất việc làm đành ngồi chờ hộp cơm cứu trợ, hộp cháo cho con nhỏ của những người thiện nguyện. Vẫn còn đó cảnh nheo nhóc, thiếu mọi tiện nghi của những người bị vào khu cách ly. Vẫn còn đó những con ngõ bị bao vây bởi những vòng thép gai như công sự thời chiến. Vẫn còn đó hình ảnh người bác sĩ kiệt sức nằm dài trên sàn nhà sau thời gian quá dài chiến đấu cứu chữa cho người dịch bệnh. Vẫn còn đó một thành phố đìu hiu dưới ánh đèn hiu hắt trong cơn mưa tối qua khi tôi nhìn xuống đường, còn đâu một Sài Gòn nhộn nhịp đầy sức sống của những ngày cũ. Tất cả hiện ra trước mắt nên dù có muốn lạc quan một chút, thắp lên một niềm tin cũng khó với hiện thực.
Cho đến nay, Sài Gòn đã có 3.057 điểm phong tỏa, trong đó TP Thủ Đức có gần 500 điểm phong tỏa, quận 8 có 313 điểm, huyện Hóc Môn 262 điểm, quận 12 có 232 điểm… Trong số các địa phương, TP Thủ Đức có số điểm phong tỏa nhiều nhất với gần 500 điểm. Nơi đây cũng có nhiều phường phải phong tỏa hoàn toàn để chống dịch, với tổng cộng 12 phường tính đến 16h ngày 21.7. Trong đó, phường mới nhất bị phong tỏa là phường Tam Phú rộng khoảng 311ha với dân số khoảng 30.400 người, phong tỏa từ 12h ngày 20.7.
Trong khi đó, UBND quận Bình Thạnh cũng vừa có thông báo quyết định phong tỏa toàn bộ phường 19 từ 0h ngày 22. 7 đến khi có thông báo mới. Phường 19 có hơn 19.000 dân. Nơi đây có các cụm khu vực đông dân như chung cư Phạm Viết Chánh, chung cư Nguyễn Ngọc Phương, chợ Thị Nghè…Nếu nhìn trên bản đồ phong toả của thành phố, ta có cảm tưởng Sài Gòn đã bị vây hãm, không đường cựa quậy. Có lạc quan được chăng? Theo thông tin của Thông Tấn Xã Việt Nam, virus Vũ Hán đang dẫn đến những thay đổi lớn với ước tính thiệt hại về kinh tế toàn cầu lên tới 28.000 tỷ USD tính tới năm 2025.
Với những hậu quả nghiêm trọng trên quy mô toàn cầu như vậy, ai sẽ là người chịu trách nhiệm cho toàn bộ việc này? Ai có lợi trong cơn đại dịch làm xáo trộn cả thế giới? Cho đến giờ, chẳng có ai trả lời được câu hỏi này. Nghĩ đến tương lai hậu cơn đại dịch cũng khó mà lạc quan cho nền kinh tế Việt Nam và cả thế giới.
Một cô học trò cũ giờ là một bác sĩ hôm qua điện cho tôi nói rằng nguy hiểm nhất là việc xét nghiệm tầm soát. Việc này có cái lợi là phát hiện được F0 trong cộng đồng, tuy nhiên trong quá trình xét nghiệm có một chi tiết rất nguy cần lưu ý là chiếc găng tay của lực lượng xét nghiệm. Chi tiết này tôi cũng đã nhìn thấy, có suy nghĩ mà chưa tiện nói. Về nguyên tắc, không nên sử dụng một chiếc găng tay y tế đấy suốt quá trình xét nghiệm. Bởi khi chọc que vào họng hay vào mũi của người được xét, nhân viên y tế thường se đầu que, tay để sát mũi người được xét, hơi thở của họ chắn chắn thở vào găng tay. Găng tay tiếp xúc trực tiếp vào hơi thở, mũi và họng của người được xét nghiệm. Chỉ cần trong số đó có một người đang là F0, nói như một lãnh đạo thành phố, trong lúc này ai cũng có thể là F0. Thế là virus sẽ dính vào găng tay của nhân viên xét nghiệm và suốt buổi hôm đó, ai qua tay người này đều có thể dính virus. Có cách nào để thay đổi quá trình này không? Nếu cứ sau khi xét một người lại thay găng tay thì quá tốn kém và mất thời gian. Hay là ta chồng thêm một bao tay nhựa thông dụng rẻ tiền thường dùng cho các bà nội trợ, bán hàng ăn dùng một lần rồi bỏ. Vừa giải quyết được việc lan truyền virus mà giá cũng chẳng tốn bao nhiêu. Được như thế, người được xét nghiệm bớt lo âu mà tình trạng lan truyền virus cũng bị hạn chế phần nào. Con virus biến thể Delta này lây nhiễm rất nhanh, chỉ cần mấy giây tiếp xúc đã có thể dính bệnh. Nếu cứ tiếp tục xét nghiệm theo lối cũ với chiếc găng tay không được thay, nguy cơ truyền nhiễm rất cao.
Ngày đầu tiên giãn cách nghiêm, mà dân mạng đặt tên là 16 plus hay 16+, theo lãnh đạo thành phố sẽ tăng cường, siết chặt hơn nữa tình trạng giãn cách. Thế nhưng vẫn còn nhiều người dân xem thường những chỉ thị của nhà nước. Vẫn có người đạp xe thể dục với lý do ở nhà cuồng cẳng, có người bảo đến một địa chỉ khác để chăm sóc cho mấy con chó, người thì buồn quá đi long nhong chơi nghĩ là chẳng hại đến ai, người thì đi chục cây số để mua mấy trứng vịt…. Xem một clip quay sáng nay ở một chốt tại quận Phú Nhuận mà ngao ngán với mấy người này. Bộ phận thi hành rất ôn tồn, nhỏ nhẹ giải thích với những người vi phạm và dưới comment, ai cũng đồng tình với cách giải quyết của trạm này. Rất nhiều người lên án những người ra đường không lý do hay những lý do vớ vẩn. Ai cũng muốn dịch sẽ được chấm dứt nhưng vẫn còn những người không tuân thủ lệnh giãn cách như thế này thì ngày yên bình sẽ còn xa lắm. Sau những đụng chạm không ai muốn giữa lực lượng thi hành và những người vi phạm bị cộng đồng phê phán. Lực lượng có trách nhiệm có vẻ đã mềm mỏng hơn, tế nhị hơn và lịch sự hơn đối với những trường hợp vi phạm. Không biết trên các chốt chặn khác ở thành phố có được vậy không? Đó cũng là một bước tiến đáng ghi nhận. Và những người dân chúng ta, nếu không có những nhu cầu thật sự để đi ra đường thì cũng nên cố gắng ở nhà, giữ cho mình cũng là giữ cho cộng đồng để sớm chấm dứt dịch bệnh. Trong cơn khủng hoảng dịch bệnh trước đây ở các nước Âu châu và Hoa Kỳ, người dân cũng phải chấp nhận tuân thủ lockdown thôi. Vẫn biết tình trạng xã hội ở Việt Nam có nhiều điểm khác biệt với các nước và chính phủ chưa lo hết được cho dân trong những ngày phong toả. Nhưng tuân thủ theo những yêu cầu cũng là một cách tốt nhất và hữu hiệu nhất để chống dịch.
Đọc trên face của anh Nguyễn Ngọc Trân, một nhà báo kỳ cựu có nhắc đến cuốn sách “Chère mamie au pays du confinement” của Virginie Grimaldi. Cuốn sách ghi lại những bức thư của tác giả gởi cho bà của mình trong thời gian 55 ngày phong toả để ngăn chận virus Vũ Hán năm trước khi nước Pháp bị đe doạ bởi dịch bệnh và số người chết tăng nhanh. Những bức thư ghi lại những sinh hoạt hàng ngày của tác giả và gia đình ở thành phố Bordeaux với giọng văn vui vẻ, hài hước và cảm động. Đó là sự lạc quan cần có trong những ngày điều kiện sống bị bó hẹp và sinh mạng bị đe doạ. Những câu chuyện khiến người đọc quên đi sợ hãi, bởi nhiều khi con virus sợ hãi đánh gục ta trước khi virus Vũ Hán đến tìm. Cũng đang cố lạc quan như tác giả Virginie Grimaldi. Nhưng đôi lúc sự cố gắng hình như bất khả.
Cũng ngày hôm qua râm ran trên mạng tin một tập đoàn lớn ở thành phố mượn 5.000 liều vaccine Moderna để về chích cho nhân viên tập đoàn. Đây cũng là một doanh nghiệp đóng góp khá nhiều vào quỹ mua vaccine của chính phủ và cũng là tập đoàn có nhiều đóng góp âm thầm cho việc ngăn ngừa và dập tắt dịch virus Vũ Hán. Người dân tri ân và không quên tấm lòng của họ. Thế nhưng cũng theo quan niệm của dân, việc nào ra việc đó. Trong khi nhân dân thành phố, nhất là những người trong diện ưu tiên vẫn chưa được chích mũi nào, giờ thành phố lại ưu tiên cho một doanh nghiệp mượn về chích cho nhân viên của họ. Tuy có thể chưa đến bất bình nhưng cũng cảm thấy tủi thân. Người trên tuyến đầu, những người già trên 65 tuổi cảm thấy mình đã bị tước mất cơ hội. Buồn nhiều hơn tức.
Sài Gòn cũng đang vào chiến dịch phun thuốc toàn thành phố. Nếu tôi nhớ không lầm, WHO và rất nhiều nhà khoa học khác đều cho rằng việc phun thuốc sát trùng không có ảnh hưởng, tác dụng gì tới con virus Vũ Hán. Virus nằm trong họng, trong miệng, trong nước bọt người bệnh chứ có nằm trên đường, trên phố đâu mà xịt. Hơn nữa, ở Việt Nam, nhiều hẻm, nhiều kiệt, nhiều ngõ chi chít đan xen nhau với số lượng người rất đông ở trong đó. Xe có vào được đấy đâu. Xịt ngoài đường phố thì cũng như phơn phớt ngoài da còn vết thương bên trong vẫn rỉ máu. Đã không diệt được virus mà thuốc sát trùng ấy còn làm ảnh hưởng sức khoẻ, tốn kém tiền bạc một cách vô bổ. Dư luận đã nói nhiều sao chẳng có ai nghe.
Sau một thời gian khá dài bị cách ly, giãn cách, phong toả người Sài Gòn có vẻ nhẫn hơn, chấp nhận chịu đựng hơn. Thế nhưng những cảnh nhếch nhác trong khu cách ly, số người tử vong càng lúc càng nhiều, những tiếng kêu tuyệt vọng của nhiều người mắc bệnh không được xe cứu thương giúp chở đi, những thiếu thốn thiết bị y tế và những khó khăn trong đời sống hàng ngày vẫn là nỗi ám ảnh trong lòng người Sài Gòn. Vẫn tin Sài Gòn không thể quỵ ngã, vẫn tin Sài Gòn vẫn đứng vững trước nguy nan. Tin thì vẫn còn tin nhưng xót xa quá những diều đang xảy ra và những đau thương đang đến. Đã có 16 plus, xin đừng có thêm 16 Max với 16 Max Pro. Lúc này thì không còn biết phải trách ai, giận dữ với ai nữa. Nhưng xin tất cả hãy làm tròn trách nhiệm của mình, trách nhiệm và bổn phận của những người cầm đầu một thành phố, một quốc gia trước cơn nguy khốn và khốn khó của nhân dân. Công bằng, minh bạch, sáng suốt, không dấu diếm và vì lợi ích phe nhóm để cho dân tin. Người dân cũng nên tuân thủ những yêu cầu của nhà nước, chấp nhận những điều không muốn để cơn đại dịch sớm qua đi. Đây không phải là lúc để đổ tội cho nhau mà cần có sự đồng lòng.
24.7.2021
SÀI GÒN NGÀY PHONG TOẢ THỨ MƯỜI BẢY CHUYỆN LINH TINH
Đọc trên trang face của một cô em đang làm thiện nguyện ở những khu cách ly và bệnh viện dã chiến mà đau lòng. Một bé 2 tuổi cùng mẹ là F0 bị đưa vào bệnh viện được mấy hôm. Người mẹ chết bị bó xác đem thiêu và không biết rồi em bé sẽ sống sao đây? Đọc những lời kể của những người trong cuộc, đang hàng ngày trực tiếp với những người bị cách ly, đang nằm trong bệnh viện mới thấy hết sự tàn khốc và đau thương của virus Vũ Hán đối với con người. Sống chết chỉ là một gang tấc. Khi con số tử vong được công bố lên đến gần 500 người, ta mới thấy sự khủng khiếp của cơn dịch đến với chúng ta. Thế mà, oái oăm thay, có những người đã và đang nằm trong lằn ranh sinh tử ấy vẫn không buông được lòng tham. Hôm qua, thành phố xét và giải toả một số lượng ca F0, F1 được về nhà và theo dõi tại nhà. Trước đây, khi đến khu cách ly, họ bị thiếu thốn nhiều phương tiện và đồ dùng sinh hoạt. Những nhóm thiện nguyện đã bỏ tiền túi, ngược xuôi trong thời giãn cách để mua được những xô, thau, ấm siêu tốc, quạt máy phụ với những vật dụng hiếm hoi của khu cách ly cung cấp chỉ với mục đích là giúp những người đang được điều trị ở đây có phương tiện sinh hoạt tốt hơn, thoải mái hơn. Như vậy, những vật dụng này là của tập thể, không cho riêng một ai. Thế mà, khi được cho phép rời khu cách ly, rất nhiều người gom góp những vật dụng này làm thành của riêng và thoải mái mang về nhà như là chiến lợi phẩm. Lòng tham khiến cho những người chứng kiến cảm thấy ngao ngán. Họ vừa rời cõi chết nhưng vẫn chất chứa lòng tham dù chỉ là những vật dụng nhỏ nhặt. Rồi những người còn ở lại và những người đến sau lại lâm vào cảnh thiếu thốn. Lòng tham lam và sự ích kỷ của con người khiến cho tình cảnh của dịch bệnh càng phủ thêm màu đen tối. Chắc chắn cái ấm nấu nước, cái xô, cái chậu họ lấy về cũng không giúp họ giàu hơn hay thay đổi cuộc sống của họ. Nhưng hành động chỉ nghĩ đến bản thân mình, tham những thứ không phải của mình khiến cho nhiều người bất nhẫn. Hãy đọc một đoạn trong status của cô này để hiểu tâm trạng của họ:
“Hôm nay có nhiều người được xuất viện về …mà trong số đó cũng có người khiêng luôn quạt,ấm đun siêu tốc mang về..
Tôi khóc vì tức nghẹn, tôi khóc vì Bạn tui trong đó đành bất lực xin lại mà các người không cho.
Tôi khóc vì các Bạn tui,dù thất nghiệp vẫn móc những đồng xu cuối để gởi cho nhóm,mua từng cây quạt,cái ấm vì sợ trong đó trời oi nóng không chịu được ,hay không đủ nước ấm để uống thuốc..
Tôi khóc vì sự ích kỷ đến nhẫn tâm như thế này.
Tôi khóc vì chúng tôi không còn tiền để mua ấm mới ,quạt mới cho người đến sau.”
Cũng hôm qua nhìn thấy những tấm ảnh của những người lao động từ nhiều miền xa xôi tha hương vào miền Nam kiếm sống. Dịch kéo dài, nhà máy đóng cửa, không có việc làm để có cơm ăn. Xe cộ trong thời giãn cách cũng không hoạt động mà cũng chẳng có tiền để mua được cái vé về nhà. Thế là quy hương bằng những chiếc xe gắn máy. Họ đi thành từng đoàn, khoẻ đi, mệt nghỉ, ăn ngủ lăn lóc bờ bụi mong được về nhà. Những tấm ảnh đau lòng. Biết bao giờ dân ta mới hết khổ. Nào rừng vàng biển bạc, nào tổ quốc bao giờ đẹp như hôm nay, nào chỉ số hạnh phúc của dân Việt nằm top cao của thế giới, nào cơm no, áo ấm, nào công bằng, hạnh phúc. Tất cả bị xoá sạch khi nhìn những người công nhân lăn lóc bên vệ đường khi trên đường trở về quê. Cuộc sống khốn khó cứ vây quanh đời họ, bế tắc không lối thoát. Bình thường đã là khổ lắm rồi, giật gấu vá vai, kiếm được đồng lương không phải dễ dàng chi, giờ thêm dịch vật lại càng khốn khó hơn nhiều nữa. Dắt díu nhau về quê là con đường chẳng đặng đừng nhưng họ đành phải chọn lựa. Bao nhiêu cổng chào, bao nhiêu tượng đài, bao nhiêu dự án hàng ngàn tỷ, những công trình không biết bao nhiêu là tiền làm lễ om xòm rồi bỏ hoang phế, bao nhiêu lễ hội, họp hội vô bổ ngốn ngân sách một cách vô ích, cũng biết bao nhiêu cán bộ tham nhũng hàng ngàn tỷ đồng, bao nhiêu công trình vẽ trên giấy để rút ruột ngân sách. Chính đấy là những lý do mà người dân phải đành tha phương cầu thực, ruộng vườn, biển cả chẳng còn chi để sống, cũng chính những thứ đó đã khiến cho người dân nghèo mãi trong khi một số người quyền cao, chức trọng sống xa hoa như lãnh chúa, nhà cửa, biệt thự, xe cộ, vàng bạc, châu báu, hột soàn, đô la ngập mặt. Bất công và hố sâu ngăn cách giàu nghèo, giữa dân với quan càng lúc càng rộng ra, càng sâu hơn.
Con số người nhiễm dịch và tử vong càng ngày càng cao.
Ai cũng biết chỉ có vaccine mới giải quyết được cơn dịch này. Và vaccine là nỗi trông đợi của hàng triệu người Việt hiện nay. Chúng ta đang sử dụng toàn hàng viện trợ. Thuốc của Mỹ như Pfizer, Moderna đòi hỏi điều kiện lưu trữ rất nghiêm ngặt. Nghe nói phải âm 75độ C. Theo báo cáo của hệ thống tiêm chủng VNVC thì hệ thống này rất tự hào là hệ thống tiêm chủng đầu tiên và duy nhất ở Việt Nam có kho bảo quản vaccine âm sâu đến -86°C, tại mỗi kho lạnh âm sâu đều có một kho rã đông được kiểm soát nhiệt độ luôn dưới 8oC để đảm bảo vaccine được rã đông an toàn trước khi đưa vào sử dụng. Cũng theo báo cáo, với sức chứa mỗi tủ gần 100.000 liều vaccine, 3 kho lạnh âm sâu của VNVC tại khu vực TP.Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng với 30 tủ âm sâu (18 tủ tại TP.HCM, 5 tủ tại Đà Nẵng và 7 tủ tại Hà Nội) có thể lưu trữ lên tới 3 triệu liều vaccine cùng lúc.
Thế nhưng, cũng trên báo chí chính thống của nhà nước như VTV trong chương trình thời sự lại cho rằng:” Vấn đề khó khăn nhất hiện nay của Hà Nội là không có hệ thống kho lạnh bảo quản các loại vaccine như Pfizer và Moderna có nhiệt độ âm sâu. Năng lực tối đa của cả hệ thống cũng chỉ bảo quản được gần 1,3 triệu liều vaccine với nhiệt độ từ 2-8 độ C. Điều này sẽ gây khó khăn khi số lượng vaccine về lớn và nhiều loại”. Bỏ mẹ rồi, Hà Nội mà còn thế thì Sài Gòn lấy chi mà bảo quản. Đồ người ta cho mà lại không có điều kiện để giữ, có thể đưa đến hư hỏng thì quá phí trong khi dân đang chờ đang đợi. Đọc tin lại thêm lo. Lỡ như vaccine vì không bảo quản tốt, nó hư rồi đem ra chích thì sao ta? Phải lo chứ. Mà sao cái vụ tiêm vaccine này rề rà quá, một ngày thấy chẳng chích được bao nhiêu người. Kiểu này thì bao giờ mới chích đủ như chỉ tiêu đưa ra là 70% dân. Hay là phát cho mỗi người một liều đem về tự chích cho nó xong cái chỉ tiêu chứ để mà không bảo quản tốt được thì phí quá là phí. Nói thế thôi chứ chuyện tiêm chích này không đơn giản đâu, làm sao mà tự chích như chích ma tuý được. Khó xử à! Mà thôi, ai chích được thì mừng. Nếu xã hội chích hết cả, ai cũng có kháng thể thì dù mình không được chích cũng chẳng có gì phải lo vì lúc đó con virus đã đầu hàng rồi còn đâu.
Bình thường lúc nào mọi người cũng mong tăng trưởng với con số đi lên. Riêng cái vụ virus Vũ Hán này, chỉ mong con số đi xuống càng sâu càng tốt. Hi vọng bắt đầu ngày mai, những con số lạnh lùng đầy đe doạ ấy sẽ chỉ còn là con số lẻ. Mong thay!
25.7.2021
SÀI GÒN NGÀY PHONG TOẢ THỨ MƯỜI TÁM
Sài Gòn hôm nay vắng hơn mọi hôm, các lực lượng vẫn có mặt trên các chốt chặn.
Vừa xem một clip không biết quay ở quận nào nhưng chắc chắn là ở thành phố này. Một bà trung niên chở một đứa con khoảng năm, sáu tuổi đi ngang qua một chốt chặn của dân quân và công an. Bà không trình được một giấy tờ gì nhưng dứt khoát muốn vượt qua chốt. Anh em thi hành phận sự ở chốt rất ôn tồn và nhẹ nhàng giải thích rồi yêu cầu bà quay xe lại. Thế nhưng bà ta không chấp hành mà chửi như tát nước vào mặt những người đang làm việc. Bà ta khoe gia đình bà là Việt Cộng từng hoạt động ở thành phố này và có 2 liệt sĩ. Thú thật là tôi cũng công nhận những anh em có bổn phận ở đây nhẫn nhịn thật. Theo tôi, những người như thế này nên đưa về đồn giải quyết, không thể nhỏ nhẹ như thế được. Bà ta không nói lý do bà đi ra đường mà chỉ chửi. Tuy nhà nước yêu cầu nhân dân hạn chế ra đường, nhưng những trường hợp có lý do chính đáng hoặc có giấy cho phép di chuyển thì cũng chẳng ai làm khó dễ. Nếu đủ điều kiện như thế mà bị các chốt chặn cản trở thì phản ứng là hợp lý rồi. Nhưng trong trường hợp của bà này thì rõ ràng bà không có lý do chính đáng để ra đường, nhưng vẫn bướng bỉnh cho rằng đường này là do tiền bà đóng thuế mà có, bà có quyền đi, không ai có quyền ngăn chận bà. Bà bảo những người có phận sự ở đây là một lũ cướp. Cách nói năng như người có vấn đề trí não vậy hay là bà đang bị ẩn ức mà tuôn ra như thế. Thế mới rõ là để đối phó với dịch bệnh lan tràn mà lý luận như bà này thì hết thuốc chữa. Nhiều chỗ thì anh em dân phòng lạm dụng quyền lực quá, ra oai quá, làm khó người dân quá. Lại có nơi người dân lại thiếu ý thức như người đàn bà này.
Tình hình càng lúc càng căng, dù hôm qua số người bị nhiễm giảm nhưng con số vẫn còn cao. Nếu người dân cứ tiếp tục không tuân theo những biện pháp của thành phố đưa ra thì làm sao có thể dập được dịch. Cuộc sống của người dân, sinh hoạt của một thành phố lớn như Sài Gòn, hoạt động của nhiều doanh nghiệp, nhà máy không thể kéo dài như thế này mãi. Muốn sớm trở lại cuộc sống bình thường không chỉ có trách nhiệm của những người đứng đầu thành phố mà còn rất cần ý thức chấp hành của mọi người. Đã đành là giãn cách với giới nghiêm kiểu này khiến cho cuộc sống và sinh hoạt của người dân bị xáo trộn ghê gớm. Chưa kể những bực bội, những ức chế phát sinh. Thế nhưng trong hoàn cảnh như thế này, mọi người nên hi sinh thói quen, chịu đựng những bực bội để chúng ta sớm trở lại cuộc sống bình thường. Hàng ngày, biết bao nhân viên y tế, bác sĩ, tình nguyện viên đang trực tiếp chiến đấu với virus. Họ cũng có gia đình, con cái, cha mẹ. Họ cũng sợ bị lây nhiễm, họ cũng sợ chết như tất cả mọi người. Nhưng họ cắn răng chịu đựng trong tình cảnh khắc nghiệt và thiếu thốn mọi bề. Mỗi lần ta khó chịu, ta cảm thấy bị tù túng, bị ức chế vì giãn cách, ta hãy nghĩ đến họ, nghĩ về những hi sinh của họ để thấy ta còn được hạnh phúc bên gia đình, vợ con và người thân. Mỗi khi ta mệt mỏi vì bị giam lâu ngày trong nhà, hãy nghĩ đến những người đã chết vì dịch bệnh, quấn trong mấy tấm vải liệm và đem thiêu. Không một lời tiễn đưa, không một người thân gặp mặt, không một ánh nến, không một nén nhang, không một nhánh hoa tiễn biệt và trở về nhà trong hũ cốt. Và sắp tới, con số tử vong sẽ không ngừng lại. Nghĩ được như thế, ta cố gắng vui vẻ chấp hành, tạm quên những thói quen để thành phố sớm hết dịch, thành phố trở lại an vui.
Trong ngày hôm qua, Chủ tịch UBND thành phố cũng đề nghị lực lượng công an, quân sự và chính quyền địa phương phải tăng cường tuần tra, kiểm soát 24/24h; đồng thời kiểm tra thường xuyên việc chấp hành quy định tại các khu dân cư, trên đường phố và xử lý nghiêm vi phạm, thậm chí tạm giữ hành chính nếu chống đối lực lượng chức năng. Các cá nhân vi phạm quy định, gây lây lan dịch, cơ quan chức năng nhanh chóng điều tra nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
“Thành phố sẽ xử lý thật nghiêm trách nhiệm người đứng đầu địa phương, đơn vị nếu có thái độ thờ ơ, buông lỏng lãnh đạo, quản lý, chậm giải quyết phản ánh của người dân, dẫn đến dịch lây lan tại nơi mình quản lý”.
Cũng trong ngày qua, Bí thư thành phố Nguyễn Văn Nên cũng đã có một số nhận định khá chân thật và ông cũng đã công nhận thành phố cũng đã có lúc bối rối, lúng trúng trước sự bùng phát quá dữ dội của dịch bệnh. Ông Nên cho rằng trước diễn biến phức tạp của dịch, không thể tránh khỏi những bị động, lúng túng, hạn chế, khuyết điểm cả trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện. Việc giãn cách của người dân có lúc có nơi không nghiêm làm ảnh hưởng đến hiệu quả phòng, chống dịch.
Tất cả công sức, hy sinh những ngày qua chỉ nhằm mục tiêu tối thượng là giữ mạng sống con người, giảm tỉ lệ tử vong, bảo vệ hệ thống y tế không bị suy kiệt. Đồng thời bảo vệ sức khỏe của nền kinh tế, hệ thống an sinh xã hội, không để gánh chịu một di chứng lâu dài, để TP sớm trở lại nhịp sống bình thường mới.
“16 ngày qua chúng ta đã làm được rất nhiều việc, cứu được nhiều người nhưng cũng còn rất nhiều việc chưa làm được, nhiều người chưa cứu được. Đó là niềm đau chung, là khuyết điểm của hệ thống chính trị, khuyết điểm của người đứng đầu các cấp. Chúng ta xin nhân dân lượng thứ”.
Một lời xin lỗi nhận khuyết điểm của người đứng đầu thành phố đã cho thấy lãnh đạo đã có suy nghĩ khác hơn, tư duy khá hơn trong công cuộc ngăn chận đại dịch. Dân Sài Gòn dễ giận trước bất công, sai trái nhưng người Sài Gòn cũng rất bao dung và rộng lượng. Lãnh đạo đã thấy được khuyết điểm của mình thì dân mong sao thành phố sẽ có những biện pháp, những chính sách hợp lý hơn, khoa học hơn, hợp lòng dân hơn để dân Sài Gòn cùng sánh vai với nhà nước chung sức dập dịch.
Mọi nghị quyết, khẩu hiệu đã không có tác dụng gì với con virus. Người dân bây giờ chỉ nóng lòng được chích vaccine. Trước nhất khi được chích, người dân sẽ an tâm hơn, tự tin hơn trước biến chủng Delta của con virus Vũ Hán. Chứ tiến trình chích ngừa quá chậm và rề rà như bây giờ thì dân không đồng tình. Hàng ngày nghe, thấy những đối tượng không được trong diện ưu tiên nhưng được chích sớm và chích thuốc tốt, lòng dân bất bình, không yên. Dân có thể chờ đợi vì thiếu thuốc chứ không chấp nhận được sự bất công, thiếu công bằng. Số lượng vaccine phân phối đã không hợp lý rồi lại thêm những khuất tất trong việc tiêm chủng làm dân phẫn uất. Đóng góp nhiều nhất mà lại được phân phối thiếu thốn không bằng những nơi khác đã khiến cho người ta rất khó chịu, giờ lại phải đợi chờ không biết bao giờ đến lượt trong lúc con virus lởn vởn chung quanh lấy mạng bất cứ lúc nào. Bực quá đi chứ!
Mấy hôm nay, hàng hoá, thực phẩm có vẻ bớt căng thẳng chắc là nhờ có cách thông đường để những mặt hàng cần thiết đến được nơi cần đến. Nhưng cũng đã xuất hiện những lời phàn nàn các chốt chặn ở những khu vực dân cư bị cách ly làm khó dễ khi gởi hàng vào, có nơi lại còn nghe phải chung chi thì hàng mới được đến tay người nhận. Hi vọng là những lời đồn đãi này không có thật. Các lãnh đạo cấp phường, cấp quận mà dung túng cho những kẻ lợi dụng nhiệm vụ mà đem cách xử sự của giang hồ bến bãi với dân thì phải chịu trách nhiệm để có thể chấm dứt tình trạng kiêu binh này.
Có lẽ đã đến lúc không nên liệt kê từng thứ cho phép người đi ra đường để mua. Cũng nên quan niệm như ông Lâm Minh Thành, chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang là không cần phải có bản danh sách các mặt hàng thiết yếu, phiền hà và tốn thì giờ. Bởi đời sống không chỉ là gạo, cơm, rau cá. Đã gọi là thiết yếu thì tất cả những gì phục vụ cho đời sống và sinh hoạt của con người cũng đều là mặt hàng thiết yếu. Từ điển cũng giải thích rõ ràng nghĩa của thiết yếu là rất cần thiết và không thể thiếu được như nhu cầu thiết yếu, mặt hàng thiết yếu. Giãn cách dài ngày, con người còn có những nhu cầu cần thiết không khác chi gạo, rau, thịt cá. Lâu ngày, bữa cơm cũng phải thay đổi món ăn. Bánh giò, bánh chưng, chả lụa, chả bò, gói bún, gói miến, bánh mì hay chai nước rửa chén, nước chùi bồn cầu cũng là thiết yếu chứ, sao lại cấm rồi phạt. Rồi bao cao su, tã cho trẻ con, bỉm cho người già, card điện thoại, chai dầu gió cho người bệnh có thiết yếu cho đời sống không? Một đôi hôm thì còn chấp nhận thiếu được chứ kéo dài cả tháng như thế này mà cứ đóng khung một số mặt hàng gọi là cần thiết để cho phép ra đường mua sắm thì không hợp lý hợp tình chút nào. Cũng đành phải có chế tài, cảnh cáo, đóng phạt khi có người vi phạm. Nhưng không nên vì mục đích thu tiền là chính. Cũng không nên phô trương trên báo chí, truyền thông số tiền thu được của người dân vi phạm. Mục đích chính là ngăn người ra đường không lý do chứ không phải mục đích của giãn cách là thu được 35 tỷ chỉ trong một đợt giãn cách. Nghe nó trật mục đích rồi. Và nghe cũng phản cảm lắm, ai cũng nghĩ là chặn đường để kiếm tiền. Đôi khi trong những lúc thế này, hướng dẫn, giúp dân ý thức là điều quan trọng dù những người thiếu ý thức và ngoan cố cũng không phải là không có. Những kẻ cố tình vi phạm lại chống đối thì phải phạt thật nặng nhưng nhiều trường hợp thì cũng nên lấy tình mà xử cho trọn lòng đôi bên. Với tình trạng dịch bệnh như thế này, thời gian giãn cách, phong toả sẽ còn dài, đời sống sẽ cần thêm nhiều nhu cầu hơn. Cho nên các biện pháp, chính sách cần nghiêm ngặt nhưng cũng phải linh hoạt để tránh được những ngày căng thẳng dễ đưa đến mâu thuẫn giữa đôi bên. Xứng đáng là thành phố văn mình, lịch sự như nó đã từng có.
Một vấn nạn liên quan đại dịch virus Vũ Hán liên tục tăng là những tin giả, tin nhảm xuất hiện càng lúc càng nhiều. Tin giả đang khiến các nỗ lực của nhà nước và giới y tế chịu tác động tiêu cực, mặt khác có thể khiến người dân gặp nguy hiểm về sức khỏe.Tổng thống Mỹ Joe Biden tuần trước đã liên tục nhấn mạnh tin giả đang giết người khi Mỹ đương đầu với cuộc chiến chống virus Vũ Hán. Tin giả, bài thuốc giả tràn ngập trên các mạng, trên face và cả trên báo chí khắp thế giới. Việt Nam cũng không thiếu. Những bài như “Mọi người ơi, mình có thuốc Nam trị COVID- 19…” hay “Ăn trứng gà chữa được dịch COVID-19”. Rồi hít dầu xanh, dùng máy sấy tóc thổi vào mồm cho chết virus. Lại có tin mà nhiều người dễ làm theo là các nhà khoa học Singapore đã giải phẫu các xác chết vì dịch bệnh và phát hiện toàn mạch máu đều bị các cục máu đông. Do vậy ta có thể điều trị virus bằng thuốc kháng sinh, kháng viêm và chống đông máu như Aspirin. Dân tình truyền nhau tin này như vết dầu loang. Cũng xuất hiện nhiều bài thuốc hướng dẫn dùng lá, rễ cây, gan heo, ruột bò, nội tạng động vật trong sách đỏ. Cũng có bùa chú để kháng virus. Bài nào cũng viết như mình từng là bệnh nhân, là người trong cuộc. Lại giới thiệu là thuốc cổ truyền, nhiều đời là lương y, bác sĩ. Những bài viết thế này thu hút nhiều người tin theo khi ai cũng biết rằng hiện nay trên thế giới chưa hề có loại thuốc nào chữa được bệnh này.
Nhiều bài viết được cho là của các Viện khoa học chuyên nghiên cứu vaccine, là công trình của các nhà bác học với nội dung như: “Virus SARS-CoV-2 chỉ gây bệnh cúm thường, trong khi vaccine thật ra lại là chất độc”; “vaccine có thể khiến phần lớn phụ nữ có thai bị sảy thai”; “vaccine Trung Quốc có thể khiến người tiêm bị theo dõi, điều khiển”; ”người tiêm vaccine phần lớn có thể thiệt mạng vì bị đông máu”; hoặc “tiêm vaccine có thể bị nhiễm bệnh vì virus bất hoạt trong vaccine có thể “sống lại””.
Có nơi lại phao tin uống rượu với nồng độ cao có thể giết chết virus, hay uống nước sát trùng, nước rửa tay sẽ làm con virus chết ngắc. Hoặc ngâm cà độc dược với rượu uống sẽ ngừa được dịch. Và kết quả là 800 người chết, 60 người trở nên mù lòa và gần 5.900 người nhập viện cấp cứu sau khi uống rượu để phòng bệnh ở Iran. Và 12 người bị nhiễm độc khi uống rượu cà độc dược ở Ấn Độ. Những tin này trích theo công bố của tạp chí The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene (Mỹ).
Vừa rồi, Bộ Y tế Việt Nam cũng thu hồi công văn liên quan đến 12 loại thuốc đông y phòng chống Virus Vũ Hán vì lý do các loại thuốc cổ truyền và các sản phẩm từ dược liệu không phù hợp.
Để bảo vệ tính mạng của mình và người thân, ta không nên tin vào những hướng dẫn và các bài thuốc phản khoa học. Không nên tin và làm theo các lời đồn. Đại dịch diễn ra trên toàn thế giới, nhiều nước bỏ ra hàng tỷ đô la để nghiên cứu và tìm ra thuốc chữa mà vẫn chưa xong thì làm sao những thứ tào lao trên mạng mà có thể diệt được virus. Khi bị dương tính, theo thống kê có khoảng 85% là bình thường như cảm cúm, 10% có dấu hiệu của bệnh và 5% có thể tử vong nếu bệnh nhân có bệnh nền. Như thế, nhiều người mắc bệnh nhưng nằm trong 85% thì không cần chữa hoặc chỉ uống thuốc cảm cúm, thêm vitamine hàng ngày thì bệnh tự khỏi. Thế nhưng nhiều người trong số đó lại uống cây này, lá nọ, làm thêm một số phương pháp chữa bệnh cổ truyền rồi tin nhờ đó mà hết bệnh nên tuyên truyền tùm lum đến mọi người. Có dính dịch là phải xét nghiệm, có bác sĩ khám và theo dõi, điều trị. Cứ tin vào những tin nhảm thì chỉ mang hoạ vào thân và có khi mất mạng.
Theo báo cáo của Bộ Y tế trong cả ngày 26/7, cả nước có 7.882 ca mắc mới, trong đó 23 ca nhập cảnh và 7.859 ca ghi nhận trong nước, trong đó có 887 ca trong cộng đồng.
Tính đến chiều ngày 26/7, Việt Nam có tổng 106.347 ca mắc, trong đó có 2.201 ca nhập cảnh và 104.146 ca mắc trong nước. Và đến chiều nay thành phố có 5.997 ca trong ngày.
Vẫn chưa có tín hiệu gì mang lại mừng vui.
26.7.2021
(Còn tiếp)
