Ls. Trần Đình Hoành, Ts. Luật
Washington DC, USA
Ngày 9/1/2020 cuộc tranh chấp đất đai giữa Bộ Quốc Phòng và nông dân Đồng Tâm đưa đến bạo động và giết người. Ai có lỗi?
Chúng ta có hai bên tranh chấp Bộ Quốc Phòng và dân Đồng Tâm. Không bên nào được phép dùng vũ lực và bạo động. Bộ Quốc Phòng không có quyền mang lính và súng ống vào xây hàng rào trên đất tranh chấp, và Công an không có quyền hỗ trợ Bộ Quốc Phòng trong hành vi phạm luật như vậy. Bộ Quốc Phòng phải nhờ tòa án xác minh ai có quyền gì trên đất, và tòa sẽ ra lệnh cho ai chấp hành bản án của tòa. Tự động dùng lính tráng súng ống trên đất tranh chấp mà dân đang ở và đang trồng trọt là phi pháp, vì phạm Điều 318 Bộ Luật Hình Sự về tội gây rối trật tự công cộng “có tổ chức, dùng vũ khí” với mức hình phạt tù từ 2 năm đến 7 năm.
Ít nhất là các tướng lãnh đạo trực tiếp chỉ huy vụ này, tướng quốc phòng cũng như tướng công an, nên được luật pháp quốc gia truy tố hình sự.
Điều 318. Tội gây rối trật tự công cộng
1. Người nào gây rối trật tự công cộng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách;
c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;
d) Xúi giục người khác gây rối;
đ) Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;
e) Tái phạm nguy hiểm.
Dân Đồng Tâm bị người mang vũ khí vào đất mà họ xem là nhà thì họ có quyền dùng vũ lực để tự vệ và bảo vệ đất nhà, như là chủ nhà dùng vũ lực chống lại trộm cướp trong nhà hay trong vườn mình.
Hành vi gây rối trật tự công cộng của Bộ Quốc Phòng và Công an ngay từ đầu đưa đến việc giết người, và đó là vi phạm Điều 123 Bộ Luật Hình Sự về tội giết người, mà “liền trước đó… thực hiện một tội phạm rất nghiệm trọng” là tội gây rối trật tự công cộng có tổ chức và dùng vũ khí, với mức hình phạt từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Điều 123. Tội giết người
1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Giết 02 người trở lên;
b) Giết người dưới 16 tuổi;
c) Giết phụ nữ mà biết là có thai;
d) Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân;
đ) Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình;
e) Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
g) Để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác;
h) Để lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân;
i) Thực hiện tội phạm một cách man rợ;
k) Bằng cách lợi dụng nghề nghiệp;
l) Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người;
m) Thuê giết người hoặc giết người thuê;
n) Có tính chất côn đồ;
o) Có tổ chức;
p) Tái phạm nguy hiểm;
q) Vì động cơ đê hèn.
Các tướng quốc phòng và tướng công an trong vụ này cần phải được truy tố ra tòa hình sự.
