Ý ki?n c?a m?t ng??i làm ?i?n ?nh v? vi?c ph?c d?ng h? th?ng thu? v?n ‘Thành C? Loa’

??o di?n Mai An Nguy?n Anh Tu?n

TS. To�n h?c Nguy?n Ng?c Chu v?a c� b�i vi?t r?t ?�ng ch� �: KH�NG N�N PH?C D?NG TO�N B? H? TH?NG THU? V?N �TH�NH C? LOA�, �ng cho bi?t: �Nghe tin UBND TP. H� N?i ch? tr??ng l?p d? �n �B?o t?n ph?c d?ng h�o, h? th?ng th?y v?n t?i Khu di t�ch C? Loa� v?i chi ph� 1.480 t? ??ng m� lo s?, v� �ng qu? quy?t: �Kh�ng th? t�i t?o l?i to�n b? �Th�nh C? Loa� v� kh�ng c� ?? d? li?u l?ch s? t??ng minh. ??n nh� nghi�n c?u �Th�nh C? Loa� c�n ch?a ph�n bi?t ???c r� r�ng: �? h�o r?t kh� ph�n bi?t giai ?o?n, nh?ng n� c� c? di t�ch c? hi?n v?t th?i An D??ng V??ng (?� v� ng�i), c� c? di t�ch th?i H�n v� sau H�n�� th� l�m sao c� th? kh?ng ??nh di t�ch ???c ph?c d?ng ?�ng? (https://thanhnien.vn/hon-nghin-ti-dung-lai-he-thong-thuy…).

C�ng kh�ng n�n ph?c d?ng to�n b? h? th?ng thu? v?n �Th�nh C? Loa� v� t?n k�m v� v� ngh?a. Kh�ng n�i v? m?t ch?a ch�nh x�c v? l?ch s?, th� vi?c t�i t?o to�n b? h? th?ng thu? v?n �C? Loa Th�nh� kh�ng t?o n�n s? k? v? c?a m?t �??i qu?c� trong qu� kh?, m� c� th? c� hi?u ?ng ng??c l?i v? �chi?n lu?� c?a m?t �ti?u c�t c?�. Th�nh qu�ch, chi?n h�o, k�nh m??ng b?o v? �Th�nh C? Loa� c� th? l?n cho tri?u ??i c�ch ?�y v�i ng�n n?m, nh?ng l?i b� nh? th� s? trong con m?t ng??i ???ng ??i. ?� l� di t�ch l?ch s? th� kh�ng th? ph�ng ??i. N�n kh�ng th? ph�ng t�c �Th�nh C? Loa� th�nh ph�o ?�i h�ng v? nh? phim tr??ng�.

R?i �ng ?? xu?t: �Nh� n??c m� ??u t? ?? kinh doanh �C�ng vi�n l?ch s? v?n ho� C? Loa� th� ch?c ch?n l?. Vi?c kinh doanh �C�ng vi�n l?ch s? v?n ho� C? Loa�, n?u c�, th� h�y ngh? ??n t? nh�n. T? nh�n c� th? d?ng m?t phim tr??ng v? �Th�nh C? Loa� �t t?n k�m h?n nhi?u so v?i s? ti?n 1480 t? ??ng trong d? �n nh� n??c. Nh� n??c ch? n�n b?o t?n �Th�nh C? Loa� nh? di t�ch l?ch s? hi?n c�.

� ki?n c?a �ng Chu ??c bi?t ?� �g�i ng?a� d�n l�m ?i?n ?nh, nh?t l� ??i v?i k? ?ang ?p ? D? �n phim T�NH S? LOA TH�NH c�ng v?i Studio Film n?i ngo?i th?t – Phim tr??ng C? Loa. Qu? l�, c�i h�nh d�ng Th�nh ?c ra sao m?i ch? ???c h�nh dung trong t??ng t??ng c?a c�c nh� v?n � nh? Nguy?n Huy T??ng, T� Ho�i, v� g?i c?m h?ng cho c�c nh� ti?u thuy?t, nh� ?i?n ?nh trong vi?c t�i t?o m�i tr??ng l?ch s? th?i c? ??i cho nh�n v?t � ? ?�y l� m?t ?� th? c? x?a nh?t c?a Vi?t Nam. T? bao ??i nay, d?u v?t c?a ng�i th�nh c? n�y c�ng v?i nh?ng nh�n v?t ???c huy?n tho?i ho� ?� ?i v�o ti?m th?c c?a bao th? h? ng??i Vi?t Nam. Th�nh C? Loa v� c�c di t�ch li�n quan quanh ?� � nh? ??n Cao L?, ??n S�i, v.v. � c�n l� c�c ?i?m tham quan, du l?ch ??c ?�o b?c nh?t c?a Th? ?� th?i hi?n t?i… T? s? ph?n Loa Th�nh ?� c� bi?t bao b�i h?c L?ch s? – V?n h�a quan tr?ng ??i v?i nhi?u th?i ??i, v� h�m nay l?i c�ng c� � ngh?a ??i v?i c�ng cu?c �v? ngu?n� n�i chung. B?i n�i theo nh� s? h?c Nga P. V. Pozner: �C�c truy?n thuy?t v? th?i ti?n s? Vi?t ph?n �nh truy?n th?ng s? h?c truy?n kh?u v? ??a b�n c? x?a nh?t c?a c�c b? l?c ti?n Vi?t, cho n�n n� c?ng mang t�nh l?ch s?�� ??ng sau nh?ng m?u k� ?c c�n s?ng ??ng ?y l� v? ??p bi h�ng l?ng l?y c?a l?ch s? m?t d�n t?c, ch?a ??ng nh?ng ?n s? c� kh? n?ng gi?i m� nh?ng v?n ?? nh�n sinh n�ng b?ng cho nhi?u th?i ??i, nhi?u v�ng qu� tr�n tr�i ??t�

D??i th??i �u La?c, C�? Loa n?m tr�n ?i?nh cu?a tam gia?c ch�u th�? s�ng H�?ng, l� ??u m?i quan tr?ng c?a c? ???ng b? v� ???ng th?y, l� n?i ch?ng ki?n giai ?oa?n pha?t tri�?n m??i cu?a c? d�n Vi�?t c�?. B?i v?y m� n?i ?�y ?� ???c ch?n l�m kinh ?� c?a ??t n??c �u L?c t? th? k? III tr??c C�ng nguy�n v� nh� n??c c?a vua Ng� Quy?n th? k? X � v� l� th? ?� ??u ti�n c?a Nh� n??c phong ki?n Vi?t Nam ??c l?p. ?�y l� n?i l?u gi? h�ng lo?t di ch? kh?o c? ph?n �nh qu� tr�nh ph�t tri?n li�n t?c c?a d�n t?c Vi?t Nam t? s? khai qua c�c th?i k? m� c�c nh� khoa h?c li�n ng�nh ?� ti?n h�nh h�ng ch?c n?m qua, cho t?i nay v?n ch?a th? ch?m d?t � m? ??u l� nh?ng cu?c ?i?n d� c?a ?o�n C? s? Vi?t Nam do nh� s? h?c Phan Huy L� l�m tr??ng ?o�n v� ?o�n Kh?o c? do nh� s? h?c Tr?n Qu?c V??ng l�m tr??ng ?o�n v�o cu?i nh?ng n?m 60 th? k? tr??c (xin ??c th�m s�ch: Tr?n Qu?c V??ng, Tr�n m?nh ??t C? Loa l?ch s?, S? V?n h�a Th�ng tin H� N?i xu?t b?n, 1970)�

Nh? v?y l�, khi ch?a c� nh?ng nghi�n c?u khoa h?c ??y ?? v? to�n b? Loa Th�nh v� c�c di t�ch xung quanh m� ?� ngh? t?i chuy?n �ph?c d?ng�, m� l?i ch? ph?c d?ng m?i h? th?ng th?y v?n, th� c� kh�c g� thi?t k? ri�ng m?t c�i c? �o tr??c khi thi?t k? x�y d?ng to�n b? c�i �o?!

? ?�y, xin l�m s�ng t? th�m ?? xu?t c?a �ng Chu: �T? nh�n c� th? d?ng m?t phim tr??ng v? �Th�nh C? Loa� �t t?n k�m h?n nhi?u so v?i s? ti?n 1480 t? ??ng trong d? �n nh� n??c�. ?�ng v?y! Ch? c?n 1/ 20 s? ti?n d? t�nh th?c hi?n c�i D? �n l�m �c? �o� kia, l� c� th? x�y d?ng ???c m?t c�ng tr�nh v?n h�a phi v?t th? l� b? phim d� s? – l?ch s? quy m�, t�n vinh ?�ch ?�ng L?ch s? – V?n h�a D�n t?c, ??ng th?i x�y d?ng ???c c? m?t Phim tr??ng Loa Th�nh v?i t? l? 1/1, c�ng tr�nh ki�n c? v� b�n ki�n c? kh�ng k�m Phim tr??ng Tam Qu?c Th�nh ? Trung Qu?c (m� gi? ?�y ?� tr? th�nh khu du l?ch n?i ti?ng h?t ra b?c c?a c? v�ng Giang Nam!). Th? l�, sau khi c� phim, phim tr??ng s? thu h�t kh�ch du l?ch ?? ti?p t?c ph�t tri?n th�nh Khu Du l?ch V?n h�a – L?ch s? m� hi?n n??c ta c�n ?ang r?t thi?u! Loa Th�nh (v� c?m Di t�ch quanh Loa Th�nh) trong c�c l?nh v?c ho?t ??ng tinh th?n c?a ng??i Vi?t Nam t? c? x?a ??n hi?n t?i, nh?: L?nh v?c Kh?o c? h?c, L?nh v?c Nh�n v?n (Tri?t h?c, Minh tri?t, L?ch s?, Qu�n s?, V?n h?c d�n gian, V?n h�a h?c, V?n h�a li�n ng�nh�), L?nh v?c Ki?n tr�c – Quy ho?ch ?� th?, L?nh v?c Du l?ch (Lo?i h�nh Du l?ch V?n h�a – L?ch s? v� Du l?ch T�m linh), L?nh v?c s�ng t?o V?n h?c – Ngh? thu?t (M? thu?t & ?i�u kh?c, �m nh?c, S�n kh?u, V?n ch??ng – v?n xu�i c?a T� Ho�i, Nguy?n Huy T??ng� Th? c?a Ho�ng Nhu?n C?m, Th? D?ng�).

Nh?ng trong l?nh v?c ngh? thu?t ?i?n ?nh, m?t t�c ph?m ?i?n ?nh l?n x?ng ?�ng v?i t?m v�c L?ch s? – V?n h�a – Tri?t l� c?a Loa Th�nh v?n c�n l� kh�t v?ng c?a nhi?u th? h? ng??i l�m phim c?ng nh? kh�n gi? xem phim Vi?t Nam. Trong khi ?�, tr�n th? gi?i, nh?ng Di t�ch l?ch s? l?n mang d?u ?n tr� tu? – c�ng s?c v? ??i c?a con ng??i nh? L?ng m? Ai C?p, T? C?m Th�nh B?c Kinh, V?n L� Tr??ng Th�nh Trung Qu?c, v.v. ??u ?� ???c ??a l�n m�n ?nh t? l�u, tr�n nhi?u g�c ??, g�p ph?n t�i hi?n L?ch s? v� s? ph?n d�n t?c h? trong vi?c qu?ng b� ??t N??c – Con ng??i v� gi�o d?c truy?n th?ng cho c�c th? h? n?i ti?p. B? phim ?i?n ?nh T�NH S? LOA TH�NH ?� t?i l�c ph?i ra ??i ?�p ?ng nhu c?u th??ng th?c ngh? thu?t th�ng qua v? ??p L?ch s? d�n t?c c?a ?�ng ??o ng??i Vi?t Nam trong n??c c?ng nh? ? nhi?u n?i tr�n th? gi?i�

?i?u n�y s? r?t ?�ng h??ng v?i tinh th?n c?a �H?i ngh? Di�n H?ng� v? V?n h�a di?n ra n?m tr??c m� t?i ?� C? T?ng ?� k�u g?i: V?n h�a c�n D�n t?c c�n! Th?c t? l�: v?n h�a & ?i?n ?nh k�ch c?u Du l?ch m?t c�ch m?nh m? nh?t khi th?c hi?n chi?n l??c �C�ng nghi?p v?n h�a�!

V�i ?i?u nh? tham g�p v?i nh?ng nh� ho?ch ??nh v?n h�a v� ch? chi kinh ph� c�ng tr�nh v?n h�a ? Th? ?�, nh?m gi�p qu� v? b?t nguy c? tr? th�nh �c?i t??i� v� s? ???c c�c gi?i c�c ng�nh h�m m?, hoan ngh�nh!