Alesandr Blok
(1880/1921, nhà thơ Nga)
Bài học đã dạy xong
Thầy ngồi yên bên cửa.
Lũ trò nhỏ hét vang
Lùa cừu đi khắp ngả.
Mặt trời gác sau đồi
Chiếu xiên từng tia nắng,
Ẩm nóng không khí trời,
Đầm lầy giăng sương trắng.
Thầy giáo già vẫn ngồi, –
Chắc mệt vì công việc
Còn bao việc ngày mai
Thầy phải lo thu xếp.
Thầy lại đến sớm mai
Dạy lũ trẻ hiếu động
Giữ vở sạch chép bài
Không nhay nhay cán bút.
Lũ trẻ toả khắp nơi
Theo đàn cừu tung bụi
Thầy giáo già vẫn ngồi
Cúi mái đầu tóc bạc.
(1906)
(Ngân Xuyên dịch từ nguyên bản tiếng Nga. Bệnh viện Việt Đức, 3g ngày 17/11/2024. Đau vết mổ ngủ chập chờn nên mở điện thoại tìm thơ dịch mừng ngày nhà giáo Việt Nam.)
Учитель
Кончил учитель урок,
Мирно сидит на крылечке.
Звонко кричит пастушок.
Скачут барашки, овечки.
Солнце за горку ушло,
Светит косыми лучами.
В воздухе сыро, тепло,
Белый туман за прудами.
Старый учитель сидит, —
Верно, устал от работы:
Завтра ему предстоит
Много трудов и заботы.
Завтра он будет с утра
Школить упрямых ребяток,
Чтобы не грызли пера
И не марали тетрадок.
Стадо идет и пылит,
Дети за ним — врассыпную.
Старый учитель сидит,
Голову клонит седую.
Bài thơ được Alesandr Blok viết vào năm 1906. Thể loại là thơ trữ tình đời thường. Chủ đề bài thơ nói về sự vất vả của người thầy.
Trong bài thơ, tác giả miêu tả nỗi nhọc nhằn của một thầy giáo làng chất phác. Ông già này ngày ngày chăm sóc bọn trẻ, cố gắng dạy chúng mở mang đầu óc, dạy chúng đọc và viết.
Thầy đã già, và tác giả đặc biệt đưa vào bài thơ hình ảnh mặt trời lặn và sương trắng, như một sự tương đồng với tuổi thầy, mái tóc bạc của thầy. Nhưng tuổi già của người thầy không phải là điểm yếu. Ông vẫn tràn đầy năng lượng và quyết tâm tiếp tục công việc. Ông chỉ cần nghỉ ngơi chút thôi.
Hành động của bài thơ diễn ra ngay trên con đường làng. Giữa bầy gia súc và lũ trẻ đang vui đùa chạy tứ phía. Người thầy nhìn cảnh đó và thấy vui mừng. Lòng ông bình yên. Ông hiểu rằng mình đang làm mọi thứ để cuộc sống của những đứa trẻ này tốt đẹp hơn.
Bài thơ viết theo vần cách ABBA này là lời ngợi ca người thầy, bộc lộ tình yêu người thầy của tác giả.
