CÁNH TIÊN
Bên hồ Ba Mẫu – Ô Đồng Lầm
Tôi vọng sang Thiền Quang
Những người đàn bà hết thì gái điếm
Lắt lay tụm dưới cột đèn
Ánh sáng không đủ lẩy lên dung nhan tàn lụy
Não nùng lá rụng đường thu
Bên hồ Ba Mẫu – Ô Đồng Lầm
Tôi vọng sang Bảy Mẫu
Những người bán bông tai dạo, không ngoáy nổi lời bỉ bôi khỏi tai mình
Những người đánh giày dạo không đánh nổi đôi dép cáu quện bã kẹo cao su của mình
Những người bán vé số dạo không mua được tờ độc đắc cho mình
Những người bày cờ thế dạo không đánh thắng được ván cờ cuộc đời mình
Những người bán hoa quả dạo không ăn nổi quả ổi găng chín dập trong chiếc thúng của mình
Và…
Những kẻ nghiện thuốc phiện là Bát Tiên vật vờ Quá Hải
như chực chờ một cơn gió thốc, "trẫm" xuống hồ thiên cổ.
Ôi!
Ba Mẫu, Bảy Mẫu lấp lánh thi ca, huyền thoại
Ba Mẫu, Bảy Mẫu như đôi cánh thiên thanh của bướm tiên hạ phàm
Cánh bay về đâu?
LẠC THIÊNG
Những cánh chim Lạc vỗ từ ngực trống đồng
Bay dọc nghìn năm thiêng
Bay dọc nghìn đời Việt tộc
Bay dọc nghìn dặm mưa sa Nam Quan, nắng tụ Đất Mũi.
Chim Lạc đậu nóc Cổ Loa, La Thành, Hoành Sơn
Giám minh Hùng Vương bùi ngùi thánh hóa
Lý đế thiên đô cập bến chạm rồng
Vó ngựa nam phương hí lừng Nguyễn chúa
Chim Lạc bay qua đồng sác triều tiểu triều cường
Làng mạc nở ra vách sông khói tơi
Có hòn vọng phu bằng xương thịt
Sụt sùi chiều mưa hát ru:
"À ơi
Cha đi đánh giặc không về
Để bà cuốc đất lật lên hồn làng"
Chim lạc bay qua những cố cung trầm mặc
Ẩn ức đền đài
Thành quách biên thùy khói lửa héo hon
Binh doanh giong cờ chờ cơn binh biến
Tiễu diệt xâm lăng
Bình quân phiến loạn
Phế – lập triều quyền…
Chim Lạc vỗ luồng tú khí xuống yếu
lộ lịch sử
Đón cuộc kỵ hành khải hoàn ca
Lịch sử?
Lịch sử là vòm ngực thiêng
Hào kiệt đời đời thèm vén vóc nhiễu
Định – mệnh sơn hà, xã tắc
Định – mệnh những chính danh, ngụy lý, tấn phong, chiêu hồi, chiêu tuyết
Định – mệnh…
Chim Lạc phát quang trên ngực trống đồng
Quạt luồng tú khí chảy khắp non sông oai hùng, ẩn ức…
KHI ĐẤT NƯỚC CÒN NẰM TRONG NÔI THÌ MẸ ĐÃ LÀ MẸ
Khi đất nước còn nằm trong nôi thì mẹ đã là mẹ
Bàn tay kết lá lợp nhà
Lưng trần gùi suối trong gióng bương xanh
Chân trần đuổi theo chim rừng lấy hạt trỉa rẫy
Mồ hôi rớt lõm gốc cây thành cối giã gạo
Thịch thình thinh
Thịch thình thinh
Long Quân ơi
Chàng ơi
Các con ơi
Trăm con ơi
về ăn cơm!
Khi đất nước còn nằm trong nôi thì mẹ đã là mẹ
Mẹ dẫn năm mươi người con lên non lập bản lập chiềng
Khóe ruộng bậc thang thon dáng móng tay
Bậc sàn ngăn cơn hổ đói
Vía bản hồn rừng đậu trên nóc nhà mo
Ơi cái trống tùng cắc cho to
Ơi cái cồng chùng cheng cho rộng
Để nhảy cò cò khum tay tao hú:
Ới con ma rừng con ma núi
Xuống rêu bờ suối mà ngủ
Lên ngọn khơ mu mà nằm
Đừng về bắt vạ hồn bản
Cho bầy ngựa nhớ cỏ nhớ thồ
Con gà ó o mổ mặt trời mỗi sáng
Con trai biết lấy gốc sắn chọc sàn
Nửa đêm con gái vén váy lẻn xuống bậc thang
Còn vun gộc củi cho cha say mèm bên chén pịa
Pịa này
Rượu này
Ới, con ma rừng con ma núi.
Khi đất nước còn nằm trong nôi thì mẹ đã là mẹ
Đẫm mắt nhìn cha xuôi dòng suối xanh dẫn sông ra biển
Gột muối thành cánh diêm điền
Lập làng quanh gióng rơm khô
Từ đó nước mình có vị Hùng Vương
Lạc tướng, lạc hầu tay kiếm tay cày mở mang biên ấp
Có bụi tre ngà Phù Đổng Thiên Vương dấu chân thiết kỵ
Có bánh chưng xanh mỗi tết Lang Liêu cúi đầu bái tổ
Chiếc quạt mo sờn ba trâu chín bò thằng Bờm chẳng đổi
Mỗi chiều cô Tấm chui khỏi vỏ thị
Theo quang gánh bà mở chợ triền đê
Đình từ kẽ đất mọc lên giữa làng
Con gái lấy lá sen non ấp lên chòm ngực thành vuông yếm thắm
Mưa phùn giêng hai bẽn lẽn rủ nhau lên chùa trảy hội
Răng đen như hạt na nứt mắt rụng xuống chái hè
Miếng trầu thơm đượm làn môi
Ầu ơ…
Trăng rơi đầu ngõ
Cụ đồ cắp hộp tráp roi mây
Ê a lũ trẻ thấm nền văn hiến
Nho sinh khăn xếp áo the đường lên kinh sư lưng gùi lều chõng
Võ tử lưng ngựa thao luyện binh nhung
Gột thành tông miếu xã tắc
Đinh – Lý – Trần – Lê truyền thừa kháng Hán bình Chiêm
Uy linh sử sách…
Khi đất nước còn nằm trong nôi thì mẹ đã là mẹ
Mẹ đắp hơi ấm thân mình lên trăm ngàn đứa con
Trăm ngàn đứa con thành trăm ngàn người mẹ
Lên núi hóa đá vọng phu mỏi mắt chờ chồng
Xuống bến tháng ba cháy thành hoa gạo
khụy gối ngóng con
Héo hon khói lửa biên thùy…..
Khi đất nước còn nằm trong nôi thì mẹ đã là mẹ
Mẹ ầu ơ sinh ra đất Lạc nước Hồng
Trăm ngàn con mẹ sinh ra đất Việt nước Nam
Mẹ tôi cũng sinh nước Nam đất Việt
Ầu ơ, ầu ơ…
Ơ, tổ quốc này, ơ non sông này
Cỏ cây là hơi thở cha ông nhú lên từ đất
Sóng trên sông hồ vỗ từ máu mẹ trở dạ mấy ngàn năm
Ầu ơ, ầu ơ…
BÙA CỦA MẸ
Từ dải đê làng đắp bằng hột phù sa chín rục
Tôi về thăm quê
Gặp con trâu nhai rạc miếng nắng chiều
Gặp mẹ tôi lút trong gió
Gánh từ đồng về giọt mồ hôi đắng đót kiếp người.
Mẹ tôi đeo lên đời tôi
hơi ấm của người mẹ chẻ máu thịt mình thành những đứa con
như thứ bùa hộ mệnh
Hơn ba mươi năm tôi chưa từng muốn cởi
và cũng chẳng bao giờ cởi nổi
Người ta có thể nhíp từ gấu quần găm nhặm mũi cỏ may
Chứ làm sao chiết được tình mẹ linh thiêng ra khỏi cuộc đời?
Sông vẫn thế
Sông ngàn năm qua không đổi
Cứ bên lở bên bồi
Mẹ tôi giống như sông ( mà chẳng như sông)
vắt kiệt giọt sữa chắt chiu từ đại ngàn
tưới lên bến bờ
thành dòng sông tóp teo.
Tôi đi theo tiếng gọi của ảo vọng phồn hoa giả tạo
Bất giác nhận ra mình là con trâu é ọ gọi tiếng quê trong lòng phố
Trời heo mưa phùn thèm nghe rô đồng đớp động bèo chuôm
Thấy khói nở từ phía làng đã cay lên sóng mắt
Mẹ thường đánh thức gióng củi bằng ngọn lửa mùa đông
Ôi!
Từ dải đê làng đắp bằng hột phù sa chín rục
Tôi về thăm quê
Gặp con trâu nhai rạc miếng nắng chiều
Gặp mẹ tôi lút trong gió
Gánh từ đồng về giọt mồ hôi
đắng đót kiếp người.
MÙI CON GÁI
Em đi trong chiều con gái
Tím ngõ hoa xoan
Trắng vườn bông bưởi
Bồ kết mẹ hun khói ngái sân đình
Giếng làng em khỏa tóc thề vào trăng.
Em
Lọn cỏ gà thơm nhựa tay anh
Chàng trai bẻ gãy sừng trâu biết mình thành mười bảy
Em cạp vành trăng tròn vầng mười sáu
Trốn mẹ
chân đê
nếm ngọn tháng tư về
Em…
Chiều qua
cha nấu gạo ủ men
Mẹ chong đèn canh khuya dệt lụa
Ngoài sân
mầm trầu cựa
bậm vào mắt cau…
Mạc Phong Tuyền