L?i gi?i thi?u cu?n “LU?T S? V? TR?NG KHÁNH, B? TR??NG B? T? PHÁP ??U TIÊN”

GS. Tr?n ?�nh B�t

��n c? nhi tri t�n, kh? d? vi s? h?�, c� ngh?a l� �xem vi?c ??i x?a m� hi?u vi?c ??i nay, th� c� th? l�m th?y v?y�. Ng??i x?a ?� n�i v?y. �n c? kh�ng ph?i l� nh? v� hi?u v? qu� kh? c?a m?t con ng??i hay m?t d�n t?c, m?t c?ng ??ng d�n c?, ?? tho? m�n tr� t� m�, m� ?i?u quan tr?ng h?n nhi?u l� ?? t�m ra nh?ng b�i h?c b? �ch, t? l?ch s? nh?m ph�t huy nh?ng kinh nghi?m qu� b�u, tr�nh nh?ng khi?m khuy?t, sai l?m c?a qu� kh?, gi�p cho ti?n tr�nh ph�t tri?n h�m nay v� ng�y mai c?a m?i c� nh�n, c?ng ??ng hay m?i d�n t?c ??t hi?u qu? cao h?n tr??c. Trong ti?n tr�nh ph�t tri?n, m?i ng??i, m?i d�n t?c c?n v� c� th? r�t kinh nghi?m t? nh?ng b�i h?c th?t b?i, th�nh c�ng trong l?ch s? kh�ng ch? c?a ch�nh m�nh m� c�n c?a ng??i kh�c, d�n t?c kh�c. S? ki?n l?ch s? ch? x?y ra duy nh?t m?t l?n, nh?ng ng??i ta l?i c� th? c� nhi?u c�ch vi?t th? hi?n nh?ng quan ?i?m, nh?n th?c kh�c nhau v? c�ng m?t s? ki?n, t�y theo g�c nh�n c?a ng??i vi?t. Do v?y, ng??i ta c?ng kh�c nhaukhi r�t ra nh?ng b�i h?c t? c�ng m?t s? ki?n l?ch s?.

Tr�n c?n b?n nh?n th?c nh? v?y, nh�m t�c gi? ?� s?u t?m, bi�n so?n v� nh� xu?t b?n Tri Th?c ?� cho ?n h�nh cu?n s�ch: �Lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh, B? tr??ng B? T? ph�p ??u ti�n�.

Cu?n s�ch bao g?m 2 ph?n l?n: Ngo�i l?i gi?i thi?u, ph?n 1 l� nh?ng b�i vi?t t? thu?t c?a lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh v? l� l?ch gia ?�nh, qu� tr�nh ho?t ??ng x� h?i c?a lu?t s? t? thu? thi?u th?i ??n nh?ng ng�y th�ng cu?i ??i; c�c b�i vi?t tranh lu?n v? v?n ?? t? ph�p v?i �ng Quang ??m tr�n b�o S? Th?t trong nh?ng n?m th�ng ??u c?a th? ch? Vi?t Nam d�n ch? c?ng ho�; ph?n 2 l� nh?ng b�i vi?t c?a nh?ng ng??i ???ng th?i v? lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh. H? l� nh?ng ??ng m�n, ??ng nghi?p, nh?ng ng??i th�n, ng??i b?n, hay h?c tr� c?a lu?t s?.

L?ch s? ?� ch?ng minh r?ng, ??t n??c trong th?i k? th?nh v??ng bao gi? c?ng ??u do nh?ng ng??i thu?c t?ng l?p tinh hoa nh?t c?a d�n t?c l�nh ??o, qu?n l�, t? c?p cao nh?t ??n c?p c? s?. Trong ch? ?? qu�n ch?, ??c t�i, ??t n??c th?nh tr? nh? c� minh qu�n v� gi?i s? phu, tr� th?c do minh qu�n quy t? xung quanh m�nh ?? cai tr?. Theo ?�, d�n t?c ch? c� th? tr�ng ch? v�o s? may m?n c?a s? xu?t hi?n minh qu�n. V� theo truy?n th?ng cha truy?n con n?i, th??ng l� nh?ng k? cai tr? c�ng v? sau c�ng suy tho�i c? v? tri th?c v� nh�n c�ch, khi?n cho d�n t?c ?i�u t�n, th?m ch� r?i v�o �ch ?� h? c?a ngo?i bang, ch�m ??m trong ?�m tr??ng n� l?. V� nh? th?i h?u L�, L� Th�i T?, L� Th�nh T�ng l� hai v? minh qu�n, nh?ng truy?n ng�i ??n L� Chi�u Th?ng, th� y l?i l� m?t t�n h�n qu�n, ??n h�n v� b�n n??c.

C�n trong ch? ?? c?ng ho�, d�n ch?, t�nh tr?ng tr�n d? ???c kh?c ph?c. B?i nh�n d�n l� ng??i duy nh?t c� quy?n ch?n v� thu� nh?ng ng??i thu?c t?ng l?p tinh hoa l�m nhi?m v? qu?n l� ??t n??c cho m�nh. N?u trong th?i ?i?m n�o ?�, nh�n d�n ch?n l?m ng??i l�nh ??o, h? c� quy?n ph? tru?t theo lu?t ??nh. B?i �nh�n d�n c� quy?n ?u?i ch�nh ph?� (l?i Ch? t?ch H? Ch� Minh). Ch? kh�ng ph?i l� Qu?c h?i do d�n b?u n�n Qu?c h?i l�m lu?t sai th� d�n ph?i ch?u, kh�ng th? k? lu?t ???c ai (!).

V?y nh?ng ng??i thu?c t?ng l?p tinh hoa trong m?i th?i k? l?ch s? c?a ??t n??c sinh ra t? ?�u? Ba y?u t? gia ?�nh (gene di truy?n, truy?n th?ng v?n ho� gia t?c), h?c ???ng v� x� h?i ???ng th?i k?t t?o n�n nh?ng con ng??i, x�t tr�n c�c kh�a c?nh tr� tu?, s?c kho?, t? ch?t v� nh�n c�ch.

Trong h?i k� c?a m�nh, lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh t? nh?n l� ng??i �kh�ng ham m� quy?n l?i ri�ng t?, danh v?ng, ??a v?� s?ng nh??ng nh?n, nh?n nh?n, ?n l�nh� nh?ng �chu?ng l? ph?i, say m� khoa h?c, k? thu?t, v?n h?c, ham ti?n b?��. Nguy�n nh�n t?o n�n t�nh c�ch ?y �tr??c ti�n l� t�nh n?t b? m? t�i hi?n l�nh, l�m ?n m?t c�ch b�nh th??ng�, s?n l�ng ch?u ??ng thi?u th?n, v?t v? ?? t�i ch? ??ng trong tr??ng th�nh�. Trong 12 n?m h?c ? tr??ng Lyc�e Albert Sarraut, �ng �???c h??ng ch�nh s? gi�o d?c ?�o t?o c�c tr? em Ph�p. C�c b� gi�o, �ng gi�o l� ng??i Ph�p ??u gi?i � gi?ng d?y v?i � th?c trau d?i ki?n th?c � ??i x? c�ng minh, kh�ng ph�n bi?t tr? Ph�p v� tr? Vi?t Nam�. C� th?y gi�o c�n khen: �Kh�nh h?c ?? hi?u bi?t, ch? kh�ng v� ?i?m�. C�n khi h?c ??i h?c Lu?t H� N?i, m?t ph�n hi?u c?a tr??ng ??i h?c Paris, �kh�ng ph?i l� s?n ph?m c?a thu?c ??a� C�c th?y gi�o t? Paris sang gi?ng d?y v� ch?m thi, tr�nh ?? qu?c t?, ??m b?o ch?t l??ng khoa h?c, kh�ng s? ch�nh quy?n thu?c ??a k�m h�m� � �t? ch?c thi ??m b?o tr�nh ?? v� c�ng minh�. Quy?n t? ch? c?a tr??ng ??i h?c l� m?t nguy�n nh�n ??m b?o ch?t l??ng ?�o t?o cao.

Trong n?a ??u th? k? 20, gi?i tinh hoa Vi?t Nam ???c h�nh th�nh nh? n?n gi�o d?c c?a v?n minh v� v?n ho� Ph�p, kh�ng ph? thu?c v�o ch�nh s�ch cai tr? ph?n ??ng c?a ch? ?? th?c d�n, ??ng th?i nh? truy?n th�ng y�u n??c, kh�t khao ??c l?p d�n t?c, n�n lu�n lu�n nung n?u � ch� t�m ???ng ??u tranh ?? Vi?t Nam tho�t kh?i �ch n� l? c?a th?c d�n Ph�p. H? ?� th? nhi?u con ???ng, cu?i c�ng g?p tr�o l?u M�c-x�t ?ang n? r? tr�n th? gi?i ? gi?a th? k? 20. C� th? n�i l�ng y�u n??c n?ng n�n, � ch� ??c l?p d�n t?c ?� d?n h? ??n v?i ??ng C?ng s?n, M?t tr?n Vi?t Minh v� nh� y�u n??c Nguy?n �i Qu?c – H? Ch� Minh, ?? c�ng v?i gi?i c?n lao l�m n�n cu?c C�ch m?ng th�ng 8, gi�nh ch�nh quy?n t? ph�t-x�t Nh?t v� ch�nh ph? Tr?n Tr?ng Kim m� h? cho r?ng th�n Nh?t, theo thuy?t ??i ?�ng �. V� ph?n l?n nh?ng b? tr??ng, c�ng ch?c trong ch�nh ph? Tr?n Tr?ng Kim, thu?c t?ng l?p tinh hoa c?a d�n t?c, sau C�ch m?ng th�ng 8, ?� ?i theo Vi?t Minh v� Ch? t?ch H? Ch� Minh. ?i?u ?� d??ng nh? l� m?t ??nh m?nh l?ch s? c?a d�n t?c. Lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh l� m?t trong s? ng??i ?�.

Khi n??c Vi?t Nam D�n ch? C?ng ho� ???c th�nh l?p, d??i s? ch? huy c?a Ch? t?ch H? Ch� Minh, h? h? h?i tham gia ki?n qu?c b?ng t?t c? tr� tu? v� t�m huy?t c?a m�nh, ?? Vi?t Nam c� th? s?m �s�nh vai v?i c�c c??ng qu?c n?m ch�u� (l?i H? Ch� Minh).

Ri�ng gi?i lu?t gia, b?ng ki?n th?c chuy�n m�n ???c ?�o t?o b�i b?n, ??t tr�nh ?? qu?c t?, ti?p thu n?n v?n minh v� v?n ho� �u ch�u, h? h? h?i b?t tay v�o x�y d?ng th? ch? �Vi?t Nam D�n ch? C?ng ho��, m?t ki?u nh� n??c ph�p quy?n. V� th?, tr�n c??ng v? b? tr??ng B? T? ph�p trong Ch�nh ph? l�m th?i Vi?t Nam D�n Ch? C?ng Ho�, �ng V? Tr?ng Kh�nh (l�c n�y kh�ng c�n l� lu?t s? n?a) ?� t�ch c?c mang h?t t�m huy?t v� tr� tu? tham gia x�y d?ng �n?n ?�� (theo V? Tr?ng Kh�nh) c?a nh� n??c ph�p quy?n, n�i chung v� h? th?ng t? ph�p d�n ch? c?ng ho�, n�i ri�ng. Ch? trong 181 ng�y tr�n c??ng v? B? tr??ng B? T? ph�p, �ng ?� so?n th?o 32 s?c l?nh tr�nh Ch�nh ph? �tho? thu?n� (thu?t ng? th?i ?�) r?i ???c Ch? t?ch ch�nh ph? H? Ch� Minh k� v� �ng ti?p k�, ?�ng d?u ?? ban h�nh. Nh? v?y, b�nh qu�n 6 ng�y, �ng so?n th?o 1 s?c l?nh. C?ng c?n m? ngo?c m?t ch�t ? ?�y l�, khi ch?a c� Qu?c h?i (Ngh? vi?n) n�n ch?a c� lu?t, ch�nh ph? ph?i qu?n l� ??t n??c b?ng s?c l?nh. B? tr??ng n�o c� tr�ch nhi?m so?n th?o v� th?c thi n?i dung c?a s?c l?nh n�o th� ph?i v� c� quy?n �ti?p k�� v� ?�ng d?u c?a B? ?� sau ch? k� c?a Ch? t?ch Ch�nh ph?. ?i?u ?� th? hi?n tr�ch nhi?m v� quy?n h?n c?a B? tr??ng trong vi?c so?n th?o v� th?c thi s?c l?nh ?� tr??c Ch�nh ph? v� tr??c qu?c d�n (ch? kh�ng ph?i ch? k� �nh�y� hay k� �ru?i� nh? b�y gi?).

�ng V? Tr?ng Kh�nh ?� b?c b?ch l� khi so?n th?o c�c s?c l?nh n�y c?ng nh? khi th?c thi c�ng v?, �ng ?� d?a v�o kinh nghi?m t? ch?c nh� n??c c?a Ph�p, khoa h?c ph�p l� v� kinh nghi?m h�nh ngh? lu?t s?. �ng nh?n th?c r?ng kh�ng th? b� nguy�n xi �c�y lu?t ph�p� c?a n??c ngo�i v�o �tr?ng� ? Vi?t Nam, m� ph?i bi?t ch?n �nh?ng nh�nh c�y� ph� h?p v?i kh� h?u n??c ta. M?t kh�c, Vi?t Nam c?ng l� m?t ph?n c?a nh�n lo?i c�ng chung xu h??ng x� h?i nh? c�c n??c, n�n ph?i th?a k? nh?ng c�i chung c?a th? gi?i. Nh?n m?nh th�i qu� c�i ri�ng s? l�m cho Vi?t Nam ??ng ngo�i nh�n lo?i v?n minh. Khi tranh lu?n v?i �ng Quang ??m, �ng vi?t: �T�i t??ng nhi?u c�y ch�nh tr? m?c trong v??n ta thu?c c�ng m?t lo?i v?i c�c c�y ? v??n n??c kh�c, b?i v� kh�ng l� n�o ta l?i g?t b? nh?ng kinh nghi?m c?a n??c b?n, n� l� kho t�ng chung c?a nh�n lo?i ch? kh�ng ri�ng g� c?a m?t n??c. Ch? kh� l� hi?u ???c c�i g� h?p, c�i g� kh�ng h?p v?i ho�n c?nh n??c ta�. Ch�nh v� th?, ng�y 10/10/1945, �ng ?� tr�nh Ch�nh ph? v� Ch? t?ch H? Ch� Minh k� ban h�nh S?c l?nh s? 47 quy ??nh vi?c �T?m th?i gi? nguy�n nh? c? lu?t l? ? B?c, Trung, Nam B? cho ??n khi ban h�nh nh?ng b? lu?t ph�p duy nh?t cho to�n c�i Vi?t Nam, n?u nh?ng lu?t ?y kh�ng tr�i v?i nh?ng ?i?u thay ??i trong s?c l?nh n�y�. Nh?ng b? lu?t hi?n h�nh ?y bao g?m lu?t h?, lu?t th??ng m?i, lu?t h�nh, lu?t t? t?ng, chi ph?i ?i?u ch?nh h?u h?t c�c h�nh vi c?a ng??i d�n v� c�c t? ch?c c?a qu?c gia. ??ng th?i, s?c l?nh c�n ghi r� ? ?i?u 12: �Nh?ng ?i?u kho?n trong c�c lu?t l? c? ???c t?m gi? l?i v?i s?c l?nh n�y, ch? thi h�nh khi n�o kh�ng tr�i v?i n?n ??c l?p c?a n??c Vi?t Nam v� ch�nh th? d�n ch? c?ng ho��. Ng�y 20/10/1945, m?t s?c l?nh quan tr?ng kh�c ???c ban h�nh l� S?c l?nh s? 53 quy ??nh v? qu?c t?ch Vi?t Nam. C� th? n�i 2 s?c l?nh n�y quan tr?ng v� s?m ???c ban h�nh v� n� chi ph?i h?u h?t c�c ho?t ??ng kinh t? – x� h?i c?a qu?c gia theo ch? ?? ph�p tr? d�n ch?, c?ng ho�.

?? b?o v? quy?n l?i h?p ph�p c?a c�ng d�n v� c�c t? ch?c, tr?ng tr? k? x?u, vi ph?m ph�p lu?t m?t c�ch c�ng minh, nh�n b?n v� tr�nh oan sai, ng?n ch?n s? l?ng h�nh c?a �quan c�ch m?ng� (l?i H? Ch� Minh), ba s?c l?nh l�m n?n t?ng c?a h? th?ng t? ph�p d�n ch? c?ng ho� c?ng ?� s?m ???c ban h�nh. ?� l� S?c l?nh 46 ng�y 10/10/1945 quy ??nh c�ch t? ch?c c�c ?o�n th? lu?t s? c?a n??c Vi?t Nam D�n ch? C?ng ho�; S?c l?nh s? 13 ng�y 24/01/1946 quy ??nh c�ch t? ch?c to� �n v� c�c ng?ch th?m ph�n trong n??c g?m 114 ?i?u; S?c l?nh s? 21 ng�y 14/02/1946 v? t? ch?c to� �n qu�n s?.

B�y gi? ch�ng ta ?ang b�n v? c?i c�ch c?a lu?t ph�p n�i chung ?? x�y d?ng nh� n??c ph�p quy?n v� c?i c�ch t? ph�p n�i ri�ng, thi?t ngh? nh?ng kinh nghi?m v? ph�p l� t? nh?ng n?m ??u c?a th? ch? Vi?t Nam D�n ch? C?ng ho� v?n c�n c� gi� tr? th?i s?. Th�ng 5/2015, Qu?c h?i Vi?t Nam b�n lu?n v? vi?c c� hay kh�ng ghi v�o lu?t r?ng to� �n v� th?m ph�n kh�ng c� quy?n t? ch?i x�t x? nh?ng v? vi?c ch?a c� lu?t ?i?u ch?nh. C�n trong S?c l?nh s? 13 ng�y 24/01/1946, ?i?u 80 ?� ghi r?t r� r�ng l� �c�c th?m ph�n kh�ng th? l?y c? g�, ngo�i tr??ng h?p c�o t? v� h?i t? [thu?t ng? ph�p l�: �c�o t?� l� s? v?ng m?t v?i l� do ch�nh ?�ng c?a th?m ph�n; �h?i t?� l� s? tr�nh m?t hay tr�nh ra c?a th?m ph�n v� ??i t??ng b? x? c� quan h? huy?t th?ng v?i m�nh] m� t? ch?i, kh�ng x�t x? m?t vi?c n�o�. Ch�nh v� c� quy ??nh n�y, �n l? m?i n?y sinh tr�n c?n b?n ??o l�, l??ng t�m, kinh nghi?m, b?n l?nh c?a th?m ph�n. ?i?u ?� ??m b?o c�ng l� cho m?i ng??i, m?i t? ch?c.

��n ho� trong x? s? nh?ng vi?c c? th?, nh?ng kh�ng tho? hi?p trong nh?ng v?n ?? nguy�n t?c� (l?i V? ?�nh Ho�). Cho n�n ? khu 10, khi �ng V? Tr?ng Kh�nh l�m Gi�m ??c T? ph�p trong c�c n?m 1947 v� 1948, s? xung ??t gi?a t? ph�p (to� �n) v� h�nh ph�p (U? ban Kh�ng chi?n H�nh ch�nh) trong khi x? l� c�c v? vi?c ?� kh�ng x?y ra gay g?t nh? c�c ??n v? h�nh ch�nh kh�c. C�n trong tranh lu?n v? t? ph�p v?i �ng Quang ??m tr�n b�o S? Th?t n?m 1948 v� 1949, lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh ?� ki�n quy?t s?c s?o b?o v? quan ?i?m c?a m�nh. Trong h?i k� c?a m�nh, �ng V? ?�nh Ho� c�n vi?t: �Ch�nh �ng Quang ??m, b?n ch?c n?m sau ?� th?a nh?n r?ng quan ?i?m ph�p l� c?a �ng l�c ?y [n?m 1948 v� 1949 khi tranh lu?n v?i �ng V? Tr?ng Kh�nh] v? l� thuy?t c� ph?n ??n gi?n v� si�u h�nh��.

Th�ng 4/1961, ? tu?i 49 ?ang c�n ??y s?c s?ng v� n?ng l?c, �ng V? Tr?ng Kh�nh kh�ng c�n gi? ch?c v? Ph� Ch? t?ch U? ban H�nh ch�nh th�nh ph? H?i Ph�ng, ngh?a l� kh�ng c�n ?i?u ki?n tham gia v�o vi?c qu?n l� ? t?m v? m� ?? ti?p t?c x�y d?ng th? ch? d�n ch? c?ng ho�. Nh?ng �ng kh�ng ng?ng ngh? l�m vi?c c?ng hi?n, kh�ng t? nh?ng vi?c nh? v� kh� kh?n, mi?n l� n� ?em l?i l?i �ch thi?t th?c cho ng??i d�n. Th? r?i chi?n tranh ph� ho?i �c li?t b?ng kh�ng qu�n c?a M? ng�y c�ng m? r?ng ra kh?p mi?n B?c, v� ch? ?? qu?n l� bao c?p, t?p trung quan li�u ?n s�u, b�m r? v�o m?i m?t ??i s?ng kinh t?, x� h?i. Kh� kh?n mu�n v�n, nh?ng �ng v?n c? t�m c�ch ?? l�m nh?ng vi?c c� �ch. �ng tr? l?i l�m lu?t s? (kh�ng ph?i h�nh ngh? lu?t s?), ch? l�m b�o ch?a vi�n kh�ng ???c nh?n th� lao t? th�n ch?, m� ch? nh?n ph? c?p t? to� �n, tr? theo ??n gi� do B? T�i ch�nh quy ??nh (gi?ng nh? ti?n th� lao l�m th�m gi? c?a c�ng ch?c). B?ng uy t�n v� t�i n?ng, t�m huy?t c?a m�nh, �ng ?� b�o ch?a c?u ???c m?t s? d�n oan. M?t kh�c, �ng nh?n th?y m�n v?n tr� h?c (to�n kinh t?), mang l?i l?i �ch thi?t th?c tr?ng c�ng t�c qu?n l�, c?n v� c� th? �p d?ng ? c�c ??n v? c? s?, nh? x� nghi?p, h?p t�c x�. Kh�ng n? h�, �ng s�ng l?p v� nh?n ch?c Tr??ng Ti?u Ban V?n tr� h?c, thu?c H?i Ph? bi?n Khoa h?c K? thu?t, sau ?� thu?c Ban Khoa h?c K? thu?t th�nh ph? H?i Ph�ng (ti?n th�n c?a S? Khoa h?c C�ng ngh? ng�y nay). Ch? c� �ng m?i ?? uy t�n, kh? n?ng t?p h?p v� t? ch?c m?t s? gi�o vi�n to�n v� thuy?t ph?c nh?ng nh� qu?n l� x� nghi?p, h?p t�c x� �p d?ng v?n tr� h?c.

Th? l� �ng ?� t? B? tr??ng B? T? ph�p, Ph� Ch? t?ch U? ban H�nh ch�nh th�nh ph? H?i Ph�ng ??n Tr??ng Ti?u ban V?n tr� h?c thu?c Ban Khoa h?c K? thu?t th�nh ph? H?i Ph�ng (t??ng ???ng c?p tr??ng ph�ng c?a m?t s? c?a th�nh ph?). ? c??ng v? n�o, lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh ??u ?� c?ng hi?n h?t minh cho s? nghi?p ph�t tri?n ??t n??c. ?i?u ?� kh�ng ch? n�i l�n t�m huy?t, tr� tu? m� c�n th? hi?n n?ng l?c t? ch?c th?c hi?n c?a �ng, t? vi?c ? t?m qu?c gia (v? m�) ??n nh?ng vi?c ? t?m ??n v? c? s?, x� nghi?p, h?p t�c x�, ph??ng, x� (vi m�).

C? V? ?�nh Ho� k?t lu?n: �D??i �nh s�ng c?a c�ng cu?c ??i m?i h�m nay m� ??ng l�nh ??o, kh?i x??ng n?m 1986 v� v?n ?ang ph?n ??u th?c hi?n, quan ?i?m c?a lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh kh�ng ph?i l� �ph�p l� t? s?n� m� l� ch�n l� v� v?n ?ang n�ng b?ng t�nh th?i s?�. C�n trong ?i?n chia bu?n lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh t? tr?n, ??i t??ng V� Nguy�n Gi�p vi?t: �� Anh ?� h?t l�ng ph?c v? nh�n d�n, c� c?ng hi?n x?ng ?�ng v?i s? nghi?p ?o�n k?t to�n d�n v� x�y d?ng n?n lu?t h?c c?a n??c ta� (Tr?n ?�nh B�t nh?n m?nh). V�ng, th?a ??i t??ng, ?� l� n?n lu?t h?c l�m c? s? khoa h?c cho vi?c x�y d?ng v� ho�n thi?n kh�ng ng?ng h? th?ng ph�p lu?t c?a th? ch? d�n ch?, c?ng h�a, v?i 3 b? ph?n c?u th�nh l� nh� n??c ph�p quy?n c?a d�n, do d�n v� v� d�n, kinh t? th? tr??ng v� x� h?i d�n s?.

�n c? nhi tri t�n, kh? d? vi s? h? l� v?y.

Gia ?�nh Lu?t s? V? Tr?ng Kh�nh g?i V?n Vi?t.