Elegy
Tưởng niệm anh Lê Đạt
Anh đếm những đầu bò, đóng lại một ngày
trải mùa đông trên những thửa đồi trọc cằn có nghĩa một cách ly, chừng đấy, và sự viết
cực khó khăn, không ngừng mọc tủa từ đầu anh
như cỏ sau mùa lửa rẫy
anh tự nhủ phải ngang tầm với những tay viết ấy
những người đi trên những thành phố lạ, xa xôi
ắt hẳn họ đã từng mơ thấy những ngày và đêm của anh
họ sưởi ấm đôi tai anh như một chiếc nón dạ,
họ đoán định những bước đi của anh và nói hãy chăm nom
đôi lá phổi, cột sống lưng, đôi ống quyển.
Cùng họ anh dò tìm, vẽ những đồ bản
những khoảng trời tương lai, một tổng thể nổi
của những ký hiệu và những từ khóa
những cửa hàng hiệu thuốc, những nhà hát, những cửa biển, những bến cảng
rồi sự có mặt tự tại, thời thơ thiếu
những dòng chữ cọ xát những bìa đất thổ bạc phớ, vẽ một vòng địa thế
căn nhà sẽ trở về, có lẽ sẽ, nếu được phép, sở hữu một bàn viết
những con bò lồm cồm đang lùa lưỡi cong cắt vào bữa rơm trễ
những vì sao miền cao chạy tới tít cuối một con hói thấp
những trẻ em bản làng đang dìm thân tắm gội trong nước, cha mẹ chúng lẩn quẩn canh đe.
Nước. Đấy, tiếng kêu cơn sốt thảng thốt của mùa xuân đầu tiên
một chiếc chìa khóa rỉ sét, một bình thủy kín bưng chân không.
Sau chiếc án, ngày thư viện anh dịch chữ làm nghề, sống và suy nghĩ
những ngày chiến tranh đều đặn tới đi đơn thuần là một tiếp nối từ điểm dừng của những thửa đồi:
đổi thay của sao trời hay đổi thay của những chế độ lính canh
không can dự lắm tới sự tra chìa vào một ổ khóa, bước
chậm rãi bước những bước đi làm người
trên đường sẽ luôn luôn có một phép văn phạm mới
cho lẽ bao la, cho kẻ trật trịa ngoài lề, cho người cô độc.
Nội Mông
Trẻ nhỏ đi rồi, vườn nắng xuyên sơn
dù sớm ngày chưa trễ muộn, cây im, anh bạch dương
ta nhớ
trẻ nhỏ, mái nhà nhỏ, thành phố cũ kỹ
mộng trong đêm
một người cao, thanh niên
là giờ mọi người đã đi hết
cư dân, va li, tay nải, hải thuyền
ta nhớ nỗi trống rỗng ăn tới cuống tim mình
đứng nhìn trẻ nhỏ
thành phố tuyệt nhiên không ai
Quân dữ sẽ tới
Nhưng mà anh, người trẻ ấy, đã tới sớm hơn
chẳng để làm gì, chỉ nói
một lời trấn an
Rồi sẽ bình yên tất cả, ánh mắt đằm kia, và
miệng cười
Nhưng mà, rồi như lịch sử, nó tất phải vậy
Chuyến xe đỗ kịch trước nhà
những người áo đen
và anh
một mình, đầu trần, ở giữa
đối diện,
những bao vây
Tông tích thành phố này, thân thích ai, lịch sử nào
cũng hiển nhiên toang mở
Súng chĩa thẳng vào ngực người
Đạo quân ấy không thiện chiến hơn Hốt Tất Liệt
trong chiến tranh, sức bắn của bắp tay
kẻ dữ nào cũng thiện chiến
Sức đạn hay sức bờ ngực vỡ
người bị hất tung từ lề trái cảnh quan
qua một trưa nổ tung trước mặt
màu xanh chảy từ chân dung ra cuối đường, ra hết con phố, ra viền cửa bể
Rồi ai cũng thoát cơn mộng của mình, nhưng ta nhớ
khuôn mặt ấy,
ngay giờ bắn tung người
một trăm mười – giác độ
và màu xanh chảy kia
như một lưỡi sóng trườn
*
Nội Mông, Ngoại Mông, thế giới phẳng, khu vườn
sự bình yên, tiếng cười hôm qua vang vang trẻ nhỏ
cây chanh phải cắt tới năm cành cuối cùng để sống qua cơn bệnh
mùa hè rồi đã trổ chanh cho trẻ nhỏ
ta chào anh, người ra đi
Mùa khô ngoài kia
dưới chân
biển
và thảo nguyên
4.4.2016
Thơ rời XII
Đã từng đứng dưới một thân cây chưa được đặt tên
đã từng hỏi những dấu trầy
vạch nào đã đóng dấu chiều
một ngôi sao để mọc ngay ngắn
một chiếc bàn để bắt đầu
một lá thư một người nhận
biết đâu đấy
có những căn phòng vuông hình khối hộp
tiếng blackbird trong bóng chạng vạng tối – Leaving*
không phải là ai thúc hối
cái gì sự tuần tự của tuồng lớp, điều gì thuộc về bất ngờ
nhảy ra, mọc dậy
anh nhớ ngày của một người mới vào nghề
kéo và hạ màn
tắt ngấm, trở về, đốt một cái gì
một cái cớ
để đứng với những cột ống khói thở, thở
để đi với tiếng đập đập, mèo hoang
để sống, chỗ ngán ngẩm, đám người
và anh sự chung cùng
a, cái chung không mặt mũi
để một hôm lá đổi
sự lấy bản thân ra tra hỏi, nghệ thuật tự trào
chỗ bật cười, có thể
những bậc thang, không để nhìn
mà là
để đặt chân
và bước lên
ra khỏi hầm
thở, có thể
một hơi vĩ cầm
bay ở ngoài cửa
bắt đầu
có thể
thứ khói mang hương nhựa thông tháng 12
nước nôi bất kể sự chảy mệt nhọc, miễn là
anh muốn nói
sự đóng lại một chiếc cửa, không hẳn đóng
sự quay lưng, không bao giờ
những chiếc thùng thư có đánh số phòng
tiếng đám trẻ chạy nhảy
chúng nhảy từ chiếc giường này qua chiếc giường khác
khi mà một người
* Tên một tác phẩm của Václav Havel.
