??c k?ch L? Ki?u

Ng??i ??c: Khu?t ??u

M?

K?ch l� m?t t? H�n Vi?t. Theo ??nh ngh?a c?a ?�o Duy Anh, l� r?t m?nh. Nh? m?t c?n ??a ch?n t?o n�n nh?ng ??t g�y, nh?ng h? s�u.

T? ?�, k?ch ???c d�ng ?? g?i nh?ng tu?ng h�t, nh?ng tu?ng ??i.

Tr�i ??t l� m?t tinh c?u. M?i v? k?ch l� m?i ti?u tinh c?u. V� t�c gi? ch�nh l� m?i ti?u th??ng ??. Nh? ch�a trong Kinh Th�nh, t�c gi? t?o ra �nh s�ng v� b�ng t?i, t?o ra gi� v� m?a, t?o ra kh�ng kh� v� sau c�ng t?o ra nh�n v?t. Nh�n v?t ???c t�c gi? c�i ??t ??nh m?nh. Nh?ng ??nh m?nh n�ng ?? nhau, va ??p v�o nhau t?o n�n nh?ng s? ph?n. T?t c? nh?ng chuy?n ??ng �m th?m ?y l�m n�n k?ch.

V? k?ch ???c coi l� th�nh c�ng khi t?o ???c nh?ng d? ch?n trong h?n ng??i xem sau khi ?� cho h? th?y nh?ng ??t g�y, nh?ng h? th?m.

Nh?ng n?u v? k?ch ???c vi?t m� ch?a l�n s�n kh?u, th� v?n ch? l� m?t tinh c?u ch?a chuy?n ??ng. Ch�ng n?m im tr�n gi?y nh? c� c�ng ch�a ng? trong r?ng ch? ho�ng t? ??n th?c d?y. Ho�ng t? ?y l� ??o di?n. Anh ta d�ng b�n tay k? ?o c?a m�nh nh? ph� thu? h� phong ho�n v� k�u g?i �m binh, l�m chuy?n ??ng �nh s�ng, b�ng t?i, gi� m?a v� nh?ng nh�n v?t. V? k?ch c� da c� th?t tr? n�n s?ng ??ng l� nh? anh.

Hi?u nh? th? ?? th?y r?ng t? tim �c ng??i vi?t cho d� l� ti?u th??ng ?? c?ng ph?i c?n c� nhi?u c? may m?i c� th? ??n ???c v?i ng??i xem.

Tr�n c�c s�n kh?u Vi?t Nam, c� r?t �t c? may nh? th?. Th� ?�nh ph?i �??c� v?y.

??c nh? th? n�o? ??c m?t c�ch ? h? nh? ??c m?t th�ng b�o? H?ng! ??c nh? m?t ch�t t�nh b� b?n, c?ng h?ng! Ph?i ??c nh? m?t ??o di?n c� t�i ?ang d?ng k?ch. T?c l� ph?i l�m cho v? k?ch chuy?n ??ng, ph?i ?�nh th?c nh?ng con ch? ?? n� ph�t ra ti?ng n�i. V� ph?i nghe b?ng s�u gi�c quan, trong ?� gi�c quan th? s�u l� v� c�ng c?n thi?t. Nh? Kim Th�nh Th�n �nghe� T�y S??ng k�. Nh? B�i Gi�ng �nghe� Malentendu.

T�i c?ng tin l� m�nh ?ang �nghe� nh? th? tr??c nh?ng ti?u tinh c?u c?a L? Ki?u.

Th?c d?y ?i K? ph� c?u!

K?ch ???c vi?t n?m 1969, sau M?u Th�n ?�ng m?t n?m. C? cho l� v�o nh?ng ng�y gi? ??u c?a h�ng v?n con ng??i ?� ch?t oan ?? l�m n�n m?t ti?ng n? l?n c�n h?n bom nguy�n t?. Chi?c c?u tuy kh�ng g?i t�n nh?ng ai c?ng bi?t l� c?u Tr??ng Ti?n. C�y c?u y?u ?i?u th?c n? ??a nh?ng b? vai �nh? gi?y m?i� b?c qua hai b? s�ng H??ng, con s�ng nh? ki?m d?ng tr?i xanh d??i m?t nh�n Cao B� Qu�t.

C�y c?u c�n l� m?t ni?m ki�u h�nh nh? m?t n�t m�y cong v? tr�n t�m h?n Hu?.

V?y m� c� k? mu?n ph�, d�m ph�!

K? ?y l� Trung, t? tr??ng ??c c�ng, l� ng??i t?ng l?n l�n b�n b?n s�ng ?y, t?ng t?m d??i ch�n c?u kia. Trung c�n l� b?n c?a Mi�n m?t th??ng binh �ngu?� m� m?t v� ?� t?ng th?m y�u Kim, ch? c?a Mi�n, t?ng bi?t V?n ch?ng c?a Kim, t?ng lui t?i ?? hu? coi m? Kim nh? m?. Anh c�ng ??ng ch� ch?n ?�ng ng�i nh� th�n quen ?? l�m n?i xu?t ph�t cho cu?c t�n s�t m?t c�y c?u.

Khi bi?t ???c nhi?m v? c?a anh, Kim v� Mi�n ra s?c c?n ng?n. Nh�n danh t�nh b?n, m?t th?i ?� r?t l�ng m?n c�ng ?m ? h�t b�i Chi?u v�ng d??i n?ng v�ng ?? t??ng t? m?t ng??i con g�i, Mi�n ?� tranh lu?n v?i Trung, quy?t li?t ??n n?i, ng�y mai, khi nghe tin c?u g�y, n?u t�i c�n s?ng, t�i xem nh? c?u ?� ch?t. Nh?ng Trung v?n kh?ng ??nh l� c?u ph?i b? ph� hu?. ?? chi v?y? ?? ng?n ???ng ti?n qu�n c?a ??ch? Kh�ng! ?? x�c t�n b?n h? c� m?t ? th�nh ph? n�y v� ?? cho th? gi?i bi?t ???c s?c m?nh c?a h?. Cu?c chi?n � th?c gi?a hai ng??i m?t th?i l� b?n d? d?i kh�ng k�m nh?ng cu?c ??u ki?m hay ??u s�ng. Cu?i c�ng k? m� lo� nh?ng s�ng su?t ?� thua k? s�ng m?t c� s?c m?nh m� qu�ng.

C�y c?u ?� b? gi?t s?p. V� Trung ?� ch?t c�ng v?i c�y c?u.

G?n m?t ph?n t? c?a v? k?ch, t�c gi? ?? Trung kh?c nh? v�o qu� kh?, h?n th� hi?n t?i, nh?ng l? m?t ?i?u l� Trung kh�ng thuy?t gi?ng v? t??ng lai, m?t t??ng lai m�u h?ng nh? ta th??ng nghe th?y t? mi?ng l??i c?a �nh?ng ??a con mang g??m ?ao v? x�m l�ng�. T? l?i n�i, t? c? ch?, r?n v� l?nh nh? th�p s�ng. Tr??c m?t ng??i ch? huy v� ??ng ch� �t, Trung c� v? s?ng s?ng cao ng?o c?a m?t k? m� l?p tr??ng ?� ???c trui r�n trong l?a ??n. ? ?�y ta th?y s?c m?nh c?a ngu? t�n ?� th?ng �p ??o nh?ng mong manh y?u ?u?i c?a t�m h?n.

Trung cho th?y d??i m?t nh�n c?a c? hai ph�a, t�m h?n anh ?� ho� th?ch. M?t t�m h?n c�n chai c?ng h?n c? Martha trong Malentendu c?a Camus.

N?u Trung c�n s?ng tr? v? hay b? t? th??ng v� ch?t n? th� to�n b? nh?ng s? ki?n, nh?ng nh�n v?t ch? l� v?t ch?ng, ng??i ch?ng ?? t�n vinh l� anh h�ng c?a ph�a b�n kia, hay ?? k?t t?i l� k? ph� ho?i c?a ph�a b�n n�y.

Nh?ng, qua l?i n�i h?n h?n c?a ng??i ch? huy b? th??ng tr? v?, ch?ng nh�n cu?i c�ng c?a cu?c �m s�t, ta b?ng th?y dung nham c?a s? th?t ?ang tr�o l�n sau ti?ng n? l?n. Nh? ?�m b?ng sang ng�y. Nh? ch?t b?ng th�nh s?ng. T?t c? ?� quay ngo?t 180 ??.

Gi?t m�nh nh? l?i m?t ph?n t? v? k?ch, ta th?y Trung ?�ng k?ch. Anh ?�ng k?ch tr??c Mi�n, tr??c Kim, tr??c ??ng ??i. ?�ng k?ch qu� gi?i. Kh�ng ai c� th? moi ra l?i n�o, c? ch? n�o ?? x�c t�n anh l� k? s? ch?t theo c�y c?u. V?y m� ch? m?t l?i nh? tr?i tr?ng c?a ng??i ch? huy, ph�a b�n kia kh�ng th? t�n vinh anh l� anh h�ng, ph�a b�n n�y kh�ng th? k?t �n anh l� k? ph� ho?i.

Anh l� k? tu?n ti?t.

Anh ch?t theo c�y c?u nh? tr??c ?� anh n�i v?i Mi�n, t�i c�n th�n thi?t c�y c?u h?n c? c?u. T? m?t k? t�m h?n t??ng ch?ng ho� th?ch, b?ng tr? n�n n�ng ?m v� s? ph?c sinh c?a m?t t�m h?n ??m ?u?i.

C�i quy?t ??nh bi tr�ng ?y kh�ng ph?i b?ng d?ng m� c�. N� b�ng n? trong t�m h?n Trung khi ???c bi?t c�y c?u s? b? ph� ?? g�y m?t ti?ng vang l?n tr�n to�n th? gi?i sau khi cu?c t?ng t?n c�ng ?� b? th?t b?i. Trung ???c ch?n, c�n h?n th?, t? nguy?n tr? v? ?? l�m c�i vi?c m� tr??c khi l�n n�i anh kh�ng h? ngh? ??n. Anh v?n t??ng l�m c�ch m?ng l� lau r?a khu�n m?t Hu? ?� nh?p nh?, x?u x� v� b�n tay l�ng l� c?a ngo?i x�m, ?? gi? cho n�t m�y cong ?y ??p h?n, t� ?i?m cho x? Hu? th�m y�u ki?u l?ng l?y.

C�i ch?t c?a anh ch�nh l� m?t th?c t?nh sau nh?ng ?�m d�i ng? nh?n. N� c�n l� m?t l?i t? t?i v?i nh?ng ng??i th�n quen c?, l� s? ?o?n tuy?t d?t kho�t v?i nh?ng ng??i �b?n� m?i, m?c d� d??i m?t h?, tr??c ?� anh l� m?t anh h�ng. C�i ch?t c?a anh b?ng d?ng bi tr�ng h?n c? Kinh Kha. V� sao? V� Kinh Kha c�n c� c? ba ng�n t�n kh�ch ti?n ??a b�n b? s�ng D?ch, c�n t? ???c c�i h�o kh� tr�n s�ng l?nh v?i nh?ng c�u h�t l�m t�c tr�n ??u t�n kh�ch d?ng ng??c. C�n Trung l?ng l?, �m th?m. M?t m�nh m�nh bi?t, m?t m�nh m�nh hay. Khi b?i ??n ??t ch?t n? v�o l�ng c?u, tr�i tim Trung ch?c ??p d? d?i. C�y c?u b�nh y�n �m l?y anh nh? ?� �m anh su?t c? th?i th? ?u. L�c n�y anh nh? m?t ki?m kh�ch, m?t tay �m ch?t ng??i y�u, m?t s�t m?t, m�i s�t m�i, m?t tay ?�m c�y ki?m b�n ng�t t? ph�a sau, xuy�n qua tim n�ng v� xuy�n qua tim m�nh!

T? trong s�u th?m, nh�n v?t Trung cho ta th?y v?n c�n ch?t ng??i. C�n r?t nhi?u. M?t ng??i d�m ch?t v?i nh?ng g� m�nh d?u y�u c�n ng??i h?n m?t ng??i s?ng th?p h�n v?i nh?ng g� m� m�nh c?m gh�t. Ch? m?t c�i ch?t nh?ng d??i hai m?t nh�n, m?t b�n cho Trung l� k? ph?n b?i, m?t b�n c� th? g?i Trung l� k? chung t�nh.

�??c� t?i ?�y t�i b?ng nh? ??n phim c?u s�ng Kwaii. Nh? vi�n thi?u t� c�ng binh ng??i Anh. �ng ta bi?t r?ng c�y c?u c?a m�nh ???c d?ng n�n b?ng m�u v� n??c m?t s? b? qu�n du k�ch ??ng minh ph� hu?. Bi?t tr??c c�i ch?t c?a c�y c?u m� v?n mi?t m�i l�m ng�y l�m ?�m kh�ng ph?i v� khu?t ph?c tr??c s? b?o t�n c?a vi�n thi?u t� Nh?t. M� l�m, v� danh d? c?a m?t qu�n nh�n ng??i Anh. L�m, ?? r?i c�ng ch?t v?i c�y c?u. Ch?t nh? th? c?ng qu? th?t bi tr�ng.

C�n m?t nh�n v?t kh�c, c� ??ng nh? m?t gi?t m�u kh�. ?� l� m? Kim, m?t ng??i ?�n b� c�m (hay b?ng d?ng b? c�m?). B� ch? k�u l�n A! A!, nh?ng ti?ng k�u qu�i d? khi nh�n nh?ng x�c ch?t. B� l� h�nh ?nh t??ng tr?ng c?a Linh H?n Hu?. Tr??c n?i ?au s�u d�i khi?n b� ho� c�m, ch? ph�t ra nh?ng ti?ng k�u ??t ru?t.

??c xong v? k?ch, t�i m? h? t??ng nh? m�nh ?ang ng?i tr??c m?t s�n kh?u m� �nh s�ng v� b�ng t?i ???c s? d?ng b?i nh?ng k? s? t�i gi?i, m?t d�n nh?c bi?t r?i v�o kho?ng l?ng nh?ng �m thanh nhi?u m�u s?c, nh?ng nh�n v?t ???c th? hi?n b?i nh?ng ngh? s? ?�ch th?c, v� t?t c? ???c ph� ph�p d??i b�n tay c?a m?t ??o di?n b?c th?y. T�i nh? tr�ng th?y ng?n l?a c?a c�y c?u ?� ho� th�n trong ?� c� m�u th?t c?a Trung. Ng?n l?a ? ph�a sau v� ng??i M? c�m ?m y?u, ?en ?�a ? ph�a tr??c. B� ??a hai tay l�n tr?i k�u A!A! trong khi m�n t? t? h?. T�i nghe nh? �i Tr?i! Oh my God!

Ti?c r?ng ?� ch? l� gi?c m?. C?ng nh? ti?c r?ng t�c ph?m ai ?i?u cho m?t c�y c?u n�y c?a L? Ki?u ch? l� nh?ng trang b?n th?o cho d� ?� ???c b?n in th�nh s�ch nh? m?t ti?ng th? d�i.

Con s�u trong m?t

K?ch ???c vi?t n?m 1972, n?m k� k?t hi?p ??nh Paris. ? th?i ?i?m n�y cu?c chi?n tranh ?� xu?ng thang, m?t s? t� binh s? ???c hai b�n trao tr?. Nh?ng tr??c ?� v� sau ?�, nh?ng t� binh ? Ph� Qu?c v?n kh�ng ph?i l� t� ch�nh tr? nh? ? C�n ??o. M?t ch?ng m?c n�o ?�, ng??i ta v?n ph?i tu�n theo c�ng ??c qu?c t? v? t� binh (kh�ng c� nh?ng cai ng?c mi?ng lu�n m?ng ch?i, tay lu�n ?�nh ??p). B�n c?nh nh?ng gi�m th? ?n n�i kh� ho� nh� (g?i t� l� c�c anh) c�n c� th�m nh?ng b�c s? m?c �o l�nh. M?t trong nh?ng b�c s? ?y l� t�c gi?.

Ch?ng ki?n nh?ng ng??i t� ?�i kh�t, ?m ?au, th??ng t?t, nh?ng �m m?u ?�o tho�t, m?t ng??i ?� t?ng tuy�n th? tr??c Hypocrate c?m th?y nh?ng n?i ?au �m ?, kh?c ch?ng ra nu?t ch?ng v�o, n�n ph?i vi?t th�nh k?ch. Vi?t cho ch�nh m�nh, tr??c h?t, nh? m?t b?ng b� t?m th?i tr??c khi c� m?t cu?c ??i ph?u. Vi?t, sau ?�, nh?ng mong ?? l?i trong v?n h?c m?t n�t kh?c cho d� kh�ng b�ng b?y t�i hoa nh? Ch? ng??i t? t� c?a Nguy?n Tu�n, nh?ng v?n l� m?t v?t kh?c c?a l?ch s?.

C�i t?p th? v?i h?n 500 con ng??i t?m th?i thua m?t v�i tr?n nh?ng v?n tin ? chi?n th?ng cu?i c�ng. D� b? giam c?m canh gi? nghi�m m?t, h? v?n nung n?u m?t � ?? v??t tho�t. K?ch ph?i b�y c�i kh�t v?ng t? do d??i h�nh th?c m?t cu?c tuy?t th?c ?? ??u tranh nh?ng ?�i h?i m� h? cho l� ch�nh ?�ng: th? nh?ng ng??i b? bi?t giam m� h? nghi ng? l� b? th? ti�u. Tr? x�c nh?ng ng??i ?� b? b?n ch?t khi v??t tho�t. H? kh�ng c�n v? kh� ?? chi?n ??u. H? ch? c�n c�i quy?n t? ch?i ???c ?n. D? nhi�n l� ?? l�m reo. Ta ch?ng l? g� c�ch ??u tranh c?a h?. Ch? l? l� h? ng?i l� gi?a tr?i n?ng ch�y hay gi?a tr?ng khuya l?nh bu?t ?? che gi?u cho m?t �m m?u t�o b?o. H? �m th?m ?�o m?t ??a ??o d??i l�ng ??t d�i c? tr?m th??c, ?�o b?ng c� men, b?ng tay kh�ng, ?? ??a c? tr?m ng??i t� tho�t qua b�i m�n r?i bi?n m?t gi?a r?ng lau l�ch. C�ng cu?c ?y k? ra c?ng kh� v? ??i n?u th�nh c�ng. ?� l� c�ng cu?c qu?t kh?i gi?a l�ng qu�n th�, l� th?ng tr??c m?i gi?c, l� ti?ng n? l?n vang d?i t?n ho� ?�m Paris.

Nh?ng h? kh�ng th�nh c�ng. Cu?c v??t tho�t ??y m?u tr� v� ki�u h�nh ?y b? nh?n ch�m trong bi?n m�u. 99 con ng??i b? b?n ch?t ngay khi v?a l� ??u ra kh?i mi?ng h?m, m?i ch?a th? ???c ch�t kh� tr?i t? do. Ch? c� m?t ng??i b? th??ng may m?n s?ng s�t nh? gi? ch?t. Ng??i m� s? ph?n b?ng ???c nu�ng chi?u m?t c�ch k? l? ?y b?t ??u m?t cu?c tr? th�. Kh�ng ph?i nh?ng k? ?� v�i nh?ng tr�ng ??n ??i li�n tr�n l?ng anh em ??ng ??i, m� l� k? ph?n b?i ?� b�n ??ng c? tr?m con ng??i cho ??ch.

K? ?y l� ai? L� ng??i ?�n �ng trung ni�n t�n Quy?t, ng??i ?� b?ng ??u �c k? s? c?a m�nh v? ra c�i ??a ??o tuy?t m?t ?y, ng??i ?� kh??c t? c�i ph?n th??ng x?ng ?�ng l� ???c ?�o tho�t, ng??i cao th??ng h�o, ng??i ?? l? c�i b?n ch?t ti?u t? s?n ki�u b?t khi tuy�n b? ch? ra ?i cu?i c�ng v?i ??a ??o sau c�ng. V� n?u c� ch?t th� c?ng ch?t nh? m?t thuy?n tr??ng d�y d?n ch?t theo con t�u c?a m�nh sau khi thu? th? ?� xu?ng h?t thuy?n c?u h?. Ch�nh c�i l�ng m?n bi tr�ng ?y ?� b? nh?ng ng??i t� c�n l?i k?t �n l� ph?n b?i, v� sau ?� �ng ta ?� ???c ??a v�o tr?i giam kh�c ?? r?i l?ng l? bi?n m?t.

Ng??i thanh ni�n su?t ba n?m ?i t�m �ng ta v?i m?t quy?t t�m kh�ng g� lay chuy?n: ph?i gi?t �ng ta b?ng ???c ?? gi?i oan cho nh?ng linh h?n c?a nh?ng ng??i ?� ch?t. ?� t�m l� ph?i g?p. Ng??i thanh ni�n ?� g?p �ng ta n?m ng? tr??c c?ng tam quan m?t ng�i ch�a nh? c� t?ch. M�u k�u tr? m�u, ??u k�u tr? ??u. Anh ta ?� gi?t ???c ng??i k? s? sau khi ?� tr?ng ra nh?ng b?ng ch?ng kh�ng th? ch?i c�i c?a s? b?i ph?n.

K? ph?n b?i ?� ph?i ??n t?i nh?ng c�u chuy?n ch?a ph?i ?� h?t. V� nh? th? th� c� kh�c g� nh?ng cu?c tr? th� nh�m ch�n trong nh?ng phim ki?m hi?p. C�i ?�ng xem c?a v? k?ch n�y l� m?t tr�i c?a c�u chuy?n, l� th?y v?y m� kh�ng ph?i v?y. C?ng nh? Trung k? ph� c?u, th?c ra l� k?, b?ng c�i ch?t c?a m�nh, ?� b?c m?t c�y c?u m?i n?i nh?ng t�m h?n ??ng ?i?u.

? ?�y, k?ch l� m?t b� m?t ???c g�i k�n b?i nhi?u d? ki?n. Ng??i xem gi?ng nh? nh?ng nh�n v?t trong Qu�n c? h�nh c?a G. Grass. M?i ng??i ???c ph�t cho m?t c? h�nh, m?t con dao. C? th? m� b�c v?, m� b?m v?m cho ??n khi n??c m?t n??c m?i l�ng th�ng, n?i kh�ng l�n �m nhau h�n, �m nhau kh�c.

C�i l?p v? l?a v�ng �ng b�n ngo�i l� cu?c ??i tho?i ng?n gi?a m?t ch� ti?u v?a m?i nh?p m�n, h�y c�n nh?ng n�t tr? con ng�y ng� c?a th? t?c v?i m?t ng??i ?�n �ng tr?n t?c l?i n�i ra to�n nh?ng l?i c?a nh� Ph?t. C�i v? ?y k�u l?o r?o ?�i ch�t, ch?ng c� g� l� m�i v? h?ng n?ng ??c tr?ng c?a c? h�nh.

L?p v? th? hai l� cu?c g?p gi?a ng??i ?�n �ng v� ng??i thanh ni�n. Ng??i ?�n �ng ch?a nh?n ra ng??i thanh ni�n, nh?ng ng??i thanh ni�n th� bi?t �ng ta qu� r�. �ng ta t�n Quy?t, ng??i m� anh ta ki?m t�m ?? k?t th�c cho m?t m?i h?n th�. Khi nghe n�i ??n h?n th� �ng ta li?n nh?n ra anh ta ?� t?ng l� ng??i t� nh? �ng, nh?ng ng??i c�ng ch� h??ng c�ng l� t??ng ? tr?i t� A tr�n ??o Ph� Qu?c. L? ra h? ?� �m ch?m l?y nhau m?ng m?ng t?i t?i, nh?ng gi?a h? ?� c� m?t con dao gi?u s?n trong �o c?a ng??i thanh ni�n. ??n ?�y ng??i xem ?� ch?c m?t ?i?u r?ng, ?�y ch�nh l� c? h�nh ch? kh�ng ph?i c? khoai t�y.

Nh?ng v?n ch?a th?y m�i h?ng. Ph?i ??n l?p v? th? ba m?i th?y. ?� l� m?t l?p v? ?� ng? m�u h? th?i, d?y l�n m?t m�i kh� ch?u, v?a cay v?a chua, m�i c?a m?t l?p tu?ng ?� c?. S�n kh?u chuy?n c?nh b?ng c�ch s? d?ng nhu?n nhuy?n �nh s�ng v� b�ng t?i, ??a ta tr? l?i ba n?m tr??c. C?nh h�ng tr?m t� binh tuy?t th?c v� bi?u t�nh ng?i ?? ?�i tr? x�c nh?ng ng??i b? b?n ch?t. Ng??i ch? huy, t�n N?m, ??a ra nh?ng y�u s�ch r?t c??ng quy?t nh?ng c?ng r?t �n ho�. M?t ng??i cho d� l� ?� b? t??c kh� gi?i, b? nh?t th?i l�m ng??i thua cu?c, v?n b?ng l?i n�i ??nh ??c ch?ng t? m�nh x?ng ?�ng l� ng??i ch? huy, thay m?t c? 500 con ng??i, hi�n ngang ??ng th?ng, m?t ??i m?t v?i k? ??ch.

Tr??c m?t cu?c ??u tranh b?t b?o ??ng v� ???c ?i?u khi?n b?i m?t ng??i c� t? c�ch, ban gi�m th? c?ng ?� t? ra l� nh?ng qu�n nh�n c� gi�o d?c. H? ?� tr? l?i m?t c�ch ho� nh� tuy kh�ng k�m ph?n c??ng quy?t. ? n?i t??ng ch?ng ch? c� g?y s?t b?c cao su, ch� berger, nh?ng khu�n m?t l?m l�, kh�ng ng? l?i ???c nghe nh?ng l?i ??i ?�p kh�n ngoan k�n k? nh? nh?ng nh� ngo?i giao trong c�c cu?c ?�m ph�n l�u d�i m?i m?t. Ta b?t ng? c?m ???c c�i v? ng?t �t ?i trong c�i cay n?ng c?a c? h�nh.

L?p v? ti?p theo ?� b?t ??u l�m ta cay m?t. Nh?ng ng??i t� ?ang �m th?m t? ch?c cu?c v??t tho�t. C�i c?nh s? d?ng quy?n kh�ng mu?n ?n c?a b?n h? ch? l� b?c m�n l�m b?ng 500 con ng??i ng?i ?? che gi?u nh?ng l?p ??t ??ng trong th�ng ph�n ???c chuy?n l�n t? h? s�u. M?t ??a ??o d�i g?n 100 m�t s?p ho�n th�nh. Nh?ng n?u m? mi?ng h?m th� t?t c? s? ph?i ?i qua m?t b�i m�n, t?c l� t? s�t.

M?t cu?c tranh lu?n gay g?t gi?a anh N?m v� ng??i thanh ni�n, tr??ng to�n ?�o h?m. Ng??i thanh ni�n s�i n?i mu?n v??t tho�t b?ng b?t c? gi� n�o. N?u ph?i hy sinh 50 c?ng ?� l� m?t chi?n th?ng. Nh?ng anh N?m th� kh�ng, m?t ng??i c?ng kh�ng. D� c� ph?i l?p l?i h?m ?? b?o to�n b� m?t, l?p v�i lu�n bao nhi�u c�ng s?c c?a c? tr?i A, �ng v?n c? l�m. Sau c�ng, theo l?i ng??i ?�n �ng t�n Quy?t, n?u k�o d�i th�m 6 ti?ng th� m?i vi?c s? ho�n th�nh tr?n v?n. Ng??i ch? huy ?� ch?ng t? t�i l�nh ??o c?a m�nh khi thuy?t ph?c ???c ban ch? huy tr?i t� cho k�o d�i th�m 6 gi? ?? ng?i m?c ni?m nh?ng ng??i b?n ?� hy sinh. H�y nghe �ng n�i, ch�ng t�i xin ng?i ??n gi? gi?i nghi�m c?a tr?i. B?i v� ?�m nay l� ?�m r?m, ?�m r?m th�ng b?y, ng�y x� t?i vong nh�n� Ch�ng t�i s? im l?ng m?c ni?m cho t?t c? anh em, b?n c?ng nh? th� ?� ch?t� M?t l?i th?nh nguy?n c� t�nh nh? th? l�m sao ban ch? huy t? ch?i ???c. H? ??ng � v� ??a ??o ???c ?�o xong.

V?n ?? ??t ra c?p b�ch ? ?�y l� ai ?i ai ? l?i. Anh N?m th??ng c�ng cho ng??i k? s? b?ng c�ch b?o ?�m nay anh h�y tr?n ?i. Nh?ng ng??i k? s? b?o anh N?m ph?i ?i ?? l�nh ??o nh?ng ng??i v??t tho�t tr?n l�n ph�a b?c. Ph?n �ng, cho d� b? k?t t?i l� anh h�ng c� nh�n �ng v?n mu?n ? l?i ?? ?�o th�m nh?ng ??a ??o m?i m?c d� bi?t r?ng ? l?i l� ph?i ch?u ??ng nh?ng c�y g?y s?t b?t cao su qu?t v�o ??u v�o l?ng.

L?p v? ti?p theo, qua l?i k? c?a ng??i thanh ni�n tr??ng to�n ?�o h?m, t?t c? ?� b? ba kh?u ??i li�n gi?u trong r?ng lau qu�t s?ch tr? anh ta.

Ch?a h?t b�ng ho�ng b?i c�i ch?t c?a 99 con ng??i ?�i kh�t, ta l?i ??i m?t tr??c m?t to� �n k? d? v?i m?t b?i th?m ?o�n 8 ng??i trong ?� c� ng??i k? s?, v?a ? t? th? quan to� v?a ? vai b? c�o. M?i ?�m, c? m?t ai ?� kh? nghi l� k? ph?n b?i li?n b? ??a ra tr??c h?i ??ng. Ch? c?n 5 c�nh tay c?a 5 ng??i trong b?n l� k? ?� li?n b? h�nh quy?t ngay gi?a h?i ??ng b?ng c�ch ?�m m?t v?t nh?n v�o gi?a ng?c. C? th?, m?i ?�m m?t ng??i m?i tr??c ?�y l� ??ng ch� ph�t ch?c ?� tr? th�nh k? ph?n b?i. M?i ?�m m?t ng??i ch?t v� s�ng ra t?t c? t� nh�n c�n l?i ph?i ch?u tra kh?o ?? t�m cho ra ai l� k? ch? huy c?a cu?c thanh tr?ng.

C�i c?nh nh?ng ng??i t� x? v?i nhau th?t kinh ho�ng. C�n h?n c?a ng?c th? m??i v� ? ?� l� nh?ng con qu? b?y m�u v?i c�i ch?a ba, ch? kh�ng ph?i nh?ng ng??i anh em ?� c�ng s?ng ch?t c� nhau. M� b?ng ch?ng t?i ph?m c?a nh?ng k? b?i ph?n l� g�? Ch? l� n?a m?u thu?c l� th?a, m?t ch�t c?n trong lon ?? h?p, hay v� � ?�nh r?i m?t mi?ng gi? r�ch d�ng l�m kh?n� B?ng ch?ng c�n l� ???c th�n nh�n ? b�n ngo�i ti?p t? m� l?i l�n l�t ?? ?n ri�ng� N?u kh�ng c� m?t ng??i tr??c c�i �n oan c?a m�nh h?t ho?ng ??t ra m?t nghi v?n, Anh Quy?t ?y sao kh�ng ?i? Sao kh�ng nghi ng? anh ?y m� l?i nghi ng? em ch? v� em th�m thu?c qu�!

M?i nghi ng? gi?u k�n ???c tr�t h?t v�o ng??i k? s?. �ng ta b? ?�ng ?inh c�u r�t gi?a nh?ng ng??i anh em m� �ng ?� y�u t? l�c c�n tr? tu?i. So v?i ng??i thanh ni�n, �ng l� th? h? ?i tr??c. �ng c� b?ng k? s?. �ng y�u cu?c c�ch m?ng n�y, �ng nguy?n hi?n c? ??i m�nh cho s? nghi?p ?y. Th? nh?ng �ng b? bu?c t?i t? ch?c ?�o c? m?t ???ng h?m ?? ??a c? tr?m chi?n s? v�o gi?a nh?ng h?ng s�ng c?a k? ??ch. �ng b? ch?t l� ph?i l?m. Ng??i thanh ni�n c� ngh?a v? to l?n v� ch�nh ?�ng gi?t �ng ta.

M?t c�ch tuy?t v?ng, kh�ng ph?i v� ph?i ch?t m� v� ni?m tin ?� s?p ??. Khi m?t ng??i s?ng m� kh�ng ni?m tin n�o c? th� ch?t l� m?t gi?i tho�t. �ng ta ch?u ?? cho ng??i thanh ni�n ?�m dao v�o ng?c m�nh. C�i l?p v? cu?i c�ng c?a c? h�nh n�y tuy c� cay n?ng th?t ??y nh?ng ch?a l�m ng??i b�c v? n?i c?n ?i�n g�o th�t. Ph?i ??n khi ng??i thanh ni�n ch�i m�u d�nh tr�n con dao v�o tay �o m�nh, c??i l?n tr??c s? ng�y th? ng? ngh?ch c?a ng??i k? s? v� n�i nh?ng l?i l�m cho t�c ta d?ng ng??c, T�i bi?t anh v� t?i nh?ng t�i ph?i gi?t anh� t�i l� k? duy nh?t bi?t ba kh?u ??i li�n ?ang ch? nh?ng ng??i t�� T�i l� k? l�n sau c�ng khi 99 ng??i ?� b? gi?t. Th� l�c ?y khi nh?ng l?i n�i c?a h?n ta tr�o ra kh?i mi?ng nh? nh?ng con r?n ??c, ta s?ng s? n�n l?ng, r?i hai tay b?t l?y tai m�nh m� h�t to�ng l�n. Sao l?i c� m?t s? th?c t�n nh?n v� l? l�ng ??n nh? v?y. M?t s? th?c cay x� c�n h?n l� m?t c? h�nh th�i.

Sau c?n cu?ng ?i�n v� kh�ng th? tin ???c l?i c� m?t k? b?i ph?n y�u qu�i ranh ma nh? th?, ta r?i xu?ng v?c s�u c?a s? im l?ng. S? im l?ng c?a thao th?c. S? im l?ng c?a tuy?t v?ng. Trong m? h? ta th?y nh?ng khu�n m?t d? k? v?i nh?ng con m?t kh�ng ph?i ch? c� nh?ng con s�u m� c�n c� c? c?p beo r?n r�t, nh?ng con m?t c?a b?ch c?t tinh ch? nh�n v�o ai l� k? ?� l?nh to�t bi?n th�nh x�c ch?t.

Ta gi?t m�nh nh? l?i nh?ng l?i n�i, ti?ng c??i c?a h?n. H?n s�i n?i nhi?t t�nh bao nhi�u c�ng ?�ng s? b?y nhi�u. H?n s?n s�ng hy sinh c? 50 v� nh? ta th?y ?� c? 100 n?u t�nh lu�n c�i ch?t sau c�ng c?a ng??i k? s? ?? t?o n�n cho m�nh cu?c v??t tho�t v?i t?t c? h�o h�ng c�n h?n c? Ch� Guevara. Khi ng??i k? s? m� h?n xem nh? c�i ?u�i qu� d�i c?a b?n ti?u t? s?n b? gi?t th� tr�n ??i n�y c�n ai bi?t ???c s? th?t c?a h?n. S? s?ng s�t c?a h?n ?� l� m?t trang anh h�ng trong l� l?ch c?a h?n. Gi? l?i th�m c�i chi?n c�ng gi?t k? �ph?n b?i� ?? tr? th� cho anh em, th?c ra l� ?? b?t mi?ng, h?n tr? th�nh k? ?i ??u trong ?o�n qu�n chi?n th?ng. Th? t??ng t??ng t? ?� ??n nay, n?u ch?a ch?t, h?n ?� leo l�n bao nhi�u b?c? H?n ?� gi?t th�m h?i th�m bao nhi�u ng??i v� t?i ?? x�y ??p t??ng ?�i cho m�nh?

M� ?�u ph?i ch? c� m?t tr?i t� nh? th? ? Ph� Qu?c m?i c� nh?ng k? nh? h?n. ? C�n ??o? ? S?n La? ? Ma Thi�n L�nh? Nh� t� ch�nh l� b? ph�ng cho nh?ng s? nghi?p phi nh�n.

Th�i m?t qu�, kh�ng h?i s?c ?�u m� ngh? t?i h?n n?a. N�i m?t ?�i ?i?u ngo�i l? v?i t�c gi?, m?c d� c� th? kh� nghe, nh?ng mong ???c m?t n? c??i h? x?.

L� nh? th? n�y, sao l?i ?? cho h?n n�i qu� nhi?u. Ch? m?t v�i ti?ng l� ??. Ch? c?n �m� Ph?t� khi ch�i xong l??i dao v�o �o l� ?� qu� cay chua r?i. C?n g� ph?i ?? h?n h?i ch� ti?u b� con c� th?y trong m?t c� con s�u hay kh�ng. Ngo�i ti?ng con ng??i m� h?n kh�ng x?ng ?�ng ???c g?i th� con g� ch?ng ???c, c? ph?i l� con s�u. Nh?ng c?nh kh�ng l?i c?a c�i h?i ??ng k? lu?t 8 ng??i ?� v?i m?t ng?n ?�n con khi s�ng khi t?t (nh? l??ng t�m) v� nh?ng ng??i b? gi?t l?ng l? l� tuy?t ??nh c?a v? k?ch n�y. C�n h?n nh?ng c?nh ??u t? ??a ch? �c �n, c?nh nh?ng �b?n v?n, b?n th?� h?i t?i nh?ng ng??i trong Nh�n V?n Giai Ph?m. Nh?ng c?nh ?� n�i l�n bi?t bao ?i?u t?i �m trong l�ng h?n. N?u v? k?ch n�y di?n ra tr??c c?ng tam quan m� kh�ng c� ch� ti?u ? ??u v� cu?i m� thay v�o ?� l� nh?ng ti?ng chu�ng ch�a v?ng ra t? h?u tr??ng th� ?�ng l� c? m?t s? im l?ng kinh ho�ng nh? c? tr�i ??t n�y ?� bi?n th�nh m?t l? ?en.

K?t

K?ch c?a L? Ki?u l� nh?ng d?u h?i l?n, nh?ng ph�n ??nh m?t c�ch c�ng b?ng v? c�ng v� t?i, v? Thi?n v� �c, v? �nh s�ng v� b�ng t?i. Kh�ng m?t s�n kh?u n�o gi?a th?i bu?i n�y d�m d?ng. H�y d?ng n�n trong ??u ta, m?t th?t ??y, ?au th?t ??y, nh?ng ch? m?t m�nh ta c�ng s?ng v� c�ng ch?t v?i k?ch, n�i nh? Th�nh Th�n, kh�ng s??ng sao?

20/5/09