VÀ NHƯ THẾ, TÔI ĐÃ RỜI XA CUỘC ĐỜI NÀY
Trong im lặng tôi đã cầm chén thuốc độc của Socrates
Và uống
Chén thuốc độc không mùi vị cũng không gây ra một đớn đau nào
Ngoài sự tẻ nhạt của chính nó
Chén thuốc độc tôi uống mỗi ngày
Và mỗi ngày tôi một lần chết để nhìn thấy sự thật
Những thần thánh rữa nát và sự thối tha của nó trong huyết quản tôi
Và chén thuốc độc thanh tẩy tôi khỏi sự bại hoại muôn trùng của tư tưởng
Hãm hiếp trên bàn thờ tổ và đức hạnh quỳ lạy
Nhưng chén thuốc độc không làm cho tôi tự biết mình như Socrates đã là thế
Hôm nay tôi cũng nhận một chén thuốc độc
Và tôi đã uống như Socrates tuyên xưng sự thật
Không có thần thánh ở bất cứ thời đại nào
Nhưng chính thần thánh vẫn luôn là kẻ tuyên án tử cho con người tự biết mình
Bởi khi con người tự biết mình, thần thánh sẽ chết
Tôi biết một điều là mình không biết gì hết như Socrates nói
Và cũng như Socrates, tôi phải uống chén thuốc độc của bọn buôn thần bán thánh
Trong sự im lặng khốn nạn
Của bốn bức tường nhân danh sự ổn định
8.6.2012
CON ĐƯỜNG TÔI
Tôi đã trồng cây lộc vừng đỏ Thái Nguyên khi nó còn là một hạt nhỏ
Bên cạnh cây chùm ngây to lớn
Để thoát được một ngày nhiễm độc, tôi nấu bữa canh lá chùm ngây vào ngày nghỉ
Và để có những ngày thanh thản, tôi tưới cho hạt lộc vừng nẩy mầm
Rồi cây lộc vừng cũng đã rẽ đất mọc lên
Tôi rất vui như khi cây đậu rồng nhà tôi ra trái
Tôi rào quanh cây lộc vừng cho lũ mèo khỏi phá
Tôi chăm bón cây lộc vừng như một niềm hy vọng
Nhưng dưới bóng cây chùm ngây, cây lộc vừng èo uột vì thiếu nắng
Tôi phải chặt bớt một cây chùm ngây và bứng cây lộc vừng ra chỗ sáng
Nhưng cây lộc vừng yêu quí của tôi vẫn héo úa dần
Tôi chẳng biết làm sao và tiếp tục hàng ngày tưới nước cho nó
Như nuôi một mối tình đã chết
Trong những ngày này, tôi cũng thường nghĩ về cái chết của mình
Tôi không muốn sự tàn tạ hay rũ liệt
Và tôi tin rằng mình sẽ bay thẳng lên trời như một cú vẫy cánh của con ong
Hoặc đâm thẳng xuống đất như ném một hòn đá
Giữa lúc ấy, tôi nhìn thấy cái cọng khô tưởng đã chết của cây lộc vừng bất ngờ trổ hai nhánh lá
Và mặc dù đầu tôi đang choáng váng vì tụt áp mấy bữa nay cũng bừng lên một niềm vui khôn tả
Một ngày kia sân nhà tôi sẽ có một cây lộc vừng đẹp đẽ
Và biết đâu tôi lại chẳng chết êm ru trên cái võng mắc giữa hai gốc cây thù lù sau khi ăn món canh chùm ngây ngai ngái mùi hoang dại
19.6.2012
CỦA NGƯỜI CHÁN SỐNG (*)
Chào em
Tôi không sống nữa
Tôi sẽ nằm xuống như một giọt nước thấm vào đất
Không có một chút ký ức nào của cơn mưa
Hay nỗi nhớ nhung trên mi mắt
Và vì thế tôi sẽ thành bụi
Và tôi bay
Nhưng không phải là tôi nữa
Không là bất cứ điều gì của thế gian này
Cũng đừng đưa tôi đến niết bàn hay thượng giới
Hãy xóa sạch tôi như thể tôi chưa từng có mặt
Như tôi chưa từng ước muốn
Và hãy để cho tôi quên tất cả
Kể cả sự vắng lặng này
(*)
Thật ra, tôi cũng muốn viết một di chúc khác
Rằng, hãy hỏa thiêu tôi trên giàn giáo của những cuốn sách
Và tro bụi của tôi, hãy rắc ở những con sông Hà Nội, Huế, Sài Gòn
Và hãy dành một chút bỏ vào lỗ cống ở bất cứ đâu
Tôi cũng thật lòng cầu mong
Đừng đọc di chúc tôi trong những dịp như khai trường hay mở hội hoặc những ngày lễ lớn và học tập những điều ngông cuồng
Bởi vì như thế các bạn đã biến tôi thành quan trọng ngoài ý muốn của tôi
Nhưng tôi lại ước mong
Di chúc này sẽ được đọc ở Bắc Kinh và Washington DC hay trong toilet hoặc lúc bạn muốn ngủ
Như của một con người bé nhỏ nhất và sự phẫn nộ của nó đáng được trân trọng
Như một diễn ngôn bình dị về những số phận tốt thí (**)
Với ước mong hạnh phúc trong bình an
Như giọt nước thấm vào lòng đất
(**)
Tôi chưa bao giờ cảm thấy con người được phục vụ
Mà tôi chỉ thấy
Con người bị tận dụng cho những mục đích chính trị khác nhau
11.4.2012
N. V