Khi giới thiệu tập thơ 40km/h, trang Talawas đã gọi nhà thơ Vũ Thành Sơn là “một tác giả khéo giấu mình”. Tránh xa mọi giao đãi của giới cầm bút, mọi ồn ào của chốn văn chương, Vũ Thành Sơn dường còn ẩn mình trong chính những truyện ngắn, những bài thơ của ông, bằng một giọng điệu tỉnh táo, duy lý, thậm chí lạnh lẽo.
Số đông độc giả – vốn luôn bị chi phối bởi truyền thông – gần như xa lạ với Vũ Thành Sơn.
Nhưng những ai từng đọc Vũ Thành Sơn hẳn đều nhận ra giá trị thẩm mỹ mà ông tạo ra, trong một âm điệu khác, một nguồn sáng khác và một kỹ thuật biểu hiện hoàn hảo.
Nhân dịp Nhà xuất bản Giấy vụn xuất bản tập thơ Ba cái lẻ tẻ của ông, Văn Việt trân trọng giới thiệu một số bài thơ từ ấn bản này.
Văn Việt.
một
sau cuộc chiến nàng là hiện thân của trầm cảm
thở bằng mang
và yêu bằng vây
mỗi ngày nàng thả vào trong chiếc hộp giấy
một cuộc hành trình màu
nuôi cho chúng lớn lên
nhưng trí tưởng tượng luôn là một trò chơi nhiều rủi ro,
không có kết thúc
và bạn cũng không thể tìm thấy cảm hứng
từ một xác chết
đôi khi nàng sục sôi nổi loạn
như một ngọn gió bị nhốt
và thức dậy như một chiếc đồng hồ hết pin
bỏ quên trong tủ áo
tôi tin nếu gọi tên mình một cách chậm rãi,
đủ lâu
một kẻ khác bên trong chúng ta
sẽ lên tiếng
hai
bao giờ cũng có một thứ gì đó vuột khỏi
như khói, hơi nước trong không khí
một vài cái tên,
gương mặt,
mỗi thứ một ít
trong đám cháy;
đi hàng giờ
dưới bầu trời tro bụi
con đường cong oằn dưới gánh nặng
quá khứ,
mương cống,
khói cay,
đàn bà, con nít
chúng ta không mang vác cồng kềnh
quá nhiều cảm xúc, mùi vị
có thể chúng ta đi không tới đích
có thể con sông không có thật
nhưng chẳng hề gì,
ở khoảng giữa chúng ta sẽ bơi như cá
ba
một cái chai dốc ngược
đã trút tôi ra khỏi thế giới. Xúng xính đi lại
trong bộ da lộng lẫy. Mùa hè như cái vỏ xe hơi cũ
mắc cạn trên xa lộ. Một đầu là biển và một đầu kia
là con đường tráng nhựa. Tiếng còi tàu
bị ép mỏng ở giữa. Đừng len lỏi
giữa những cái chắn bùn bóng lộn khả nghi
Hãy chạy trước khi quá muộn. Biển là một
sinh vật mang trên mình nhiều thương tích
Thế rồi họ đến, nhiều như mây nổi. Một người, một
người rồi một người. Tiếng ồn lớn lên từ chân trời
Nhưng rốt cuộc tôi đã làm gì tình cảm mình?
Cú thất bại đầu tiên từ một va chạm nhỏ
Tôi mềm và xốp. Tôi là một cái bùng nhùng, khó nuốt
bốn
xỏ giầy, đội nón
đi vòng quanh vòng quanh
một mình
cho đến lúc đầy ắp căn phòng
nếu trời mưa bất chợt
những cái chuông
sẽ chết cóng
nghĩ đến một từ bất kỳ như
thủ đô xuất tinh
trong khi chờ hồi kết
ăn tháng mười mùn đất
khung ảnh cũ
hay một vài tâm hồn
bịt miệng và
nín thở
chắc chắn chung quanh
sẽ có một kẻ không sợ chết
thò đầu qua cửa sổ
năm
đóng cửa lại
để chống lại sự cám dỗ của quá khứ
các thiền sư thời nay thường làm vậy
nhai cái môi đỏ chót
mì gói hay bất kể thứ gì
cho khỏi buồn ngủ
rồi thời gian sẽ trả lời
tôi đi hết một vòng quanh bàn
xác nhận một điều:
không có vòng tròn nào hoàn hảo
bạn chưa bao giờ
tin vào thứ gì có mùi máu
tụi nó còn đó sao?
con sông này
từ lâu không còn tiếng còi tàu
“… chúng mình cách xa mà vẫn gần nhau
tình yêu không mau phai như màu áo…”[1]
nhậu tới bến đi
mưa gió hoài cũng buồn
rồi mai kia mốt nọ
thiên đàng địa ngục hai bên
biết đâu sông núi đổi dời
sáu
chiều nay mỗi đứa
một khúc lâm ly trắng nõn
mùi mẫn cho hết đêm
căn gác hẹp và mỏng
nhiều rủi ro trên tường
nhìn đâu cũng thấy tàn bạo
một đoạn mây trơ trọi bay vào bay ra hàng thế kỷ
nói gì nắng sớm mưa chiều không thấy mặt
chỉ có hai con mắt đỏ lòm lòm
ráng ăn hết bù loong, đinh ốc, dây kẽm gai đi
cho cái đầu sạch sẽ trơn tru
bảy
mày thật ngạo nghễ
khi đứng dạng hai chân
mày múa may nhún nhẩy
nhanh nhẹn như cái lò xo
khi bị đứt dây
mày lăn lông lốc như một trái dừa
mày tuy không dài
nhưng đã chui qua hết cuộc chiến
không bị trầy xước
mà chết nguyên con
mày trơn tuột
bóng lộn không trí nhớ
mày là một phần lịch sử của biển
mày luồn lách như lươn
đời tàn trong ngõ hẹp
ồ mày cười hộc máu
răng rụng lả tả như phím đàn
mày vo viên mọi thứ mày có trên đời
mày có thể làm gì khác
khi mày là một sự méo mó hoàn hảo?
tám
tôi đã dành cả ngày bước
tới lui giữa hai cánh cửa
từ toa lét tới phòng ngủ
có ai đó đang cố sức xoay cái nắm cửa trong đầu
những gì tôi biết có thể đếm
trên đầu ngón tay. Một, hai, ba, bốn…
cần quên rất nhiều điều để nhớ một hoặc hai điều
một con bò biết điều chỉ cần có vậy
trong khi chờ đợi,
tôi cần một con dao nhọn
trước khi thở ra ít nhiều mùi vị kỷ
chín
làm thế nào để trở thành một con cá đúng nghĩa?
giấc ngủ đầy thán khí
thức dậy nhiều lần giữa những tin đồn thất thiệt
hãy nói rác, cầu vồng, sự thay đổi thời tiết
hay là biển mất tích
dưới chân cầu thang
hắn ngó sững ngón chân
những con ốc sên
bò ngang mặt đất
rồi treo đèn lồng bên cửa sổ
rồi bơi theo chiều thẳng đứng
mười
trong căn nhà này
mọi thứ chỉ mới bắt đầu: câu chuyện về thay đổi thời tiết,
tư tưởng Svâmi Prajnânpad, thực đơn cho cả tuần
chúng tôi thức quá nửa đêm
nghe lời giáo huấn nghiêm khắc của đấng sinh thành
đã khuất
vấn đề là làm sao mỗi ngày ăn hết một khuôn mặt
và thải ra những nỗi buồn siêu thực
sinh vật biển hay
các loại hoá chất
một cái đầu lý tưởng không có khái niệm về thời gian, một phút
một tháng hay một thế kỷ
chúng tôi đang rã mục từng phần
sự thịnh vượng của cây cỏ không làm cho
mặt đất trở nên hứa hẹn
các con chim đến rồi đi
các chuyến tàu đến rồi đi
chúng tôi trút bỏ mặc cảm
sống vô tư như những ngọn đồi
mười một
cuộc đời thật đáng sợ
nó có thể một mình bơi qua đại dương
hay trèo lên cột điện cao thế
có thể ngủ chung với một người mấy chục năm
có thể nhấc cái chân này lên,
giơ cánh tay kia lên,
nghiêng cái đầu sang phải,
nghiêng cái đầu sang trái
rồi bất thình lình
đứng bất động vĩnh viễn trong một tư thế
nó lẩn lút đâu đó
không bao giờ đúng hẹn
mười hai
chính sắc độ chứ không phải sự trao đổi chất giữa các phần
tử trong cộng đồng đã làm cho vết thương đỏ tấy đỏ tấy hơn
nữa. Nó làm cho biểu hiện của chúng trở nên hào nhoáng. Câu
chuyện không còn mang vẻ suy đồi. Tính lãng mạn lây nhiễm, kéo
dài bất tận ngay cả dưới một bầu trời ghẻ lở.
mười ba
nước táo hộp
thêm một chút mật ong cho buổi sáng
tôi ghét kiểu đủng đỉnh của cái đồng hồ trên tường
hãy mang theo những con ruồi xanh vào đây
tôi không bao giờ bỏ cuộc
quá nhiều lỗ hổng
mười bốn
ngày địa táng thổ cư
tuyệt nhiên không hẹn hò với người lạ
với một ít đường và mặt trời
tan nơi đáy cốc
với một ít may mắn
nếu mỗi ngày tôi bơi từ năm giờ sáng
tôi sẽ ra tới biển
bây giờ hãy bắt đầu nghĩ tới những điều to tát
ví dụ: tự do cho cá
hoặc Sơn tinh &
Thuỷ tinh
mười lăm
một khối cô đơn khổng lồ
tan chảy
ngay dưới chân mình
chim chóc múa bụng
không có chỗ trong mô tả siêu hiện thực
tôi thích một đường lối trực tiếp hơn như
cái lỗ trống hoác giữa một mảng tường cổ
chú thích:
– có thể là hình dáng một chiến sĩ vô danh
– một ẩn dụ Phật giáo
một người nói ranh giới ảo
xỏ giày không tất đi qua đi lại tận cùng xu hướng
mười sáu
mày là hòn non bộ
giữa căn gác ngàn cánh cửa sổ
mở ra vô biên
cà phê không đường thái cực quyền
mày hỏi làm sao kết thúc buổi chiều hôm khi cơn mưa vừa dứt?
làm sao kết thúc thảm hoạ?
mày còn nợ
đôi giày cỏ
vì chay tịnh tốt cho sức khoẻ của trí nhớ
không cần dịch chuyển nguyên khối
cho tới khi
một cái gì nhớ nhung
mười bảy
tháng bảy cúng cô hồn
múa trăng loè loẹt
xuống vườn hái rau thơm
một chiếc dép lún
trong đất đỏ nhấc mãi
nhấc mãi
mười tám
thành phố bị tráo tên chơi trò ú tim
với cờ đỏ
năm mười mười lăm hai mươi
pokémon ball
gotta catch’ em all
mười chín
mang cái lỗ tai
lên xuống cầu thang
mỗi ngày
một thất bại nhỏ của
số phận
không phải là thực tại tăng cường
& màn ảnh rộng
tôi thực sự chạy &
chạy đôi khi chết đứng
giữa những làn đạn
xung động có điều kiện
quá nhiều dụng cụ lũng đoạn
nào mở cửa ra
cho bầy ong bầu bay đi
hai mươi
nàng thuộc loài bò sát mẹ của trăm trứng
từng chăn gối với cháu nội của Thuỷ vương
dân chơi xuyên lục địa
thường bị sập bẫy do thiếu chín chắn
thất bại trong hôn nhân
& thành công trong bất động sản
nàng mê cải lương hòn non bộ trứng vịt lộn
& huênh hoang như một cái kèn đồng
nảng là Kiều nương bản thu nhỏ
