Phan Nam Sinh
Trong L?i ng??i d?ch cu?n Tuy?n t?p ti?u thuy?t L? T?n, t?p 1 (Nh Xu?t b?n V?n Ngh?, H N?i, n?m 1955) Phan Khi cho bi?t ng ch? tr??ng tr?c d?ch theo ki?u c?a L? T?n. V theo ng, ? l l?i d?ch l t??ng nh?t. Tr?c d?ch, theo Phan Khi c ba ?i?u quan tr?ng:
M?t l, nguyn v?n th? no c? thng ngn ra th? ?y, khng b?t ?i hay thm vo, khi c?c ch?ng ? l?m th m?i ??o ln ??o xu?ng nh?ng m?ng ?? [m?nh ?? V?n Vi?t].
Hai l, ch?ng nh?ng theo st ngh?a c?a nguyn v?n m cn ph?i truy?n ??t th?n tnh c?a nguyn v?n, ??ng th?i l?i khng ph?n gi?ng ?i?u ti?ng b?n qu?c.
Ba l, khng ph?n gi?ng ?i?u ti?ng b?n qu?c, nh?ng c khi l?i thm gi?ng ?i?u cho ti?ng b?n qu?c.
Trong ba ?i?u ?y, ?i?u ??u tin ??i v?i Phan Khi c l? l quan tr?ng nh?t.
Trong khi ch?a ?? trnh ?? c?ng nh? th?i gian ?? lm ci cng vi?c kh kh?n, ph?c t?p l ??i chi?u ton b? nh?ng g Phan Khi ? d?ch c?a L? T?n ?? xem ng c th?c hi?n ?ng ci ch? tr??ng m mnh ? ?? ra khng nn ti ? th? ch?n ??i chi?u ?o?n ??u v ?o?n cu?i truy?n H?nh phc ?ch gia ?nh (?????) c?a L? T?n v b?n d?ch ti?ng Vi?t Ci gia ?nh c h?nh phc c?a Phan Khi (Nh Xu?t b?n H?i Nh V?n, H N?i, n?m 1957) ?? xem ng c th?c hi?n ?ng nh?ng g ng ? ?? ra khng, tr??c h?t l v?i ?i?u ??u tin.
?o?n ??u:
Nguyn v?n truy?n H?nh phc ?ch gia ?nh c?a L? T?n: ??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????
B?n d?ch M?t ci gia ?nh c h?nh phc c?a Phan Khi:
…Vi?t hay khng vi?t th?y ??u b?i t? mnh; th? tc ph?m ?y gi?ng nh? nh sng m?t tr?i, t? trong ngu?n sng v ng?n tro ra, khng gi?ng nh? l?a ?, dng s?t v?i ? ?nh ra, th? m?i l ngh? thu?t th?t. V tc gi? ?y, c?ng m?i l nh ngh? thu?t th?t. M ta ?y,… ci ? c k? g?…. H?n ta ngh? ??n ?, thnh lnh t? trn gi??ng nh?y xu?ng. T? tr??c h?n v?n ? ngh? r?i, ph?i vt ???c m?t s? ti?n nhu?n bt ?? m nui s?ng; ch? g?i bi, ??nh l nh bo H?nh phc, v ? ? ti?n nhu?n bt hnh nh? h?u h? h?n n?i khc.
??i chi?u nguyn v?n c?a L? T?n v?i b?n d?ch c?a Phan Khi:
Nguyn v?n ?o?n trn c 4 cu, 18 m?ng ??. C? th?, nguyn v?n ch? Hn c?a L? T?n v b?n d?ch ti?ng Vi?t c?a Phan Khi nh? sau:
1. ??????????
T? b?t t? ton do t? k? ?ch ti?n;
Vi?t hay khng vi?t th?y ??u b?i mnh;
2. ????????????
n tc ph?m, t??ng thi d??ng ?ch quang nh?t d?ng,
th? tc ph?m ?y gi?ng nh? nh sng m?t tr?i,
3. ???????????
tng v l??ng ?ch quang nguyn trung d?ng xu?t lai,
t? trong ngu?n sng v ng?n tro ra,
4. ?????
b?t t??ng th?ch h?a,
khng gi?ng nh? l?a ?,
5. ????????
d?ng thi?t ha th?ch xao xu?t lai,
dng s?t v?i ? ?nh ra,
6. ???????
gi ti th? chn ngh? thu?t.
th? m?i l ngh? thu?t th?t.
7. ????
N tc gi?,
V tc gi? ?y,
8. ?????????
d ti th? chn ?ch ngh? thu?t gia.
c?ng m?i l nh ngh? thu?t th?t.
9. ???
Nhi ng,
M ta ?y,
10. ??????
gi ton th? th?p ma?…
…ci ? c k? g?….
11. ??????
Tha t??ng ?o gi l,
H?n ta ngh? ??n ?,
12. ??????????
h?t nhin tng sng th??ng khiu kh?i lai li?u.
thnh lnh t? trn gi??ng nh?y xu?ng.
13. ????????
D? tin tha t?o d? t??ng qu,
T? tr??c h?n v?n ? ngh? r?i,
14. ?????????????
tu ??c lao k? v?n c?o ph duy tr sinh ho?t li?u;
ph?i vt ???c m?t s? ti?n nhu?n bt ?? m nui s?ng;
15. ?????,
??u c?o ?ch ??a ph??ng,
ch? g?i bi,
16. ?????????
tin ??nh vi h?nh phc nguy?t bo x,
??nh l nh bo H?nh phc,
17. ???????????
nhn vi nhu?n bt t? h? t? gi?o ?ch phong.
v ? ? ti?n nhu?n bt hnh nh? h?u h? h?n n?i khc.
Xem ? th th?y, ch? m?t l?n Phan Khi g?p hai m?ng ?? c?a L? T?n thnh m?t m?ng ??. ? l tr??ng h?p g?p hai m?ng ?? ????????????(n tc ph?m, t??ng thi d??ng ?ch quang nh?t d?ng) v d?ch thnh m?t m?ng ?? l th? tc ph?m ?y gi?ng nh? nh sng m?t tr?i. S? cu v th? t? cc m?ng ?? c?ng ???c Phan Khi gi? nguyn m khng h? c s? thay ??i. Cn v? m?t ch? ngh?a, c th? ni l khng cn c cch no d?ch st h?n ???c n?a.
?o?n cu?i:
Nguyn v?n ch? Hn c?a L? T?n: ?????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????A? ?
B?n d?ch ti?ng Vi?t c?a Phan Khi:
Nh?ng li?n ? h?n c?m th?y ??i v?i con b c h?i khng ?ang tm, l?i quay ??u, dng m?t ??a n ?i ra v v m?t mnh; trong l? tai nghe th?y ti?ng nh?ng thanh c?i. H?n ngh? nn yn ??nh tm th?n m?t cht, bn quay ??u tr? l?i, nh?m m?t, d?p t?t m?i ngh? bng qu?, l?ng lng nn th? ng?i. H?n xem th?y tr??c m?t n?i ln m?t bng hoa ?en hnh trn d?p, lng vng chanh, t? khe t? m?t bn t? tri sang bn h?u, tiu ?i m?t; ti?p ? m?t bng hoa mu l?c sng, lng mu l?c ??m; ti?p ? m?t ??ng su ci b?p c?i ch?ng ln nhau, s?ng s?ng ??i v?i h?n thnh m?t ch? A r?t l?n.
??i chi?u nguyn v?n c?a L? T?n v?i b?n d?ch c?a Phan Khi:
Nguyn v?n ?o?n ny c 3 cu, 17 m?ng ??, c? th? nguyn v?n c?a L? T?n v b?n d?ch c?a Phan Khi nh? sau:
1. ?????????????????
?n tha h?u l?p kh?c gic ??c ??i vu hi t? h?u ta bo hi?m li?u,
Nh?ng li?n ? h?n c?m th?y ??i v?i con b c h?i khng ?ang tm,
2. ?????
trng ph?c h?i ??u,
l?i quay ??u,
3. ????????????
t? t?ng tr??c tha ??c t? qu?nh qu?nh ?ch xu?t kh?;
dng m?t ??a n ?i ra v v m?t mnh;
4. ?????????
nh? ?a l thnh ??c m?c phi?n thanh.
trong l? tai nghe th?y ti?ng nh?ng thanh c?i.
5. ????????
Tha t??ng y?u ??nh nh?t ??nh th?n,
H?n ngh? nn yn ??nh tm th?n m?t cht,
6. ??????
ti?n h?u h?i chuy?n ??u,
bn quay ??u tr? l?i,
7. ?????
b? li?u nhn tinh,
nh?m m?t,
8. ??? ??
t?c li?u t?p ni?m,
d?p t?t m?i ngh? bng qu?,
9. ????????
bnh tm t?nh kh ?ch t?a tr??c.
l?ng lng nn th? ng?i.
10. ???????????????
Tha khn ki?n nhn ti?n ph xu?t nh?t ?a thin vin ?ch hoa,
H?n xem th?y tr??c m?t n?i ln m?t bng hoa ?en hnh trn d?p,
11. ????
??ng hong tm,
lng vng chanh,
12. ??????????
tng t? nhn ?ch t? gic phiu ?o h?u,
t? khe t? m?t bn t? tri sang bn h?u,
13. ????
tiu th?t li?u;
tiu ?i m?t;
14. ????????
ti?p tr??c nh?t ?a minh l?c hoa,
ti?p ? m?t bng hoa mu l?c sng,
15. ??????
m?c l?c s?c ?ch tm;
lng mu l?c ??m;
16. ???????????
ti?p tr??c nh?t ta l?c chu ?ch b?ch thi kh?i,
ti?p ? m?t ??ng su ci b?p c?i ch?ng ln nhau,
17. ????????????A? ?
ng?t nhin ?ch h??ng tha ?i?p thnh nh?t c ng?n ??i ?ch A t?.
s?ng s?ng ??i v?i h?n thnh m?t ch? A r?t l?n.
??i chi?u nguyn v?n c?a L? T?n v?i b?n d?ch c?a Phan Khi th ?ng l nguyn v?n th? no Phan Khi thng ngn ra th? ?y, ch?ng thm vo m c?ng ch?ng b?t ?i cu no, m?ng ?? no; ngay th? t? cc m?ng ?? c?ng ???c gi? nguyn, khng ??o ln ??o xu?ng, ?ng theo t?ng d?u ph?y, d?u ch?m ph?y, d?u ba ch?m, d?u g?ch ngang nh? trong nguyn v?n c?a L? T?n.
Tm l?i, xt ? c? hai ?o?n, ?o?n ??u v ?o?n cu?i truy?n ?????(H?nh phc ?ch gia ?nh) Phan Khi d?ch c?a L? T?n, Phan Khi ch? tr??ng tr?c d?ch nh? th? no th v? ??i th?, ng th?c hi?n ?ng nh? v?y, khng sai m?t ch? no c?!
27-3-2021
