Liêu Thái
Từ Ải Nam Quan đến Mũi Cà Mau
Từ Hồ Động Đình đến thành Cổ Loa
Từ Bách Việt cổ sơ đến Bách Tính lai căng
Từ Sông Hồng đến Sông Cửu Long
Từ Kỳ Lừa đến Đèo Cả
Từ những ngày lang thang tìm chỗ cắm dùi đến đời thuyền nhân
Từ rồng rắn lên mây đến rồng rắn tem phiếu
Từ cây đa chú Cuội đến cây đa Tân Trào
Đoàn người đi không im lặng
Cũng không hỏi chúng ta về đâu?
Những đoàn người rồng rắn
Đi bộ từ thế kỉ trước vào thế kỉ sau
Và nhiều thế kỉ sau nữa
Tiếng thở mỏi mệt ngấm vào tương lai
Nỗi yêu đương mù quáng
Niềm hận thù lâm li
Hạnh phúc nát tan trên cọng cỏ gà
Đoàn người rồng rắn theo nhau về
Những dấu ngoặc đơn mà tôi và bạn từng dùng để đặt tựa và chú thích
Đã xuất hiện rất nhiều nơi đoàn người
Và hai con chữ nằm giữa
Ví dụ như (1986-2021) hoặc (1975-1986)
Những con số có ý nghĩa khởi sự và kết thúc
Xếp hàng trên dãy mộ bia
May mắn thay cho những ai còn sống
Những ai đã chết có ghi đầy đủ hai con số mở đầu và kết thúc
Bởi điều đó cũng đồng nghĩa với việc
Nhân loại vẫn có thể biết tên khi bạn thành bụi
Và có những mở đầu
Chẳng bao giờ là kết thúc cả
Ví như mở đầu 1975 – 1986 và 1986 cho đến nay
Người ta nghĩ rằng những đoàn rồng rắn
Những bận đổi tiền tan nát
Những cuộc thanh trừng
Những bận đánh tư sản
Những cú sốc thông tin nghe như mơ
rằng vàng sẽ được dùng làm đai cuốc, làm cán mác
Và người ta chen lấn, giật tóc nhau, cào cấu nhau, sỉ vả và thù hận nhau
Vì vài lát thịt heo
Lúc ấy có thể nói rằng thịt heo quí hơn vàng
Vì để có lát thịt heo, đôi khi người ta mất mạng
Và để giữ được vàng, người ta cũng có thể mất mạng
Nguy cơ mất mạng như nhau giữa thịt và vàng
(1975-1986) một đêm trường trung cổ không có tiếng súng
Nhưng người ta chết dần mòn trong lát thịt heo và bộ tem phiếu
Và cái đêm trường ấy
Phủ bóng tối dai dẳng trong não trạng của nhiều người
Cho đến khi mở cửa
Ánh sáng chỉ được phép lọt vào
Qua một tấm màn xã hội chủ nghĩa
Miếng ăn không còn thao thức
Chỗ ở được gắn tem thế giá
Thân phận gái điếm được gắn nhãn chân dài
Nơi hứa hẹn không còn là bụi chuối hay bãi cỏ, ven rừng
Những nhà trọ nhếch nhác được thay bằng khách sạn hai sao, ba sao, bốn sao và năm sao
Sinh viên nhiều như nấm
Sinh viên được cho phép bán dâm đôi lần mà không bị đuổi học
Học sinh xuất sắc và nghệ sĩ ưu tú cũng dần nhiều như nấm mối đầu mùa
Đất nước đi từ kinh tế tập trung bao cấp sang kinh tế thị trường
Và người ta mơ màng về thiên đường
Một thiên đường xã hội chủ nghĩa
Được vẽ bằng tiếng gáy
Của những khuôn miệng tròn và trơn
Chủ nghĩa tư bản rừng rú hiện hình như một vị thần cứu tinh
Nỗi ám ảnh về miếng ăn, cái mặc và chỗ ở chưa bao giờ dứt
Nó âm ỉ như một vết thương
Nó không cần kêu gào và than thở
Nó không cần oằn oại gồng mình đi qua đường trơn trợt
Bởi đường đã được rải bê tông
Bởi đường đã được trải nhựa
Những đường dài gánh nợ quốc dân
Dù mơ hay không mơ mỗi người cũng gánh trên vai một món nợ
Không phải nợ tiền kiếp, cũng chẳng phải tiền nhân
Một thứ nợ từ trên trời rơi xuống
Lấp ló sau những bóng người
Cao to hơn cá mập đại bàng…
Những đoàn người rồng rắn
Xếp hàng và chen lấn để
Mua từng bó rau
Và ngửa tay chờ đợi
Một điều gì đó từ một lời hứa trên cao
Đất nước vẫn âm âm tình yêu thú dữ
Của những ngày gào thét vì đau
Vết thương mưng mủ chưa kịp lành
Từ những ngày ốm yếu tem phiếu
Sang béo phì và trì độn của tư bản rừng rú
Miếng ăn chỗ ở và sự mặc
Gầm rú trong lồng củi linh hồn
Những mặt người trí trá
Những tâm hồn kèn cựa
Những bằng cấp giảo hoạt
Và cả những tờ giấy xét nghiệm y tế cửa sau
Túa ra đường trong khúc điệu rau xanh
Em đi về đâu?
Tôi đi về đâu?
Chúng ta sẽ đi về đâu?
Những câu hỏi mang mang dòng cổ tịch
Những tiếng thở lầm bầm lời kinh nguyện
Tiếng sấm vắt ngang câu kinh
Như một đốm pháo sáng đêm giao thừa
Chúng ta có quyền buồn
Và im lặng
Bởi cái quyền ấy không ai được phép lấy
Và giả sử chúng ta cho người ta lấy đi
Cũng chẳng thể gở ra khỏi mình được
Tôi rừng rú
Em rừng rú
Chúng ta rừng rú
Mà hét vào nhau
Bằng lời hát mỹ miều
Bằng ca từ trống rỗng
Bằng những câu thơ mang nặng chủ nghĩa
Bằng những câu chuyện trì bóng và hoang mang
Chúng ta
Chúng ta
Chúng ta
Điệp khúc ấy như một lá bùa hộ mệnh
Chúng ta bộp tai nhau
Và chẳng thể gở cái bộp tai ấy ra khỏi trí nhớ
Những ngày này
Mẹ nhìn đoàn người rồng rắn
Mẹ mỉm cười thật tươi và man dại
Bởi nỗi đau đã ngấm vào nụ cười của mẹ
Bởi tiếng thở dài đã ngấm vào tiếng chửi
Bởi oan khiên đã thu về một mối
Chúng ta đang là những thực tập sinh
Trước nạn đói và cái chết
Nhân loại thành con bệnh
Phòng cấp cứu hành tinh xanh
Đã quá tải trong nỗi buồn Thượng Đế
Ngài hát vang bài ca đồng xanh
Trong tiếng rền buồn khánh kiệt
Ngài trốn chạy về đâu!